Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, ο Τζόσουα Τσεπτεγκέι και η επιτυχία της αποτυχίας

Ο 26χρονος Joshua Kiprui Cheptegei είναι δρομέας μεγάλων αποστάσεων από την Ουγκάντα. Είναι ο κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στα 5.000 μέτρα και στα 10.000 μέτρα και χρυσός Ολυμπιονίκης στο πρώτο αγώνισμα.

Στις 27 Μαρτίου 2017 ο Joshua κατέρρευσε σε αθλητική διοργάνωση στη χώρα του, μπροστά στους συμπατριώτες του. Τότε κέρδισε ο Κενυάτης Geoffrey Kamworor, κόντρα στα προγνωστικά, και ενώ το στάδιο είχε γεμίσει για χάρη του Cheptegei ο οποίος ολοκλήρωσε τον αγώνα του στην 30η θέση. Την ίδια χρονιά είχε κερδίσει το αργυρό μετάλλιο στα 10.000 μέτρα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου του Λονδίνου.

Δύο χρόνια μετά, ο Cheptegei κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ των 10 χιλιομέτρων σε δημόσιο δρόμο σε συνάντηση στίβου στη Βαλένθια της Ισπανίας. Στις 16 Φεβρουαρίου 2020 στο Μονακό κατέρριψε και άλλο παγκόσμιο ρεκόρ στα 5 χιλιόμετρα δημόσιου δρόμου με χρόνο 12.51. Στις 14 Αυγούστου 2020 κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 5.000 μέτρα με χρόνο 13:35.36, ένα ρεκόρ που είχε να “σπάσει” επί 16 έτη και το κρατούσε ο Κενενίσα Μπεκέλε. Τρεις μήνες μετά πέτυχε και νέο ρεκόρ κόσμου στα 10.000 μέτρα στο Μονακό με 26.11,00, εκτοπίζοντας και πάλι τον Μπεκέλε, ο οποίος είναι και το πρότυπό του.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο ήταν νικητής στα 5.000 μέτρα με χρόνο 12.58,15 και δεύτερος στα 10.000 μέτρα. Το χρυσό μετάλλιο στα 10.000 μέτρα ήρθε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2022 στις Ηνωμένες Πολιτείες με χρόνο 27.27,43.

Πρακτικά, ο Joshua Kiprui Cheptegei είναι ο σύγχρονος απόλυτος ρέκορντμαν στα 5 και τα 10 χιλιόμετρα, εντός και εκτός στίβου.

Πρακτικά επίσης, ο Cheptegei υλοποίησε το δόγμα: “Η ήττα είναι μέρος της διαδικασίας προς τη νίκη”. Το υλοποίησε με πράξεις, με προπόνηση και ιδρώτα, με προσήλωση στον στόχο, όσο κοινότυπο κι αν ακούγεται κάτι τέτοιο υπό το πρίσμα της επαναληψιμότητας που ξεπηδά μέσα από τα πλείστα βιβλία αυτοβοήθειας.

Μιλώντας στο Olympic Channel ο αθλητής έλεγε πως “χρωστάει” τα ρεκόρ του στην αποτυχία του το 2017 στην Kampala της Ουγκάντα. “Στην Kapchorwa (περιοχή όπου μεγάλωσε) δεν έχουμε Tartan. Προπονούμαστε στο γρασίδι. Σε κάποια φάση είχα απογοητευτεί τελειώς, σκέφτηκα να τα παρατήσω. Όμως οι προπονητές μου, μου έλεγαν, “Joshua όταν περνάς μια καταιγίδα, κάτι καλό θα συμβεί μετά”. Αυτό είχα στο μυαλό μου πάντα”, είχε δηλώσει ο αθλητής ο οποίος έφτιαξε γήπεδο στίβου στην περιοχή όπου μεγάλωσε για τα νέα παιδιά.

Μάλιστα, όπως θυμόταν, έπρεπε να ταξιδέψει μια απόσταση 300 χιλιομέτρων μέχρι την Kampala για να προπονηθεί σε “κανονικές” συνθήκες. “Αυτοί που με αποδοκίμαζαν το 2017 είναι οι ίδιοι που σήμερα λένε πως είμαι ο ήρωάς τους. Είναι πραγματικά εξωφρενικό, γελοίο, αλλά συμβαίνουν τέτοια πράγματα. Από ένα σημείο και μετά απλά είπα πως χαίρομαι που ζω. Θέλω να ξυπνάω κάθε μέρα και να απολαμβάνω αυτό που κάνω, να προσπαθώ να γίνω λίγο καλύτερος και σιγά σιγά, βρήκα την πίστη στον εαυτό μου”, έλεγε ο δρομέας στην ίδια συνέντευξή του.

Αθλητικές ιστορίες επιτυχίας σαν αυτή του Joshua Kiprui Cheptegei γίνονται παραδείγματα έμπνευσης. Μία από εκείνες που έχουν αρκετά κοινά στοιχεία με την διαδρομή του αθλητή από την Ουγκάντα, είναι αυτή του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Το πώς, από πού ξεκίνησε και πού κατάφερε να φτάσει, είναι εν πολλοίς, γνωστό. Από τα Σεπόλια στην Αμερική, από τους δρόμους της Αθήνας στην κορυφή του κόσμου, από την απαξίωση στον τίτλο του πρωταθλητή του NBA. Πρόσφατα ο Γιάννης κλήθηκε να απαντήσει για τον αποκλεισμό της ομάδας του από τα play off, την ώρα που οι Bucks είχαν την καλύτερη επίδοση της σεζόν. Ερωτήθηκε για το αν ο αποκλεισμός συνιστά αποτυχία. Η απάντηση του Γιάννη ήταν εντελώς αυθόρμητη και απηχούσε τη “στόφα” από την οποία είναι φτιαγμένος, τις αρχές με τις οποίες έχει γαλουχηθεί, αυτές που τον οδήγησαν στην απόλυτη καταξίωση. Αυτές τις αρχές επικαλέστηκε, διατυπώνοντας μια δήλωση που δικαίως, έχει γίνει παράδειγμα αναφοράς.

Η απάντηση του Γιάννη, αναλυτικά:

“Ω Θεέ μου. Με ρώτησες το ίδιο και πέρυσι. Παίρνεις προαγωγή κάθε χρόνο στην δουλειά σου; Οπότε, κάθε χρονιά σου σου είναι αποτυχημένη; Κάθε χρόνο δουλεύεις προς έναν στόχο: Για να πάρεις προαγωγή, να φροντίσεις την οικογένειά σου, να φροντίσεις το σπίτι σου. Δεν είναι αποτυχία, αλλά ένα βήμα προς την επιτυχία. Δεν θέλω να το κάνω προσωπικό με σένα, μιλάω γενικά.

Πάντα υπάρχουν βήματα. Ο Μάικλ Τζόρνταν έπαιξε 15 χρόνια και κατέκτησε 6 πρωταθλήματα. Τα άλλα 9 χρόνια απέτυχε; Αυτό μου λες; Σε ρωτάω. Γιατί με ρωτάς κάτι τέτοιο; Είναι λάθος ερώτηση.

Δεν υπάρχει αποτυχία στον αθλητισμό. Υπάρχουν καλές και κακές μέρες. Κάποιες φορές είσαι πετυχημένος, κάποιες όχι. Κάποιες φορές είναι η σειρά σου και κάποιες όχι. Αυτό είναι ο αθλητισμός. Δεν νικάς πάντα. Φέτος θα νικήσει κάποιος άλλος.

Θέλουμε να επιστρέψουμε την επόμενη χρονιά και να κατακτήσουμε το πρωτάθλημα. Είχαμε 50 χρόνια χρόνια να κατακτήσουμε πρωτάθλημα στο Μιλγουόκι. Ήταν 50 χρόνια αποτυχίας; Όχι, απλώς ήταν βήματα προς την επιτυχία. Κερδίσαμε ένα πρωτάθλημα, ελπίζω να κερδίσουμε άλλο ένα. Συγγνώμη δεν ήθελα να το κάνω προσωπικό. Πέρυσι δεν είχα το μυαλό να απαντήσω σωστά, αλλά θυμάμαι ότι με είχες ρωτήσει το ίδιο”.

“Δεν είναι αποτυχία, αλλά ένα βήμα προς την επιτυχία. Αυτό είναι ο αθλητισμός. Δεν νικάς πάντα”. Τόσο αυθόρμητα, τόσο απλά, ο Γιάννης έδωσε το καλύτερο “μάθημα” προς τα νέα παιδιά που μοχθούν, που πασχίζουν να επιτύχουν, μέσα σε έναν κόσμο που πριμοδοτεί την αριστεία με κάθε κόστος, μέσα από το δόγμα του ατομικισμού. Ακόμη και το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων έχει στηθεί πάνω σε αυτό το δόγμα. Η εργαλειοποίηση της παιδείας συνίσταται στη χρηστική και μόνο γνώση, με γνώμονα την καλή επίδοση στις γραπτές εξετάσεις στο τέλος της χρονιάς, μπροστά σε ένα εργασιακό μέλλον που φαντάζει πάντα άγνωστο, ασταθές και άμεσα εξαρτώμενο από παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν με τη γνώση, αλλά με την “ατομική εκμετάλλευση” διασυνδέσεων και “ευκαιριών”.

Από την άλλη, η αντιμετώπιση της επιτυχίας και της αποτυχίας ως δυαδική δεν αφήνει περιθώρια για σταδιακή βελτίωση, αντιθέτως πάει χέρι-χέρι με τις εφήμερες λύσεις, με τις παρασκηνιακές μεθοδεύσεις και τελικά με το να μη μαθαίνει κανείς να αναγνωρίζει και να αποδέχεται την αξία του αντιπάλου του.

Ουσιαστικά ο Γιάννης εξέπεμψε την αλήθεια του. Με τα δύσκολα μεγάλωσε, στα δύσκολα έμαθε, με τα δύσκολα πορεύεται. Διέλυσε κάθε έννοια αποτυχίας όχι με το “χρυσό δαχτυλίδι” που κατέκτησε, αλλά με τη στάση του απέναντι στην “αποτυχία” καθεαυτή. Η ουσία των δηλώσεων του Γιάννη αλλά και της στάσης ζωής του Cheptegei συνοψίζονται στο να προσπαθείς κάθε μέρα και να βελτιώνεσαι έστω από λίγο. Αυτή είναι η αληθινή επιτυχία, η προσπάθεια για βελτίωση. Αυτή η επιτυχία δεν είναι ηχηρή, δεν είναι φαντεζί, είναι βραδυφλεγής και κρατάει περισσότερο. Είναι μαραθώνιος, δεν είναι σπριντ. Η καταξίωση, είναι σχετική, όσο μη σχετική είναι η χαρά του ίδιου του “παιχνιδιού”, η χαρά της πορείας προς το καλύτερο.

Παράλληλα, κόντρα στην ατομική καταξίωση ή απαξίωση, με τις δηλώσεις του ο Γιάννης έβαλε “πλάτη” για την υπόλοιπη ομάδα του. Φέτος, εκείνος τραυματίστηκε και οι υπόλοιποι ηττήθηκαν σε κάποια κρίσιμα παιχνίδια. Το 2021, οι άλλοι τον “κουβάλησαν” όταν εκείνος πονούσε. Φέτος ο τίτλος δεν ήρθε. Το 2021, ήρθε. Αυτό που μένει για του χρόνου, είναι η ομαδική δουλειά, το κλίμα, οι σχέσεις και η προσπάθεια για το κοινό καλό, παρά τις όποιες αλλαγές γίνουν. Μένει η κουλτούρα, η διάθεση και το πείσμα. Πράγματα που αποτελούν τα σημαντικότερα συστατικά επιτυχίας, μαζί με την ίδια την απόλαυση του να είσαι γερός και να μπορείς να αγωνίζεσαι.

Σακίλ Ο’Νιλ, Κάρλο Ανσελότι, Στιβ Κερ, Τσαρλς Μπάρκλεϊ. Αυτοί και άλλοι πολλοί άνθρωποι του αθλητισμού αποθέωσαν τον Γιάννη Αντετοκούνμπο:

Για να μη μακρηγορούμε, αν θέλετε να δείξετε ένα βίντεο στα παιδιά σας σχετικά με το τι εστί αποτυχία και τι όχι, μην τους δείξετε κάποια ομιλία από το TedX. Δείξτε τους την παραπάνω δήλωση του Γιάννη. Αρκεί.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις