Ο Παύλος Παυλίδης σού “κλείνει τα μάτια” και σε ταξιδεύει στο σκοτάδι του κάτω κόσμου

Η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης παρουσιάζει από τις 27 έως τις 29 Μαΐου στον επιβλητικό Αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας, ακριβώς τη δύση του ηλίου, τη site-specific παράσταση / ξενάγηση Μυστήριο 140 Τυφλός Ξεναγός. Πρόκειται για ένα συμπεριληπτικό καλλιτεχνικό έργο για άτομα με ή χωρίς οπτική αναπηρία, σε σκηνοθεσία του Παύλου Παυλίδη, που καλεί υπό τις οδηγίες της τυφλής “ξεναγού” Ελένης Γκουβάτσου τους επισκέπτες να λάβουν μέρος με κλειστά μάτια σε ένα υπερρεαλιστικό, σχεδόν συνειρμικό και αποκλειστικά ακουστικό ταξίδι μύησης στον χώρο τέλεσης των Ελευσίνιων Μυστηρίων.

«Επειδή χάθηκε η όραση, δεν σημαίνει ότι χάθηκε και ο άνθρωπος» έλεγε ο πρώτος τυφλός ξεναγός, Θοδωρής Κώνστας, στον οποίο και αφιερώνεται η παράσταση.

Το Μυστήριο 140 Τυφλός Ξεναγός εκκινεί, όταν το φυσικό φως αρχίζει να χάνεται. Η οπτική της τυφλής “ξεναγού” Ελένης Γκουβάτσου για τον χώρο, τον χρόνο, τις διαστάσεις, τις αποστάσεις αλλά και τη ζωή, δίνει νέο νόημα όχι μόνο στη θέαση του αρχαιολογικού χώρου Ελευσίνας αλλά και στην αίσθηση των θεατών για το οικείο. Δίνοντας πνοή σε ιστορίες από το παρελθόν και το παρόν και σαν ένα ζωντανό Μυστήριο, η παράσταση ως μία ακουστική ξενάγηση, οδηγεί τους θεατές σε ένα βαθιά φωτεινό ταξίδι στον σκοτεινό Άδη.

“Πρόκειται για μια παράσταση – “ξενάγηση” στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας χωρισμένη σε δύο κομμάτια. Αρχικά η Ελένη Γκουβάτσου θα οδηγήσει τους επισκέπτες με την ιδιότητα της τυφλής “ξεναγού” στον χώρο. Αυτή η ξενάγηση δεν είναι ρεαλιστική. Ακροβατεί ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό. Το δεύτερο μέρος της παράστασης είναι αποκλειστικά ακουστικό και οι επισκέπτες θα μετατραπούν σε ακροατές οπότε, πέρα απ’ την Ελένη, οι θεατές δεν θα δουν τους υπόλοιπους ηθοποιούς. Η “ξενάγηση” συνεχίζεται στο σκοτάδι του κάτω κόσμου και η εμπειρία που προσπαθούμε να μεταφέρουμε αποτελεί τη δική μας εκδοχή ενός σύγχρονου μυστηρίου” αναφέρει στο NEWS 24/7 ο Παύλος Παυλίδης.

Σημειώστε πως τον Απρίλιο του 2014 η ειδικότητα «Ξεναγός σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους (Άτομα με προβλήματα όρασης ή ακοής)» εντάχθηκε στο Δ’ ΙΕΚ Ειδικής Αγωγής Αγίας Παρασκευής ξεκινώντας την πιλοτική λειτουργία του. Πλέον είναι ανενεργή. Τον Οκτώβριο του 2018 ο Θοδωρής Κώνστας, ο πρώτος τυφλός ξεναγός παγκοσμίως, πρότεινε στην ηθοποιό Μαρίνα Καλογήρου να δημιουργήσουν μια παράσταση – ξενάγηση σε έναν αρχαιολογικό χώρο της χώρας, αφού παρά την ολοκλήρωση των σπουδών του ως τυφλού ξεναγού, δεν μπορούσε να ασκήσει νόμιμα το επάγγελμά του και να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Οι πολιτιστικοί φορείς στους οποίους αποτάθηκε, δεν ανταποκρίθηκαν στο αίτημά τους. Τον Απρίλιο του 2020 ο Θοδωρής πέθανε.

