Οδηγός ασφαλούς χρήσης PC

Αν οι λέξεις UPS, virus, backup, spyware, malware και Firefox σας είναι άγνωστες ή δεν σας έχουν απασχολήσει πολύ, είναι καιρός να τις μάθετε και να τις χρησιμοποιείτε στην πράξη. Γιατί ακόμα και στους υπολογιστές καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις.Έως το 2015 ο αριθμός των χρηστών υπολογιστή (κάτοχοι, όχι χειριστές) αναμένεται να φτάσει το ένα δισεκατομμύριο. Με άλλα λόγια περίπου ένας στους έξι κατοίκους του πλανήτη θα έχει τον δικό του υπολογιστή.



Το νούμερο αυτό είναι τρομακτικό αν αναλογιστεί κανείς ότι η Κίνα και η Ινδία, οι οποίες απαρτίζουν το ένα τρίτο του πλανήτη, ακόμα θεωρούνται αναπτυσσόμενες δυνάμεις και ως τέτοιες ο βαθμός εισχώρησης σε νέες τεχνολογίες είναι σχετικά μικρός.



Ωστόσο είναι απίστευτο ότι ακόμα και με την τόσο εκπληκτική διάδοση των υπολογιστών, η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών έχει προβλήματα στην χρήση τους, κάνει συχνά λάθη και πέφτει σε απλές παγίδες με καταστροφικές συνέπειες τόσο για τους ίδιους όσο και για την δουλειά τους. Σας παρουσιάζουμε λοιπόν μια σειρά απλών και βασικών υποδείξεων για να γλιτώσετε τα χειρότερα και να κάνετε την ζωή σας ευκολότερη.




Διακυμάνσεις ρεύματος



Πριν απ’ όλα, πριν καν πατήσετε το κουμπάκι να ανοίξει ο υπολογιστής, σκεφτείτε ότι ο υπολογιστής σας είναι ένα πολύ ευαίσθητο μηχάνημα, ιδιαίτερα ευάλωτο στις διακυμάνσεις του ρεύματος είτε προέρχονται από το δίκτυο (η ΔΕΗ είναι ξακουστή για την τάση που παρέχει), είτε προέρχονται από καιρικά φαινόμενα. Χρησιμοποιείστε σταθεροποιητές τάσης καθώς και πρίζες ασφαλείας. Είναι προτιμότερο να ξοδέψετε μερικά ευρώ και να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο.




Προστασία υπολογιστή



Πέρα από τα παρανοϊκά σενάρια όπου άγνωστοι προσπαθούν να εισχωρήσουν στα άδυτα του σκληρού σας δίσκου, η χρήση κωδικού πρόσβασης στον υπολογιστή σας μπορεί να φανεί χρήσιμη και σε άλλες περιπτώσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιος ζήτα να χρησιμοποιήσει το PC σας με τις καλύτερες προθέσεις αλλά μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα έχει διαγράψει κάποιο αρχείο σας ή σας έχει «κολλήσει» κάποιο ιό με το memory stick του, ή ακόμα χειρότερα η νυν έχει βρει φωτογραφίες της πρώην. Αν θέλετε και άλλοι να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή σας αφιερώστε λίγη ώρα και δημιουργήστε ένα guest account ή ένα με περιορισμένες δυνατότητες και προσβάσεις.




Backup



Τα αρχεία σας είναι συνήθως πολυτιμότερα από τον υπολογιστή σας. Είτε αυτά είναι μουσική, είτε φωτογραφίες (της πρώην σας που προαναφέραμε), είτε αρχεία της δουλειά σας, δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι αυτά είναι αποθηκευμένα σε ένα σκληρό δίσκο, ο οποίος έχει πεπερασμένο χρόνο ζωής και συνήθως συντομότερο από το αναμενόμενο.



Κρατάτε αντίγραφα των αρχείων σας ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Θα σας πάρει λίγη ώρα αλλά πολύ λιγότερη από να τα ανακτήσετε από την αρχή σε περίπτωση απώλειας (αν μπορούν να ανακτηθούν). Επιλογές υπάρχουν πολλές. Με τις δισκέτες πλέον να αποτελούν παρελθόν, ο ευκολότερος τρόπος είναι η εγγραφή τους σε CD ή DVD. Σήμερα δεν υπάρχει υπολογιστής χωρίς CD/DVD writer και αν υπάρχει καλό θα ήταν να πάει για άμεση αναβάθμιση. Εναλλακτικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε Memory Sticks ή εξωτερικούς σκληρούς δίσκους που πλέον είναι σε αρκετά προσιτές για τον μέσο χρήστη τιμές.




Surfing



Η πλοήγηση στο διαδίκτυο είναι ίσως το πιο ανθυγιεινό πράγμα για τον υπολογιστή σας. Οι απειλές είναι τόσες πολλές και τόσο διαφορετικές που χρειάζεται διαρκής επαγρύπνηση και ετοιμότητα.



Αρχικά, ξεκινήστε από το βασικότερο. Η Microsoft ανά τακτά χρονικά διαστήματα εκδίδει updates με σκοπό την κάλυψη ευάλωτων σημείων των προγραμμάτων της. Κατεβάστε τα. Πολλά απ΄αυτα τα σημεία γίνονται στόχος hackers ή ιών. Καλύτερα με μπαλώματα παρά με τρύπες!



Ξεχάσετε τον Internet Explorer! Μπορεί να φαίνεται ωραίος, μπορεί να έρχεται μαζί με τα Windows και να τον γνωρίζεται καλύτερα από άλλα προγράμματα αλλά όσο αφορά την ασφάλεια, είναι τραγικός. Είναι άξιο απορίας πως ολόκληρη Microsoft με επενδύσεις δισεκατομμυρίων μπορεί και παρουσιάζει ένα τόσο διάτρητο πρόγραμμα.



Ακόμα και με τα τελευταία updates το πρόγραμμα θα επιστρέψει την εγκατάσταση προγραμμάτων (spyware, malware) και φυσικά χωρίς να σας ενημερώσει. Προτιμήστε τις δωρεάν και περισσότερο αξιόπιστες λύσεις των Opera και Mozilla Firefox. Ο τελευταίος μάλιστα έχει φανατικούς οπαδούς που ορκίζονται στο όνομα του και στις καταπληκτική του δυνατότητα επέκτασης. Για καλό και για κακό ρίξτε μια ματιά και στο Ad-Aware που θα αναλάβει ικανοποιητικά να ξεφορτωθεί ανεπιθύμητα προγραμματάκια.



Οι ιοί αποτελούν την μεγαλύτερη απειλή για τον υπολογιστή σας, κάτι που έχει μεν περάσει στην συνείδηση των περισσότερων χρηστών, αλλά οι οποίοι συνήθως δεν λαμβάνουν επαρκή μέτρα προστασίας. Τα απλά προγράμματα antivirus είναι ανούσια χωρίς συνεχή ενημέρωση και αναβάθμιση. Η παραγωγή και η εξέλιξη των ιών είναι τέτοια που καθιστά την εβδομαδιαία ενημέρωση των προγραμμάτων επιτακτική. Αποφύγετε τις ακριβές λύσεις των γνωστών antivirus όπως Norton και McAfee. Πέρα του ότι κοστίζουν για την αρχική τους αγορά καθώς και τις ενημερώσεις τους στην συνέχεια, συνήθως γεμίζουν τον υπολογιστή σας με ανούσια προγραμματάκια που καταναλώνουν αλόγιστα πόρους. Δωρεάν και αξιόπιστες λύσεις υπάρχουν και μπορεί κανείς να τις κατεβάσει από το διαδίκτυο χωρίς να χρειάζεται να πληρώσει τίποτα. Ανάμεσα στα πιο δημοφιλή είναι το AVG της Grisoft, και το ZoneAlarm.



Επίσης προσέχετε τους ανόητους ιούς που μπορείτε να κολλήσετε ανοίγοντας κάποιο επισυναπτόμενο αρχείο σε email, κυρίως όταν ο αποστολέας είναι άγνωστος. Τώρα αν προέρχεται από την νυν σας επειδή ανακάλυψε της φωτογραφίες της πρώην, μόνο ένα antivirus πρόγραμμα θα σας σώσει.




P2P



Εντάξει βάλατε γρήγορη DSL σύνδεση και το μόνο που θα σταματήσει από το κατέβασμα είναι ένας γεμάτος σκληρός δίσκος. Βίντεο, μουσική, παιχνίδια είναι δικά σας με το απλό κλίκ του ποντικιού. Σταματήστε όμως μια στιγμή και σκέφτεται τι και από που κατεβάζετε. Η χρήση των πολύ δημοφιλών P2P προγραμμάτων (Kazaa, uTorrent, eMule, κ.λ.π.) για την απόκτηση υλικού ιδιαίτερα, χμμ, μη-νόμιμου, αποτελεί τον ευκολότερο τρόπο για την απόβαση ιών, προγραμμάτων spyware και Trojan (όχι των προφυλακτικών, των άλλων) στον υπολογιστή σας. Τα εν λόγω προγράμματα παρέχονται δωρεάν και ποτέ δεν ξέρετε τι εκπλήξεις κρύβουν. Ελέγξετε την πηγή σας καλά πριν επιχειρήσετε να κατεβάσετε κάτι.



