Η μελαγχολία των Χριστουγέννων – Μπορεί να συμβεί στον καθένα μας

Φώτα, κόσμος, γιορτινές μουσικές και συγκεντρώσεις σε σπίτια. Έξοδοι για ποτό, γλυκά και λουκούλλεια γεύματα. Μήπως αισθάνεστε σαν να είστε “δέσμιοι” της υποχρέωσης να νιώθετε το… πνεύμα των Χριστουγέννων; Κι αν από όλα τα παραμύθια για τα Χριστούγεννα εσείς φοβάστε πως ταυτίζεστε περισσότερο με τον ανάποδο Εμπενίζερ Σκρούτζ ή τον καλικάντζαρο; Δεν είναι κατακριτέο να νιώθετε άβολα, σχεδόν στενόχωρα όσο πλησιάζουν οι γιορτές. Ούτε φυσικά μια αίσθηση απελπισίας, θυμού σημαίνει πως καταβάλλεστε από κατάθλιψη, τουλάχιστον όχι όσο τα συναισθήματα αυτά εξασθενούν με την πάροδο των ημερών.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΣΟΒΑΡΟΣ

Η Κλινική Ψυχολόγος Εύη Καραγεώργου εξηγεί πως οι αιτίες που ενώ πολλοί νιώθουν αγαλλίαση και χαρά, κάποιοι αισθάνονται μάλλον το ακριβώς αντίθετο, είναι σύνθετοι. Για παράδειγμα μέρες γιορτών σε εποχές οικονομικής κρίσης, δεν αποκλείεται να συνθέτουν την αφορμή της κατήφειας. “Οι μέρες αυτές είναι συνδεδεμένες με πολλά δώρα, πλουσιοπάροχα γεύματα και μια αίσθηση «υποχρέωσης» για υπερκατανάλωση. Είναι, επομένως, λογικό ένας άνεργος, που δε μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό το πιεστικό πρότυπο, ή ένας γονιός, που δεν μπορεί να παρέχει στα παιδιά του, όσα θα ήθελε, να νιώθει απογοήτευση και συναισθηματική φόρτιση” σχολιάζει.

Κι ύστερα είναι και οι μνήμες από άλλα Χριστούγεννα. Τότε που το χαμόγελο είχε ζωγραφιστεί ανεξίτηλα στο πρόσωπό σας, γιατί ήταν εκεί και εκείνος. Εκείνο το διήμερο στο βουνό ή το τραπέζι με φίλους που σας είχε μείνει αξέχαστο. Πώς να συμβιβαστείτε με την ιδέα πως αυτός/η δεν θα είναι εδώ, φέτος; “Το συναισθηματικό βάρος του χαμού ενός αγαπημένου προσώπου μεγαλώνει στη θέα χαρούμενων οικογενειών και «δεμένων» φίλων” προσθέτει η κα. Καραγεώργου.

ΕΝΑ ΕΠΩΔΥΝΟΣ ΧΩΡΙΣΜΟΣ

Άλλοτε, ένας επώδυνος χωρισμός έρχεται να ξυπνήσει πικρά συναισθήματα εκεί που η καθημερινότητα και η ρουτίνα τα είχε θάψει καλά μέσα μας. Ακόμη κι αν ξέρετε καλά πως ο χωρισμός με τον πάλαι ποτέ αγαπημένο υπήρξε μονόδρομος, τέτοιες μέρες έρχονται συνήθως να σκιαγραφήσουν την μοναξιά. Εκείνη την απόκοσμη αίσθηση πως όσο περισσότερα άτομα σας περιβάλλουν, όσο πιο πολύβουο είναι το περιβάλλον, τόσο περισσότερο εσείς αποκόπτεστε από τους άλλους. Απομονώνεστε.

Κι ύστερα είναι και το άλλο. Μέσα στις γιορτές, αν δεν ανήκετε στους… τυχερούς που εργάζονται σε καταστήματα και άρα σχεδόν δικαιολογείται μια απέχθεια για τις ημέρες των Χριστουγέννων, αφού η δουλειά την περίοδο αυτή είναι ατελείωτη, βρίσκετε περισσότερο χρόνο για τον εαυτό σας. Που σημαίνει, πως ασχολείστε λίγο παραπάνω με τον εαυτό σας. Που αποδεικνύεται σκληρή διαδικασία, καθώς ψάχνετε και μπαίνετε βαθιά σε ανάγκες και θέλω, που όλο το χρόνο αφήνετε κρυμμένα σε σεντούκια του μυαλού. “Ο απολογισμός, εκτός από υπαρξιακός, μπορεί να είναι και πρακτικός για τη χρονιά που φεύγει. Αναλογιζόμαστε επιτυχίες και αποτυχίες, σωστούς και λανθασμένους χειρισμούς, εκπλήρωση ή μη των επιθυμιών μας. Αυτή η διαδικασία είναι δυνατό να επιφέρει έντονη θλίψη, κυρίως αν οι στόχοι που είχαμε θέσει για τη χρονιά που κλείνει, δεν επιτεύχθηκαν” σημειώνει η Εύη Καραγεώργου.

Υπάρχουν πάλι κι εκείνοι που αναπολούν την χαμένη αθωότητα. Θυμάστε το δέντρο της μαμάς; Τα γλυκά και τους φίλους από το σχολείο που έρχονταν σπίτι να παίξετε. Κόσμος και ντουνιάς, θείοι, ξαδέρφια, φασαρία και παιχνίδι. Για να μην μιλήσει κανείς για τα δώρα που περίμεναν κάτω από το δεντράκι. Εντάξει, είχατε καταλάβει ότι δεν υπάρχει Άη Βασίλης πολύ πριν σταματήσουν οι οικογενειακές φιέστες για τις οποίες ανυπομονούσατε να έρθουν τα Χριστούγεννα. Και τώρα; “Οι αναμνήσεις των χριστουγεννιάτικων εορτών μπορούν να φέρουν θετικές μήνες από τα παιδικά χρόνια  και κατ’ επέκταση να επιφέρουν μελαγχολία, με την τωρινή απουσία τους” σημειώνει η ψυχολόγος.

ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ

Πολλά μπορεί να μας κάνουν σκυθρωπούς μέσα στις γιορτές. Όπως άλλωστε έχουμε τα πάνω μας και τα κάτω μας 365 μέρες το χρόνο. Για αρχή, ίσως θα πρέπει να σκεφτούμε ρεαλιστικά τι σημαίνουν τα Χριστούγεννα. Είναι μια αφορμή να χαλαρώσετε, να δείτε ανθρώπους που αγαπάτε, να φάτε, να περάσετε καλά. Οπότε μην τα κάνετε περίπλοκα. Αρκούν οι σωστοί άνθρωποι και… λίγος χρόνος. “Αντί να προσπαθούμε εναγωνίως να στήσουμε το ιδανικό εορταστικό σκηνικό, ας επικεντρωθούμε στο πώς εμείς και οι οικείοι μας θέλουμε να γιορτάσουμε” εξηγεί η ψυχολόγος. Στην ευτυχία δεν υπάρχουν “πρέπει”. Γιατί λοιπόν να ΠΡΕΠΕΙ να δείτε όλους όσους δεν έχετε δει μήνες τώρα, μέσα σε τέσσερις μέρες; Γιατί ΠΡΕΠΕΙ να βγείτε το βράδυ των Χριστουγέννων επειδή αυτό θέλει ο αγαπημένος σας, ενώ εσείς θα δίνατε τα πάντα για καλό φαγητό με φίλους στο σπίτι; “Είναι σημαντικό να δώσουμε μεγαλύτερη σημασία και στις δικές μας ανάγκες και όχι μόνο στων άλλων. Η οριοθέτηση του εαυτού έναντι των τρίτων, ακόμη και των πιο κοντινών μας, μας παρέχει την αναγκαία ηρεμία και το χρόνο να νοιαστούμε για όσα πραγματικά επιθυμούμε” εξηγεί η Εύη Καραγεώργου.

Στο κάτω – κάτω όντως. Δεν είστε υποχρεωμένοι να χαμογελάτε και να αισθάνεστε πιο ανάλαφρα επειδή είναι γιορτές. Μήπως όμως σας επέβαλε κάποιος να νιώθετε και να ενεργείτε με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο λόγω των Χριστουγέννων; Καλή Χρονιά!

*Το θέμα δημοσιεύτηκε στο χριστουγεννιάτικο φύλλο του LIFE που κυκλοφόρησε μαζί με το Έθνος της Κυριακής