Γιατί τελικά οι Βρετανοί αγαπούν ακόμα τη μοναρχία;

Ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ σε ηλικία 96 ετών στις αρχές Σεπτεμβρίου είναι αναμφισβήτητα ένα από τα γεγονότα που σημάδεψαν τη χρονιά που πέρασε και η οποία οδεύει σιγά σιγά προς το τέλος της.

Ένα γεγονός που πέρα από το ότι έστρεψε τα βλέμματα και το ενδιαφέρον όλων στη Μεγ. Βρετανία για μέρες και προκάλεσε ριζικές αλλαγές στον ίδιο τον θεσμό, έφερε στην επιφάνεια το ερώτημα του γιατί οι Βρετανοί εξακολουθούν να αγαπούν τόσο πολύ τη μοναρχία και τους βασιλιάδες τους -παρά τα επικριτικά σχόλια που δέχονται ανά τους καιρούς και τα δεκάδες σκάνδαλα που τους συνοδεύουν- αλλά και το κατά πόσο πιθανό θα ήταν να γυρίσουν τελικά την πλάτη σε όλα αυτά.

Τις μέρες που χιλιάδες Βρετανοί περίμεναν για ώρες για να προσκυνήσουν το φέρετρο της Βασίλισσας Ελισάβετ και να αποτίσουν φόρο τιμής στη μακροβιότερη μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς έμεινε στον βασιλικό θώκο για 70 συναπτά έτη, το αντι-μοναρχικό συναίσθημα που απλωνόταν σε ολόκληρη τη χώρα, ξεπερνώντας και τα σύνορά της, άρχισε σιγά σιγά να γκρεμίζει το οικοδόμημα και να επαναλαμβάνει με κάθε τρόπο την αναχρονιστικότητα του θεσμού. Ή μήπως όχι;

Επί 10 ημέρες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη, και φυσικά Βρετανοί, παρακολουθούσαν σε ζωντανή σύνδεση λεπτό προς λεπτό το ένα τελετουργικό μετά το άλλο, από την έκθεση της σορού της βασίλισσας σε λαϊκό προσκύνημα και την αγρυπνία των πριγκίπων, όπως ονομαζόταν ένα από αυτά, μέχρι την ταφή της τη 10η ημέρα δίπλα στον Πρίγκιπα Φίλιππο, στην κρύπτη της οικογένειας στο Windsor Castle. Την ίδια στιγμή, ουρές χιλιομέτρων σχηματίζονταν έξω από το Παλάτι του Μπάκιγχαμ αλλά και στο Γουέστμινστερ Χολ, όπου οι πολίτες περίμεναν να πουν το τελευταίο αντίο στην αγαπημένη τους Λίλιμπετ.

Παράλληλα, χύθηκαν τόνοι μελάνης για τις εμφανίσεις των παιδιών και των εγγονών της, μεταξύ αυτών και του πρίγκιπα Χάρι και της Μέγκαν Μαρκλ, οι οποίοι έδωσαν το παρών στις τελετές για τον θάνατο της βασίλισσας, έκλαψαν, σκούπισαν τα δάκρυά τους και τελικά, όπως έγινε γνωστό από τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης, έφυγαν άρον άρον για τις ΗΠΑ αφού δεν συναντήθηκαν ποτέ με τον βασιλιά Κάρολο Γ’, όπως επιθυμούσαν.

Τι κάνει λοιπόν τόσο κόσμο να στήνεται σε ουρές, να περιμένει υπομονετικά ακόμα και περισσότερες από 24 ώρες σε ορισμένες περιπτώσεις για να χαιρετίσει ή να αποχαιρετίσει τους γαλαζοαίματους;

Η απάντηση ενδεχομένως να κρύβεται στη σταθερότητα αλλά και την παράδοση που μεταξύ άλλων πρεσβεύουν τα μέλη των βασιλικών οικογενειών, καθώς ειδικά η βασίλισσα Ελισάβετ, η οποία ανέβηκε στον θρόνο όταν πέθανε ο πατέρας της, στις 6 Φεβρουαρίου 1952, σε ηλικία μόλις 25 ετών, με τη στέψη της μάλιστα να μεταδίδεται με κάθε επισημότητα τότε ζωντανά στην τηλεόραση, συγκέντρωνε στο πρόσωπό της τη δύναμη και την αίσθηση της ενότητας, αλλά και της οικογένειας στη μεταπολεμική Βρετανία. Μιλούσε δηλαδή στις καρδιές των ανθρώπων.

Χαρακτηριστικά ήταν όσα είπε στο πρώτο τηλεοπτικό μήνυμά της τα Χριστούγεννα του 1957 απευθυνόμενη στους Βρετανούς υπηκόους της: “Δεν μπορώ να σας οδηγήσω στη μάχη. Δεν σας δίνω νόμους ούτε απονέμω δικαιοσύνη. Αλλά μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Μπορώ να σας δώσω την καρδιά μου και την αφοσίωσή μου σε όλους τους λαούς της αδελφότητας των εθνών μας. Πιστεύω στις ποιότητές μας και τη δύναμή μας, πιστεύω ότι μαζί μπορούμε να αποτέλεσουμε το παράδειγμα στον κόσμο που θα δώσει κουράγιο στους ανθρώπους παντού“.

Ενώ όμως η έλλειψη ουσιαστικής πολιτικής δύναμης δεν φαίνεται να επισκιάζει το τεράστιο προνόμιο της βασιλικής οικογένειας, την ίδια στιγμή βοηθά να καταλάβουμε γιατί ένας τόσο ξεπερασμένος θεσμός έχει παραμείνει για τόσο καιρό σε ισχύ.

Ενώ η μεγαλοπρέπεια, η παράδοση και η ιστορία που αποπνέει παίζουν αναμφίβολα ρόλο στη συνεχιζόμενη απήχηση της μοναρχίας ανά τους καιρούς, το ίδιο συμβαίνει και με το γεγονός ότι ο μονάρχης θεωρείται ως μία απολιτίκ φιγούρα, η ύπαρξη της οποίας είναι αφιερωμένη στην υπηρεσία του στέμματος. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ελάχιστοι -ίσως κανείς πέραν της οικογένειάς της- γνώριζαν τι σκέφτεται η βασίλισσα και αυτό ήταν κάτι πραγματικά αξιοθαύμαστο.

Ωστόσο, σε περίπτωση που η Βρετανία αποφάσιζε ποτέ να απαλλαγεί από τη μοναρχία, θα ήταν συνταγματικό ζήτημα που θα απαιτούσε νομοθεσία από το κοινοβούλιο, σύμφωνα με το περιοδικό TIME. Ακόμα και πριν από αυτό, θα έπρεπε να εγκριθεί από τους Βρετανούς πολίτες μέσω δημοψηφίσματος, το οποίο θα έπρεπε να ζητηθεί από την κυβέρνηση, όπως για παράδειγμα συνέβη με το δημοψήφισμα για το Brexit.

Αν συνέβαινε σήμερα όμως μία τέτοια ψηφοφορία, οι πολίτες θα επέλεγαν να διατηρηθεί ο θεσμός της μοναρχίας και μάλιστα με μεγάλη διαφορά. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η οργάνωση British Future, σήμερα, έξι στους δέκα δήλωσαν πως θα ήθελαν η μοναρχία να συνεχιστεί και στο άμεσο μέλλον και το 85% εξέφρασε την επιθυμία η μοναρχία να βρίσκεται μαζί μας και για τα επόμενα 10 χρόνια. Ένας στους τέσσερις δήλωνε νωρίτερα φέτος πως θα “εγκατέλειπε” τη μοναρχία όταν θα έφευγε από τη ζωή η βασίλισσα Ελισάβετ και θα ολοκληρωνόταν η περίοδος της βασιλείας της.

Η υποστήριξη στον θεσμό φαίνεται να είναι σταθερή μεταξύ των ηλικιωμένων στη νότια Αγγλία, ενώ μόνο μια μειοψηφία Σκωτσέζων, πολίτες εθνοτικών μειονοτήτων και νεότεροι ενήλικες είναι ενεργά υπέρ της μοναρχίας, αναφέρει η βρετανική οργάνωση.

Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι η Ελισάβετ ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στους Βρετανούς κάτι που αποτυπώνεται και στα ποσοστά αποδοχής της που άγγιζαν μέχρι πρότινος το 75%, έναντι του βασιλιά Καρόλου που ανέρχεται στο 42%, σύμφωνα με δημοσκόπηση του YouGov νωρίτερα φέτος.

Παρά τα σκάνδαλα οι Βρετανοί στηρίζουν ακόμα τη μοναρχία

Δεν είναι λίγα τα σκάνδαλα που ξεσπούν ανά τα χρόνια στους κόλπους του Παλατιού και που φέρνουν τη βασιλική οικογένεια και τα μέλη της στα πρωτοσέλιδα των βρετανικών εφημερίδων και του Τύπου παγκοσμίως, με την πίεση από τα βρετανικά ταμπλόιντς να είναι παραδοσιακά αφόρητη.

