Mahina: Ο φονικότερος κυκλώνας στην ιστορία της Αυστραλίας

Στις 4 Μαρτίου 1899, ο τροπικός κυκλώνας Mahina, έπληξε τις ακτές της βορειοανατολικής Αυστραλίας. Επρόκειτο για τη χειρότερη φυσική καταστροφή στην ιστορία της Αυστραλίας η οποία κόστισε τη ζωή σε 400 ανθρώπους, στο Στενό Τόρες, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν αλιείς μαργαριταριών.

Τα πλοία ήταν αγκυροβολημένο γύρω από τον κόλπο Bathurst, στο Queensland, όταν χτύπησε ο κυκλώνας.

Η ανακάλυψη και το εμπόριο μαργαριταριών

Το 1869 ο καπετάνιος William Banner από το Σίδνεϊ έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που ανακάλυψε εμπορικές ποσότητες μαργαριταριών ενώ έψαχνε για trepang (αγγούρι θαλάσσης) στο Στενό Τόρες. Έτσι ξεκίνηση η βιομηχανία μαργαριταριών στο Κουίνσλαντ. Με έδρα το νησί της Πέμπτης, (Thursday Island) ο κλάδος αναπτύχθηκε γρήγορα, απασχολώντας ένα πολυεθνικό εργατικό δυναμικό 2.000 ατόμων μέχρι το 1900.

Πλοίαρχοι σκαφών, δύτες και πλήρωμα προέρχονταν από τα νησιά Torres Strait, τα νησιά του Νοτίου Ειρηνικού, τη Νοτιοανατολική Ασία, την Ινδία, τη Σρι Λάνκα, την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες για να δουλέψουν σε εκατοντάδες πλοία και σε στόλους που ανήκαν σε εταιρείες όπως η James Clark και Co., με έδρα το Μπρίσμπεϊν. Στο αποκορύφωμα της ζήτησης το 1889–91, το κέλυφος των μαργαριταριών άξιζε 400£ ο τόνος (περίπου 60.000 δολάρια σε σημερινό νόμισμα). Το κέλυφος του μαργαριταριού αρχικά συλλέγονταν στα ρηχά παράκτια νερά. Όταν αυτά τα αποθέματα εξαντλήθηκαν, οι στόλοι ερεύνησαν μεγαλύτερα βάθη, χρησιμοποιώντας σκούνες ως πλωτούς σταθμούς που μετέφεραν νερό και άλλες παροχές για 10 έως 20 πλοία. Οι στολές κατάδυσης έδωσαν τη δυνατότητα να αναζητούν μαργαριτάρια σε νερά βάθους έως και 36 μέτρων. Η στολή περιλάμβανε ένα βαρύ κράνος στο οποίο τροφοδοτούνταν οξυγόνο μέσω ενός σωλήνα και οι βαριές μπότες κράτησαν τους χειριστές στον πυθμένα του ωκεανού. Όπως και με άλλα ναυτικά επαγγέλματα της περιόδου, μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την ασφάλεια και αλιεία των μαργαριταριών ήταν ο θυελλώδης καιρός.

Η Πρόγνωση καιρού

Η συνοπτική πρόγνωση του καιρού (η ανάλυση πολλών παρατηρήσεων που λαμβάνονταν ταυτόχρονα σε μια ευρεία περιοχή) ήταν γνωστή και αφερμόζονταν με επιτυχία στην Αυστραλία.

Το Queensland είχε επικεφαλής έναν πρωτοπόρο στον τομέα της πρόγνωσης του καιρού τον Clement Wragge, ο οποίος εργάζονταν ως κυβερνητικός μετεωρολόγος από το 1887 έως το 1902.

Ο Wregge ήταν ο πρώτος που, ξεκίνησε το έθιμο την ονομαρτοδοσίας των καιρικών συστημάτων. Τα ονόματα αυτά πολλές φορές προέρχονταν μεταξύ άλλων και από πολιτικούς που τον είχαν ενοχλήσει. Οι κυκλώνες που έφεραν ονόματα πολιτικών από τον Wragge ήταν οι James Drake, Edmund Barton και Alfred Deakin, ενώ υπήρξαν και άλλα εξωτικά ονόματα που χρησιμοποίησε όπως Ξέρξης, Αννίβας, Blucher και Teman.

Για τo όνομα Mahina o Wragge δήλωνε “η Mahina είναι ένα κοριτσίστικο όνομα από την Ταιτή”. Υπό τη διαχείριση του Wragge, οι μετεωρολογικοί σταθμοί ανέφεραν συνθήκες και μετρήσεις βαρομετρικής πίεσης μέσω της χερσαίας τηλεγραφικής γραμμής που συνέδεε το Brisbane με το Thursday Island (μέσω Cooktown). Το 1899, όταν η ραδιοεπικοινωνία ήταν ακόμη στα σπάργανα, οι καιρικές προβλέψεις και οι προειδοποιήσεις κοινοποιήθηκαν στα πλοία στη θάλασσα μέσω οπτικών σημάτων μόνο από έναν σταθμό. Στο Κουίνσλαντ ο πιο βόρειος παράκτιος σταθμός σήματος ήταν στο Grassy Hill, στο Cooktown. Οι καπετάνιοι των πλοίων που ήταν εκτός εμβέλειας αυτών των σημάτων έπρεπε να βασιστούν μόνο στη δική τους εμπειρία και τις ενδείξεις του βαρόμετρου για να προβλέψουν την κακοκαιρία και να αναλάβουν δράση για την προστασία του πληρώματος και των σκαφών τους.