Ο Παύλος Παυλίδης αναφέρει για τον Θοδωρή Κώνστα πως “η προσπάθεια του Θοδωρή, πέρα από αφορμή για όλο το εγχείρημα της παράστασης, εμένα προσωπικά με συγκινεί βαθύτατα και με ενεργοποιεί. Ο Θοδωρής προσπάθησε να συνεχίσει τη ζωή του δημιουργικά κι ενεργά, παρέα με την οπτική του αναπηρία κι όχι απλώς να επιβιώσει χωρίς να βλέπει, που κι αυτό ακόμη, στη χώρα μας αποτελεί επίτευγμα. Αυτό είναι ένα τεράστιο μάθημα αποδοχής και εσωτερικής δύναμης και με πολλή χαρά θα μοιραστώ μέσω του “Τυφλού Ξεναγού ” την ιστορία του”.

Και συνεχίζει εξηγώντας το πώς έστησε την παράσταση αυτή και πώς δούλεψε με την “ξεναγό” Ελένη Γκουβάτσου: Η δημιουργία της παράστασης αποτέλεσε ένα πολύ ανοιχτό πείραμα. Πριν ξεκινήσουμε τις πρόβες δεν ήξερα καθόλου τα συστατικά και το περιεχόμενό της παρά μόνο τη δομή της. Όλα προέκυψαν από ένα συνεχές brain storming μεταξύ των συντελεστών που αποδείχτηκε πολύ ανακουφιστικό. Ξεκινήσαμε εμπνευσμένοι από δύο στοιχεία. Τα διαφορετικά ερεθίσματα που προκύπτουν όταν καλείσαι να περπατήσεις σ’ έναν αρχαιολογικό χώρο βάζοντας στο πλάι την οπτική σου σχέση μ’ αυτόν. Όχι όμως ως έλλειμμα αλλά δημιουργώντας έναν καινούργιο χώρο αντίληψης όπου η εικόνα επανανοηματοδοτείται. Και φυσικά τα ίδια τα Ελευσίνια Μυστήρια που τελούνταν στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας. Τη δομή και τους σκοπούς τους. Παραδόξως βρήκαμε πολλές κοινές συνισταμένες μεταξύ των δύο αυτών στοιχείων και φυσικά το όλο αυτό εγχείρημα αποτελεί και μια πολύ προσωπική αφιέρωση των συντελεστών του στις θεματικές που προέκυψαν.

Ο χαρακτήρας της “ξεναγού” χτίστηκε πάνω στην προσωπικότητα της Ελένης. Επομένως η εμπειρία που προσέφερε η Ελένη ως μη βλέπουσα αλλα και το αστείρευτο χιούμορ της είναι καταλυτικά στοιχεία της παράστασης.

Τελικά, βλέπουμε μόνο με τα μάτια μας; Και πόσο διαφορετικά βλέπουμε χωρίς αυτά;
Ο Παύλος Παυλίδης εξηγεί: “Η Ελένη, μας έλεγε στις πρώτες πρόβες πώς, καθότι υπήρξε βλέπουσα, σιγά σιγά όσο μας γνώριζε, σχημάτιζε εικόνα για τον καθένα και την καθεμία μας. Με ύψος, χαρακτηριστικά κ.λπ. Από την ενέργεια και την φωνή μας μέσω της φαντασίας της, αποκτήσαμε μια κάποια τρισδιάστατη υπόσταση στις αναμνήσεις τις.

Στις πρόβες λοιπόν, κλείσαμε αρκετές φορές τα μάτια μας στο πλαίσιο δοκιμής και πιστεύω πως ακούγοντας τον συνομιλητή μας, συμβαίνει ό,τι συμβαίνει και διαβάζοντας ένα βιβλίο. Έρχεται η φαντασία και συμπληρώνει την εικόνα ίσως και με έναν πιο ενδιαφέροντα τρόπο απ’ ότι θα το έκανε η ίδια η πραγματικότητα.

Πάντα με απογοήτευαν οι απόπειρες να γίνουν ταινίες τα βιβλία που αγάπησα. Τα προτιμώ εικονογραφημένα μόνο στην φαντασία μου. Να βάζω εγώ το πρόσωπο στους χαρακτήρες, να κάνω το μοντάζ να επιλέγω τα χρώματα. Αυτήν την εμπειρία πιστεύω προσφέρουμε στους θεατές της παράστασής μας. Μια εξατομικευμένη εμπειρία”.

Αισθάνεστε πως ζούμε σε μία κοινωνία ανισότητας και γιατί; Τι θέλετε να πείτε με την παράσταση αυτή; “Ασυζητητί. Και όλων των ειδών τις ανισότητες. Ταξική, φυλετική, προσβασιμότητας. Η συμπερίληψη αποτελεί ουτοπία. Και δεν το αισθάνομαι μόνο, είναι δεδομένο. Είμαστε μια φτωχή χώρα παρότι δεν το αποδεχόμαστε. Ποτέ ως κράτος, όσο υπάρχουμε ως τέτοιο, δεν λειτουργήσαμε με ορίζοντα δημιουργίας και δόμησης αλλά μόνο συντηρητικά, αμυντικά. Πάσχουμε βαθύτατα, ακόμη και στο επίπεδο της σκέψης, από έλλειψη ενσυναίσθησης και σεβασμού στις ανάγκες της μειοψηφίας.

Με τον “Τυφλο Ξεναγό” δεν θέλω σε καμία περίπτωση να προσποιηθώ ότι προτείνω κάποιον λειτουργικό τρόπο συμπερίληψης. Αλλά, θέλω να πιστεύω, ότι ανοίγουμε ένα διάλογο. Καθιστούμε ορατή μια ομάδα ανθρώπων που ζουν στο περιθώριο. Κάνουμε ότι μπορούμε, με την καλλιτεχνική μας ιδιότητα, να προτείνουμε τη φαντασία και την δημιουργικότητα ως εργαλεία, για την συμπερίληψη των ατόμων με οπτική αναπηρία, όχι μόνο ως δέκτες ενός καλλιτεχνικού έργου ή επισκέπτες σ’ έναν αρχαιολογικό χώρο, αλλά και ως απόλυτα λειτουργικούς εργαζόμενους”.

Συντελεστές

• Σκηνοθεσία – Δραματουργία: Παύλος Παυλίδης
• Ανάπτυξη ιδέας – Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Μαρίνα Καλογήρου
• Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Gary Salomon
• Τυφλή ξεναγός – Αφηγήτρια: Ελένη Γκουβάτσου
• Βοηθός Σκηνοθέτη: Ανθή Φουντά
• Διεύθυνση παραγωγής: Έλενα Ντόσα
• Εκτέλεση παραγωγής: Βίκυ Μπαρμπόκα
• Εταιρεία εκτέλεσης παραγωγής: Oneness Act
• Φωτογραφίες: Νίκος Κουστένης
• Ερμηνευτές: Ελένη Γκουβάτσου, Μαρίνα Καλογήρου, Ανθή Φουντά, Gary Salomon

Με την ευγενική υποστήριξη του Φάρου Τυφλών Ελλάδος και του Ιδρύματος Αντώνης & Ιωάννης Αγγελικούσης

Info

• Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο 27, Κυριακή 28, Δευτέρα 29 Μαΐου
• Έναρξη: 20:30 (με τη δύση του ηλίου) Προσέλευση: 20:00
• Διάρκεια: 85 λεπτά
• Μέγιστος αριθμός θεατών: 60 άτομα
• Χρήσιμες πληροφορίες
  -Οι θεατές θα πρέπει να προσέρχονται στον Αρχαιολογικό χώρο τουλάχιστον 30 λεπτά νωρίτερα για την παραλαβή του απαραίτητου εξοπλισμού. Για τον δανεισμό του εξοπλισμού είναι απαραίτητη η επίδειξη εγγράφου ταυτοποίησης (δίπλωμα οδήγησης, ταυτότητα ή διαβατήριο).
  -Μετά την έναρξη της παράστασης, οι πόρτες του Αρχαιολογικού χώρου θα κλείνουν και η είσοδος δεν θα είναι δυνατή. Κατά τη διάρκεια της παράστασης θα ζητηθεί από τους θεατές να διανύσουν με κλειστά μάτια μια μικρή απόσταση στον Αρχαιολογικό χώρο με τη βοήθεια συνοδών.
• Το δεύτερο μέρος της παράστασης είναι αποκλειστικά ακουστικό.
• Οι θεατές συνιστάται να φοράνε άνετα, κλειστά παπούτσια.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις