Η ΜΕΓΑΛΗ ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΥΣΚΑΣ ΣΤΟ ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΤΟΥ ’54

Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου, στις 18:00 το απόγευμα, στο γήπεδο “Al Bayt” της Αλ Χορ, η Εθνική ομάδα του Κατάρ, διοργανώτριας χώρας του τουρνουά, θα υποδεχτεί το Εκουαδόρ στο εναρκτήριο παιχνίδι του 22ου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Με αυτόν τον τρόπο θα ανοίξει η αυλαία για ένα ακόμα Μουντιάλ, το οποίο πέρα από τις εξωαγωνιστικές του ιδιαιτερότητες, έχει – όπως είναι φυσικό – τα δικά του φαβορί και αουτσάιντερ στο δρόμο προς την κατάκτηση του πλέον βαρύτιμου ποδοσφαιρικού τροπαίου.

Στις προηγούμενες 21 διοργανώσεις, οι ομάδες που έχουν πάρει μέρος μετριούνται σε δεκάδες (79 για την ακρίβεια, που φέτος θα γίνουν 80 με την προσθήκη του Κατάρ), οι αγώνες που έχουν διεξαχθεί μετριούνται σε εκατοντάδες (900) και τα γκολ που έχουν σημειωθεί μετριούνται σε χιλιάδες (2.548). Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί, όμως μέχρι σήμερα μόνο οκτώ χώρες έχουν κατακτήσει το Κύπελλο, τρεις από τη Νότιο Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Αργεντινή) και πέντε από την Ευρώπη (Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία).

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, έχουν υπάρξει πολλές μεγάλες ομάδες που ξεκίνησαν με στόχο το “Άγιο Δισκοπότηρο” του ποδοσφαίρου, για διάφορους όμως λόγους δεν τα κατάφεραν. Κάποιες από αυτές, παρά την αποτυχία τους να ανέβουν στην κορυφή του κόσμου, μνημονεύονται μέχρι σήμερα για την αξία τους (ατομικά και ομαδικά) και – κυρίως – για το θέαμα που πρόσφεραν. Στις επόμενες επτά ημέρες, το Magazine θα παρουσιάσει επτά τέτοιες Εθνικές, που έγραψαν τη δική τους ιστορία στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, παρά το γεγονός ότι δε χάρηκαν το τρόπαιο.

Οι τρεις από αυτές (Ουγγαρία 1954, Ολλανδία 1974 & 1978) έφτασαν μέχρι τον τελικό του θεσμού, οι υπόλοιπες (Βραζιλία 1982, Γαλλία 1982 & 1986, ΕΣΣΔ 1986) αποκλείστηκαν νωρίτερα. Όμως όλες έβαλαν τη σφραγίδα τους στο άθλημα, απόρροια του τεράστιου ταλέντου των παικτών τους και του τρόπου με τον οποίο μάγεψαν το κοινό με τις εμφανίσεις τους. Θα τις δούμε μια-μια, ξεκινώντας σήμερα με τη μεγάλη Ουγγαρία του Πούσκας, προσθέτοντας ότι πρόκειται απλά για μια προσωπική επιλογή, αφού πέρα από αυτές τις επτά περιπτώσεις, υπήρξαν σίγουρα και άλλες, επίσης αξιομνημόνευτες.

Η ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΙΣ ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ

Αρχίζουμε το αφιέρωμα στις “βασίλισσες χωρίς στέμμα”, με μια από τις μεγαλύτερες ομάδες όλων των εποχών, την τεράστια Εθνική Ουγγαρίας που πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954 στην Ελβετία. Οι Ούγγροι είχαν φτάσει προπολεμικά ήδη μια φορά σε τελικό (Γαλλία, 1938), όπου όμως είχαν ηττηθεί 4-2 από τους Ιταλούς. Στο ξεκίνημα της δεκαετίας του ’50 είχε πλέον δημιουργηθεί η φοβερή και τρομερή ομάδα των Μαγυάρων, με παίκτες όπως ο Γκιούλα Λόραντ, ο Γιόζεφ Μπόζικ, ο Σάντορ Κότσις, ο Νάντορ Χιντεγκούτι, ο Ζολτάν Τσίμπορ και βέβαια ο μεγάλος αρχηγός τους, Φέρεντς Πούσκας.

Οκτώ μήνες πριν το Μουντιάλ της Ελβετίας, στις 25 Νοεμβρίου του 1953, η Εθνική Ουγγαρίας είχε προειδοποιήσει όλη την υφήλιο για τις διαθέσεις της στο περίφημο “ματς του αιώνα”, όταν φιλοξενήθηκε στο “Γουέμπλεϊ” από την Αγγλία (αήττητη μέχρι τότε από μη βρετανική ομάδα). Οι υπερόπτες Άγγλοι θεωρούσαν ότι θα έκαναν περίπατο, όμως μόλις στο 2′ βρέθηκαν να χάνουν 0-1 από το υπέροχο γκολ του Χιντεγκούτι που αφού “χόρεψε” την αντίπαλη άμυνα, έστειλε την μπάλα στο “παραθυράκι” του Τζιλ Μέρικ.

17 ΤΕΡΜΑΤΑ ΣΕ ΔΥΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ!

Οι γηπεδούχοι ισοφάρισαν στο 13′ με τον Σιούελ, αλλά μέσα σε επτά λεπτά οι Ούγγροι πέτυχαν άλλα τρία γκολ με τους Χιντεγκούτι και Πούσκας (2), “χαζεύοντας” τους φιλάθλους που δεν μπορούσαν να πιστέψουν στα μάτια τους. Το τελικό 3-6 ήταν η πρώτη εντός έδρας ήττα της Αγγλίας από ομάδα εκτός βρετανικών νήσων και ένας σταθμός στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Τρεις εβδομάδες πριν το Μουντιάλ, στην άτυπη ρεβάνς της Βουδαπέστης, οι Άγγλοι ταπεινώθηκαν για μια ακόμα φορά, χάνοντας 7-1!

Η ομάδα του Γκούσταβ Σέμπες ταξίδεψε στην Ελβετία, ως το απόλυτο φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου. Και αυτό φάνηκε ήδη από τη φάση των ομίλων, εκεί όπου οι Μαγυάροι σημείωσαν 17 γκολ (!) στα δυο πρώτα ματς. Και αν το 9-0 επί της Νότιας Κορέας φάνηκε φυσιολογικό, το 8-3 επί της παντοδύναμης Δ. Γερμανίας, ήταν ένα σοκ όχι μόνο για τους Τεύτονες, αλλά για ολόκληρο τον πλανήτη! Δυστυχώς η Ουγγαρία δε βγήκε αλώβητη από αυτή την αναμέτρηση, αφού ο Βέρνερ Λίμπριχ, με ένα δολοφονικό τάκλιν, τραυμάτισε τον Πούσκας, ο οποίος έχασε τα υπόλοιπα παιχνίδια και αγωνίστηκε ανέτοιμος στον τελικό.

“Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΒΕΡΝΗΣ” ΜΕ ΑΝΤΙΠΑΛΟ ΤΗ ΒΡΑΖΙΛΙΑ

Οι Μαγυάροι τερμάτισαν πρώτοι στον όμιλό τους και στα νοκ άουτ, στην προημιτελική φάση, αντιμετώπισαν τη Βραζιλία, σε ένα ματς που έμεινε στην ιστορία γνωστό ως “η μάχη της Βέρνης”, λόγω του επεισοδιακού χαρακτήρα του. Η “σελεσάο” των δυο εκπληκτικών ακραίων μπακ, Τζάλμα και Νίλτον Σάντος, αλλά και του εντυπωσιακού Ντιντί, δεν είχε ξεπεράσει ακόμα την “τραγωδία” που είχε ζήσει τέσσερα χρόνια πριν, με την ήττα της στον τελικό από την Ουρουγουάη μέσα στο “Μαρακανά” (το γνωστό Maracanaço) και ζητούσε την “εξιλέωση” και βέβαια τον πρώτο της τίτλο.

Στον όμιλο οι Βραζιλιάνοι είχαν πετύχει μια νίκη επί του Μεξικού (5-0) και μια ισοπαλία με τη Γιουγκοσλαβία (1-1). Ο αγώνας διεξήχθη κάτω από βροχή, όμως οι Ούγγροι ήταν ασταμάτητοι και προηγήθηκαν 2-0 μόλις στο 7′ (Χιντεγκούτι, Κότσις). Η Βραζιλία μείωσε 2-1 με πέναλτι του Τζάλμα Σάντος στο 18′, όμως οι Μαγυάροι, επίσης με πέναλτι, ανέβασαν το δείκτη του σκορ στο 3-1. Εκείνο το σφύριγμα του Άγγλου διαιτητή, Άρθουρ Έλις, ήταν που προκάλεσε την εισβολή στον αγωνιστικό χώρο Βραζιλιάνων δημοσιογράφων και επίσημων, οι οποίοι απωθήθηκαν από την αστυνομία!

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΙ “ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΒΕΡΝΗΣ”

Στη συνέχεια, αντιαθλητικά και βίαια μαρκαρίσματα εκατέρωθεν, αμαύρωσαν την εικόνα του ματς, με τον Έλις να δείχνει τρεις φορές την κόκκινη κάρτα (Μπόζικ / Ουμπέρτο, Νίλτον Σάντος). Το τελικό 4-2 έδωσε την πρόκριση στην Ουγγαρία, όμως οι παίκτες της Βραζιλίας εισέβαλαν στα αποδυτήρια των αντιπάλων τους και η κλωτσοπατινάδα συνεχίστηκε! Στον ημιτελικό, οι Μαγυάροι αντιμετώπισαν την Ουρουγουάη, προηγήθηκαν 2-0 (13′ Τσίμπορ & 46′ Χιντεγκούτι), ισοφαρίστηκαν 2-2, αλλά στην παράταση με δυο γκολ του Κότσις πήραν το εισιτήριο για τον μεγάλο τελικό.

Εκεί τους περίμεναν οι Δυτικογερμανοί, αυτοί που λίγες μέρες πριν είχαν διασυρθεί με το απίστευτο 8-3. Στο “Wankdorf Stadium” της Βέρνης, κάτω από καταρρακτώδη βροχή, η Ουγγαρία φάνηκε να “καθαρίζει” από πολύ νωρίς το ματς, αφού προηγήθηκε 2-0 μόλις στο 8′ (Πούσκας και Τσίμπορ). Όμως στο επόμενο δεκάλεπτο οι Γερμανοί έφεραν τον τελικό στα ίσα με τέρματα των Μόρλοκ και Ραν. Οι Μαγυάροι πίεσαν ασφυκτικά σε όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού, δημιούργησαν αμέτρητες ευκαιρίες, αλλά δεν μπόρεσαν να σκοράρουν.

ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ 3-2 ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΨΙΕΣ ΓΙΑ ΝΤΟΠΙΝΓΚ

Κάτι που κατάφεραν οι Τεύτονες στο 84′ με τον Χέλμουτ Ραν. Δυο λεπτά αργότερα, ο Πούσκας έφερε και πάλι το ματς στα ίσα, αλλά ο διαιτητής, αφού πρώτα έδειξε σέντρα, στη συνέχεια συμβουλευόμενος τον επόπτη του, ακύρωσε το γκολ ως οφσάιντ. Το τελικό 3-2 έδωσε τον τίτλο στους παίκτες του Ζεπ Χέρμπεργκερ (τον πρώτο στην ιστορία τους) και έβαλε τέλος στο αήττητο 31 παιχνιδιών των Ούγγρων. Πολλά ακούστηκαν τα επόμενα χρόνια για εκείνο το σχεδόν απίστευτο “θαύμα της Βέρνης”.

Οι Γερμανοί κατηγορήθηκαν για αθέμιτες μεθόδους μέσα και έξω από το γήπεδο, μέχρι και για ντόπινγκ. Αρκετοί παίκτες της εθνικής Δ. Γερμανίας ασθένησαν με ίκτερο, πιθανότατα από μολυσμένη βελόνα. Μέλη της ομάδας είχαν αποκαλύψει αργότερα ότι τους είχαν γίνει ενέσεις με γλυκόζη, ενώ ο γιατρός της αποστολής, Φραντς Λούγκεν, σε συνέντευξή του το 2004, είχε πει ότι οι παίκτες είχαν πάρει μόνο βιταμίνη C πριν τον τελικό.

Σε μια έρευνα του 2010, που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας, αναφέρεται ότι είναι πολύ πιθανό, να χορηγήθηκε ενέσιμα στους παίκτες της ομάδας – εν αγνοία τους – η μεθαμφεταμίνη Pervitin, ένα διεγερτικό που είχε χρησιμοποιηθεί σε στρατιώτες στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έτσι κι αλλιώς, εκείνη την εποχή, το ντόπινγκ δεν ήταν απαγορευμένο, οι σχετικοί έλεγχοι ξεκίνησαν από τη FIFA στο Μουντιάλ του 1966.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι Δυτικογερμανοί στέρησαν τον τίτλο σε μια από τις μεγαλύτερες ομάδες όλων των εποχών, η οποία μνημονεύεται μέχρι και σήμερα για την απόλυτη κυριαρχία της στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’50. Για την ιστορία, ο Κότσις βγήκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης με 11 γκολ, ενώ σε εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο, για πρώτη και τελευταία φορά, τρεις κεντροευρωπαϊκές χώρες, κατέλαβαν τις τρεις θέσεις του βάθρου: Δ. Γερμανία, Ουγγαρία και Αυστρία.

* Βίντεο: Δ. Γερμανία – Ουγγαρία 3-2, Highlights (4/7/1954)