Σίσα: Η “κόκα των 2 ευρώ”, απόδειξη φτώχειας στις ελληνικές πιάτσες της λιτότητας

Σκληρές σκηνές στην “καρδιά” της Αθήνας, με πρωταγωνιστές χρήστες ουσιών καταγράφει η κάμερα του Vice, στο πλαίσιο ντοκιμαντέρ για το σίσα, το ναρκωτικό που “καίει” τα σωθικά και προτιμάται από τους εξαρτημένους, που δεν έχουν τα χρήματα να αγοράσουν άλλη ουσία.

Ψυχές εγκλωβισμένες στη χρήση για δεκαετίες, που ελπίζουν στην απεξάρτηση και θέλουν να τα καταφέρουν… Μία κοινωνία που περνά δίπλα τους και προσπερνά… Και μία πολιτεία, που δεν κάνει αρκετά, για να εξασφαλίσει την επανένταξή τους και να τους βοηθήσει να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα… Και τι όνειρα… να “κόψουν” τα ναρκωτικά, να περπατήσουν με το κεφάλι ψηλά κι ίσως, να κάνουν τη δική τους οικογένεια… Να ζήσουν…

Μάρτιος 2013: Η πορεία στα “άδυτα” του σίσα

Την τελευταία φορά που ήρθε στην Ελλάδα, το 2011, ο Alex Miller έγινε μάρτυρας των κοινωνικών αναταραχών, συνεπεία της ανακοίνωσης μέτρων λιτότητας, από τον τότε πρωθυπουργό, Γ. Παπανδρέου.

Τρεις πρωθυπουργούς μετά, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα. Με τη διαφορά, ότι στα προβλήματα που μαρτυρούν ότι η κρίση δεν έχει περάσει, προστέθηκαν οι άστεγοι και η απροκάλυπτη διακίνηση και χρήση ναρκωτικών, σε κοινή θέα στο κέντρο της Αθήνας.

Δείτε το πρώτο μέρος του ντοκιμαντέρ:

Ο χώρος μπροστά από το κτίριο της Βιβλιοθήκης, στην οδό Πανεπιστημίου, είναι γεμάτος από “απομεινάρια” χρήσης ουσιών. Σύριγγες, χαρτομάντιλα “ποτισμένα” με αίμα κι άλλα αντικείμενα μαρτυρούν τι προηγήθηκε λίγο πριν.

“Το χειρότερο είναι, ότι κανείς δεν ξέρει τίποτα για το σίσα”, σημειώνει ο Miller, καθ’οδόν για τη συνάντησή του με τον Χαράλαμπο Πουλόπουλο , διευθυντή του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), του προεξέχοντος στην Ελλάδα θεραπευτικού οργανισμού για τα ναρκωτικά.

“Το σίσα είναι μία μορφή κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης. Χρησιμοποιούν μεθαμφεταμίνη σε συνδυασμό με άλλα υγρά, μερικές φορές μάλιστα των μπαταριών. Είναι πολύ επικίνδυνο για την υγεία και μία από τις αιτίες διάδοσής του είναι η αλλαγή συνηθειών των χρηστών λόγω κρίσης. Έχουμε 27% ανεργία, με το 62% των ανέργων να είναι νέοι κάτω των 25 ετών. Και δεν έχουμε ακόμη τελειώσει με την κρίση, είμαστε στα μέσα της”, υπογραμμίζει ο κ. Πουλόπουλος.

Το NEWS 247 επικοινώνησε με τον διευθυντή του ΚΕΘΕΑ, ο οποίος δηλώνει για τη συμμετοχή του στο ντοκιμαντέρ:

“Τo περιοδικό Vice ήρθε στην Ελλάδα και γύρισε ένα ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στους χρήστες ουσιών. Είναι γνωστό ότι η κρίση υποβαθμίζει τις συνθήκες ζωής, επηρεάζει αρνητικά την ψυχική και σωματική υγεία όλων των πολιτών, εντείνει την περιθωριοποίηση και την παραβατικότητα, υποθάλπει φαινόμενα κοινωνικής έντασης και βίας και αυξάνει τις ανισότητες.

Ωστόσο, οι επιπτώσεις της κρίσης είναι πιο έντονες για τους ευάλωτους πληθυσμούς, όπως οι χρήστες ουσιών, που είναι ήδη πολλαπλώς επιβαρυμένοι από τη χρήση. Μεταξύ των χρηστών που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ουσιών, ο αριθμός νέων κρουσμάτων ΗΙV έχει αυξηθεί ραγδαία. Την ίδια στιγμή διαπιστώνεται στροφή ορισμένων εξαρτημένων σε νέες, πιο οικονομικές αλλά εξαιρετικά επικίνδυνες ουσίες, όπως το σίσα.

Η κρίση επηρεάζει επίσης το κίνητρο των εξαρτημένων για θεραπεία, τις προοπτικές  ισότιμης επανένταξής τους στην κοινωνία, καθώς και τη δυνατότητα του οικογενειακού τους περιβάλλοντος να κινητοποιηθεί και να στηρίξει την προσπάθεια απεξάρτησης. Ευνοεί επίσης πολλούς από τους επιβαρυντικούς ατομικούς, οικογενειακούς και κοινωνικούς παράγοντες που οδηγούν νέους ανθρώπους στη χρήση παράνομων και νόμιμων ουσιών”.

* Διαβάστε το άρθρο του κ. Πουλόπουλου στο NEWS 247 για τις ” νέες ουσίες, νέους κινδύνους και νέες εξαρτήσεις στην Ελλάδα της κρίσης“.

“Σίσα… μακριά από μένα”

“…Αν δεν το βρω, έχω πεθάνει από τον πόνο, σωματικά. Μόλις το πιεις ηρεμείς, σε ανεβάζει. Μπορείς να σκοτώσεις άνθρωπο, χωρίς να καταλαβαίνεις τι κάνεις… Σε κρατάει 24 ώρες στην τσίτα. Έκανα μία φορά και είπα ‘τι έκανα’ δεν το ξαναπίνω, θα τρελαθώ. Ξέρεις τι λένε όλα τα παιδιά; Σίσα, μακριά από μένα. Σκοτώνει… μακριά”, λέει ο Κωνσταντίνος, ένας από τους εξαρτημένους, που μίλησε στην κάμερα του Vice.

“Είμαι από την Αθήνα, 32 ετών, οι γονείς μου είναι χωρισμένοι. Πίνω ναρκωτικά 17 χρόνια και θέλω να τα κόψω, για να μην πεθάνω, να φτιάξω μία οικογένεια και να είμαι καλά. Αυτό είναι το παν”, λέει, ενώ παραδέχεται, πως μία φορά που έκανε χρήση και είχε σεξουαλική επαφή, έγινε ιδιαίτερα βίαιος προς την ερωτική του σύντροφο, χτυπώντας την στο πρόσωπο.

“Είναι παράνοια”, λέει ένας άλλος εξαρτημένος, που δοκίμασε μια φορά το νέο ναρκωτικό, αλλά δεν προτίθεται να το ξανακάνει, αφού “το φτιάχνουν με τα υγρά της μπαταρίας, που αν καταπιείς, σου καίει τα σωθικά”.

“Όλα τα ναρκωτικά είναι κακά. Ξέρεις κανένα που είναι καλό;” λέει στον Miller με αφοπλιστική ειλικρίνεια άλλος εξαρτημένος, κάνοντας χρήση μπροστά στην κάμερα.

Δείτε το δεύτερο μέρος του ντοκιμαντέρ:

“Είναι κακό, σκοτώνει και πάνω απ’ όλα, είναι απόδειξη φτώχειας”

Στο δεύτερο μέρος του ντοκιμαντέρ, ο Miller καταφέρνει να βρει λίγη ποσότητα του ναρκωτικού, με το οποίο, έχουν “φρικάρει όλοι”.

Σε συνθήκες άκρας μυστικότητας, στην περιοχή των Εξαρχείων, άλλος χρήστης αποκαλύπτει, πως από τότε που έκανε την εμφάνισή του το σίσα, τα πράγματα έχουν γίνει πιο βίαια, με τις περιπτώσεις βιασμών να πολλαπλασιάζονται. “Νομίζω ότι είναι το χειρότερο ναρκωτικό που βγήκε ποτέ”, λέει χαρακτηριστικά.

Λίγο παρακάτω, ο Κωνσταντίνος, αναφέρεται στην επιχείρηση “σκούπα” της Αστυνομίας, με στόχο τη μεταφορά ατόμων από τα Εξάρχεια στην Αμυγδαλέζα. “Έγινε μία ‘σκούπα’ με βίαιο τρόπο και με συμπεριφορά που δεν είναι η ευπρεπέστερη για τον άνθρωπο”.

Στην προσπάθεια συλλογής υλικού, ο Miller και οι συνεργάτες του, οδηγούνται σε Αστυνομικό  Τμήμα, όπου κατάσχονται και καταστράφονται τα βίντεο που είχαν τραβήξει, από επιχειρήσεις της Αστυνομίας.

Επόμενος σταθμός… το κτίριο της ΓΑΔΑ, όπου “on camera”, συνομιλεί με τον κ. Γεώργιο Καστάνη, επικεφαλής του Τμήματος Δίωξης Ναρκωτικών Αττικής.

“Οι χρήστες ναρκωτικών με αγαπούν. Γιατί ξέρουν ότι πέρασα όλα αυτά τα χρόνια, προσπαθώντας να εντοπίσω τους εμπόρους ναρκωτικών. Όταν έρχονται εδώ, προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε και πράγματι, κάποιες φορές το κάνουμε.”, δηλώνει ο κ. Καστάνης.

Αναφερόμενος στην επιχείρηση “ΘΕΤΙΣ” της Αστυνομίας, τον Μάρτιο του 2013, σημειώνει, ότι έγινε μόνο μία φορά μέχρι τώρα, ότι ήταν άνθρωποι που δεν είχαν πού να μείνουν κι ότι μεταφέρθηκαν σε μέρος, όπου τους προσφέρθηκε φαγητό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ψυχολογική υποστήριξη.

Το θέμα με τα νέα ναρκωτικά, είναι ότι κανένας δεν γνωρίζει τι κάνουν, τι προκαλούν στους εξαρτημένους κι αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι είναι “σκληρό” και αποτελεί μία πτυχή της μεγάλης “τραγωδίας” που διαδραματίζεται στο κέντρο της Αθήνας, ως “παρενέργεια” της οικονομικής κρίσης.

“Όσο περισσότερο χρόνο περνάμε με αυτούς τους ανθρώπους, τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε, ότι προτιμούν το σίσα από τα άλλα ναρκωτικά, επειδή δεν μπορούν οικονομικά να πάρουν άλλα. Και ίσως, αυτό να είναι το νέο μοντέλο χρήσης ναρκωτικών στους δρόμους των χωρών, που βιώνουν την κρίση. Ίσως είναι ενδεικτικό του τι θα συμβεί στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Βρετανία, την Πορτογαλία, την Κύπρο. Είναι κακό, σκοτώνει και περισσότερο από όλα, το σίσα είναι απόδειξη φτώχειας”, σημειώνει ο Miller, στο κλείσιμο του ντοκιμαντέρ, ενώ ο Κωνσταντίνος τον αποχαιρετά.

Guardian: Η ζήτηση για βοήθεια μεγαλύτερη από ποτέ, η προσφορά βρίσκει εμπόδια. Η συμβολή του ΚΕΘΕΑ

Με αφορμή το ντοκιμαντέρ του VICE, η δημοσιογράφος της Guardian Helena Smith βρέθηκε στην Αθήνα, για το σχετικό ρεπορτάζ.

Η ελληνική κυβέρνηση, προσπάθησε, όπως αναφέρει η Guardian, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στέλνοντας τους εξαρτημένους χρήστες και άλλους άστεγους έξω από το κέντρο της πόλης – με μια σειρά από αμφιλεγόμενες επιχειρήσεις της αστυνομίας.

Σε συνομιλία της Smith με τον κ. Πουλόπουλο, ο διευθυντής του ΚΕΘΕΑ αναφέρει:

“Με τέτοιες δράσεις οι αρχές απλώς έβαλαν το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Αυτό που κάνουν στην πράξη είναι να περιθωριοποιούν ακόμη περισσότερο αυτούς τους ανθρώπους, στέλνοντάς τους στην αγκαλιά των εμπόρων ναρκωτικών, που τους προσφέρουν συχνά προστασία”.

“Η απελπισία είναι τέτοια που πολλές γυναίκες στην πορνεία συναινούν σε σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλακτικά, επειδή θέλουν να κερδίσουν περισσότερα λεφτά,” σημειώνει η Ελένη Μαρίνη, ψυχολόγος του ΚΕΘΕΑ εκπαιδευμένη στην Αγγλία. “Το σίσα συνδέεται με πολύ αυξημένη σεξουαλική διέγερση, αλλά επηρεάζει την ικανότητά σου να σκεφτείς, και έτσι βλέπουμε πολλές εγκυμοσύνες ανάμεσα σε εξαρτημένες που παράλληλα ασκούν πορνεία. Πέρσι δυο εκδιδόμενες γυναίκες γέννησαν στους δρόμους της Αθήνας.

Τη στιγμή που η ζήτηση για βοήθεια είναι μεγαλύτερη από ποτέ, οι οργανισμοί που χρηματοδοτούνται από το κράτος, όπως το ΚΕΘΕΑ , είδαν τους προϋπολογισμούς τους να κόβονται κατά το ένα τρίτο, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της τρόικας για να συνεχίσει η πληγείσα από το χρέος ελληνική οικονομία να “επιπλέει”.

Από την έναρξη της κρίσης το 2009, το ΚΕΘΕΑ έχει χάσει 70 από τους 500 εργαζόμενούς του.

“Οι περικοπές συμβαίνουν παρά τις μελέτες που δείχνουν ότι για κάθε ευρώ που επενδύεται σε προγράμματα όπως το ΚΕΘΕΑ το κράτος εξοικονομεί περίπου €6 από δαπάνες που αφορούν την ποινική δικαιοσύνη και τα συστήματα φροντίδας της υγείας. “Οι περικοπές που ζούμε αποτελούν λανθασμένη οικονομία, ένα τεράστιο λάθος,” υπογραμμίζει ο κ. Πουλόπουλος.

Για την “πληγή” που υφίστανται οι υπηρεσίες υγείας της Αθήνας, λόγω των περικοπών, μίλησαν και στο Vice εργαζόμενοι του ΟΚΑΝΑ, αναφερόμενοι τόσο στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι, όσο και οι εξαρτημένοι, που αναμένουν να μπουν στο πρόγραμμα.

* Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο της Guardian.

* Διαβάστε τι δήλωσε ο κ. Πουλόπουλος σε συνέντευξή του στο NEWS 247, με τίτλο “Νέο σχέδιο νόμου: Αποφυλάκιση, θεραπεία και επανένταξη για τους χρήστες ναρκωτικών”.

* Διαβάστε το άρθρο του κ. Πουλόπουλου στο NEWS 247, με αφορμή την κατάθεση στη Βουλή του νέου νομοσχεδίου για τα ναρκωτικά.

* Διαβάστε ακόμη για την αύξηση χρήσης συνθετικών ναρκωτικών και την εμφάνιση νέων ουσιών στην παγκόσμια αγορά.

* Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δράση του ΚΕΘΕΑ μπορείτε να βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα του Κέντρου.

** Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι από το Vice.