Γρηγόρης Λαμπράκης: 60 χρόνια από τη δολοφονική επίθεση εναντίον του αγωνιστή της Δημοκρατίας και της Ειρήνης

Ήταν 22 Μάη 1963, σαν σήμερα πριν 60 χρόνια όταν μια από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες της νεότερης ελληνικής ιστορίας και διαχρονικό σύμβολο του αγωνιζόμενου ανθρώπου κατά της πολιτικής καταπίεσης, ο Γρηγόρης Λαμπράκης δέχτηκε δολοφονική επίθεση.

Την ημέρα εκείνη, η επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη οργανώνει στη Θεσσαλονίκη εκδήλωση, ένα μήνα μετά την πρώτη Μαραθώνια πορεία Ειρήνης με ομιλητή τον βουλευτή της Αριστεράς, Γρηγόρης Λαμπράκη. Η εκδήλωση έχει οριστεί για τις 7.30 μ.μ. Γύρω από το χώρο της εκδήλωσης η τρομοκρατία ξεπερνούσε κάθε προηγούμενο. Τραμπούκοι και Αστυνομία προσπαθούν να ματαιώσουν την εκδήλωση, με τις πέτρες να πέφτουν βροχή.

Ο Λαμπράκης διέκοψε μάλιστα την ομιλία του, για να καταγγείλει ευθέως «σχέδιο δολοφονικής απόπειρας» εναντίον του. Καθιστά υπεύθυνη την κυβέρνηση και τις αρχές. Η Αστυνομία έμεινε για μια ακόμη φορά σε θέση θεατή.

Μετά το τέλος της εκδήλωσης δέχεται δολοφονική επίθεση και έπεφτε στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου-Ερμού, θανάσιμα τραυματισμένος από τους παρακρατικούς Σπύρο Γκοτζαμάνη και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδη, που εφόρμησαν εναντίον του με τρίκυκλο.

Κλινικά νεκρός, “ο μαραθωνοδρόμος της ειρήνης” μεταφέρεται στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ σε κωματώδη κατάσταση. Εκεί θα αφήσει την τελευταία του πνοή πέντε μέρες αργότερα, στις 27 Μαΐου 1963, σε ηλικία 51 ετών.

Το πρωί της 23 Μαίου, την επομένη, δηλαδή, της δολοφονικής επίθεσης, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, όταν πηγαίνει στο γραφείο του, φέρεται να αναφωνεί το ιστορικό: «μα ποιος κυβερνά επιτέλους αυτή την χώρα;»

Η εγκληματική επίθεση του παρακράτους της Δεξιάς εναντίον του Γρηγόρη Λαμπράκη κάνει αίσθηση παγκοσμίως. Η Αστυνομία, αλλά και η κυβέρνηση Καραμανλή κάνουν λόγο αρχικά για τροχαίο ατύχημα, ενώ στην κηδεία του Λαμπράκη σχηματίζεται μια πάνδημη διαδήλωση 200.000 ανθρώπων υπέρ της Δημοκρατίας, που ζητούν δικαιοσύνη.

Η ζωή και ο θάνατος του Γρηγόρη Λαμπράκη ενέπνευσε τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό στο περίφημο πολιτικό του μυθιστόρημα με τον τίτλο Ζ (Εκδόσεις Λιβάνη). Το 1969 μεταφέρεται με μεγάλη επιτυχία στη μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά, με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν, τον Ζαν Λουί Τρεντινιάν και την Ειρήνη Παπά.

Ο θάνατός του προκάλεσε αγανάκτηση στην κοινή γνώμη, οξύτατη πολιτική κρίση, αλλά και διεθνή κατακραυγή. Με την προσωπικότητα και τη δράση του παραμένει και σήμερα ένα σύμβολο της Δημοκρατίας και του αγωνιζόμενου ανθρώπου κατά της πολιτικής καταπίεσης.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις