Ανακαλύφθηκε ο μικρότερος έως τώρα εξωπλανήτης, πιο μικρός και από τον Ερμή

Ο Κέπλερ-37b, που το έτος του (ο χρόνος πλήρους περιφοράς του) διαρκεί μόλις 13 ημέρες, είναι ένα από τα τρία πλανητικά σώματα που εντοπίσθηκαν σε τροχιά γύρω από το άστρο Κέπλερ-37, το οποίο είναι ελαφρώς πιο μικρό και κρύο από τον Ήλιο μας. Βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού της Λύρας, σε απόσταση 210 ετών φωτός από τη Γη (ένα έτος φωτός είναι περίπου 10 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα).

Ο δεύτερος εξωπλανήτης, ο Κέπλερ-37c, έχει μέγεθος το 74% της Γης, δηλαδή είναι λίγο μικρότερος από την Αφροδίτη, ενώ ο τρίτος, ο Κέπλερ-37d, είναι διπλάσιος από τον πλανήτη μας. Ο δεύτερος πλανήτης ολοκληρώνει την τροχιά του γύρω από το άστρο του σε 21 γήινες ημέρες και ο τρίτος σε 40. Κατά πάσα πιθανότητα και οι τρεις εξωπλανήτες είναι βραχώδεις, αλλά είναι πολύ καυτοί, χωρίς ατμόσφαιρα και, συνεπώς, δεν φαίνεται να έχουν τη δυνατότητα φιλοξενίας κάποιας μορφής ζωής (τουλάχιστον όπως την ξέρουμε).

Οι τρεις πλανήτες ανακαλύφθηκαν με τον «κυνηγό των εξωπλανητών», το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» της NASA και η σχετική επιστημονική ανακοίνωση έγινε στο περιοδικό “Nature”, σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερ και το “Science”.

Ο νέος μίνι-πλανήτης Κέπλερ-37b καταρρίπτει το ρεκόρ μικρότερου γνωστού εξωπλανήτη, που έως τώρα κατείχε ο Κέπλερ-42d, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 2012 και είναι περίπου ο μισός από τη Γη. Όμως, ίσως ο Κέπλερ-37b δεν κρατήσει για πολύ το ρεκόρ του, καθώς εκκρεμεί η επιβεβαίωση δύο άλλων εξωπλανητών, ενός που εντοπίστηκε την περασμένη εβδομάδα και έχει μέγεθος όσο το φεγγάρι μας και ενός δεύτερου, σε τροχιά γύρω από ένα νεκρό παλλόμενο άστρο (πάλσαρ), ο οποίος έχει μάζα μόλις το 2% της Γης.

«Η νέα ανακάλυψη δείχνει την ποικιλομορφία των πλανητικών συστημάτων. Γνωρίζαμε ότι υπάρχουν συστήματα με μεγάλους πλανήτες, τώρα μαθαίνουμε ότι υπάρχουν και συστήματα με πολύ μικρούς πλανήτες», δήλωσε ο Τόμας Μπάρκλεϊ του ερευνητικού κέντρου Ames της NASA, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μεγάλης διεθνούς επιστημονικής ομάδας που βρήκε τον Κέπλερ-37b.

Οι αστρονόμοι υπολόγισαν το μέγεθος του μικρού εξωπλανήτη με τη βοήθεια της μεθόδου της αστροσεισμολογίας, η οποία αναλύει τα ηχητικά κύματα που ταξιδεύουν από το εσωτερικό έως την επιφάνεια ενός άστρου και τα οποία αντιστοιχούν σε χαρακτηριστικές συχνότητες φωτός, οι οποίες είναι δυνατό να αναλυθούν, όπως η μουσική που βγάζει ένα μουσικό όργανο. Όσο πιο μεγάλο είναι ένα άστρο, τόσο πιο χαμηλή είναι η συχνότητα του «τραγουδιού» του. Εξάγονται, έτσι, συμπεράσματα σχετικά με το μητρικό άστρο (όπως περίπου κάνουν οι σεισμολόγοι στη Γη), ενώ στη συνέχεια γίνονται εκτιμήσεις για τη μάζα, το μέγεθος και την πυκνότητα των εξωπλανητών γύρω του.

Μέχρι τώρα έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη 833 εξωπλανητών (οι 114 από το τηλεσκόπιο «Κέπλερ» που εκτοξεύτηκε το 2009), ενώ εκκρεμεί η επιβεβαίωση για περίπου 3.000 ακόμα. Όσο πιο μικρός είναι ένας εξωπλανήτης, τόσο πιο δύσκολη είναι η ανακάλυψή του με τις υπάρχουσες τεχνικές δυνατότητες. Όμως, ενώ στην αρχή ανακαλύπτονταν μόνο γιγάντιοι εξωπλανήτες (οι λεγόμενοι «καυτοί Δίες»), σήμερα πια γίνεται όλο και πιο συχνή η ανακάλυψη πλανητών μικρότερων και από τον δικό μας.

Ο πρώτος εξωπλανήτης εντοπίστηκε το 1992 γύρω από ένα άστρο «πάλσαρ», ενώ το 1995 ανακαλύφθηκε ο πρώτος εξωπλανήτης (ο 51 Πηγάσου Β) γύρω από ένα άστρο σαν το δικό μας.