Ο Μακρόν και η δημοκρατία της Βαϊμάρης

“Αν αποτύχω στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο, η κατάσταση θα είναι ακόμη χειρότερη σε πέντε χρόνια. Και σε πέντε χρόνια, οι συνθήκες που θρέφουν το Εθνικό μέτωπο θα είναι πιο έντονες. Για το λόγο αυτό πρέπει να κινηθώ γρήγορα και να παράγω αποτελέσματα. Το γαλλικό μοντέλο είναι το μόνο στα πλαίσια των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών που δεν έχει ρυθμίσει το πρόβλημα της αυξημένης ανεργίας”.

Όσο “παράδοξο” κι αν φαντάζει, τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον ίδιο τον Εμανουέλ Μακρόν, που κέρδισε τις γαλλικές προεδρικές εκλογές και έγινε ο πιο νέος σε ηλικία πρόεδρος της Γαλλίας στην ιστορία. Ο Μακρόν προέβη στις παραπάνω δηλώσεις λίγες ημέρες πριν τον δεύτερο γύρο, μιλώντας στο διαδικτυακό portal Mediapart, κάνοντας μια φαινομενικά, πρώιμη αυτοκριτική, αποσκοπώντας στην πραγματικότητα στο να συσπειρώσει το κοινό του και να εμπνεύσει την τελευταία στιγμή τους αναποφάσιστους.

Όπως φάνηκε από το αποτέλεσμα, το εκλογικό σώμα τον προτίμησε, όχι όμως βάσει των δεσμεύσεων του και των δηλώσεων της τελευταίας στιγμής, αλλά επειδή ήταν η “λιγότερη κακή” επιλογή γα τη Γαλλία. Βλέπετε οι Γάλλοι ήταν και παραμένουν φιλοευρωπαϊστές και αυτό που ζητούν είναι ο επόμενος πρόεδρος να σεβαστεί αφενός την ευρωπαϊκή ύπαρξη και πορεία της χώρας τους και κυρίως, τα εργασιακά. Πολλοί όμως φοβούνται (με μια δόση υπερβολής ίσως) μη γίνει η διακυβέρνηση Μακρόν, μια νέα “δημοκρατία της Βαϊμάρης”, που οδήγησε στην άνοδο του Χίτλερ.

Όντας “εκσυγχρονιστής” και φίλια προσκείμενος σε τραπεζικούς κύκλους, ο Εμανουέλ Μακρόν φέρει πάνω του το “στίγμα” της ακραία νεοφιλελεύθερης πολιτικής, η οποία έχει οδηγήσει σε ύφεση αρκετά κράτη του Νότου. Αντιθέτως, η εφαρμοζόμενη λιτότητα δια του ελέγχου έχει προκαλέσει μεγάλα πλεονάσματα για τη γερμανική μηχανή που αποτελεί έναν “αναγκαίο σύμμαχο” για τη Γαλλία, αλλά και έναν παραδοσιακό αντίπαλο πόλο.

Αν δείτε άλλωστε το προεκλογικό πρόγραμμα της Μαρίν Λεπέν, ακριβώς πάνω σε αυτά τα δύο στοιχεία βασίστηκε. Δηλαδή στο εργασιακό μέτωπο και στην πολιτική Σόιμπλε, θιασώτης της οποίας εμφανίστηκε να είναι ο Εμανουέλ Μακρόν. Η ίδια η Λεπέν αποκάλεσε τον ανταγωνιστή της “βρέφος Ολάντ” και του επιτέθηκε για τον εργασιακό νόμο που θέλησε να αλλάξει. Εκείνος δεν απάντησε ουδέποτε πειστικά, απλά ανέφερε ότι ναι μεν θα σεβαστεί τις συλλογικές συμβάσεις και τις εργασιακές σχέσεις, ωστόσο όπως τόνισε, αυτές πρέπει να “ελαστικοποιηθούν”.

Την ημέρα των εκλογών, και λίγο πριν το αποτέλεσμα της κάλπης, φίλος με ελληνογαλλική καταγωγή που ψήφισε στην Αθήνα τον Εμανουέλ Μακρόν, μου έλεγε χαρακτηριστικά: “Από το ορφανό του Χίτλερ καλύτερα το “μία απ τα ίδια”. Ψήφισα Μακρόν αναγκαστικά”. Ακριβώς με αυτό τον γνώμονα ψήφισαν πολλοί σοσιαλιστές, κεντρώοι και αναποφάσιστοι Γάλλοι ψηφοφόροι. Χαρακτηριστικό είναι δε, πως το πιο δημοφιλές hashtag στο Twitter ήταν το #AllezVoter, κοινώς “να πάτε να ψηφίσετε”, σε μια προσπάθεια των χρηστών των social media να μειώσουν την αποχή που θα ευνοούσε τη Λεπέν. Το δεύτερο σε δημοφιλία βέβαια, ήταν το #NiPatrieNiPatron. Ούτε τον έναν, ούτε τον άλλο.

Ο Μακρόν έχει πλέον στα χέρια του μια “καυτή πατάτα”. Αν δεν σεβαστεί τα κεκτημένα του Γάλλου εργαζόμενου που έχουν κερδηθεί με αίμα, τότε θα φτάσει στο 2022 βαθύτατα ηττημένος και η Μαρίν Λεπέν θα πανηγυρίζει μια άνετη επικράτηση. Γιατί μπορεί τώρα να “έχασε”, όμως στην πραγματικότητα έχει κερδίσει από τον πρώτο γύρο, αφού μια πολιτικός με ακροδεξιές, αντιμεταναστευτικές και ευρωσκεπτικιστικές θέσεις, κατάφερε να περάσει στη δεύτερη φάση.

Επέλεξαν συνέχιση πολιτικής Ολάντ

Η Ευρώπη είναι λοιπόν “ανακουφισμένη” για τη νίκη του Μακρόν, αλλά θα πρέπει να είναι προβληματισμένη για την πορεία της Λεπέν μέχρι εδώ. Οι ίδιες οι ελίτ και τα κέντρα εξουσίας των Βρυξελλών είναι αυτές που άνοιξαν τον δρόμο για να φοβόμαστε για μια επικράτηση της ακροδεξιάς σε χώρα που αποτέλεσε παραδοσιακά, κοιτίδα της δημοκρατίας.

Αν ο Μακρόν διαλύσει το κοινωνικό κράτος, τότε η Ευρώπη σε πέντε χρόνια από τώρα δεν θα είναι πια η ίδια. Η διάλυση αυτού του κοινωνικού κράτους, ξεκίνησε μάλιστα από τον ίδιο, όταν συνεργάστηκε με τον Φρανσουά Ολάντ όντας υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης του.

Ο νόμος του Μακρόν για την ανάπτυξη και την επιχειρηματική δραστηριότητα προέβλεπε ελαστικοποίηση του ωραρίου, άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές και άλλα μέτρα που βλέπουμε να εφαρμόζονται και στη χώρα μας στη λογική του “δεν υπάρχει εναλλακτική”.

Βάσει εξαγγελιών σχεδιάζει να εξαφανίσει 120.000 θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα και δήλωσε πως θα “κυβερνήσει με διατάξεις”, κάτι που όταν προσπάθησε να κάνει ο Ολάντ, είδε το Παρίσι και άλλες μεγάλες πόλεις να καίγονται.

Πώς λοιπόν ο εν λόγω άνθρωπος θα διαφοροποιηθεί από τον προκάτοχο του; Αποτελούν οι δηλώσεις του που παρουσιάζονται στην αρχή του κειμένου μια ειλικρινή και συνειδητοποιημένη παραδοχή, ή ήταν μια ιαχή παραπλάνησης μπροστά στον φόβο της ήττας; Κατ’ εμέ, ήταν ξεκάθαρα, το δεύτερο.

Ο Μακρόν έγινε πρόεδρος της γαλλικής δημοκρατίας όχι γιατί τον επέλεξαν ως ηγέτη τους οι Γάλλοι, αλλά επειδή απέρριψαν (για τώρα) τη Λεπέν. Το μη χείρον βέλτιστον με άλλα λόγια και κάτι που θα δούμε να γίνεται σε αρκετά κράτη από εδώ και στο εξής. Πράγμα που αποτελεί και τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την επόμενη μέρα.

Δείτε σε γράφημα της Wall Street Journal το πώς συμβαδίζουν τα ποσοστά ανεργίας με τα ποσοστά της Λεπέν:

Και τώρα τι;

Εν κατακλείδι, για να χαρτογραφήσουμε το τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και στο εξής, αρκεί να δούμε τα παρακάτω που προκύπτουν από τις θέσεις και τις προεκλογικές εξαγγελίες:

Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι υπέρ της θέσπισης ενός προϋπολογισμού της ευρωζώνης, ενώ υποστηρίζει την ιδέα να υπάρξει ένας υπουργός Οικονομικών για τη ζώνη του ευρώ. Επίσης ζητά τη μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε ένα πλήρες νομισματικό ταμείο παρόμοιο με το ΔΝΤ και την προώθηση της ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης.

Έχει δηλώσει πως πρώτη προτεραιότητά του ως πρόεδρος, θα είναι η μεταρρύθμιση της γαλλικής οικονομίας έτσι ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη με τη Γερμανία. Σε αυτό το πλαίσιο θα ενταχθούν και τα εργασιακά, κάτι που αποτελεί απαίτηση των “σκληρών” του Σόιμπλε για να προχωρήσει η συνεργασία ανάμεσα στα δύο κράτη.

Ο κύκλος του Γερμανού υπ. Οικονομικών αντιτίθεται σε οποιαδήποτε μέτρα με στόχο τη συγκέντρωση οικονομικών πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και εκτιμά πως οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στη Γαλλία και άλλες χώρες είναι το κλειδί για την ενίσχυση της ευρωζώνης. Μένει λοιπόν να δούμε τι θα “θυσιάσει” ο νέος πρόεδρος, αν δεν θέλει να “καρατομηθεί” στις επόμενες εκλογές, με τον πιο ηχηρό τρόπο