Γιατί η λιτότητα δεν μειώνει το χρέος. Το ‘σούπερ’ παράδειγμα Ομπάμα

Οι συντηρητικοί πολιτικοί στις αυτοαποκαλούμενες αναπτυγμένες χώρες αυτού του κόσμου "διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους" πως η λύση στην κρίση είναι η λιτότητα. Κι όμως η διακυβέρνηση Ομπάμα τους διαψεύδει πανηγυρικά, αφήνοντας το αμερικανικό χρέος μειωμένο κατά 1 τρις δολάρια
- 17 Οκτωβρίου 2015 17:46
Το θέμα του χρέους, της διαχείρισης των οικονομικών ενός κράτους και της επιστροφής στην ανάπτυξη είναι κάτι σαν μεσημεριανό γεύμα για την ελληνική πραγματικότητα. Για χρόνια μάθαμε να συζητάμε γι’ αυτό, όπως κουβεντιάζουμε για το τι θα φάμε την επομένη. Η στάση της Ευρώπης, για να μην την χαρακτηρίσουμε γερμανική θέση, ήταν πάντα δημοσιονομική προσαρμογή, αυστηρή λιτότητα και έλεγχος, ενώ η Αμερική του Ομπάμα παρουσίαζε ένα μοντέλο επενδύσεων και περισσότερου κοινωνικού κράτους ως αντίβαρο στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Το ισοζύγιο των εσόδων-δαπανών της Αμερικής για το 2015 υποδηλώνει πως μάλλον το αμερικανικό σύστημα αποδίδει πολύ πιο γρήγορα καρπούς και οι ΗΠΑ βλέπουν το δημόσιο έλλειμά τους να μειώνεται κατά ένα τρισεκατομμύριο από την περίοδο που πρωτοανέβηκε στον προεδρικό θώκο ο Ομπάμα.
Την Πέμπτη 15 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε πως το δημόσιο έλλειμμα σημείωσε πτώση αγγίζοντας τα χαμηλότερα επίπεδα από την περίοδο που ανέλαβε ο Μπάρακ Ομπάμα τα καθήκοντά του στο Λευκό Οίκο. Το έλλειμμα αποτυπώθηκε στα 438 δισ δολάρια για το 2015, μειωμένο κατά 44 δισ σε σχέση με τον περασμένο χρόνο. Όπως σημειώνει ο Λευκός οίκος, το ποσοστό του ελλείμματος ως ποσοστό επί του συνόλου της αμερικανικής οικονομίας μειώθηκε στο 2,5%, ποσοστό που υποδεικνύει την πιο γρήγορη βιώσιμη μείωση ελλείμματος από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Επιπλέον, τα έσοδα του κράτους παρουσίασαν αύξηση κατά 8% το τελευταίο έτος, το οποίο αποδίδεται από την κυβέρνηση σε μια πιο ισχυρή οικονομία. Εκείνο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι πως, το έλλειμμα παρουσίασε εκτίναξη τον πρώτο χρόνο της διακυβέρνησης Ομπάμα, ώστε να γίνουν επενδύσεις σε μια οικονομία σε ελεύθερη πτώση, αλλά και να προωθηθεί το πολύπαθο σύστημα υγείας για όλους του Αμερικανού προέδρου. Με την πάροδο όμως των ετών, φαίνεται πως η επιθετική πολιτική των ΗΠΑ απέδωσε καρπούς και έτσι το έλλειμμα μειώθηκε δραματικά, αφήνοντας και ικανοποιητικότερους δείκτες στην οικονομία.
Ένα καλό νέο, συνάμα με ένα ανησυχητικό
Την ίδια ώρα που η Αμερική μπαίνει σε προεκλογική περίοδο και ένα τέτοιο νέο μείωσης του ελλείμματος θα μπορούσε να δώσει πολύ γερό επιχείρημα στον υποψήφιο των δημοκρατικών, τα νέα είναι ανησυχητικά στο πεδίο του κρατικού χρέους. Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνου θα πρέπει να έρθουν σε μια συμφωνία στο Κογκρέσο για τη χρηματοδότηση της κεντρικής διακυβέρνησης, με το κράτος να εξαντλεί τα περιθώρια δανεισμού του στις 3 Νοεμβρίου. Διότι, ακόμη και μικρότερα ελλείμματα δεν παύουν να “προσθέτουν” στο εθνικό χρέος της χώρας.
Η δημοφιλέστερη άποψη των οικονομολόγων, ενθάρρυνε την πολιτική των δημοκρατικών, που θέλει ελλειμματικούς προϋπολογισμούς προς υποστήριξη μιας οικονομίας σε πτώση, με το έλλειμμα να μειώνεται όσο η οικονομία δυναμώνει. Αυτό λοιπόν είναι κάτι που έχει επιτευχθεί από την διακυβέρνηση Ομπάμα. Παρόλα αυτά, το ύψος του κρατικού χρέους είναι ένας δείκτης που έτυχε μεγαλύτερης προσοχής, καθώς όσο αυξάνεται το χρέος, τόσο οι αποπληρωμές για αυτό καταλαμβάνουν μεγαλύτερο μέρος των κυβερνητικών εξόδων.
Τα δύο μεγάλα κόμματα θα πρέπει να έρθουν σε μια συμφωνία για τα επόμενα δύο χρόνια με τους συντηρητικούς να θέλουν να μειώσουν τις δαπάνες στο εσωτερικό και να μειώσουν τους περιορισμούς στις αμυντικές δαπάνες και τους δημοκρατικούς να πιέζουν για χαλάρωση των περιορισμών τόσο στην άμυνα, όσο και στις εσωτερικές δαπάνες. Το… μυστικό για να λυθεί ο γόρδιος δεσμός για τους Αμερικάνους; Σύμφωνα με το Forbes, αυτό είναι ακριβώς εκείνο που αποτελεί το βασικό διακύβευμα και της ελληνικής κυβέρνησης αυτή την περίοδο. Απομείωση του χρέους με χαμηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα με παράλληλη μείωση του κόστους εξυπηρέτησής του.