Ο αγωγός TAP στριμώχνει την Αλβανία για ΑΟΖ στο Ιόνιο

Έντονη κινητικότητα στο θέμα της ΑΟΖ με την Ελλάδα αναπτύσσει η Αλβανία υπό την πίεση που διαμορφώνουν τα χρονοδιαγράμματα για την ολοκλήρωση της πρότασης για τον αγωγό Trans Adriatic Pipeline (TAP), υποψηφίου για τη μεταφορά αζέρικου φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά, μέσω Ελλάδας, Αλβανίας και Ιταλίας.

Η κατασκευή του αγωγού θεωρείται, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής, για την Αλβανία εξαιρετικής σημασίας έργο, καθώς θα βάλει τη χώρα στον ενεργειακό χάρτη, θα αναβαθμίσει τον ρόλο της στα Βαλκάνια, ενώ πρόκειται για ιδιαίτερα μεγάλη επένδυση.

Προϋπόθεση είναι η σύναψη διμερών συμφωνιών ανάμεσα στις χώρες διέλευσης και ένα από τα “αγκάθια” της υπογραφής της ανάλογης συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας είναι η εκκρεμότητα της ΑΟΖ, όπως έχει διαμηνύσει η Αθήνα.

Η συμφωνία για τον καθορισμό ΑΟΖ στο Ιόνιο έχει υπογραφεί ανάμεσα στις δύο πλευρές από τον Απρίλιο του 2009.

Ωστόσο, στη συνέχεια, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, έπειτα από προσφυγή του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ακύρωσε τη συμφωνία για τεχνικούς λόγους, αποφασίζοντας ότι η έγκριση της επιτροπής διαπραγμάτευσης ήταν αρμοδιότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας της χώρας.

Όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας, Εντμόν Παναρίτι, ο οποίος αναμένεται στις αρχές Οκτωβρίου στην Αθήνα, με εντολή του πρωθυπουργού της γειτονικής χώρας, Σαλί Μπερίσα, συστήθηκε διυπουργική επιτροπή για εξεύρεση θετικής λύσης στο θέμα.

Ταυτόχρονα, διοχετεύθηκε στα αλβανικά μέσα ενημέρωσης εμπιστευτική έκθεση του αλβανικού ΥΠ.ΕΞ. προς τα μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της αλβανικής Βουλής για το θέμα της ΑΟΖ με την Ελλάδα.

Στην έκθεση επισημαίνεται ο συμβιβασμός με την ελληνική πλευρά ως αναγκαστικό μέτρο και παρατίθενται τα δυσμενή σενάρια με τα οποία κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπα τα Τίρανα σε διαφορετική περίπτωση.

Όπως αναφέρεται, η ελληνική πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να προβεί σε επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας, καθώς τη θεωρεί ολοκληρωμένη και κατοχυρωμένη. Έτσι, εκτιμάται ότι η Αθήνα θα πιέσει για την επικύρωσή της από την αλβανική πλευρά όταν τα Τίρανα θα έχουν ανάγκη ελληνικής διεθνούς στήριξης.

Ως έτερο σενάριο, δε, καταγράφεται το ενδεχόμενο να μπλοκάρει η Ελλάδα τις διαπραγματεύσεις της Αλβανίας με την Ε.Ε. για την απόκτηση καθεστώτος υπό ένταξη χώρας.

Πηγές του αλβανικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν σε σχέση με το θέμα ότι στην περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα αρνηθεί οποιαδήποτε επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας, τα Τίρανα θα μπορούσαν να φέρουν το θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ή να ζητήσουν διεθνή διαιτησία.

Ωστόσο, στην εμπιστευτική έκθεση, σε σχέση με αυτό το ενδεχόμενο, επισημαίνεται ότι η θέση της Αλβανίας θα είναι μειονεκτική, καθώς η συμφωνία επήλθε βάσει της καλής διμερούς βούλησης, ενώ για τους διεθνείς οργανισμούς η εσωτερική νομοθεσία δεν μπορεί να εμποδίσει την εφαρμογή διεθνούς συμφωνίας.

Η ανακίνηση του ζητήματος από τα Τίρανα τώρα καταδεικνύει το ενδιαφέρον τις αλβανικής πλευράς να κλείσει η εκκρεμότητα.

Το ζήτημα κυριαρχεί στην εσωτερική πολιτική συζήτηση, με αντιπολιτευόμενα κόμματα να κατηγορούν την κυβέρνηση ότι έχει αρχίσει μυστικές διαπραγματεύσεις με την Αθήνα.

Η ελληνική πλευρά, πάντως, διαμηνύει, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, ότι για το θέμα της ΑΟΖ έχει γίνει διαπραγμάτευση, έχει ολοκληρωθεί και υπάρχει συμφωνία, την οποία η Ελλάδα έχει επικυρώσει, κάτι που αναμένει και από την άλλη πλευρά.