Ενδείξεις οργανικών χημικών ουσιών εντόπισε στον Άρη το “Curiosity”

Οι πρώτες επιτόπιες χημικές αναλύσεις του εδάφους του Άρη που έκανε με τα όργανά του το ρόβερ “Curiosity”, παρέχουν αρχικές ενδείξεις για απλές οργανικές ουσίες με βάση τον άνθρακα, οι οποίες αποτελούν τους θεμέλιους λίθους της ζωής, χωρίς πάντως να είναι ακόμα κάτι επιβεβαιωμένο, σύμφωνα με τους επιστήμονες της NASA.

Το αυτοκινούμενο ρομποτικό εργαστήριο βρήκε ίχνη χλωρίου, θείου και νερού, καθώς και χημικών ενώσεων που περιέχουν άνθρακα, τη βάση της οργανικής χημείας. Όμως οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση να πουν με σιγουριά κατά πόσο αυτές οι οργανικές ουσίες (από άτομα χλωρίου και άνθρακα) όντως προέρχονται από την Άρη και αποτελούν προϊόν βιολογικής οργανικής ύλης ή μεταφέρθηκαν εκεί από το ίδιο το “Curiosity” ή έπεσαν από το διάστημα ή, ακόμα, αν πρόκειται για ανόργανο άνθρακα (π.χ. από διοξείδιο του άνθρακα).Πάντως οι επιστήμονες συνιστούν υπομονή, καθώς η όλη ανάλυση θα είναι αργή και μεθοδική, όπως είπαν, ενώ το ρόβερ ακόμα δεν έχει φθάσει στην περιοχή – στόχο που κρίνεται πιο γεωλογικά ενδιαφέρουσα, δηλαδή έχει αυξημένες πιθανότητες ανακάλυψης οργανικών ουσιών.

Έτσι, προς το παρόν, όπως δήλωσε ο αρμόδιος ερευνητής Πολ Μαχάφι του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Γκόνταρντ της NASA, στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης. «δεν μπορούμε να αναφέρουμε τελεσίδικα την ανίχνευση οργανικών ουσιών». Η διευκρίνιση, σύμφωνα με το BBC, το “Science” και τους «Τάιμς της Ν. Υόρκης», έρχεται λίγες μέρες μετά τη διαρροή -των υπερβολικών όπως αποδεικνύεται τώρα- φημών ότι το “Curiosity” έκανε μια ιστορική ανακάλυψη στον “κόκκινο πλανήτη”.

Το εξελιγμένο και πιο μεγάλο όργανο SAM (Sample Analysis at Mars) του ρόβερ χρησιμοποιεί ένα μικρό φούρνο όπου “ψήνει” στους 800 βαθμούς Κελσίου τα δείγματα της πολύ λεπτής άμμου του Άρη, τα οποία συλλέγονται από ένα ρομποτικό βραχίονα και μετά μελετάται η χημική σύσταση των αερίων που εκλύονται. Τα αέρια που προέκυψαν κατά την πρώτη αυτή ανάλυση, ήσαν κυρίως διοξείδιο του άνθρακα και υδρατμοί, καθώς και χλωριωμένο μεθάνιο, που είναι μια απλή οργανική ουσία και για την οποία κατά κύριο λόγο έχει προκληθεί όλη η επιστημονική έξαψη. Ενώ το χλώριο σχεδόν σίγουρα προέρχεται από τον Άρη, το μεγάλο ερωτηματικό είναι η προέλευση του άνθρακα του μεθανίου (Αρειανό ή όχι; Οργανικό ή όχι;).

Η ζωή, τουλάχιστον όπως έχει εξελιχθεί στη Γη, απαιτεί, εκτός από νερό και ενέργεια (ηλιακή ή άλλη), την ύπαρξη πολύπλοκων μορίων άνθρακα, όπως τα αμινοξέα. Αν όντως το “Curiosity” ανιχνεύσει τέτοιες οργανικές ουσίες στο μέλλον, θα είναι μια ιστορική ανακάλυψη, αν και δεν θα σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι υπήρξε ποτέ ζωή στον Άρη.

Εξάλλου, το ρόβερ έκανε μια ακόμα αξιοσημείωτη ανακάλυψη, ότι οι υδρατμοί στον Άρη περιέχουν πενταπλάσιο «βαρύ» υδρογόνο (δευτέριο) από ό,τι το νερό στη Γη. Αυτό ενισχύει τη θεωρία ότι κάποτε ο Άρης έχασε το μεγαλύτερο μέρος της ατμόσφαιράς του, λόγω έλλειψης προστατευτικού μαγνητικού πεδίου, με συνέπεια τα πιο ελαφρά ισότοπα (άτομα) υδρογόνου στα μόρια των υδρατμών να διαφύγουν στο διάστημα και να μείνουν στον Άρη τα βαρύτερα.

Σύντομα το ρόβερ θα θέσει σε λειτουργία και το μικρό γεωτρύπανό του, οπότε θα μπορέσει να συλλέξει και να αναλύσει χημικά δείγματα από το υπέδαφος, τα οποία μπορεί να είναι πλουσιότερα σε οργανικές ουσίες.