14 Νοεμβρίου 1854: Η μεγάλη θύελλα που άλλαξε τον σύγχρονο ρόλο της Μετεωρολογίας

Η 14η Νοεμβρίου είναι σημαντική ημέρα για τη μετεωρολογία γιατί σηματοδοτεί την έναρξη της σύγχρονης μετεωρολογικής παρατήρησης και τη δημιουργία μετεωρολογικών γραφείων.

Αφορμή γι’ αυτό έδωσε μια μεγάλη κακοκαιρία στη Μαύρη Θάλασσα που συνέβη σαν σήμερα το Νοέμβρη του 1854 στη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα τη βύθιση 40 πλοίων του αγγλο-γαλλικού στόλου στην περιοχή της Σεβαστούπολης.

Παρά τα διδάγματα της Μάχης του Βατερλώ το 1815, η έκβαση της οποίας κρίθηκε σε ένα βαθμό και από τις καιρικές συνθήκες κατά την άποψη του Βίκτωρα Ουγκώ στο έργο του “Οι Άθλιοι” , μόνο τα διδάγματα της μεγάλης καταστροφής του Αγγλογαλλικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα το 1854 από τη μη πρόβλεψη των καιρικών συνθηκών, μπόρεσαν να φέρουν μεγάλες αλλαγές στην αντιμετώπιση των καιρικών φαινομένων , ώστε τα επιτελεία να ενδιαφερθούν σοβαρά για την πρόγνωση του καιρού.

Η ημερομηνία αυτή θεωρείται ότι έφερε στο προσκήνιο τη Μετεωρολογία στην σύγχρονη εποχή. Οι στρατιωτικές ηγεσίες των Αγγλο-γάλλων, διερωτήθηκαν τότε αν η κακοκαιρία θα μπορούσε να έχει προβλεφθεί. Η συγκέντρωση των μετεωρολογικών παρατηρήσεων των αμέσως προηγούμενων ημερών έδειξε ότι η κακοκαιρία είχε προηγουμένως διασχίσει την Ευρώπη. Έτσι, αποφασίστηκε να καθιερωθεί ένα συνεχές δίκτυο μετεωρολογικών παρατηρήσεων και η ίδρυση μετεωρολογικών γραφείων για τη συλλογή και επεξεργασία τους. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε το Βρετανικό Μετεωρολογικό Γραφείο, η πρώτη μετεωρολογική υπηρεσία στον κόσμο και στη συνέχεια η Γαλλική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Η Μεγάλη Θύελλα του 1854 σημειώθηκε στη Μαύρη Θάλασσα στις 14 Νοεμβρίου 1854 και προκάλεσε σοβαρές ζημιές και μεγάλη αναστάτωση στις ένοπλες δυνάμεις – ιδίως τις ναυτικές δυνάμεις – στην περιοχή που συμμετείχαν στον Κριμαϊκό πόλεμο.

Την ώρα της καταιγίδας, ο βρετανικός και ο συμμαχικός στόλος ανεφοδιασμού βρισκόταν στη Μαύρη Θάλασσα με όλα τα εφόδια για τη χειμερινή εκστρατεία. Μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων καταγράφουν την ισοπέδωση σκηνών και το ξερίζωμα των δέντρων, ενώ τουλάχιστον 37 πλοία υπέστησαν σοβαρές ζημιές είτε ναυάγησαν. Οι περισσότερες από τις χειμερινές προμήθειες χάθηκαν, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, καυσίμων και χειμερινών στολών. Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνδρες πέθαναν από υποθερμία και ασθένειες.

Η καταιγίδα προκάλεσε μια σειρά από επιπτώσεις και σκάνδαλα. Τα κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν για να βοηθήσουν τα στρατεύματα εξαφανίστηκαν, πολλά από αυτά στις τσέπες των αξιωματικών. Ανακαλύφθηκε επίσης ότι η καταιγίδα είχε εντοπιστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη πριν από την άφιξή της στα ανοιχτά της Κριμαίας, αλλά δεν εστάλη προειδοποίηση. Ως αποτέλεσμα αυτού του τελευταίου περιστατικού, πολλές χώρες εγκαινίασαν γρήγορα ανεξάρτητες μετεωρολογικές υπηρεσίες.

Στη Γαλλία, ο Urbain Le Verrier, διευθυντής του Observatoire de Paris, έλαβε εντολή να δημιουργήσει ένα σύστημα προειδοποίησης καταιγίδας. Αυτό αργότερα εξελίχθηκε στη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας που ακολούθησαν και άλλες χώρες. Με διαφορά μόλις 3 ετών ιδρύθη και στην Ελλάδα το Εθνικό Αστεροσκοπείο για την παρακολούθηση του καιρού.

Αν και είναι αδύνατο να υπολογιστεί με ακρίβεια η ισχύς ή η ταχύτητα του ανέμου, οι εκτιμήσεις τον έχουν τοποθετήσει γύρω από τη δύναμη 11 στην κλίμακα Μποφόρ. Χρήσιμα δεδομένα βρέθηκαν στο Climates of the Soviet Union από τον Paul Lydolph (Volume 7 of World Survey of Climatology, Elsevier Scientific Publishing, 1977). Εδώ αναφέρεται ότι «στη πεδινή Κριμαία πνέουν άνεμοι 33 m/sec [74 mph, δηλαδή σχεδόν πραγματική ταχύτητα τυφώνα] μία φορά στα 20 χρόνια». Η πληροφορία αυτή σήμερα όχι μόνο επιβεβαιώνεται και θεωρείται σημαντική και αυτό καθώς ήδη έχουν αναφερθεί οτι στις άκρες των ακτών σε ορισμένα σημεία στην Κριμαία να καταγράφονται ακόμη και 118 mph α.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις