Αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των λουκέτων τους τελευταίους έξι μήνες

Στο 31% φτάνει το ποσοστό των κλειστών επιχειρήσεων στην Αθήνα και τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους, καταγράφοντας αύξηση από το 29,6% που ήταν τον περασμένο Μάρτιο.

Ένα χρόνο νωρίτερα, τα λουκέτα ήταν στο 24%.

Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της χαρτογράφησης του ελληνικού εμπορίου, της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΙΝΕΜΥ).

Όπως διαπιστώνεται από τη συνολική απογραφή του εμπορικού κέντρου, σε σύνολο 6.532 επιχειρήσεων /επαγγελματικών στεγών, οι 1.850 είναι κλειστές.

Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Β. Κορκίδης, οι κλειστές επιχειρήσεις συνιστούν πλέον μια “εδραιωμένη εικόνα”, στην καρδιά της πρωτεύουσας.

Μάλιστα, το σχετικά παράδοξο στην ιστορία είναι πως οι αριθμοί παρουσιάζουν αύξηση των λουκέτων, αλλά η εικόνα του κέντρου στο σύνολό του παρουσιάζει μικρότερα ποσοστά (28,3%) σε σύγκριση με τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους.

Πριν από τη συνολική απογραφή, τα αναμενόμενα αποτελέσματα από την ερευνητική ομάδα ήταν ότι οι παράδρομοι του εμπορικού κέντρου θα παρουσίαζαν πολύ χειρότερη εικόνα όσον αφορά τα λουκέτα.

Η τάση όμως είναι ακριβώς αντίθετη και συσχετίζεται με πλήθος παραγόντων, οι οποίοι εξετάζονται.

Μεταξύ των εμπορικών δρόμων υπάρχουν ορισμένοι στους οποίους διαπιστώνονται ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά συγκέντρωσης κλειστών επιχειρήσεων. όπως η Πανεπιστημίου 34,7 % (1/3), η Σταδίου 42% (1/2), η Εμ. Μπενάκη 38% (1/3) και η Ακαδημίας 31% (1/3).

Η ΕΣΕΕ προχώρησε και στην αναγνώριση των λόγων που ωθούν στο κλείσιμο τις επιχειρήσεις:

– Υψηλά ενοίκια.

Είναι πλέον παραπάνω από σαφές ότι τα υψηλά ενοίκια του κέντρου αναγκάζουν τις επιχειρήσεις να κλείσουν ή να μετεγκατασταθούν. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα την ερήμωση του κέντρου.

Το γεγονός ότι οι κεντρικοί εμπορικοί δρόμοι με τις υψηλότερες τιμές ενοικίων παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά λουκέτων επιβεβαιώνει την υπόθεση ότι οι “ακριβοί” εμπορικοί δρόμοι θα καταλήξουν “έρημοι” δρόμοι.

– Μείωση αγοραστικής δύναμης:

Η δραματική συρρίκνωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών η οποία μάλιστα είναι προοδευτική από το καλοκαίρι του 2010, (όταν ξεκίνησε και η έρευνα) ακολουθείται από την προοδευτική αύξηση των κλειστών καταστημάτων.

– Αφανισμός της μεσαίας τάξης:

Η υψηλή συγκέντρωση των κλειστών καταστημάτων στην παραδοσιακή εμπορική αγορά της Αθήνας που διαχρονικά αποτελούσε τον πόλο έλξης των καταναλωτών της μεσαίας τάξης είναι ενδεικτική της οικονομικής δυσχέρειας που αντιμετωπίζουν τα μεσαία στρώματα.

Εξάλλου, η πλειοψηφία των ίδιων των εμπόρων αποτελεί τμήμα των μικρομεσαίων στρωμάτων με αποτέλεσμα να επωμίζονται εις διπλούν (ως καταναλωτές και ως έμποροι που εξασφαλίζουν το εισόδημά τους από καταναλωτές) τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και το βάρος της επιβίωσης.