Παρά την επιτυχή πρόγνωση του Wragge, η πρόγνωση δεν μπόρεσε να φτάσει στους πλοιάρχους για να λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Λίγες μέρες αργότερα ο Wragge δήλωνε: “Much, indeed, do we regret that we have no means of advising the lightships and pearling fleets of the approach of storms between Cooktown and Torres Straits“.

Η ανάπτυξη του κυκλώνα Mahina

Στις 3 Μαρτίου, ο Clement Wragge περιέγραψε τις συνθήκες μεταξύ της Παπούα Νέας Γουινέας και της Νέας Καληδονίας ως «ύποπτες». Στην πρόβλεψή του στις 6 Μαρτίου 1899 ο Wragge ονόμασε την νέα τροπική διαταραχή που αναπτύχθηκε νοτιοανατολικά του Sudest (Νήσος Vanatinai, Παπούα Νέα Γουινέα), ως κυκλώνα Mahina. Σημείωσε επίσης την ανάπτυξη ενός δεύτερου κυκλώνα, του Nachon, στον Κόλπο της Καρπεντάριας.

Στις 8 Μαρτίου ο Wragge έγραψε ότι “φοβόταν ότι η Mahina δεν θα αποδειχτεί τόσο ‘μαλακή’ και ευγενική όπως στην Ταϊτή και αυτό διότι είναι πιθανό να μας δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα. Ειδικές προειδοποιήσεις είχαν σταλεί σε όλες τις παράκτιες πόλεις και είχαν σηκωθεί οι σημαίες προειδοποίησης (τα ειδικά σημάδια για καταιγίδες ) προειδοποιητικά“.

Ο τροπικός κυκλώνας Mahina χτύπησε τον κόλπο Bathurst (167 χιλιόμετρα βόρεια του Cooktown) γύρω στις 23:00 το Σάββατο 4 Μαρτίου. Όταν η Mahina χτύπησε την περιοχή , υπήρχαν περίπου 1.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά στα σκάφη περίπου οκτώ γολέτες και περισσότερα από 100 αγκυροβόλια βρίσκονταν στον κόλπο Princess Charlotte και στην περιοχή Bathurst Bay για να ξεφορτώσουν . Πάνω από το ήμισυ του στόλου καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας και τουλάχιστον 307 άνθρωποι σκοτώθηκαν. Από τα γολέτα του Bathurst Bay, μόνο το Crest of the Wave διασώθηκε επειδή ο καπετάνιος του, ο Νεοζηλανδός Ουίλιαμ Πόρτερ, έκοψε το κατάρτι του για να μην ανατραπεί.

Ο Mahina ήταν κυκλώνας κατηγορίας 5, όπως και όλοι οι κυκλώνες με κεντρική πίεση 929 hPa ή λιγότερο. Ο κυκλώνας Tracy είχε πίεση 950 hPA και ο κυκλώνας Yasi, που διέσχισε την ακτή του Βόρειου Κουίνσλαντ το 2011, κατέγραψε 929 hPA. Η καταιγίδα με τη χαμηλότερη καταγεγραμμένη πίεση (870 hPa) ήταν ο Typhoon Tip το 1979.

Σύμφωνα με το “The Pearling Disaster” το 1899, στο κέντρο της Mahina, ο Captain Porter πήρε μια ένδειξη βαρομετρικής πίεσης 27 ιντσών υδραργύρου (inHg), ίση με 914 hPa. Πρόσφατα, οι ερευνητές βρήκαν ιστορικά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι ο Πόρτερ κατέγραψε πράγματι πολύ χαμηλότερη πίεση – 26 ίντσες (880 hPa) – αλλά κανείς εκείνη τη στιγμή δεν πίστευε ότι μια τέτοια μέτρσηση ήταν δυνατή . Εάν η πίεση του Mahina έπεφτε στα 880 hPa, αυτό θα τον καθιστούσε έναν από τους πιο έντονους τροπικους κυκλώνες που έχουν καταγραφεί ποτέ και, σύμφωνα με την τρέχουσα έρευνα, ικανό να προκαλέσει surge wave (πλημμύρα θαλασσινού νερού) ύψους 13 μέτρων

Ποιες ήταν οι πρώτες ονομασίες κυκλώνων

Ο κυκλώνας Sigma ήταν ο πρώτος τροπικός κυκλώνας που πήρε ονομασία από τον Wregge και ο οποίος προκάλεσε σοβαρές ζημιές στο Βόρειο Κουίνσλαντ της Αυστραλίας στις 26–27 Ιανουαρίου 1896. Συνολικά 23 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και υπήρξαν 3 αγνοούμενοι.

Τον Ιανουάριο του 1898, ο κυκλώνας Eline έφτασε στην ξηρά κοντά στο Mackay του Κουίνσλαντ. Το ξενοδοχείο Cremorne στο βόρειο Mackay υπέστη ζημιές, καθώς και η εκκλησία των Μεθοδιστών στην οδό Gregory.

Τρίτος στην σειρά των ονομασιών βρίσκεται ο τροπικός κυκλώνας Mahina όταν έφτασε στο Κουίνσλαντ ως ένας εξαιρετικά ισχυρός τροπικός κυκλώνας κατηγορίας 5 στις 4 Μαρτίου 1899 και προκάλεσε surge wave ύψους 40 ποδιών, το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ. Οι πλημμύρες σκότωσαν 400–410 ανθρώπους, καθιστώντας τον τον πιο θανατηφόρο κυκλώνα στην ιστορία της Αυστραλίας.

Πηγές: Outridge! (1899)! The! Pearling! Disaster! 1899. A Memorial. Queensland: Outridge Printing Co. 398 Queen Steet Brisbane 1899.

Whittingham,H.E.1958: The Bathurst Bay Hurricane and associated storm!surge. Aust. Met Mag.,23,14_36.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις