Αργό θάνατο για την ελληνική οικονομία βλέπει ο Moody’s

Δυσοίωνο βλέπει το μέλλον της ελληνικής οικονομίας ο οίκος Moody’s, ο οποίος εκτιμά ότι λόγω της περιορισμένης της ανταγωνιστικότητας σε διαρθρωτικό επίπεδο και του υψηλού δημόσιου χρέους της δεν αποκλείεται να οδηγείται σε αργό θάνατο όπως και η πορτογαλική οικονομία. 

Επίσης, επισημαίνει ότι η υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον διεθνή οίκο τον Δεκέμβριο αντικατοπτρίζει την άποψη ότι παρότι η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει τα μέτρα που πρέπει να λάβει για να “κλείσει τις μακροχρόνιες πληγές της”, είναι αμφίβολο κατά πόσο επιτυχημένη θα είναι η εφαρμογή τους».

Επίσης ξεκαθαρίζει ότι βασίζει την εκτίμησή της σε μια σειρά αρνητικών συνιστωσών που ταλανίζουν την ελληνική κυβέρνηση όπως το αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους και η συνεχής ανάγκη φορολογικών αυξήσεων, ώστε να διασφαλίζονται σταθερά έσοδα.

Στην έκθεσή της, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, ο Moody’s προειδοποιεί μάλιστα ότι τα χρονικά περιθώρια για τη χώρα μας είναι ιδιαίτερα στενά εξαιτίας της τελευταίας επιδείνωσης των δημόσιων οικονομικών της.

«Η Πορτογαλία έχει περισσότερο χρόνο για να αντιστρέψει την τάση αυτή. Αντίθετα, η Ελλάδα έχει σημαντικά λιγότερο χρόνο για να επιλύσει το ζήτημα, σε μεγάλο βαθμό διότι η επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών υπήρξε πολύ πιο δραματική τελευταία», τονίζει.

Σύμφωνα με τη Moody’s, οι δύο χώρες δεν κατόρθωσαν να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και τις δημοσιονομικές τους θέσεις υπό συνθήκες κρίσης καθώς η περιορισμένη τους ανταγωνιστικότητα σε διαρθρωτικό επίπεδο οδήγησε σε σημαντική διόγκωση των ελλειμμάτων τρεχουσών συναλλαγών τους.

Έτσι, επισημαίνει ότι το χάσμα ανταγωνιστικότητας που έχει δημιουργηθεί είναι πιθανό να οδηγήσει σε «ακατάσχετη αιμορραγία» των προοπτικών των δύο χωρών. Παρότι ο κίνδυνος «αιφνίδιου θανάτου» – μέσω της κρίσης του ισοζυγίου πληρωμών– είναι περιορισμένος, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο του «αργού θανάτου» προειδοποιεί η Moody’s. 

Τα πιθανά συμπτώματα

Η μακροπρόθεσμη κατάσταση που θα αντιμετωπίσουν οι δύο χώρες σύμφωνα με τη Moody’s είναι η εξής:

• Τα δύο κράτη θα πρέπει να καταβάλλουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του πλούτου τους στους πιστωτές του εξωτερικού, υπό τη μορφή τόκων επί του διογκούμενου χρέους, με αποτέλεσμα να «αιμορραγούν», χάνοντας τους πόρους τους με αυξανόμενο ρυθμό.

• Επίσης η αιμορραγία θα επιβαρύνεται από ενδεχόμενη απαίτηση πριμ με αυξημένα επιτόκια εκ μέρους των ξένων πιστωτών για τη διακράτηση ελληνικών και πορτογαλικών ομολόγων.

• Παράλληλα, το μερίδιο του ΑΕΠ που αντιστοιχεί στο κράτος συρρικνώνεται διαρκώς και για να το αντισταθμίσουν αυτό οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αυξάνουν συνεχώς τα φορολογικά βάρη προκειμένου να σταθεροποιήσουν τα έσοδά τους.

• Η υψηλότερη φορολογία, όμως, ενδέχεται να πλήξει τις επενδύσεις και κατά συνέπεια τη δυναμική της ελληνικής και πορτογαλικής οικονομίας, με αποτέλεσμα την αποδημία των πλουσιότερων και πιο ευέλικτων κλάδων της οικονομικής δραστηριότητας στο εξωτερικό.

Όπως παρατηρεί ο διεθνής οίκος, σε αντίθεση με την ελληνική και την πορτογαλική οικονομία, ορισμένες χώρες –όπως η Τσεχία, η Πολωνία και η Σλοβακία– επέδειξαν ανθεκτικότητα στην κρίση, χάρη στην υγιή εικόνα των μακροοικονομικών στοιχείων και τους ικανοποιητικούς δείκτες χρέους, γεγονός που δικαιολογεί τις σταθερές προοπτικές της αξιολόγησής τους.


Φόροι και δαπάνες στη συνάντηση με το κλιμάκιο του ΔΝΤ

Η δυνατότητα παροχής βοήθειας του ΔΝΤ σε θέματα φορολογικής πολιτικής, φορολογικής διοίκησης, καθώς και σε συστήματα κατάρτισης προϋπολογισμού, συστήματα ελέγχου και αξιολόγησης δημοσίων δαπανών ήταν στην ατζέντα των θεμάτων που συζητήθηκαν στην πρωϊνή συνάντηση αντιπροσωπείας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που βρίσκονται στην Αθήνα, με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και τους Γενικούς Γραμματείς του υπουργείου. 

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η συνάντηση έγινε μετά από πρόσκληση του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο ζήτησε τη συνδρομή του ΔΝΤ σε τεχνικά θέματα.

Το κλιμάκιο του ΔΝΤ θα έχει συνάντηση και με τον υπουργό Εργασίας, Α. Λοβέρδο, για το ασφαλιστικό.

Εν τω μεταξύ, την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο, αναμένεται να παρουσιαστεί το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ελλάδας, το οποίο αμέσως μετά θα κατατεθεί για έγκριση στη Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να ανταποκριθεί στο αίτημα της Κομισιόν για ποσοτικοποίηση των μέτρων, με ειδικό παράρτημα στο ΠΣΑ, όπου
αναλύεται η επίδραση του κάθε μέτρου στα έσοδα του δημοσίου. 

Αλλαγές στο ν/σ για τη ρευστότητα

Την ίδια ώρα σε σημαντικές αλλαγές στο νομοσχέδιο για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων προχώρησε το υπουργείο Οικονομίας, έπειτα και από τη σχετική, αιχμηρή, γνωμάτευση της ΕΚΤ που εκτίμησε ότι τα προτεινόμενα μέτρα θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά, ιδίως υπό τις κρατούσες δυσμενείς συνθήκες στην Ελλάδα. 

Τυχόν επιδείνωση, όπως επισήμανε, των εν λόγω συνθηκών, θα μπορούσε να προκαλέσει συστημικές επιπτώσεις εντός της ελληνικής επικράτειας και πιθανόν διασυνοριακά. Οι αλλαγές αφορούν κυρίως στο ύψος των ληξιπρόθεσμων, αλλά και των ενήμερων, οφειλών που μπορούν οι επιχειρήσεις να ρυθμίσουν.

Οι αλλαγές

Για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, το συνολικό ύψος των καθυστερούμενων δανείων που μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση μειώθηκε από 3 εκατ. ευρώ σε 1,5 εκατομμύριο ευρώ. 

Στις ενήμερες οφειλές, το όριο διαμορφώθηκε στα 350.000 ευρώ (από 1 εκατ.) για τις επιχειρήσεις με βιβλία γ΄κατηγορίας και στα 200.000 ευρώ (από 350.000 ευρώ) για τις επιχειρήσεις με βιβλία β΄κατηγορίας. 

Επίσης, διευρύνεται ο αριθμός των δυναμένων να υπαχθούν στη ρύθμιση, αφού αφορά σε δάνεια ή πιστώσεις που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 30/6/07, αντί της 1/1/08 που προέβλεπε αρχικά το νομοσχέδιο.

Τέλος, επιχειρήσεις και επαγγελματίες πυρόπληκτων νομών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2007 και στους οποίους χορηγήθηκαν δάνεια, δυνάμει υπουργικής απόφασης, μπορούν να ζητήσουν μέχρι τις 15/4/2010 αναστολή επί διετία και αναδρομικά από 1/1/2010 της χρεολυτικής αποπληρωμής του άληκτου κεφαλαίου με αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου και καταβολή των τόκων στη διάρκεια της αναστολής σύμφωνα με την περιοδικότητα του εκτοκισμού που προβλέπεται στη σύμβαση.

Αντίδραση των κομμάτων της Αντιπολίτευσης

Η υπουργός χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ως πρώτο βήμα και αφετηρία υλοποίησης του προγράμματος για τόνωση της αγοράς.

Ιδιαίτερα επικριτικός ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Κ.Μαρκόπουλος επανέλαβε ότι η αξιωματική αντιπολίτευση υπερψηφίζει το νομοσχέδιο, κρίνοντας ότι κινείται σε θετική κατεύθυνση, πλην, όμως, κατήγγειλε την κυβέρνηση ότι ουσιαστικά δεν επιθυμεί τον διάλογο. Ανέφερε ότι μέσα στις 48 επόμενες ώρες επιδιώκει η κυβέρνηση να συζητηθεί με κατεπείγουσες διαδικασίες η φορολογική της πολιτική, αλλά και το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο θα δοθεί την Πέμπτη στις 3 μετά το μεσημέρι στα κόμματα και στις 5 τα καλεί προς ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων ο υπουργός Οικονομικών.


Από το ΚΚΕ, ο Νίκος Καραθανασόπουλος εξέφρασε διαφωνία με τα όρια που τίθενται στα ποσά των δανείων για υπαγωγή στη ρύθμιση, ενώ έκανε λόγο για παραπλανητική αντίληψη του νομοσχεδίου, το οποίο το κόμμα του καταψηφίζει.


Από τον ΛΑΟΣ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, Άδωνης Γεωργιάδης τόνισε ότι κατ΄αρχήν το κόμμα του είναι θετικό στο νομοσχέδιο, αλλά εξέφρασε το φόβο ότι οι τράπεζες θα δίνουν δάνεια με το σταγονόμετρο.


Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Παναγιώτης Λαφαζάνης διαφώνησε με την αποστολή του νομοσχεδίου από την υπουργό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: «Παράρτημα των Βρυξελλών έχουμε γίνει; Εσείς διατηρείτε την απεριόριστη ασυδοσία των τραπεζών» είπε. Επίσης, ο κ. Λαφαζάνης εξέφρασε τη διαφωνία του με τις ταχείες διαδικασίες συζήτησης του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης.