ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΙΤΑΜΑΡ ΜΠΕΝ-ΓΚΒΙΡ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΣΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ

Λες και δεν περνάει αρκετά δεινά ο πλανήτης (σε κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό ή όποιο άλλο επίπεδο), στο Ισραήλ εκφράζονται φόβοι για τρίτη Ιντιφάντα.

Στο επίκεντρο βρίσκεται ο υπερεθνικιστής υπουργός Ασφαλείας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ που έδωσε ρεσιτάλ (με αποφάσεις που ρισκάρουν την ευαίσθητη ισορροπία ασφαλείας στη Μέση Ανατολή) την πρώτη εβδομάδα της νέας κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου -που προέκυψε στις πέμπτες εκλογές που έγιναν την τελευταία τετραετία.

Η κατάσταση έχει φτάσει στο σημείο που ο Τζο Μπάιντεν στέλνει τον σύμβουλο του για θέματα ασφαλείας Tζέικ Σάλιβαν στο Ισραήλ, ώστε να συναντήσει τον πρωθυπουργό της χώρας και να διευκρινιστούν κάποια πράγματα.

Ο Μπεν-Γκβιρ γίνεται η τελευταία σημείωση στη μακροσκελή λίστα των ακροδεξιών ισχυρών της πολιτικής σκηνής, στην οποία έχουν περίοπτη θέση ο Βίκτορ Όρμπαν (Ουγγαρία) και η Τζόρτζια Μελόνι (Ιταλία).

Ποιος είναι ο Itamar Ben-Gvir

Ο Itamar Ben-Gvir είναι 46 χρόνων και δικηγόρος. Ως ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος “Εβραϊκή Δύναμη” επελέγη τον περασμένο Νοέμβριο από τον Benjamin Netanyahu, για υπουργός Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ. Χωρίς κυβερνητικό συνασπισμό ο πρωθυπουργός δεν γινόταν να κάνει κυβέρνηση.

Βάσει της συμφωνίας Λικούντ και Εβραϊκής Δύναμης, το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας ονομάστηκε σε υπουργείο Εθνικής Ασφάλειας και έλαβε διευρυμένες εξουσίες. Όπως;

Ο Ben-Gvir είναι επικεφαλής και των αστυνομικών δυνάμεων. Δηλαδή, έχει όσες εξουσίες χρειάζεται για να επιβάλει την αντιαραβική ρητορική του.

Για παράδειγμα, στις προεκλογικές του ομιλίες -μεταξύ άλλων-, ενθάρρυνε την αστυνομία να ανοίγει πυρ κατά Παλαιστίνιων που πετούν πέτρες στο Όρος του Ναού, κρατώντας ένα όπλο στα χέρια.

Στα πλάνα του ανήκει η χορήγηση ασυλίας σε Ισραηλινούς στρατιώτες που πυροβολούν Παλαιστίνιους και η επιβολή της θανατικής ποινής σε Παλαιστίνιους, καταδικασθέντες για επιθέσεις εναντίον Εβραίων.

Έχει ήδη ‘περάσει’ μέτρα κατά των Παλαιστινίων, που αντιτίθενται στα όσα έχει κάνει ο Biden για να βελτιωθούν οι σχέσεις της χώρας με τους Παλαιστίνιους.

Όπως μπορείς να καταλάβεις, δεν είναι άνθρωπος που αναμένεται να αμβλύνει τις εντάσεις στη Δυτική Όχθη.

Το βέβαιο είναι πως κάνει ό,τι μπορεί προς όσα πρεσβεύει από έφηβος, ως εκπρόσωπος όλων τα ‘αντί’ που μπορείς να φανταστείς: των Παλαιστίνιων, των Αράβων, της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ και όποιου άλλου του ‘χαλάει’ το αφήγημα του Ισραήλ των Εβραίων.

Το βέβαιο είναι πως είναι ειλικρινής

Σε παλαιότερη συνέντευξη του είχε εξηγήσει ότι το μεγαλύτερο προσόν του είναι πως είναι αυθεντικός και ειλικρινής. Χαρακτηριστικά, είχε πει ότι “δεν λέω το ένα και κάνω το άλλο. Λέω την αλήθεια μου και αυτή είναι πως πρέπει να σώσουμε τη χώρα μας. Οι νέοι πρέπει να ξέρουν πως θα προστατεύσω το Ισραήλ”.

Στο πλαίσιο της υπόσχεσης ανήκει και η προσάρτηση ολόκληρης της Δυτικής Όχθης, όπου ζουν 2.900.000 Παλαιστίνιοι και 475.000 Εβραίοι έποικοι.

Επί χρόνια ζητά να απελαθούν όλοι οι Άραβες πολίτες που θεωρούνται ‘άπιστοι’ προς το Ισραήλ και επικρίνει την αστυνομία και τον στρατό “για μη χρήση επαρκούς βίας εναντίον των Παλαιστινίων”.

Τώρα που έχει και τα γένια και τα κτένια, υποθέτεις τι θα γίνει.

Δεν ξέρει τι είναι συμβιβασμός και το δόγμα του είναι πως όποιοι θέτουν σε κίνδυνο το κράτος, είναι τρομοκράτες και πρέπει να απελαθούν -όπως και να τους αφαιρεθούν όλα τους τα δικαιώματα.

Για κάποιους είναι αυθεντικός.

Για τους περισσότερους (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ), πολύ επικίνδυνος.

Οι πρώτες δηλώσεις του Ben-Gvir, μετά την ανάληψη των νέων καθηκόντων, αφορούσαν διπλή βομβιστική επίθεση που έγινε την Τετάρτη 23/11 στην Ιερουσαλήμ.

Σκοτώθηκαν 2 και τραυματίστηκαν 17. Συνελήφθη ως δράστης 26χρονος που “φέρεται να ενήργησε μόνος, υποκινούμενος από ιδεολογία που είναι εμπνευσμένη από τη δράση της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος”.

Ο πρωταγωνιστής της σημερινής μας ιστορίας είπε πως “το Ισραήλ θα πρέπει να επιστρέψει στην τακτική των στοχευμένων δολοφονιών”.

Πριν συμπληρώσει εβδομάδα στο πόστο του, ακολούθησε ο διαπληκτισμός του με τον επικεφαλής του στρατού, με αφορμή την τιμωρία που είχε επιβληθεί (10 ημέρες κράτηση) σε στρατιώτη που είχε πει δημόσια στη Χεβρώνα (όπου ζει ο υπουργός) πως “ο Ben-Gvir θα βάλει τάξη σε αυτό το μέρος. Τελειώσατε”.

Την τρίτη ημέρα του 2023 επισκέφτηκε στην Πλατεία των Τζαμιών που βρίσκεται στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ, στον παλαιστινιακό τομέα της πόλης που έχει καταλάβει και προσαρτήσει το Ισραήλ και επίκεντρο συγκρούσεων, επί δεκαετίες.

Στην Πλατεία επιτρέπεται η είσοδος μόνο στους μουσουλμάνους, με τους υπόλοιπους να μπορούν να την επισκέπτονται συγκεκριμένες ώρες, χωρίς όμως να μπορούν να προσευχηθούν. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται μυστικά Εβραίοι.

Τον είχαν ενημερώσει πως αν πατούσε το πόδι του εκεί, θα κλιμακωθούν οι εκδηλώσεις βίας.

Δεν έδωσε δεκάρα. Εστίασε στο ότι είχε υποσχεθεί σε παλαιότερες επισκέψεις του, πως θα επέστρεφε ως υπουργός, αφού κατά τη γνώμη του “οι Εβραίοι πρέπει να προσεύχονται στο τέμενος Αλ Άκσα”, τρίτο ιερότερο τόπο του Ισλάμ.

Αυτό αντιτίθεται στη λύση των δύο κρατών στη Μέση Ανατολή.

Αφότου δημοσιεύτηκαν οι σχετικές φωτογραφίες, το παλαιστινιακό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία έγραψε πως “επρόκειτο για πρόκληση άνευ προηγουμένου”.

Τέσσερις ημέρες μετά (Σάββατο 7/1), κατάργησε τον κανόνα που επέτρεπε στους δικηγόρους να επισκέπτονται κρατούμενους ασφαλείας, λέγοντας “ήλθε η ώρα να σταματήσει η παρέλαση… λιχουδιών για τους τρομοκράτες”.

Την Κυριακή 8/1 έδωσε στην αστυνομία την εντολή να αφαιρέσει παλαιστινιακές σημαίες που επιδεικνύονται σε δημόσιους χώρους. Κάτι που δεν απαγορεύεται δια νόμου. Εν τούτοις, οι αρχές μπορούν να προχωρούν σε αφαίρεση αν κρίνουν πως απειλείται η δημόσια τάξη.

Ήταν η απάντηση του στον απελευθερωμένο κατάδικο τρομοκρατίας, ο οποίος κυμάτισε μια παλαιστινιακή σημαία την περασμένη εβδομάδα.

Η εντολή του αναμένεται να αυξήσει τις τριβές μεταξύ της αστυνομίας και των Αράβων Ισραηλινών που ταυτίζονται με τον Παλαιστίνιο υπήκοο.

Την ίδια ημέρα (8/1) η ισραηλινή αστυνομία διέλυσε συνάντηση Παλαιστινίων γονέων στην ανατολική Ιερουσαλήμ, σχετικά με την εκπαίδευση των παιδιών τους (το θέμα της συνάντησης ήταν η έλλειψη δασκάλων), υποστηρίζοντας ότι χρηματοδοτήθηκε παράνομα από την Παλαιστινιακή Αρχή. Μάντεψε ποιος έδωσε την εντολή.

Ακόμα κουβαλάει τον αποκλεισμό του από τον στρατό

Ο πατέρας του γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ από Ιρακινούς Εβραίους μετανάστες. Η μητέρα του ήταν μια Κούρδος Εβραία μετανάστης, η οποία είχε δραστηριοποιηθεί στο Irgun.

Το Irgun (ή Etzel) ήταν σιωνιστική παραστρατιωτική οργάνωση που δρούσε στην Βρετανική Εντολή για την Παλαιστίνη (βλ. εντολή του ΟΗΕ για επικράτεια, που προηγουμένως αποτελούσε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας). Ήταν παρακλάδι της παλαιότερης και μεγαλύτερης εβραϊκής παραστρατιωτικής οργάνωσης Haganah. Η Irgun έχει θεωρηθεί οργάνωση που έκανε τρομοκρατικές ενέργειες.

“Ήμουν ένα παιδί που είχα γνώμη για όλα και αυτό ήταν κάτι που ενθάρρυνε η μητέρα μου. Δεν ήταν αριστερή, αλλά ήθελε να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας” είχε πει σε συνέντευξη του, στην Haaretz το 2016.

Ο Itamar υιοθέτησε από έφηβος, θρησκευτικές και ριζοσπαστικές δεξιές απόψεις κατά τη διάρκεια της Πρώτης Ιντιφάντα -της πρώτης εξέγερσης των Παλαιστινίων, ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας από το Ισραήλ, στα τέλη του ‘80.

“Γινόταν ο ένας φόνος, μετά τον άλλον. Κάτι που με έκανε να αρχίσω να σκέφτομαι τι μπορώ να κάνω για να σταματήσουν”.

Εντάχθηκε στο δεξιό κίνημα νεολαίας που συνδεόταν με το Moledet (κόμμα που υποστήριζε τη “μεταφορά” Αράβων από το Ισραήλ εκτός της χώρας). “Ήταν όμως, πολύ ήρεμο για εμένα”.

Έτσι μεταπήδησε στο κίνημα νεολαίας του πιο ριζοσπαστικού κόμματος Kach and Kahane Chai, το οποίο ίδρυσε ο αμερικανικής καταγωγής Ραβίνος, Meir Kahane. Ο εμπνευστής του κινήματος των εποκισμών στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη δολοφονήθηκε το 1990, στη Νέα Υόρκη.

Πόσο πιο ριζοσπαστικό ήταν το νέο κόμα του Ben-Gvir; Χαρακτηρίστηκε ως τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και διεγράφη από τις λίστες, στο Ισραήλ.

Λίγες εβδομάδες πριν τη δολοφονία του Πρωθυπουργού Yitzhak Rabin, τον Νοέμβριο του 1995, ο Ben-Gvir έκανε την πρώτη εμφάνιση σε τηλεοπτικό δίκτυο εθνικής εμβέλειας: κράδαινε ένα έμβλημα της Cadillac του Rabin που είχε κλαπεί και φώναζε “πήραμε το αυτοκίνητό του, και θα φτάσουμε και σε αυτόν”.

Ο Ben-Gvir ήταν συντονιστής νεολαίας του Kach. Το 2007 συνελήφθη και καταδικάστηκε για “υποκίνηση νέων σε ρατσισμό”. Σε συνέντευξη που είχε δώσει το 2015, είχε αποκαλύψει πως έχει αντιμετωπίσει 53 κατηγορίες υποκίνησης.

Λέει ότι “μάλλον κατέχω το εθνικό ρεκόρ αθωώσεων”. Εκπροσωπούσε τον εαυτό του στις δίκες του και αρκετοί δικαστές του πρότειναν να σπουδάσει νομικά. Αυτό κι έκανε.

Πρώτα έπρεπε να πάει στρατό. Αλλά δεν πήγε. Αποκλείστηκε εξαιτίας της καταδίκης του -ως προβοκάτορας. Ακόμα το φέρει βαρέως. “Όταν έγινα δικηγόρος, συνειδητοποίησα πως μπορώ να τους πάω στα δικαστήρια και να νικήσω”.

Από παιδί ζει στον εβραϊκό οικισμό της Χεβρώνας.

“Αν είναι τρομακτικό να μεγαλώνεις εκεί; Εξαρτάται πώς ερμηνεύεις τον όρο ‘φόβος’. Εγώ πιστεύω ότι είμαι σε αποστολή. Το μέρος είναι δικό μας και πρέπει να είμαστε εκεί. Για αυτό και οδηγώ με ανοιχτά τα παράθυρα. Αν σκέφτομαι πως κάποιος μπορεί να με πυροβολήσει ανά πάσα στιγμή; Ναι. Αλλά το μέρος είναι δικό μας”.

Ως δικηγόρος εκπροσώπησε την crème de la crème των εξτρεμιστών

Όταν ο -σήμερα- πατέρας πέντε παιδιών σπούδασε νομική (παρεμπιπτόντως, στο πανεπιστήμιο έγινε βοηθός κοινοβουλίου, μέλους του ριζοσπαστικού δεξιού κόμματος -φευ) ολοκλήρωσε τις σπουδές του, άκουσε από το Δικηγορικό Σύλλογο πως λόγω ποινικού μητρώου δεν μπορεί να δώσει εξετάσεις για άσκηση του επαγγέλματος.

Έκανε λόγο για πολιτικά κίνητρα και έπειτα από μια σειρά προσφυγών, κέρδισε την ανατροπή, υπό μια προϋπόθεση: έπρεπε πρώτα να διευθετήσει τις τρεις υποθέσεις που τον είχαν για πρωταγωνιστή εκείνη την περίοδο. Αθωώθηκε και στις 3. Η μια ήταν η οργάνωση παράνομης συγκέντρωσης. Άλλη αφορούσε την παρενόχληση δημοσίου υπαλλήλου.

Πέρασε τις εξετάσεις και πήρε άδεια άσκησης του επαγγέλματος. Αμέσως άρχισε να εκπροσωπεί τους “πιο διάσημους υπόπτους του Ισραήλ”.

Ήταν ο άνθρωπος όλων των Εβραίων εξτρεμιστών, με τη λίστα των πελατών του να παραπέμπει σε αυτήν των υπόπτων για εβραϊκές υποθέσεις τρομοκρατίας και εγκλήματα μίσους στο Ισραήλ.

Μεταξύ άλλων, εκπροσώπησε τη Lehava, ακροδεξιά ισραηλινή οργάνωση κατά της αφομοίωσης, η οποία δραστηριοποιείται στην αντιπολίτευση των εβραϊκών γάμων με μη Εβραίους.

