Τράπεζες: στα 16 εκατ. ευρώ οι ηλεκτρονικές απάτες το 2022

Αύξηση παρουσίασαν οι ηλεκτρονικές απάτες στην Ελλάδα κατά την διάρκεια του 2022, καθώς σύμφωνα με την ΤτΕ μέσω συναλλαγών με κάρτες πληρωμών «έκαναν φτερά» 16,2 εκατ. ευρώ έναντι 13,4 εκατ. ευρώ το 2021.

Οι επιθέσεις στους κατόχους καρτών μέσω e-mails, SMS και τηλεφώνου συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, οδηγώντας τα υποψήφια θύματα στην απώλεια μεγάλων σε αρκετές περιπτώσεις χρηματικών ποσών.

Όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη οι ηλεκτρονικές απάτες βρίσκονται σε έξαρση γεγονός που αποδίδεται αφενός στη μεγάλη διείσδυση του internet και των κινητών τηλεφώνων, και αφετέρου στο γεγονός ότι οι κυβερνοεγκληματίες ανακαλύπτουν συνεχώς νέους τρόπους εξαπάτησης.

Μάλιστα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το καθημερινό πλέον φαινόμενο των ψεύτικών emails που επικαλούνται τα ΕΛΤΑ ή την εφορία και ζητούν από τους χρήστες να βάλουν στοιχεία των τραπεζικών κωδικών τους με στόχο την απόσπαση των κωδικών αυτών ή τα πλήρη στοιχεία καρτών για να προχωρήσουν στη συνέχεια στην εκτέλεση συναλλαγών-απάτη.

Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΤτΕ

Στα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών το 2022 ναι μεν καταγράφηκε μείωση του αριθμού συναλλαγών απάτης κατά 27% σε σχέση με το 2021, μια στις 6,7 χιλ. συναλλαγές αποτελεί απάτη, παρόλα αυτά τα ποσά που «κάνουν φτερά» είναι περισσότερα καθώς σύμφωνα με την ΤτΕ η αξία των συναλλαγών απάτης αυξήθηκε κατά 21% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Παρά ταύτα, ο δείκτης της αναλογίας της αξίας των συναλλαγών εξακολούθησε να διατηρείται στο χαμηλό επίπεδο του 0,002% αντιστοιχώντας σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 5.700 ευρώ αξία συναλλαγών.

Μεγαλύτερη αύξηση απάτης σε ΑΤΜ και POS

Σε ό,τι αφορά την αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης σε ATM και POS σε σχέση με το 2021, παρατηρείται ότι ο κύριος λόγος της αύξησης ήταν τα περιστατικά απάτης που προκύπτουν από μη νόμιμες συναλλαγές σε ATM και POS οι οποίες έχουν διενεργηθεί με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας.

Συγκεκριμένα η αξία των συναλλαγών απάτης που έχουν διενεργηθεί με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε ATM αυξήθηκε κατά 92% σε 1,3 εκατ. ευρώ, από 705 χιλ. ευρώ το 2021, ενώ η αξία των συναλλαγών απάτης που έχουν διενεργηθεί με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε POS αυξήθηκε κατά 147% σε 1,7 εκατ. ευρώ, από 701 χιλ. ευρώ το 2021.

Σε ότι αφορά την απάτη που διενεργείται στις εξ αποστάσεως συναλλαγές, διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες συναλλαγές απάτης αφορούν συναλλαγές μέσω διαδικτύου και κυρίως διαδικτυακές συναλλαγές με επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπως και τα προηγούμενα έτη.

Οι οικονομικές ζημίες που προκύπτουν από τις συναλλαγές απάτης επιμερίζονται στα συμβαλλόμενα μέρη της συναλλαγής ανάλογα με την υπαιτιότητά τους. Με βάση την κατανομή των ζημιών μεταξύ των τριών συμβαλλόμενων μερών στον κύκλο συναλλαγών με κάρτες πληρωμών), διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβαρύνει τους κατόχους καρτών και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές με κάρτες με αντίστοιχα ποσοστά επιβάρυνσης 48% και 43% της συνολικής.

Οι πιο επικίνδυνες απάτες

Η Αστυνομία γνωστοποιεί τις κυριότερες μορφές διαδικτυακής απάτης και είναι οι ακόλουθες:

• Phishing προσωπικών στοιχείων. Πραγματοποιείται συνήθως με τη αποστολή emails από υποτιθέμενη υπαρκτή και νόμιμη εταιρεία, το οποίο περιλαμβάνει ύποπτο link ή συνημμένο αρχείο.
• Απάτες με πιστωτικές κάρτες. Πραγματοποιούνται με την αλίευση (phishing) στο διαδίκτυο των ευαίσθητων
• προσωπικών δεδομένων και κυρίως στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών μέσω υπερσυνδέσμου που οδηγεί συνήθως σε πλασματική ιστοσελίδα τράπεζας.
• «Νιγηριανή» Απάτη. Στην περίπτωση αυτή αποστέλλονται emails, με τα οποία πληροφορούν ότι κάποιος χρειάζεται τη βοήθειά σας προκειμένου να μεταφέρει ένα υψηλό χρηματικό ποσό (ή κληρονομιά), έναντι μεγάλης υποσχόμενης αμοιβής.
• Σε διαδικτυακές αγορές. Δημοσίευση προσφορών, οι οποίες είναι πολύ καλές για να είναι αληθινές και είναι διαθέσιμες για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
• Ισπανικό Λόττο. Ενημέρωση μέσω email ότι έχετε κερδίσει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό σε ηλεκτρονική κλήρωση
• Με χορήγηση δανείων. Αναρτήσεις σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης για δάνεια με ευνοϊκούς όρους από μη αδειοδοτούμενους φορείς.
• Με αγγελίες μέσω διαδικτύου. Δημοσίευση απατηλών αγγελιών στο διαδίκτυο για μίσθωση κατοικιών, εύρεση εργασίας ή αγοραπωλησίες προϊόντων.

Στα 94 δις οι συναλλαγές μέσω καρτών

Σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας Ελλάδος στο τέλος του 2022 ήταν σε κυκλοφορία 20,6 εκατ κάρτες. Τα 17,6 εκατ είναι χρεωστικές, τα 2,3 εκατ προπληρωμένες κάρτες, στα 2,9 εκατ ο αριθμός των πιστωτικών καρτών, ενώ κυκλοφορούν και 126 χιλ. εικονικές κάρτες.

Η ζήτηση για προπληρωμένες και εικονικές κάρτες είναι ανοδική, και αποδίδεται στην διαρκώς αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου για τη διενέργεια συναλλαγών.

Το 2022 πραγματοποιήθηκαν με κάρτες συναλλαγές ύψους 94 δισεκ. ευρώ (+14% συγκριτικά με το 2021).Οι συναλλαγές ανά χρεωστική κάρτα αυξήθηκαν πέρυσι στις 101 από 90 το 2021.

Αναλυτικότερα, η μέση αξία συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα αυξήθηκε σε 4.898 ευρώ, από 4.546 ευρώ το 2021, ενώ η μέση αξία συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα αυξήθηκε σε 2.501 ευρώ, από 2.117 ευρώ το προηγούμενο έτος.

Μάλιστα η ΤτΕ επισημαίνει πως «η συνεχιζόμενη διαχρονική μείωση της μέσης αξίας ανά συναλλαγή πιθανόν να οφείλεται στην εκτενέστερη χρήση των χρεωστικών καρτών για αγορές προϊόντων και υπηρεσιών χαμηλής αξίας». Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρεωστική κάρτα μειώθηκε πέρυσι στα 48 ευρώ, από 58 ευρώ το 2020 και 50 ευρώ το 2021.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις