Ιωάννης Τσιπουρίδης: COP27 – Ώρα να πληρώσουμε τα χρέη μας

Καθώς πλησιάζει το τέλος ενός ακόμη COP, του COP27, γίνονται φανερές οι διαφορές που κρατήθηκαν στο παρασκήνιο όσο η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από λιγότερο ουσιαστικά ζητήματα, αφού ένα μεγάλο τμήμα των COP, στην αρχή, χάνεται στο «τελετουργικό» μέρος και η ουσία αρχίζει να βγαίνει στην επιφάνεια προς το τέλος.

Και τα τρέχοντα «άλυτα» ζητήματα άρχισαν να φαίνονται στα μέσα της 2ης εβδομάδας και το χάσμα να μεγαλώνει όσο πλησιάζει το τέλος του COP27, που προβλέπεται για την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου, αλλά μάλλον σίγουρα θα τραβήξουν οι συζητήσεις και οι σκληρές διαπραγματεύσεις μέχρι και το Σάββατο, ίσως και την Κυριακή.

Θα επικεντρωθώ σε ένα: στην αποπληρωμή των χρεών μας, που ίσως να αποδειχτεί και το σημαντικότερο…

Να διευκρινίσω πως όταν λέω «μας» εννοώ τον ανεπτυγμένο κόσμο, την Δύση, το Global North, με άλλο λόγια αυτούς που είναι υπεύθυνοι για την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής.

Και προφανώς χρωστάμε σε όλους αυτούς που υφίστανται τα δεινά της κλιματικής κρίσης. Αυτούς που βλέπουμε να παρελαύνουν στις οθόνες μας τσαλαβουτώντας σε βρώμικα νερά, κουβαλώντας τα υπόλοιπα του ήδη φτωχού σπιτικού τους που κατάφεραν να σώσουν, στην πλάτη τους.

Αυτούς από τις άλλες ηπείρους, αυτούς τους οιονεί φτωχούς, αυτούς που συνήθως λέμε πως δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.

Αυτοί οι άνθρωποι συνήθως χάνουν τα πάντα – τα λίγα «πάντα» που έχουν – και δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη αποκατάστασης ή αποζημίωσης. Οι ίδιοι είναι πάμπτωχοι για να έχουν ας πούμε την πολυτέλεια ενός ασφαλιστηρίου, ενώ οι χώρες τους επίσης πάμπτωχες και καταχρεωμένες.

Και κυρίως δεν φταίνε αυτοί για ό,τι τους συμβαίνει.

Ευθύνονται κάποιοι άλλοι κάπου μακριά των οποίων η ανεξέλεγκτη οικονομική ανάπτυξη με την αλόγιστη χρήση ορυκτών καυσίμων οδήγησε στην κλιματική κρίση.

Δεν πρέπει να πληρώσουν;

Δεν πρέπει να πληρώσουμε;

Αυτό με λίγα λόγια είναι το θέμα που πραγματεύεται το κίνημα του Loss & Damage.

Σε έναν δίκαιο κόσμο αυτό το αίτημα θα είχε λυθεί σχετικά γρήγορα. Αλλά γνωρίζουμε καλά πως η δικαιοσύνη είναι είδος σε ανεπάρκεια, ιδιαίτερα αν ανήκεις στον φτωχό Νότο.

Σκεφτείτε ότι οι προσπάθειες να ενταχθεί το ζήτημα του Loss and Damage σαν θέμα προς συζήτηση στις συνεδριάσεις του COP ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 1991 και καρποφόρησαν φέτος στο COP27 το 2022.

Για 31 χρόνια, το Loss and Damage ήταν ο ελέφαντας που δεν έβλεπε κανείς από τους χιλιάδες σύνεδρους, μεταξύ των οποίων και δεκάδες λομπίστες των ορυκτών καυσίμων, οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω, όσο περνάνε τα χρόνια αυξάνονται αντί να μειώνονται, όπως θα έπρεπε να γίνεται, κρίνοντας από την πορεία της κλιματικής κρίσης.

Γιατί θα έπρεπε να έχουν αντιστροφή της κλιματικής κρίσης εξέλιξη. Ίσως κάτι (κακό) να σημαίνει αυτό.

Τελικά λοιπόν αυτό το καυτό θέμα συζητήθηκε φέτος στο COP27.

Σήμερα 18/11/22, τελευταία τυπικά μέρα, υπάρχουν 3 σχέδια αποφάσεων στο τραπέζι

1. Να δημιουργηθεί μηχανισμός χρηματοδότησης (Loss & Damage Fund Financing Facility) εδώ και τώρα από το COP27 (όπως απαιτούν όλες οι αναπτυσσόμενες χώρες και κάποιες ανεπτυγμένες)
2. Να δημιουργηθεί μετά το 2024
3. Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε

Για τους περισσότερους, αυτή η τελική απόφαση θα καθορίσει την επιτυχία ή αποτυχία του COP27. Εμείς που βλέπουμε αυτήν την αδικία και δεν καταλαβαίνουμε την άρνηση των πλουσίων χωρών να συμφωνήσουν στην καταβολή αποζημιώσεων, στο τέλος της ημέρας επιστρέφουμε στο σπίτι μας στους αγαπημένους μας και μοιραζόμαστε τον θυμό και αγανάκτηση μας.

Τα θύματα όμως των κλιματικών συνεπειών που έχουν υποστεί απώλειες και ζημιές, που έχουν χάσει αγαπημένα πρόσωπα, που έχουν χάσει περιουσίες, που έχουν χάσει το σπίτι τους, που έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν την γη τους, που έχουν γίνει κλιματικοί πρόσφυγες, που έχουν νιώσει πόνο, αγωνία, απελπισία, εγκατάλειψη…. γι’ αυτούς η καθυστέρηση ισοδυναμεί με άρνηση. (Justice delayed is Justice denied)

Φανταστείτε να είστε μία από τις 600 εκατομμύρια ψυχές στην Υποσαχάρια Αφρική που δεν έχουν πρόσβαση σε καμιά απολύτως πηγή ενέργειας, ούτε καθαρή ούτε βρώμικη.

Να μην έχεις εκπέμψει ποτέ σου ούτε γραμμάριο διοξειδίου του άνθρακα.

Και να υφίστασαι πλημμύρες, ξηρασίες, πείνα, να πεθαίνουν τα παιδιά σου, τα ζώα σου….Και να σου λένε από τον πλούσιο Βορρά ότι δεν δικαιούσαι αποζημίωση.

Αναρωτιέμαι τι θα κάναμε εμείς…..

Αυτά και παραμένουμε αισιόδοξοι ότι κάτι θα αλλάξει, όχι γιατί υπάρχουν λόγοι, αλλά γιατί δεν υπάρχει εναλλακτική.

** Ο Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης είναι Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Δ/ντης Κέντρου Ερευνών Ανανεώσιμων και Κλιματικής Αλλαγής στο πανεπιστήμιο TUM της Μομπάσα, Κένυα και μέλος της Ομάδας Loss and Damage Collaboration