Οι ήρωες του Μπέργκμαν χάνουν και βρίσκουν τον εαυτό τους “Μετά την πρόβα”

Η ομάδα The 3rd person theater group παρουσιάζει, στο Θησείον – ένα θέατρο για τις τέχνες, το έργο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, “Μετά την πρόβα”, σε σκηνοθεσία – δραματουργική επεξεργασία Βαλάντη Φράγκου, και πρωταγωνιστές τον Ιερώνυμο Καλετσάνο και την Ελένη Ζαραφίδου.

Το “Μετά την πρόβα” (“After the Rehearsal”) ξεκίνησε ως τηλεοπτική ταινία με πρωταγωνιστές τους Έρλαντ Γιόζεφσον, Λένα Όλιν και Ίνγκριντ Τούλιν, θεωρείται δε αυτοβιογραφία του ίδιου του Μπέργκμαν, γεγονός που πιστοποιείται μέσα από βιβλία του σπουδαίου Σουηδού σκηνοθέτη.

Το σενάριο της ταινίας ήταν διανθισμένο με πολλές φράσεις από το “Ονειρόδραμα” του Στρίντμπεργκ και το φιλμ προβλήθηκε στις Κάννες – εκτός διαγωνιστικού – το 1984.

Στο “Μετά την Πρόβα” ο Μπέργκμαν κάνει μία τελευταία απόπειρα να ξεκαθαρίσει το γιατί απομάκρυνε τον εαυτό του από μία καριέρα κινηματογραφικής και θεατρικής σκηνοθεσίας, τι σήμαιναν όλα αυτά και πώς τον είχαν διαμορφώσει.

Το έργο τοποθετείται χρονικά ανάμεσα σε μια πρόβα που έχει τελειώσει και σε μια πρεμιέρα παράστασης, που δεν έχει ακόμη γίνει. Είναι ο μεταιχμιακός τόπος, όπου όλα μπορούν ακόμα να αιωρούνται, είναι η κατάσταση, όπου το φανταστικό “τείνει” να είναι αληθινό, αλλά ακόμη δεν είναι.

Ο Μπέργκμαν, όπως ο Στριντμπεργκ και ο Ίψεν, βασίζει και παρουσιάζει ένα δράμα πάνω στην κληρονομικότητα. Πάνω σε αυτά που περνάνε από γενιά σε γενιά, από πατέρα σε παιδί και φτιάχνει χαρακτήρες σχεδόν αταβιστικούς. Κατειλημμένους από γεγονότα του παρελθόντος που δεν τους ανήκουν αλλά τους καθορίζουν απόλυτα.

Ως αποτέλεσμα οι σχέσεις που δημιουργούνται έχουν αποκλειστικά το χαρακτήρα της εξάρτησης. Η παράσταση βασίζεται στην απόπειρα των ηρώων να αλλάξουν και να αντισταθούν στην εικόνα τους μέσω των αντικατοπτρισμών. Οι ήρωες προπονούνται / προβάρουν την πολυπόθητη αλλαγή τους προς μια φωτεινή πορεία και κατεύθυνση. Αλλάζουν ρόλους και προσπαθούν να εκφραστούν ώστε να γιατρέψουν τις πληγές τους. Διαπραγματεύονται τον δοσμένο ρόλο. Έτσι ώστε να παίξουν κάτι πιο καθαρό και ολοκληρωμένο.

Μετά την πρόβα όλα είναι ρευστά και δυσδιάκριτα

Το έργο περιστρέφεται γύρω από τον απαιτητικό σκηνοθέτη του θεάτρου, Χένρικ Βόγκλερ, που μένει συχνά μετά την πρόβα για να σκεφτεί και να σχεδιάσει. Μια μέρα, η Άννα επιστρέφει, φαινομενικά ψάχνοντας για ένα βραχιόλι. Είναι η πρωταγωνίστρια στη νέα του παραγωγή του Ονειροδράματος του Στρίντμπεργκ.