Η εμπλοκή του ονόματος του γιου της βασίλισσας, πρίγκιπα Άντριου στην υπόθεση Έπστιν που οδήγησε την Ελισάβετ να του αφαιρέσει όλους τους στρατιωτικούς και τους βασιλικούς τίτλους, το περιβόητο Megxit, η παραίτηση δηλαδή του πρίγκιπα Χάρι από τα βασιλικά του καθήκοντα και η απόφασή του να εγκαταλείψει το Παλάτι με τη σύζυγό του Μέγκαν Μαρκλ και να ζήσουν στις ΗΠΑ, το διαζύγιο του Καρόλου με την πριγκίπισσα Νταϊάνα, είναι μόνο μερικά από αυτά, αφήνοντας όμως και πάλι τη βασίλισσα σχεδόν αλώβητη.

Και αν για το Megxit η βασίλισσα Ελισάβετ έδωσε το “πράσινο φως” επιτρέποντας στον εγγονό της και τη σύζυγό του να εγκαταλείψουν τη βασιλική οικογένεια, κάτι που προκάλεσε σεισμό στον θεσμό της μοναρχίας στη Βρετανία, κανείς δεν φανταζόταν τι θα ακολουθούσε όταν το ζευγάρι μίλησε στην Όπρα Ουίνφρι το 2021, αφήνοντας αιχμές για ρατσιστικές φωνές στους κόλπους της οικογένειας. Συγκεκριμένα, η Μέγκαν είχε πει ότι πριν γεννηθεί ο γιος της Άρτσι, υπήρχαν “ανησυχίες και συζητήσεις” με ένα μέλος της οικογένειας για το χρώμα του δέρματός του. Ο Χάρι είχε διευκρινίσει ότι τα σχόλια δεν προέρχονταν από τη βασίλισσα ή τον σύζυγό της, πυροδοτώντας έναν ακόμα γύρο εικασιών για την ταυτότητα του “ρατσιστή γαλαζοαίματου”.

Τότε, η κοινή γνώμη είχε μάλλον ταχθεί στο πλευρό των Χάρι και Μέγκαν και οι περισσότεροι φάνηκαν να στηρίζουν την απόφασή τους για τη μεγάλη έξοδο από το Μπάκιγχαμ. Και ύστερα ήρθε το “Harry & Meghan“, το ντοκιμαντέρ στο Netflix, όπου ο Δούκας και η Δούκισσα του Σάσσεξ ελεύθερα πια λένε τις αλήθειες τους και περιγράφουν τα γεγονότα αποκλειστικά από τη δική τους πλευρά.

Μία κίνηση της Μέγκαν Μαρκλ όμως ξεσήκωσε νέα θύελλα αντιδράσεων και θύμισε σε όλους πως η ειρωνεία στους θεσμούς και την εκλιπούσα βασίλισσα δεν συγχωρείται. Είναι η στιγμή που η δούκισσα περιγράφει την πρώτη συνάντηση με την Ελισάβετ αλλά και την υπόκλιση που λόγω πρωτοκόλλου έπρεπε να κάνει μπροστά στη μονάρχη.

“Γνωρίζω ότι αυτό γυρίστηκε πριν πεθάνει η Ελισάβετ, αλλά υπάρχει ένα στοιχείο κοροϊδίας σε αυτό”, “Αυτό υποτίθεται ότι ήταν αστείο; Θεέ μου η έλλειψη σεβασμού”, “Πόσο ασεβές και προσβλητικό”, ήταν μόνο μερικά από τα σχόλια των χρηστών και υποστηρικτών της μοναρχίας απ’ ότι φάνηκε τελικά, στο Twitter.

Όσα κι αν έρθουν, όσα “χτυπήματα” και αν δεχθεί η βρετανική βασιλική οικογένεια φαίνεται πως οι Βρετανοί δεν είναι έτοιμοι να της γυρίσουν την πλάτη. Τουλάχιστον όχι ακόμα. Και δεν είναι ούτε τα τουριστικά έσοδα τα οποία ανέρχονται σε εκατομμύρια λίρες κάθε χρόνο, ούτε οι έξτρα αργίες που έχουν στα ημερολόγιά τους οι Βρετανοί. Ίσως η μαγεία που συνοδεύει τα πρόσωπά της, η αίσθηση του πατριωτισμού που δημιουργούν αλλά και όσα συμβολίζουν, να τους χαρίζουν μία θέση στην καρδιά τους.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις