Ο “ΕΜΠΟΡΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ” ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

Δυτικοί αναλυτές έχουν εκτιμήσει πως ο Viktor Bout ήταν υπεύθυνος για περισσότερους θανάτους από τον Osama bin Laden.

Όπως και ότι είχε ‘σπείρει’ πολύ περισσότερο τρόμο από τον πρώην ηγέτη της Aλ Κάιντα.

Εξ ου και η παρουσία του στη δεύτερη θέση των πλέον καταζητούμενων του πλανήτη, το ’90, με τον bin Laden να φιγουράρει στο Νο1 -μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους.

Πώς κατάφερε να βρεθεί εκεί ο Bout, ο οποίος ανταλλάχθηκε με την Britney Griner στο deal των ΗΠΑ με τη Ρωσία, την Πέμπτη 8/12 -στην πρώτη ανταλλαγή κρατουμένων των δυο χωρών, μετά τον Απρίλιο του 2022 και τον (πιλότο) Konstantin Yaroshenko για τον (πεζοναύτη) Trevor Reed;

‘Ηταν θέμα εθνικής υπερηφάνειας.

Ο Βout έγινε ταινία πριν συλληφθεί

To Σεπτέμβριο του 2005 κυκλοφόρησε στις κινηματογραφικές αίθουσες η ταινία με τίτλο Lord of War και πρωταγωνιστή τον Nicolas Cage.

Να πέσει το trailer.

Ο Cage υποδύθηκε τον Yuri Orlov, μεγαλύτερο γιο Ουκρανών μεταναστών, ο οποίος έγινε αυτόπτης μάρτυρας δολοφονίας δυο εκτελεστών από Ρώσο μαφιόζο που χρησιμοποίησε Kalashnikov. Το συμβάν τον ενέπνευσε να ασχοληθεί με το εμπόριο όπλων.

Έκτοτε όσα έκανε, είχαν ως βάση τη θεωρία του πως υπάρχει διαρκής ανάγκη για όπλα, όπως υπάρχει διαρκής ανάγκη για φαγητό και νερό.

Όσα έκανε δεν είχαν στο επίκεντρο τα λεφτά, αλλά τη δόξα -που δεν μπορούσε να εξαγοράσει, άρα έπρεπε να την κατακτήσει με άλλους τρόπους. Πώς; Ανεβαίνοντας επίπεδα και από ένας ‘ταπεινός’ dealer έγινε ο κυρίαρχος του χώρου του.

Δεν έκανε διακρίσεις ως προς τους πελάτες. Για παράδειγμα, στον πόλεμο του Λιβάνου το 1982 πούλησε όπλα και στους Ισραηλινούς και στους Λιβανέζους. Γνώριζε εκ των προτέρων πως θα τα χρησιμοποιήσουν για εγκλήματα πολέμου και άλλες κτηνωδίες.

Προφανώς και δεν τον ένοιαζε.

Για τη συνέχεια θα χρειαστεί να δεις την ταινία.

Εδώ θα διαβάσεις πως οι συγγραφείς ‘πάτησαν’ σε έναν πραγματικό dealer, για να φτιάξουν τον πρωταγωνιστή τους: ήταν ο Bout, o οποίος συνελήφθη από τους Αμερικανούς τρία χρόνια αργότερα (2008). Το 2011 καταδικάστηκε για διάφορα εγκλήματα. Έναν ήταν η συνωμοσία για τη δολοφονία Αμερικανών.

Δεν ήταν όσο εύκολο ακούγεται.

Έκτοτε ήταν ο πιο επώνυμος Ρώσος, κρατούμενος των ΗΠΑ, με τη χώρα του να κάνει ό,τι ήταν δυνατό για να επιστρέψει επί των εδαφών της. Κάθε αίτημα ωστόσο, ‘έπεφτε’ στο κενό.

Ώσπου συνελήφθη η Brittney Griner.

Σύμφωνα με τις ρωσικές αρχές, η Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια είχε στην κατοχή της υγρό με χασισέλαιο σε ηλεκτρονικό τσιγάρο, κατά την άφιξη της στη Μόσχα -είχε υπογράψει συμβόλαιο συνεργασίας με ρωσική ομάδα.

Οι δικαστικές αρχές ενημέρωσαν πως εάν κρινόταν ένοχη, η ποινή της μπορούσε να φτάσει και στα 10 χρόνια φυλάκισης. Τελικά, καταδικάστηκε σε 9.

Το καλοκαίρι έκανε έκκληση «να μη με ξεχάσετε» και τον Οκτώβρη αξιωματούχοι των ΗΠΑ δήλωσαν «επιφυλακτικά αισιόδοξοι» ως προς την αποφυλάκιση της πριν το τέλος του 2022.

Πώς; Μέσω ανταλλαγής της και του Paul Whelan (πρώην πεζοναύτης που συνελήφθη με την κατηγορία της κατασκοπίας), με «Ρώσους που κρατούνται στις αμερικανικές φυλακές».

Δεν είχαν δοθεί ονόματα. Μόνο η διευκρίνιση ότι «είναι άνθρωποι που είναι κοντά στον Vladimir Putin”.

Σήμερα όλοι ξέρουν πως η ανταλλαγή αφορούσε μόνο την Griner και τον Bout.

Ποιος είναι όμως, ο Βοut;

Όπου υπήρχε πόλεμος, υπήρχε ο Bout

Τα Ηνωμένα Έθνη δεν έχουν πολύ ξεκάθαρη εικόνα για το πότε γεννήθηκε (μάλλον στις 13/1 του 1967) ή πού (μάλλον στο Τατζικιστάν). Το βέβαιο είναι πως όταν ήλθε στον κόσμο υπήρχε Σοβιετική Ένωση, όπως και ότι είναι Ουκρανός που έγινε Ρώσος, μετά την κατάρρευση (1991). Παρεμπιπτόντως, έχει άλλα τρία διαβατήρια. Γιατί είχε πολλές δουλειές, σε όλον τον κόσμο.

Όσα ακολουθούν είναι στοιχεία που έχει συλλέξει διάφορες μυστικές υπηρεσίες του πλανήτη.

Η πρώτη ήταν αυτή του μεταφραστή, καθώς μιλάει πέντε γλώσσες (πορτογαλικά, αγγλικά, γαλλικά, αραβικά και Φαρσί). Όταν λοιπόν, τελείωσε την εκπαίδευση του στο Στρατιωτικό Ινστιτούτο Ξένων Γλωσσών, απορροφήθηκε στο ‘σώμα’ και πήρε το βαθμό του υπολοχαγού.

‘Η έγινε πράκτορας της KGB. Ή ταγματάρχης στη διεύθυνση των Ενόπλων Δυνάμεων. Ό,τι και αν έκανε, δεδομένα υπηρέτησε μαζί με αξιωματούχους που έχει δίπλα του τώρα ο Putin.

Ο Βout είχε εμπειρία από τον εμφύλιο της Αγκόλα, στα τέλη του ’80, ενώ είχε πάει με τον στρατό και στην Αφρική.

Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και την κατάρρευση της οικονομίας -που είχε ως συνέπεια την ‘άνθηση’ των εγκληματικών ομάδων- μετακόμισε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ‘έφτιαξε’ επιχείρηση αεροπορικής μεταφοράς εμπορευμάτων -που έφτασε και έως τα 60 αεροσκάφη.

Ως πρώην μέλος του σοβιετικού στρατού, ζούσε την τέλεια συνθήκη για να μπορεί να αγοράζει ό,τι δεν χρησιμοποιούσε πια ο στρατός της Σοβιετικής Ένωσης και έβγαιναν στη μαύρη αγορά. Μετά φυσικά, τα πουλούσε. Στη λίστα των αγορών ήταν και αεροσκάφη. Έτσι έφτιαξε την Air Cess.

H εταιρία του παρείχε νόμιμες υπηρεσίες αερομεταφοράς εμπορευμάτων στη γαλλική κυβέρνηση, τα Ηνωμένα Έθνη, χώρες της Αφρικής και τις ΗΠΑ.

Τα deal περιλάμβαναν λουλούδια, κατεψυγμένο κοτόπουλο, αλλά και ειρηνευτικές δυνάμεις.

Η συμμετοχή του στη διευκόλυνση της παραβίασης του εμπάργκο που είχε επιβληθεί στα όπλα από τα Ηνωμένα Έθνη προς τις δυτικοαφρικανικές χώρες (Αγκόλα, Λιβερία, Κονγκό, Σιέρα Λεόνε) του έδωσαν το παρατσούκλι Sanctions Buster.

Έχει ομολογήσει πως ταξίδευε συχνά στο Αφγανιστάν, το ’90. Αρνήθηκε ωστόσο, τις όποιες σχέσεις με την Αλ Κάιντα (που το 2002 άρχισε να ‘βγάζει’ από το Αφγανιστάν χρυσό και ρευστό) και τους Ταλιμπάν.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν στοιχεία που τον έχουν σε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αποστολές πυρομαχικών και όπλων που είχε πληρώσει η -φίλια προς τους Ταλιμπάν- κυβέρνηση του Αφγανιστάν.

Σε έκθεση του ΟΗΕ, το 2002, αναφέρθηκε ότι «βουλγαρικές εταιρείες κατασκευής όπλων εξήγαγαν μεγάλες ποσότητες διαφορετικών τύπων όπλων μεταξύ 1996 και 1998, βάσει πλαστών πιστοποιητικών τελικού χρήστη από το Τόγκο» και ότι «με μία μόνο εξαίρεση, η εταιρεία Air Cess, ιδιοκτησίας του Victor Bout, ήταν ο κύριος μεταφορέας αυτών των όπλων από το αεροδρόμιο του Μπουργκάς στη Βουλγαρία».

Εκτιμάται πως απασχολούσε 300 άτομα και χειριζόταν έως 60 αεροσκάφη.

Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών ήταν το πρώτο έγγραφο στο οποίο το όνομα του Bout εμπλέκονταν σε διακίνηση όπλων. Προορίζονταν για τον Εμφύλιο Πόλεμο της Αγκόλα.

Αργότερα, ενεπλάκη και σε εμπορικές συναλλαγές όπλων κατά τη διάρκεια των πολέμων της Γιουγκοσλαβίας -ειδικά προς τις δυνάμεις της Βοσνίας, όταν εξεγέρθηκαν εναντίον της κυβέρνησης Μιλόσεβιτς στη Γιουγκοσλαβία. Μια συμμετοχή την είχε και στο Ιράκ, το 2006.

Στη Λιβερία, ο Bout ήταν ύποπτος για την προμήθεια όπλων για τον Α’ Εμφύλιο Πόλεμο, με μάρτυρες να αποκαλύπτουν πως τον είχαν συναντήσει. Άλλοι τον είδαν να συναντιέται με αξιωματούχους της Χεζμπολάχ στο Λίβανο, στα μέσα της δεκαετίας του 2000 και Βρετανοί αξιωματούχοι στοιχειοθέτησαν «τη σημαντική εμπορική παρουσία στη Λιβύη».

Το 1993 άρχισε να συνεργάζεται με τον γεννημένο στη Συρία, κάτοχο αμερικανικής υπηκοότητας και σύζυγο Ρωσίδας, Richard Chichakli.

Ο τελευταίος έγινε το 1995 εμπορικός διαχειριστής της ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Και ο Bout έκανε… πάρτι, πριν κάνει τον Chichakli υπεύθυνο των οικονομικών του. Έκτοτε έλεγαν πως είναι όχι μόνο φίλοι, αλλά αδέλφια.

Μαζί ίδρυσαν την Samar Airlines, με αντικείμενο το ‘πλυντήριο χρημάτων’ και την προστασία περιουσιακών στοιχείων από τις αρχές.

Αν αναρωτιέσαι πώς δεν τον είχαν συλλάβει όλα αυτά τα χρόνια, δεν ήταν ότι δεν προσπάθησαν. Αλλά δεν μπορούσαν, γιατί ο στόχος που είχε ήδη γίνει γνωστός ως «Έμπορος του θανάτου» άλλαζε συνεχώς τοποθεσίες, αύξανε διαρκώς τις επιχειρήσεις του και φρόντιζε να κάνει αμέτρητες επανακαταχωρήσεις των αεροσκαφών του. Έτσι μπέρδευε τους διώκτες του.

Το Βέλγιο για παράδειγμα, είχε ζητήσει από την Interpol να ειδοποίηση πως ο Bout αντιμετωπίζει κατηγορίες νομιμοποίησης εσόδων, με παράνομες δραστηριότητες. Αυτό έγινε το 2002, ο κατηγορούμενος δεν εμφανίστηκε στο δικαστήριο, εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης, με την υπόθεση να απορρίπτεται ‘λόγω έλλειψης σταθερή κατοικίας και αδυναμίας έγκαιρης δίωξης’.

Να σου πω όμως, τι έγραψαν για αυτό οι Νew York Times:

«Η ικανότητά του να αποφεύγει τη σύλληψη, προστέθηκε στη φήμη του μεταξύ των αξιωματούχων των δυτικών μυστικών υπηρεσιών. Το 1995, οι Ταλιμπάν κατέρριψαν ένα από τα αεροπλάνα του στο Αφγανιστάν, κατέσχεσαν το φορτίο και φυλάκισαν το πλήρωμα.

Ο Bout και οι Ρώσοι αξιωματούχοι κατάφεραν, με κάποιο τρόπο, να βγάλουν το πλήρωμα από τη χώρα.

Ο ίδιος είπε στο New York Times Magazine το 2003 πως επρόκειτο για απαγωγή και το 2012 στο The New Yorker ότι διέφυγαν.

Το 2004 οι ΗΠΑ ‘πάγωσαν’ τους λογαριασμούς του (πάτησαν σε διάταγμα που τον περιέγραφε ως «επιχειρηματία, έμπορο και μεταφορέα όπλων και ορυκτών»), ακολούθησαν και άλλες χώρες, αλλά εκείνος παρέμενε ελεύθερος.

Το κυνήγι του ‘ποντικού’ από τη ‘γάτα’ τελείωσε το 2008 στην Μπανγκόκ.

Προηγήθηκε η συνάντηση του «Λόρδου του Πολέμου» με άνδρες που εκπροσωπούσαν τις Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας, για την πώληση πυραύλων εδάφους-αέρος και εκτοξευτές.

Είχε επισημανθεί από τους αγοραστές, πως οι αγορές θα χρησιμοποιούνταν για την εκτέλεση Αμερικανών πιλότων. Ο πωλητής είχε σχολιάσει «έχουμε τον ίδιο εχθρό».

Το ραντεβού δόθηκε στην Ταϊλάνδη, όπου ο Bout θα γνώριζε τον επικεφαλής των επαναστατών. Γνώρισε τους μυστικούς πράκτορες της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών των ΗΠΑ.

Τον συνέλαβε η αστυνομία της Ταϊλάνδης -βάσει της ειδοποίησης της Interpol, μετά την καταγγελία των ΗΠΑ πως θα προμήθευε υλική υποστήριξη και πόρους σε τρομοκρατική οργάνωση.

Κατηγορήθηκε για τρομοκρατικά αδικήματα που αφορούσαν

• συνωμοσία για απόκτηση και χρήση αντιαεροπορικού πυραύλου,
• συνωμοσία για παροχή υλικής υποστήριξης ή πόρων σε καθορισμένη ξένη τρομοκρατική οργάνωση,
• συνωμοσία για τη θανάτωση Αμερικανών υπηκόων και
• συνωμοσία για τη θανάτωση αξιωματικών ή υπαλλήλων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι ΗΠΑ ζήτησαν την έκδοση του το Σεπτέμβριο του 2008.

Το Φεβρουάριο του 2009, μέλη του Κογκρέσου υπέγραψαν επιστολή προς τον Γενικό Εισαγγελέα Eric Holder και την Υπουργό Εξωτερικών Hilary Clinton, εκφράζοντας την επιθυμία τους η έκδοση του Bout «να παραμείνει κορυφαία προτεραιότητα».

Το δικαστήριο της Μπανγκόγκ αρνείτο τα αιτήματα, υποστηρίζοντας πως η φύση της υπόθεσης ήταν πολιτική και όχι εγκληματική.

Προφανώς και οι Αμερικανοί δεν παραιτήθηκαν, με το Ανώτατο Δικαστήριο της Ταϊλάνδης να αποφασίσει στις 20/8 του 2010 την έκδοση του στις ΗΠΑ. Έγινε στις 16/11, παρά τις έντονες πιέσεις και διαμαρτυρίες των Ρώσων. Που δεν σταμάτησαν μέχρι φέτος.

Ήταν οι πρώτοι που πρότειναν ανταλλαγή κρατουμένων, την οποία έως τώρα αρνούνταν οι Αμερικανοί.

Αναλυτές έχουν επισημάνει πως για τους Ρώσους (που επαναλάμβαναν πως ο άνθρωπος τους είναι αθώος των κατηγοριών) υπήρχε ζήτημα τιμής, καθώς οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες έχουν υιοθετήσει τη νοοτροπία της KGB ότι δεν εγκαταλείπονται ποτέ οι πράκτορες της.

Από τις αρχές του 2000, την άνοδο του Putin στην εξουσία και τον πόλεμο με την Τσετσενία, οι ρωσικές αρχές εκπαιδεύονται και στη δημιουργία «τραπεζών ομήρων», ώστε να μπορούν να μένουν συνεπείς και πιστοί στο “δεν σας αφήνουμε πίσω”. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για μέλη της ελίτ.

Έτσι κατάφεραν να ελευθερώσουν μια από τις μεγαλύτερες εγκληματικές φιγούρες του αιώνα.

Να θυμίσω εδώ πως οι Ρώσοι συνεχίζουν τον πόλεμο στην Ουκρανία και χρησιμοποιούν ρητορική χρήσης πυρηνικών κατά της Δύσης, παρ’ όλα αυτά κατάφεραν να κάνουν δουλειές με την Ουάσινγκτον.