Μιλάει για το μίσος της για τη μητέρα της (τώρα νεκρή), μια αλκοολική ηθοποιό που ήταν το αστέρι και η ερωμένη του Βόγκλερ. Ο Βόγκλερ πέφτει σε μια ονειροπόληση, θυμάται τη μέρα που η μητέρα της Άννας, η Ράκελ, ήρθε μετά την πρόβα για να τον παρακαλέσει να έρθει στο διαμέρισμά της…

Ο σκηνοθέτης της παράστασης Βαλάντης Φράγκος και η ηθοποιός Ελένη Ζαραφίδου μίλησαν στο NEWS 24/7 για την παράσταση και τους τρόπους που προσέγγισαν το έργο του Μπέργκμαν.

Ποιο είναι το θεμελιώδες ερώτημα που ταλανίζει τους ήρωες του Μπέργκμαν;

Βαλάντης Φράγκος: “Οι ήρωες του Μπέργκμαν μάχονται για να ακουστούν και να γίνουν ορατοί. Μέσα από τις τόσο στενές και συμπλεγματικές σχέσεις τα όρια γίνονται πολύ δυσδιάκριτα. Οι ρόλοι στη ζωή και το Θέατρο συγχέονται και δημιουργούν μια ασάφεια που ο καθένας μπορεί να τη χειριστεί και να την οδηγήσει με διάφορους τρόπους, πηγαίνοντάς την σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια.”

Οι τρεις ήρωες δέσμιοι της εικόνας τους από το παρελθόν δεν παλεύουν να την αποτινάξουν, αλλά εμμένουν και βυθίζονται σε αυτή μέχρι που ασφυκτιούν και καταστρέφονται.

Ελένη Ζαραφίδου: “Οι ήρωες του Μπέργκμαν βρίσκονται σε ένα σημείο, όπου τους απασχολεί πάρα πολύ η θέση τους μέσα στον κόσμο, η ύπαρξη τους, βασανίζονται από τα προσωπικά τους τραύματα και προσπαθούν μέσω του λόγου και του διαλόγου να λυτρωθούν από τα μεγάλα ερωτήματα της ανθρώπινης κατάστασης.”

Ποιο είναι το σημείο του έργου που σας “άγγιξε” περισσότερο και γιατί;

Β.Φ.: “Ο δοσμένος ρόλος! Και οι τρεις χαρακτήρες έχουν να εξυπηρετήσουν έναν ρόλο. Άλλες φορές προσπαθούν να τον αλλάξουν και άλλες φορές προσπαθούν να τον υπερασπιστούν. Αυτή η προσπάθεια είναι τρομερά συγκινητική.”

Ε.Ζ.: “Είναι ένα έργο που ερευνά τις σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα στη διαδικασία του θεάτρου, στις πρόβες και στις παραστάσεις, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι του θεάτρου. Το πιο ενδιαφέρον στο έργο αυτό είναι πως ενώ η αφορμή είναι ο κόσμος του Θεάτρου, τα θέματα που αγγίζει αφορούν τον κάθε άνθρωπο, εκφράζονται οι σκέψεις και οι φόβοι κάθε ανθρώπινης ύπαρξης.”

Με ποιο τρόπο χρησιμοποιείται ο κόσμος του θεάτρου ως μεταφορά;
Β.Φ.: “Ο Μπέργκμαν στο συγκεκριμένο έργο μιλάει για τις σχέσεις τριών ανθρώπων. Στήνει ένα δράμα με αφορμή τα δύσκολα προσωπικά και επαγγελματικά ζητήματα των ηρώων και χρησιμοποιεί τη Θεατρική σκηνή σαν όχημα για να τις πυροδοτήσει ακόμα περισσότερο. Η σκηνή είναι σαν μεγεθυντικός φακός. Πέφτει πάνω τους και κάποιες φορές τους αναδεικνύει, άλλες τους καίει και τους παραμορφώνει και κάποιες φορές τους απογυμνώνει και εμφανίζεται η αληθινή μορφή τους. Τόσο όμορφη και άσχημη ταυτόχρονα.”

