Όταν τα πολιτικά κόμματα συνεργάζονται

Η πομπώδης έκφραση της Οικουμενικής κυβέρνησης, πρόκειται για έναν κατεξοχήν πολιτικό όρο που κάνει την εμφάνιση του τρεις φορές στην ελληνική πολιτική ιστορία. Αναφέρεται στην κυβέρνηση στην οποία συμμετέχουν θεωρητικά όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί της χώρας σε κάποια δεδομένη χρονική περίοδο, και όχι βεβαίως παγκόσμια κυβέρνηση.

Επιπρόσθετα, στην ιστορία του ελληνικού κράτους εμφανίζεται ο όρος της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας. Στην πράξη αυτή η κυβέρνηση στηρίζεται από όλα τα κόμματα σε περιόδους σοβαρής πολιτικής κρίσης. Σκοπός της είναι να αντιμετωπίσει ένα οξύ πρόβλημα χωρίς κομματικές αντιπαλότητες, τα μέλη της οποίας προέρχονται από όλα τα κόμματα.

Η διάρκειά της είναι συνήθως μικρή, έως να ξεπεραστεί η οξεία κρίση. Ελληνικό παράδειγμα αποτελεί η μεταβατική πολιτική κυβέρνηση που σχηματίστηκε με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και μέλη στελέχη των προδικτατορικών κομμάτων ΕΡΕ και ΕΚ και μερικά στελέχη του αντιδικτατορικού αγώνα, στις 24 Ιουλίου 1974. 

Η πρώτη Οικουμενική Κυβέρνηση ήταν εκείνη του Κωνσταντίνου Κανάρη το 1877. Η κυβέρνηση αυτή με  πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Κανάρη, προέκυψε έπειτα από απαίτηση της λαϊκής συνέλευσης για ειρηνική συνεργασία όλων των αρχηγών των κομμάτων. Αντικατέστησε την ολιγοήμερη Κυβέρνηση Αλέξανδρου Κουμουνδούρου και έμεινε στην εξουσία μέχρι τις 11 Ιανουαρίου 1878. Ο Κανάρης ετέθη επικεφαλής της κυβέρνησης για να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες για την χώρα περιστάσεις που δημιούργησε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος. Ξεκάθαρος σκοπός της κυβέρνησης ήταν οι πολεμικές προετοιμασίες για εμπλοκή της Ελλάδας σε πόλεμο ενάντια στην Τουρκία αν και δεν πήρε ποτέ τέτοια πρωτοβουλία ακούγοντας τις αγγλικές προτροπές ενάντια σε κάθε τέτοια ενέργεια.

Η δεύτερη οικουμενική κυβέρνηση έρχεται πολύ αργότερα, το 1926 και πρόκειται για την οικουμενική κυβέρνηση του Αλέξανδρου Ζαΐμη. Η κυβέρνηση είναι βραχύβια και διαρκεί μόνο 2 χρόνια, μέχρι το 1928, οπότε και επιστρέφει στην Ελλάδα ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Μετά από τους τρεις ανασχηματισμούς, η κυβέρνηση παραιτήθηκε στις 4 Ιουλίου 1828 και ανέλαβε η Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου Η κυβέρνηση αυτή αποτελεί την έκτη θητεία στην πρωθυπουργία του Αλέξανδρου Ζαΐμη.

Η τρίτη και πιο πρόσφατη οικουμενική κυβέρνηση είναι αυτή του Ξενοφώντα Ζολώτα το 1989. Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989 το πολιτικό σκηνικό οδηγήθηκε προσωρινά σε αδιέξοδο. Κατόπιν συμφωνίας των τριών κομμάτων της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του Συνασπισμού σχηματίστηκε Οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα στις 23 Νοεμβρίου.

Η πρωθυπουργία του λήγει στις 11 Απριλίου του 1990 και προκηρύσσονται εκλογές με τον εκλογικό νόμο της ενισχυμένης αναλογικής, που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου, σε ισχύ.