Η ΒΑΛΑΣΙΑ ΣΥΜΕΩΝΙΔΟΥ ΧΟΡΟΓΡΑΦΗΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟ “ΕΦΗΜΕΡΟ” ΣΩΜΑ ΤΗΣ

Το M-POWER, είναι ένα φεστιβάλ-τετραήμερη γιορτή που θα πραγματοποιηθεί στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση από 26 έως 29 Απριλίου από καλλιτέχνες, με και χωρίς αναπηρία, που δραστηριοποιούνται στο ευρύτερο πεδίο του σύγχρονου χορού, της περφόρμανς και της κίνησης και οι οποίοι δίνουν τον ιδανικό ορισμό στην έννοια της ενδυνάμωσης.

Παραστάσεις για την απόλαυση της ζωής και την αποδοχή του εαυτού και των άλλων, όπως το Solar από την ελληνική ομάδα «Εν Δυνάμει» που έχει πολυετή πορεία· για τη ρωγμή και την ευθραυστότητα, όπως το Ephemeral Body από τη Βαλασία Συμεωνίδου, χορεύτρια και χορογράφο από τη Θεσσαλονίκη· για τη φροντίδα, την οικειότητα και την ανθεκτικότητα, όπως το βαριετέ Dan Daw Creative Projects presents “The Dan Daw Show” από τον εγκατεστημένο στη Βρετανία Αυστραλό Dan Daw*.

Το Ephemeral Body είναι μια αυτοβιογραφική χορευτική περφόρμανς που σκιαγραφεί το ταξίδι αποθεραπείας και την αναζήτηση της σωματικής ταυτότητας της ερμηνεύτριας Βαλασία Συμεωνίδου, η οποία, ως χορεύτρια και χορογράφος, βιώνει πλέον κινητική αναπηρία. Χρησιμοποιώντας την έννοια της πτύχωσης/δίπλωσης του σκηνικού της αντικειμένου ως μεταφορά για τη σωματική αλλαγή που βιώνει, η ερμηνεύτρια ξεδιπλώνει πτυχές και βιώματα της προσωπικής της εμπειρίας στην αναπηρία μέσα από τη σχέση και την ιστορία της με ένα πτυχωτό αντικείμενο, με το οποίο είχε συνδεθεί στο παρελθόν.

Η Βαλασία Συμεωνίδου αναφέρει το πώς εμπνεύστηκε το έργο αυτό λέγοντας στο NEWS 24/7: “Το Ephemeral Body, προέκυψε μέσα από την συνύπαρξη, μου με ένα πτυχωτό χάρτινο αντικείμενο, με το οποίο πειραματιζόμουν κινητικά και χορογραφικά στο παρελθόν, λίγο πριν έρθει η αναπηρία στην ζωή μου και με το οποίο με συνδέει μια περίεργη συγκυρία: η μεταβολή της σωματικής μου κατάστασης και η καταστροφή του αντικειμένου την ίδια χρονική στιγμή.

Η εικόνα αυτή του τσαλακωμένου αντικειμένου καθώς και η ευθραυστότητα του υλικού, στην συγκεκριμένη περίπτωση του χαρτιού, σε συνδυασμό με την δική μου σωματική μεταβολή, με έκαναν να αναλογιστώ για το πόσο παροδικά είναι όλα και με ενέπνευσαν να ερευνήσω πάνω στην υλικότητα του αντικειμένου και συγκεκριμένα στο στοιχείο της πτύχωσης- δίπλωση -τσαλάκωμα που το αντικείμενο φέρει.

Η πτύχωση, η οποία ως διαδικασία προκύπτει από την δίπλωση δύο αντίθετων πλευρών ενός υλικού και προσδιορίζει την μεταβολή της επιφάνειας ενός υλικού από ευθεία σε καμπύλη η οποία μοιάζει σαν να διαιρεί αλλά και να ενώνει τις δύο πλευρές ταυτόχρονα, έχει για εμένα μια διπλή μεταφορά. Από τη μία παραπέμπει στις επιπτώσεις της ημιπληγίας που βιώνω ,τον διαχωρισμό δηλαδή των δύο πλευρών του σώματος μου σε παράλυτη και κινητική πλευρά. Και από την άλλη λειτουργεί ως μια μεταφορά για ένα σώμα που δεν είναι τέλειο , αλλά παθαίνει, αλλάζει, μάχεται, φθείρεται όμως και ξαναγεννιέται, αναδιαμορφώνεται και συνεχίζει. Άλλωστε τίποτα είναι τέλειο. Το θέμα είναι πως ενσωματώνεις τις όποιες ατέλειες και φθορές στην ζωη σου και συνεχίζεις. Και η δική μου χορευτική ζωή συνεχίζεται μέσα από την ιστορία μου με αυτό το χάρτινο αντικείμενο, ως να ενσωματώνεται το παρελθόν στο παρόν, η κίνηση με την ακινησία. Μια προσπάθεια ανασυγκρότησης του χορευτικού μου σώματος, μέσα από το έργο αυτό”.

Το Ephemeral Body, προέκυψε μέσα από την συνύπαρξη, μου με ένα πτυχωτό χάρτινο αντικείμενο, με το οποίο πειραματιζόμουν κινητικά και χορογραφικά στο παρελθόν, λίγο πριν έρθει η αναπηρία στην ζωή μου και με το οποίο με συνδέει μια περίεργη συγκυρία: η μεταβολή της σωματικής μου κατάστασης και η καταστροφή του αντικειμένου την ίδια χρονική στιγμή.

Τι θα δούμε τελικά στην παράσταση αυτή και πόσο εφήμερο είναι το σώμα μας;
Χρησιμοποιώντας τη διπλή αυτή σημασία της πτύχωσης και μέσα από μια διαδικασία αλληλεπίδρασης του σκηνικού πτυχωτού αντικειμένου με το σώμα, το έργο συνθέτει μια σειρά από στιγμές που έχω βιώσει, ενώ παράλληλα μετατρέπει την πτύχωση σε σωματική κίνηση ως μια προσπάθεια ανάδειξης της συνέχειας της ζωής και της δημιουργίας μίας νέας ακόμα και σε περιόδους κρίσης. Άλλωστε πουθενά δεν μπορεί να μπεί ένα τέλος και τίποτα δεν παραμένει ακίνητο, το ίδιο, τα πράγματα, τα σώματα είναι εφήμερα και μεταβάλλονται διαρκώς.

Όταν χορογραφείς τα βιώματά σου

Πόσο δύσκολο είναι να δημιουργείτε μία αυτοβιογραφική χορευτική περφόρμανς;
Είναι μια πολύ απαιτητική και ψυχοφθόρα διαδικασία που απαιτεί μια βαθιά ενδοσκόπηση και ειλικρίνεια απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό και στα ερωτήματα που του θέτεις.
Είναι θα λέγαμε σαν μια μορφή συνεχούς παρατήρησης στην οποία καλείσαι να σε δεις ως να είσαι ένας άλλος και αυτό είναι αρκετά δύσκολο, καθώς δεν αρκεί να παρατηρήσεις απλά την κίνηση σου σαν να κοιτάς σε καθρέφτη, αλλά να αναμετρηθείς και με το παρελθόν σου, με τις κινήσεις που έχουν εγγραφεί στο σώμα σου και δεν είναι πλέον δεδομένες. Αυτό από μόνο του ενέχει μια μετακίνηση, όχι μόνο από ανάμνηση σε ανάμνηση αλλά και από την πραγματικότητα στην φαντασία, καθώς κάθε ανάκληση του παρελθόντος μέσω της μνήμης περιλαμβάνει και την διαδικασία της επεξεργασίας, της ανακατασκευής.

Σαν να καλείσαι να δημιουργήσεις μια αυτοπροσωπογραφία, ένα πορτραίτο, να μετασχηματίσεις δηλαδή ψυχικές διαθέσεις και βιώματα σε μορφές, κινήσεις, εικόνες και χειρονομίες. Αυτό από μόνο του εμπεριέχει μια έντονη εσωτερικότητα και απαιτείται εσωτερική δύναμη και συγκέντρωση για να την ανακαλείς κάθε φορά στην σκηνή, να χορεύεις δηλαδή τον εαυτό σου και την προσωπική σου ιστορία.

Τα κινητικά προβλήματα γιατί αποτελούν τροχοπέδη στην Τέχνη;
Για τους περισσότερους, η τέχνη και ιδιαίτερα ο χορός έχει ταυτιστεί με την αρτιμέλεια, την έκφραση του ωραίου, του ιδανικού. Γι’ αυτό ίσως και η προβολή κινητικά ανάπηρων ή μη αρμονικών σωμάτων, συχνά σοκάρει , προκαλώντας τόσο την αντίδραση του κοινού όσο και την αποτροπή των ίδιων των ατόμων με αναπηρία να συμμετέχουν και να ενασχοληθούν με την τέχνη.

Δεν υπάρχει, κατά τη γνώμη μου, ή δεν νοείται μια τέτοια μονοδιάστατη αντίληψη της τέχνης, η οποία να παραπέμπει στην αναγκαιότητα της άπιαστης τελειότητας, και η οποία ουσιαστικά είναι έξω από την σφαίρα της ανθρώπινης φύσης.

Αντιθέτως, η προσωπική και κοινωνική συνύπαρξη με το μη τέλειο και η κατάλληλη εκπαίδευση για την καλλιτεχνική απελευθέρωση αυτού, μπορεί να αποτελέσει μία σημαντική παρακαταθήκη για την τέχνη. Μια τέχνη η οποία να φέρνει τον άνθρωπο σε ισορροπία τόσο με το κοινωνικό περιβάλλον όσο και με το περιβάλλον της ανθρώπινης πραγματικότητας, του οποίου η σωματική ποικιλομορφία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος. Έχουν υπάρξει άλλωστε στο παρελθόν πολύ σημαντικοί καλλιτέχνες οι οποίοι μέσα από την ενσωμάτωση της ατέλειας -αναπηρίας τους στην τέχνη τους εισήγαγαν νέες φόρμες οι οποίες αν και αρχικά προκάλεσαν αντιδράσεις, ωστόσο έφεραν σημαντικές αλλαγές στον χώρο των τεχνών αλλά και της σκέψης γενικότερα.

Δεν είναι λοιπόν τα κινητικά προβλήματα που αποτελούν τροχοπέδη στην τέχνη, αλλά ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα, που μας ακινητοποιεί. Αυτός ο τρόπος είναι που ουσιαστικά εμποδίζει τα άτομα με αναπηρία όχι μόνο να ασχοληθούν με την τέχνη αλλά να κάνουν και πολύ πιο απλά καθημερινά πράγματα, όπως να ακολουθήσουν τις επιθυμίες τους, να εργαστούν με βάση τα προσόντα τους και τις επιθυμίες τους, να συνυπάρξουν δηλαδή ισότιμα με τους υπόλοιπους.

Τι μήνυμα θέλετε να περάσετε στους ανθρώπους που βιώνουν μία κινητική αναπηρία;
Θα έλεγα πως το μήνυμα που θα ήθελα να περάσω στους ανθρώπους που βιώνουν μία κινητική αναπηρία είναι να προσπαθούν να μείνουν ενεργοί μέσα από μικρά βήματα, να ακολουθούν τις επιθυμίες τους και να συνειδητοποιήσουν ότι ως άτομα με αναπηρία δεν υστερούν καλλιτεχνικά, αντιθέτως είναι σε προνομιακή σχέση με όσα μπορούν να συνθέσουν μια τέχνη απελευθερωμένη από τα στερεότυπα του νου.

Συντελεστές

• Σύλληψη & Έρευνα: Βαλασία Συμεωνίδου
• Χορογραφία, Ερμηνεία & Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Βαλασία Συμεωνίδου
• Σύμβουλος Έρευνας: Νίκος Βαλκάνος
• Σκηνογραφική Επιμέλεια: Φαίδρα Αποστολίκα
• Καλλιτεχνική Συνεργάτης: Μαρίζα Βινιεράτου
• Σύμβουλος Δραματουργίας: Μπετίνα Παναγιωτάρα
• Μουσικός Σχεδιασμός: Μιχάλης Βρέττας
• Ενδυματολόγος: Παύλος Θανόπουλος
• Σχεδιασμός Φωτισμού: Θωμάς Οικονομάκος

Πληροφορίες Προσβασιμότητας

• Η παράσταση παρουσιάζεται με ακουστική περιγραφή για άτομα με οπτική βλάβη
• Οι υπηρεσίες προσβασιμότητας παρέχονται σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό liminal.
• Κρατήσεις θέσεων ΑμεΑ: 213 017 8036 & [email protected]

Πέμπτη 27 Απριλίου І 19:30 І Παρασκευή 28 Απριλίου І 17:30 І Σάββατο 29 Απριλίου І 17:30 І στο +5 της Στέγης
Διάρκεια: 30 λεπτά

*Επίσης, στο πλαίσιο του φεστιβάλ θα προβληθεί η διακεκριμένη ταινία “Shadow” από τους διεθνούς φήμης Αυστραλούς Back to Back Theatre, με θέμα τον ακτιβισμό και τη συλλογική ευθύνη, ενώ θα λάβει χώρα και ένα συνέδριο με διεθνείς προσκεκλημένους, που θα μιλήσουν για μια σειρά από πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τους ανάπηρους καλλιτέχνες αλλά και όλους μας, ανεξαρτήτως αναπηρίας και ενασχόλησης με τις τέχνες. Καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ, θα πραγματοποιηθούν μια σειρά σεμιναρίων και εργαστηρίων, με ελεύθερη συμμετοχή, βάσει αίτησης.