Συναλλαγές και προσωπικά δεδομένα



Αν σας έχει συνεπάρει η ευκολία του e-banking ή του e-shopping, σκεφτείτε λίγο αν προστατεύεται και πόσο καλά ο υπολογιστής σας. Η εταιρίες και οι τράπεζες διασφαλίζουν την ασφάλεια των συναλλαγών και προσωπικών σας δεδομένων, όχι όμως και αυτήν του υπολογιστή σας. Αν ο τελευταίος έχει μολυνθεί από κάποιο πρόγραμμα, δεν μπορεί να είσαστε βέβαιοι ότι τα στοιχεία που δίνεται δεν θα βρεθούν σε άλλα χέρια. Προστατέψτε τον υπολογιστή σας με τους τρόπους που προαναφέραμε και ψωνίστε άφοβα. Τέλος προσοχή στα email που φέρονται να έρχονται από κάποιο φορέα (συνήθως τράπεζες) και σας ζητούν να στείλετε κάποια στοιχεία σας ηλεκτρονικά. Οι τράπεζες ποτέ δεν ζητάνε ευαίσθητα στοιχεία όπως αριθμούς λογαριασμών ή πιστωτικών καρτών μέσω email. Επικοινωνήστε απ’ ευθείας με τον φορέα για να είστε σίγουροι.




Αγορές περιφερικών και εξαρτημάτων



Οι αγορές για τον υπολογιστή κρύβουν πληθώρα παγίδων στις οποίες δυστυχώς πέφτουν οι αγοραστές στην πλειοψηφία τους.



Έστω ότι έχετε κάποιες φωτογραφίες και θέλετε να τις τυπώσετε (όχι της πρώην σας). Αγοράζεται κάποιον εκτυπωτή και αρχίζετε τις εκτυπώσεις, όμως όταν τελειώσει το μελάνι με φρίκη διαπιστώνεται ότι το ανταλλακτικό κοστίζει περισσότερο από τον ίδιο τον εκτυπωτή. Έχουμε φτάσει στην εποχή που πλέον σκέφτεστε αν είναι προτιμότερο να αλλάξετε εκτυπωτή παρά να αντικαταστήσετε το μελάνι. Πριν αγοράσετε εκτυπωτή κάνετε μια έρευνα αγοράς με έμφαση στην τιμή των ανταλλακτικών. Αν δεν σας ενδιαφέρει η έγχρωμη εκτύπωση σκεφθείτε και την λύση του laser που πλέον είναι αρκετά φτηνός και για οικιακή χρήση.



Ενόψει παιχνιδιών όπως το Crysis, η αλλαγή κάρτας γραφικών μάλλον είναι απαραίτητη. Τα ολοένα και πιο απαιτητικά παιχνίδια, αλλά και η μετάβαση στα Windows Vista θα στείλουν πολλούς χρήστες μια επίσκεψη στα μαγαζιά. Η επιλογή της κάρτας γραφικών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μεγαλύτερη μνήμη κάρτας δεν σημαίνει και καλύτερη απόδοση ενώ οι κωδικοί των μοντέλων δεν είναι ενδεικτικοί των δυνατοτήτων τους. Προτιμήστε να επιλέξετε νέα κάρτα αφού συμβουλευθείτε συγκριτικά τεστ. Τα περιοδικά του χώρου είναι πολλά, ενώ το διαδίκτυο είναι γεμάτο από χρήσιμες κριτικές. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τα υπόλοιπα εξαρτήματα του υπολογιστή. Λίγη υπομονή και λίγη έρευνα θα σας γλιτώσουν από πολλά νεύρα και χρήματα.



Οι παραπάνω συμβουλές αποτελούν κάποια βασικά αλλά σημαντικά σημεία για να αποφύγετε τα πιο συνηθισμένα λάθη. Μπορούν να σας γλιτώσουν από πολλούς πονοκεφάλους και χρήματα. Αν μη τι άλλο τουλάχιστον θα διασφαλίσουν την ηρεμία σας με την νυν.