Ο Μπέργκμαν δεσμεύει τους χαρακτήρες του έργου δίνοντάς τους ένα σχήμα και μια διαδρομή, κάνοντας σαφές ταυτόχρονα ότι οι χαρακτήρες έχουν απόλυτη συνείδηση του τι τους συμβαίνει και με απόλυτη ελευθερία μπορούν να το σπάσουν και να αποδεσμευτούν από αυτό

Ε.Ζ.: “Ο κόσμος του Θεάτρου είναι ένα πολύ πυκνός χώρος όπου όλα διογκώνονται και προβάλλονται πολύ πιο έντονα, είναι το περιβάλλον όπου τα πλάσματα του έργου εμφανιζονται και ως φορέας της αγωνίας του ανθρώπου να βρει τα πατήματα του και τη ζωή που επιδιώκει να ζήσει, ζει πάνω στη σκηνή σε βάθος κάθε στιγμή.”

Στο “Μετά την πρόβα” έχουμε ένα δράμα πάνω στην κληρονομικότητα. Και η ελεύθερη βούληση πώς αντιπαραβάλλεται;
Β.Φ.: “Ο Μπέργκμαν χρησιμοποιεί την κληρονομικότητα σαν εργαλείο του θεάτρου. Δεσμεύει τους χαρακτήρες του έργου δίνοντάς τους ένα σχήμα και μια διαδρομή, κάνοντας σαφές ταυτόχρονα ότι οι χαρακτήρες έχουν απόλυτη συνείδηση του τι τους συμβαίνει και με απόλυτη ελευθερία μπορούν να το σπάσουν και να αποδεσμευτούν από αυτό.”

Ε.Ζ.: “Πράγματι το “Μετά την Πρόβα” αγγίζει τα ζητήματα της κληρονομικότητας, κατά την παράδοση και σε συνέχεια του ίψεν και του Στρινγκμπεργκ, που έχουν εμπνεύσει πολύ τον ίδιο τον Μπέργκμαν. Η ειδοποιός διαφορά, ίσως, εδώ, είναι πως αυτό πολύ συχνά γίνεται με ένα σχολιαστικό τρόπο, μοιάζει ο Μπέργκμαν να βάζει τους ήρωες να “χρησιμοποιούν” το παρελθόν τους, για να μπορέσουν να λυτρωθούν στο παρόν τους.”

Υπάρχει κάποιο θετικά φορτισμένο μήνυμα από το έργο, το οποίο θα θέλατε να εισπράξει ο θεατής της παράστασης;
Β.Φ.: “Οτι υπάρχει πια η δυνατότητα να απαλλαγείς από όποιον και ό,τι σε βαραίνει. Ότι μπορείς πια να το κοινοποιήσεις και να το διώξεις μακριά βοηθώντας έτσι και άλλους που αισθάνονται το ίδιο.”

Ε.Ζ.: “Νομίζω ότι μέσα στη διαδικασία της παράστασης δημιουργείται ένα περιβάλλον, όπου ο θεατής θα μπορέσει να παρακολουθήσει την πορεία των ηρώων από το σκοτάδι προς το φως, τη νίκη της λαχτάρας για ζωή απέναντι στο τραύμα, το χιούμορ και τον σαρκασμό που εισβάλλουν ακόμα και στις πιο δραματικές στιγμές για να θυμίσουν την προσπάθεια του ανθρώπου για ελευθερία.”

Ταυτότητα παράστασης

• Μετάφραση: Χαράλαμπος Μαγουλάς
• Σκηνοθεσία/Δραματουργική επεξεργασία: Βαλάντης Φράγκος
• Ηθοποιοί: Ιερώνυμος Καλετσάνος, Ελένη Ζαραφίδου
• Σκηνικό: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη
• Φωτισμοί: Ναυσικά Χριστοδουλάκου
• Κοστούμια: the 3rd person theater group
• Φωτογραφίες πρόβας: Ραφαήλ Σουλιώτης

Πληροφορίες

• Παραστάσεις: από 14 Φεβρουαρίου έως 11 Απριλίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
• Διάρκεια παράστασης : 70 λεπτά
• Τιμές εισιτηρίων: 13 ευρώ κανονικό, 10 ευρώ μειωμένο/φοιτητικό
• Θέατρο Θησείον Τουρναβίτου 7, viva.gr

Ανακάλυψε την απαράμιλλη γεύση του. Ένας πραγματικά αυθεντικός ιταλικός espresso. O espresso που θα επιλέξεις.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις