Μαθήματα ιστορίας: 80 χρόνια από τον βομβαρδισμό της Γκερνίκα
Ο αποτρόπαιος βομβαρδισμός της ισπανικής πόλης Γκερνίκα από τη γερμανική αεροπορία προκάλεσε παγκόσμια κατακραυγή και συγκίνηση, ενώ ενέπνευσε τον Πάμπλο Πικάσο να φιλοτεχνήσει τον διάσημο πίνακά του
- 26 Απριλίου 2017 17:10
Τι έγινε και πότε: Γκερνίκα, Δευτέρα 26 Απριλίου του 1937. Πολεμικά αεροπλάνα του Βερολίνου και της Ρώμης, οι οποίοι τάσσονταν στο πλευρό ιτων Ισπανών Εθνικιστών στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, βομβαρδίζουν την πόλη της επαρχίας Μπισκάγια στη βόρεια Ισπανία, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους εκατοντάδες άνθρωποι.
Η Γκερνίκα είχε στρατηγική γεωγραφική σημασία: Ήταν στον δρόμο των εθνικιστών προς το Μπιλμπάο, η κατάληψη του οποίου θα οδηγούσε στο τέλος του ισπανικού εμφυλίου. Κατά τον βομβαρδισμό της πόλης το μέτωπο του πολέμου ήταν σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από αυτή.
Τα μαχητικά αεροσκάφη επιχείρησαν πέντε κύματα επιθέσεων, πρώτα στα περίχωρα και στη συνέχεια μέσα στη Γκουέρνικα, με βόμβες των 250 και 50 κιλών και εμπρηστικές του ενός κιλού.
Η επιχείρηση έλαβε την ονομασία “Επιχείρηση: Επίπληξη” (Operation Rügen). Οι Ισπανοί Εθνικιστές ισχυρίστηκαν αργότερα ότι οι Δημοκρατικοί κατέστρεψαν την Γκερνίκα, ενώ αποχωρούσαν από την πόλη, εφαρμόζοντας την τακτική της καμένης γης.
Οι πρωταγωνιστές: Οι πιλότοι των 20 γερμανικών μαχητικών αεροσκαφών, οι οποίοι συμμετείχαν ως εθελοντές στον ισπανικό εμφύλιο, στο πλευρό των εθνικιστών, έχοντας συγκροτήσει την Λεγεώνα Κόνδωρ, οι τρεις Ιταλοί πιλότοι της ιταλικής Aviazione Legionaria, επίσης εθελοντές και οι κάτοικοι της Γκερνίκα.
Γιατί αξίζει να το θυμόμαστε: Από το βομβαρδισμό καταστράφηκε το μεγαλύτερο μέρος της Γκερνίκα και έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι. Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων δεν είναι γνωστός ακόμα και σήμερα. Για πολλά χρόνια μετά τον πόλεμο γινόταν λόγος για περισσότερους από 1.500 νεκρούς. Τα ρωσικά αρχεία της 1ης Μαΐου 1937 έκαναν λόγω για 800 νεκρούς. Σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς οι νεκροί από το βομβαρδισμό της Γκερνίκα ήταν περίπου 300.
Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά εγκλήματα πολέμου στην ιστορία, ένα τυφλό χτύπημα και μια πράξη τρομοκρατίας, αφού η επίθεση δεν εκδηλώθηκε κατά στρατιωτικού στόχου.
Η καταστροφή της Γκερνίκα αποτυπώθηκε στον ομώνυμο πίνακα του κορυφαίου Ισπανού ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο που αποτελεί μέχρι σήμερα ένα διεθνές σύμβολο κατακραυγής της φρίκης του πολέμου.
Φωτογραφίες: Associated Press / Francisco Seco, Alvaro Barrientos