Πυρετώδεις διαβουλεύσεις για το μοντέλο διαχείρισης “κόκκινων” δανείων

Η σύσταση θυγατρικής εταιρίας, η οποία θα είναι “όχημα” ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle-SPV), από κάθε μία συστημική τράπεζα και στην οποία θα μεταφερθούν τα “κόκκινα” επιχειρηματικά δάνεια, εξετάζεται -σύμφωνα με πληροφορίες- ως λύση από την κυβέρνηση. Στόχος είναι οι τράπεζες να επανακτήσουν τον ρόλο τους, δηλαδή να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν ξανά την οικονομία.

Υπενθυμίζεται ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα προέβλεπε τη δημιουργία ενός δημόσιου φορέα ο οποίος θα διαχειριζόταν τα “κόκκινα” δάνεια, σχέδιο το οποίο προσέκρουσε στην τρόικα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κυριότερος λόγος για τον οποίο οι εταίροι δανειστές της χώρας δεν συμφώνησαν σε αυτό το μοντέλο, ήταν διότι δεν επιθυμούσαν ένας τέτοιος φορέας, η μία εταιρεία ή μία “κακή” τράπεζα (bad bank), να έχει δημόσιο χαρακτήρα. Μάλιστα, οι εταίροι δανειστές επιδιώκουν να μην υπάρχουν καν παρεμβάσεις από την πλευρά των πολιτικών αξιωματούχων, ενώ και από την πλευρά των τραπεζικών στελεχών επιθυμούν να λειτουργούν μόνο με χρηματοοικονομικά κριτήρια.

Όλοι συνομολογούν ότι το πρόβλημα των “κόκκινων” δανείων είναι τεράστιο και απαιτεί άμεση λύση, αποδεκτή από όλες τις πλευρές, προκειμένου να έχει ξανά ελπίδες η ελληνική οικονομία να ανακάμψει.

Για το σκοπό αυτό το τελευταίο διάστημα συζητείται η δημιουργία μιας θυγατρικής από κάθε μία από τις συστημικές τράπεζες. Κάθε μία από αυτές τις θυγατρικές θα είναι μια εταιρεία “όχημα”, ειδικού σκοπού, οι οποίες πιθανότατα θα έχουν έδρα σε κάποια χώρα του εξωτερικού. Κάθε τράπεζα θα μεταφέρει σε αυτήν “προίκα”, δηλαδή, τα “κόκκινα” δάνεια της. Δεδομένου ότι οι επικείμενες ανακεφαλαιοποιήσεις θα στεφθούν με επιτυχία, οι τράπεζες θα είναι ιδιωτικές και επομένως, ιδιωτικές θα είναι και οι εν λόγω θυγατρικές τους.

Οι εταιρείες αυτές ειδικού σκοπού θα λάβουν από τη μητρική τους τα “κόκκινα” δάνεια σε μια τιμή που θα κριθεί εύλογη με βάση την εισπραξιμότητα των δανείων αυτών. Έτσι οι τράπεζες μεταφέροντας τα “κόκκινα” αυτά δάνεια θα γράψουν ζημίες στη μητρική, στο βαθμό που αυτές δεν καλύπτονται από τις προβλέψεις που ήδη θα έχουν εγγράψει. Εφόσον καλύπτονται, δε θα γράψουν, κοκ.

Με το τρόπο αυτό, οι μητρικές τράπεζες θα “καθαρίσουν” τον ισολογισμό τους, εγγράφοντας σημαντικές ζημίες έναντι των νέων κεφαλαίων που θα λάβουν και θα επιτρέψουν στους υπαλλήλους τους να επικεντρωθούν στην αναπτυξιακή λειτουργία των μητρικών τραπεζών. Παράλληλα, θα ωφεληθούν από όποιες μελλοντικές εισπράξεις προκύψουν από τη διαχείριση των “κόκκινων” δανείων μέσω της θυγατρική τους, δηλαδή του “οχήματος” ειδικού σκοπού.

Ο δεύτερος προβληματισμός της τρόικας για τη δημιουργία μίας κρατικά ελεγχόμενης Bad Bank ή εταιρείας διαχείρισης “κόκκινων” δανείων ήταν η σχετική έλλειψη ειδικής τεχνογνωσίας στην Ελλάδα σχετικά με τη αποτελεσματική αντιμετώπιση των “κόκκινων” δανείων. Για τον λόγο αυτόν, εκτός από τη σκέψη να εγκατασταθούν οι εταιρείες αυτές (SPV) στο εξωτερικό, εξετάζεται ακόμη να επιτραπεί και σε ξένους επενδυτές (οι οποίοι θα έχουν και την εν λόγω τεχνογνωσία) να συμμετάσχουν στο μετοχικό τους κεφάλαιο, αγοράζοντας ένα ποσοστό του μετοχικού τους κεφαλαίου, σε τιμή που θα αντιστοιχεί με την αποτίμηση της αξίας των “κόκκινων” δανείων το οποίο θα είναι επίσης σε συνάρτηση με το ποσοστό της εταιρείας που θα αγοράσουν.

Με αυτή τη λύση που προς το παρόν εξετάζεται, η μητρική θα εισπράξει πίσω ένα ποσό, αλλά και θα εκμεταλλευθεί την τεχνογνωσία των ξένων επενδυτών στην είσπραξη μέρους από τα “κόκκινα” δάνεια. Σε πολλές παρόμοιες περιπτώσεις άλλων κρατών που εφαρμόστηκε αυτό το πρότυπο, η εκάστοτε μητρική τράπεζα που πούλησε ένα μέρος του οχήματος ειδικού σκοπού σε επενδυτές, κράτησε το δικαίωμα να συμμετάσχει σε όποια μελλοντικά κέρδη έχουν οι ξένοι συνεπενδυτές της για το ποσοστό που κατέχουν.

Ειδικότερα, τη διαχείριση των “κόκκινων” δανείων σε κάθε μια από τις 4 εταιρείες ειδικού σκοπού θα αναλάβουν εξειδικευμένες ομάδες εργασίας. Στις ομάδες αυτές θα εντάσσονται στελέχη από το εξωτερικό που έχουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία οι οποίοι θα συνεργάζονται και με ειδικούς συμβούλους. Επιπλέον, αναπόσπαστο κομμάτι της ομάδας θα αποτελούν στελέχη της κάθε μητρικής συστημικής τράπεζας καθώς είναι γνώστες της ελληνικής αγοράς.