Δεν είναι κάτι που κάνω για τα λεφτά. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, οι αμοιβές από αυτές τις υποθέσεις καλύπτουν τη βενζίνη μου. Ο λόγος που τις αναλαμβάνω είναι γιατί πραγματικά πιστεύω πως πρέπει να βοηθήσω αυτούς τους ανθρώπους.

“Είμαι ο ιδιοκτήτης σας”

Έως την έναρξη της προετοιμασίας του για τις βουλευτικές εκλογές του 2020, είχε κρεμασμένο στο σαλόνι του πορτραίτο του Ισραηλοαμερικανού τρομοκράτη Baruch Goldstein, ο οποίος είχε σφαγιάσει 29 Παλαιστίνιους μουσουλμάνους πιστούς και τραυμάτισε άλλους 125 στη Χεβρώνα -στη σφαγή στο Σπήλαιο των Πατριαρχών, το 1994

Τον Οκτώβριο του 2021, πιάστηκε στα χέρια με τον αρχηγό της Joint List, Ayman Odeh σε επίσκεψη του στον νοσηλευόμενο Miqdad Qawasmeh, πράκτορα της Χαμάς που βρισκόταν σε απεργία πείνας για περισσότερους από τρεις μήνες. Ο Ben-Gvir είπε πως πήγε να τσεκάρει τις συνθήκες του κρατουμένου “και να δω από κοντά αυτό το θαύμα: έναν άνθρωπο που παραμένει ζωντανός, ενώ δεν έχει φάει για μήνες”.

Όπως προσπαθούσε να φτάσει στο δωμάτιο του κρατούμενου, κατηγόρησε τον Odeh ότι ήταν τρομοκράτης επειδή υποστήριξε εξτρεμιστές όπως ο Qawasmeh. Ο Odeh τον έσπρωξε και κάπως έτσι άρχισε ο τσακωμός που ολοκληρώθηκε με την παρέμβαση… αθώου πληθυσμού. Ακολούθως, ο Ο Ben-Gvir υπέβαλεμήνυση κατά του Odeh, ισχυριζόμενος ότι “διέπραξε σοβαρή εγκληματική ενέργεια”.

Ένα μήνα μετά, συνελήφθη ο νυν υπουργός, καθώς βίντεο τον έδειχνε να τραβάει όπλο σε -άοπλους- Άραβες φρουρούς ασφαλείας, που τον ενημέρωσαν πως είχε παρκάρει παράνομα στο συνεδριακό κέντρο Expo Tel Aviv. Έτσι, του ζήτησαν να το πάρει από εκεί. Έβγαλε όπλο, άρχισαν να τσακώνονται και στις αρχές ο Ben-Gvir υποστήριξε πως… είχε νιώσει ότι απειλείται η ζωή του.

Από το Γενάρη του 2022 αυξήθηκαν οι άνθρωποι που φροντίζουν για την ασφάλεια του, καθώς αυξήθηκαν κατακόρυφα οι απειλές κατά της ζωής του. Γεγονός που δεν τον εμπόδισε από το να πάρει μέρος σε συγκρούσεις μεταξύ Ισραηλικών Εβραίων και ντόπιων Παλαιστίνιων κατοίκων, στη συνοικία Sheikh Jarrah της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Συνελήφθη από κάμερες να φωνάζει “είμαστε οι ιδιοκτήτες αυτής της γης. Να το θυμάστε: εγώ είμαι ο ιδιοκτήτης σας”.

Στις εκλογές έζησε μια άνευ προηγουμένου επιτυχία, καθώς πήρε περισσότερες από τις διπλάσιες ψήφους, με το κόμμα του να γίνεται το τρίτο ισχυρότερο. Έγινε και απαραίτητο στον Netanyahu. Σε αντάλλαγμα για τη συνεργασία, ο Ben-Gvir πήρε ό,τι ονειρευόταν από παιδί: το ελεύθερο να διώξει με όλα τα μέσα τους ‘εχθρούς’ του. Έτσι γίνεται ένα ακόμα πρόβλημα για τον πλανήτη.