– Αλλαγή φυσιογνωμίας εμπορικού κέντρου:

Η επιθετική εξάπλωση των επιχειρήσεων εστίασης οδηγεί σε αναδιαρθρώσεις και ανακατατάξεις που αλλοιώνουν τον εμπορικό χαρακτήρα του κέντρου. Αυτή η μεταβολή αν και φαινομενικά προκαλεί τη συγκέντρωση των υποψήφιων καταναλωτών πλησίον του εμπορικού κέντρου, δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη ότι τονώνει την αγοραστική κίνηση. Αντίθετα και μακροπρόθεσμα, τέτοιες εξελίξεις οι οποίες δεν υπηρετούν κανένα κεντρικό σχεδιασμό ανάπτυξης συντελούν ταχύτατα στην παρακμή του εμπορικού κέντρου.

– Αποχώρηση μεγάλων επιχειρήσεων: στις αρχές της δεκαετίας του ’90, η είσοδος μεγάλων επιχειρήσεων και διεθνικών αλυσίδων στις παραδοσιακές εμπορικές αγορές προκάλεσε ριζική αλλαγή στη διάρθρωση του εμπορικού κέντρου με τις μικρές επιχειρήσεις να δέχονται ισχυρές πιέσεις.

Παρ όλα αυτά, ο εξορθολογισμός επήλθε άμεσα και οι “παράλληλοι βίοι” μικρών και μεγάλων συνέθεταν μια αρμονική οικονομικά συμβίωση, με τους δεύτερους να έχουν μετατραπεί σε σύμβολα μιας εμπορικής πιάτσας και πόλο έλξης για τους καταναλωτές.

Σήμερα, η αποχώρηση αυτών των επιχειρήσεων από το κέντρο δημιουργεί και πάλι κλυδωνισμούς, αφού αποσταθεροποιεί εκ νέου τη φυσιογνωμία του εμπορικού κέντρου με αρνητικές συνέπειες στην επιβίωση των μικρότερων επιχειρήσεων.

Οι στρεβλώσεις στην αγορά χειροτερεύουν την κατάσταση

Πέρα από τις αιτίες που δημιουργούν την απόλυτα προβληματική κατάσταση στο κέντρο, λειτουργούν και επιβαρυντικοί παράγοντες, δηλαδή η έξαρση της παραβατικότητας και εγκληματικότητας, το ανεξέλεγκτο παραεμπόριο, το συχνό κλείσιμο του κέντρου από συγκεντρώσεις/κινητοποιήσεις, η μείωση της επισκεψιμότητας και αντίστοιχα των πωλήσεων, το επιδεινούμενο οικονομικό περιβάλλον από την πρωτοφανή κρίση, η αύξηση του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης, το πάγωμα χρηματοδότησης από τράπεζες, η απουσία ρευστότητας επιχειρηματιών, τα φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη.

Η εικόνα των κλειστών καταστημάτων είναι σχεδόν ομοιόμορφη με εξαίρεση δύο βασικές περιοχές, το Κολωνάκι και το Μοναστηράκι.

Η δεύτερη περίπτωση αναδεικνύει, σύμφωνα με τους ειδικούς, την ευεργετική επίδραση του τουρισμού στο εμπόριο και τη γενικότερη διάκριση αναφορικά με τις συνθήκες και την καταναλωτική ζήτηση για τα κατ’ εξοχήν εμπορικά τουριστικά καταστήματα.

Η πρώτη, όμως, συσχετίζεται άμεσα με τις συνθήκες που διαμορφώνονται στη διαστρωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας.

Η περιοχή του Συντάγματος και το Κολωνάκι αποτελούν παραδοσιακά μια εστία κατανάλωσης με συμβολικό χαρακτήρα, καθώς συνωστίζονται στους εμπορικούς δρόμους τους όλες οι επώνυμες μάρκες προϊόντων.