ΤΟ ΚΥΚΝΕΙΟ ΑΣΜΑ ΤΩΝ “ΙΠΤΑΜΕΝΩΝ” ΟΛΛΑΝΔΩΝ ΣΤΟ ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΤΟΥ ’78
Το Magazine θυμάται επτά ιστορικές εθνικές ομάδες που αγωνίστηκαν σε Μουντιάλ, αλλά δεν μπόρεσαν να κατακτήσουν το τρόπαιο. Στο σημερινό τρίτο μέρος και πάλι η Ολλανδία, αυτή τη φορά όμως χωρίς τον Γιόχαν Κρόιφ, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978.
Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου, στις 18:00 το απόγευμα, στο γήπεδο “Al Bayt” της Αλ Χορ, η Εθνική ομάδα του Κατάρ, διοργανώτριας χώρας του τουρνουά, υποδέχτηκε το Εκουαδόρ στο εναρκτήριο παιχνίδι του 22ου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Με αυτόν τον τρόπο άνοιξε η αυλαία για ένα ακόμα Μουντιάλ, το οποίο πέρα από τις εξωαγωνιστικές του ιδιαιτερότητες, έχει – όπως είναι φυσικό – τα δικά του φαβορί και αουτσάιντερ στο δρόμο προς την κατάκτηση του πλέον βαρύτιμου ποδοσφαιρικού τροπαίου.
Στις προηγούμενες 21 διοργανώσεις, οι ομάδες που έχουν πάρει μέρος μετριούνται σε δεκάδες (79 για την ακρίβεια, που φέτος έγιναν 80 με την προσθήκη του Κατάρ), οι αγώνες που έχουν διεξαχθεί μετριούνται σε εκατοντάδες (900) και τα γκολ που έχουν σημειωθεί μετριούνται σε χιλιάδες (2.548). Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί, όμως μέχρι σήμερα μόνο οκτώ χώρες έχουν κατακτήσει το Κύπελλο, τρεις από τη Νότιο Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Αργεντινή) και πέντε από την Ευρώπη (Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία).
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, έχουν υπάρξει πολλές μεγάλες ομάδες που ξεκίνησαν με στόχο το “Άγιο Δισκοπότηρο” του ποδοσφαίρου, για διάφορους όμως λόγους δεν τα κατάφεραν. Κάποιες από αυτές, παρά την αποτυχία τους να ανέβουν στην κορυφή του κόσμου, μνημονεύονται μέχρι σήμερα για την αξία τους (ατομικά και ομαδικά) και – κυρίως – για το θέαμα που πρόσφεραν. Σε αυτή την πρώτη εβδομάδα του 22ου Μουντιάλ, το Magazine παρουσιάζει επτά τέτοιες Εθνικές, που έγραψαν τη δική τους ιστορία στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, παρά το γεγονός ότι δε χάρηκαν το τρόπαιο.
Οι τρεις από αυτές (Ουγγαρία 1954, Ολλανδία 1974 & 1978) έφτασαν μέχρι τον τελικό του θεσμού, οι υπόλοιπες (Βραζιλία 1982, Γαλλία 1982 & 1986, ΕΣΣΔ 1986) αποκλείστηκαν νωρίτερα. Όμως όλες έβαλαν τη σφραγίδα τους στο άθλημα, απόρροια του τεράστιου ταλέντου των παικτών τους και του τρόπου με τον οποίο μάγεψαν το κοινό με τις εμφανίσεις τους. Μετά την Ολλανδία του 1974, συνεχίζουμε σήμερα και πάλι με τους “οράνιε”, αυτή τη φορά στο Μουντιάλ του 1978 και χωρίς τον Κρόιφ, αλλά με μια ακόμη μεγάλη ποδοσφαιρική παράσταση. Πριν προχωρήσουμε, να προσθέσω ότι πρόκειται απλά για προσωπικές επιλογές, αφού πέρα από αυτές τις επτά περιπτώσεις, υπήρξαν σίγουρα και άλλες, επίσης αξιομνημόνευτες.
ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΚΡΟΪΦ ΣΤΗΝ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Επόμενος σταθμός στις “βασίλισσες χωρίς στέμμα” λοιπόν, η Ολλανδία του 1978, αυτή τη φορά στην πλήρη ωριμότητά της. Τρία χρόνια μετά τον χαμένο τελικό του Μονάχου απέναντι στη Δυτική Γερμανία (1974) και ένα χρόνο μετά την τρίτη θέση στο EURO του 1976 (στην πρώτη παρουσία των “οράνιε” σε Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα), οι Ολλανδοί εξασφάλισαν την πρόκρισή τους στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978, που θα διεξαγόταν στην Αργεντινή.
Λίγο καιρό μετά όμως, ο αρχηγός Γιόχαν Κρόιφ, ανακοίνωσε επίσημα ότι δεν θα ακολουθούσε την αποστολή της Εθνικής στη Νότια Αμερική, βάζοντας έτσι τέλος συνολικά στη διεθνή του καριέρα. Η απώλεια του μεγάλου αρχηγού ενόψει του σημαντικότερου ποδοσφαιρικού ραντεβού, ήταν τεράστια και η είδηση έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο. Εκείνη την εποχή γράφτηκε ότι ο λόγος για την απόφαση του Ολλανδού σταρ, ήταν η πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην Αργεντινή με τη δικτατορία του Χόρχε Βιδέλα.
ΟΙ “ΙΠΤΑΜΕΝΟΙ ΟΛΛΑΝΔΟΙ” ΤΟΥ ΕΡΝΣΤ ΧΑΠΕΛ
Όμως ο ίδιος, σε συνέντευξή του το 2008 στο Catalunya Rádio, αποκάλυψε ότι η αιτία ήταν, στο ότι ένα χρόνο νωρίτερα, ο ίδιος και η οικογένειά του είχαν υπάρξει στόχοι αποτυχημένης απόπειρας απαγωγής στη Βαρκελώνη, κάτι που τον είχε ανησυχήσει πολύ: “Για να παίξεις σε ένα Μουντιάλ, πρέπει να είσαι 200% εντάξει. Έρχονται στιγμές που υπάρχουν άλλες αξίες στη ζωή”, είχε συμπληρώσει ο “flaco”. Χωρίς λοιπόν τον Κρόιφ, αλλά και πάλι με ένα εντυπωσιακό ρόστερ, οι “οράνιε” ταξίδεψαν στην Αργεντινή, για να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο από τη δεύτερη θέση του ’74.
Ο Ερνστ Χάπελ, εκλέκτορας της εθνικής από το 1977, είχε στη διάθεσή του τους περισσότερους πρωταγωνιστές του ’74, όλους πάντως κάτω από τα 30 τους χρόνια: Γιόνγκμπλουντ, Κρολ, Χάαν, Ρενέ και Βίλι Φαν ντε Κέρκοφ, Ρένσενμπρινκ, Νέεσκενς, Γιάνσεν, Νανίνγκα, Σουουρμπίρ, όλοι ήταν παρόντες. Η Ολλανδία ξεκίνησε τον όμιλο με ένα εύκολο 3-0 επί του Ιράν (χατ τρικ του Ρένσενμπρινκ), αλλά το απρόσμενο 0-0 απέναντι στο Περού του μεγάλου Τεόφιλο Κουμπίγιας, μετέτρεψε το τελευταίο ματς με τη Σκωτία σε τελικό.
Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
Οι Σκωτσέζοι των Κένι Νταλγκλίς και Γκρέιαμ Σούνες ήθελαν νίκη με τρία γκολ διαφορά, αλλά βρέθηκαν να χάνουν 1-0 στο 33′ με πέναλτι του Ρένσενμπρινκ. Παρόλα αυτά, κατάφεραν να γυρίσουν το παιχνίδι και να προηγηθούν 3-1 με ένα γκολ του Νταλγκλίς (44′) και δυο του Άρτσι Γκέμιλ (46′ & 68′). Οι Ολλανδοί φλερτάρισαν προς στιγμή με έναν οδυνηρό αποκλεισμό, αλλά το τέρμα του Ρεπ στο 71′ αποκατέστησε την τάξη και παρά την ήττα (2-3), τους έδωσε την πρόκριση για τη δεύτερη φάση των ομίλων (σύστημα ίδιο με εκείνο του 1974, δηλαδή δυο γκρουπ των τεσσάρων και οι πρώτες ομάδες από τα δυο γκρουπ έπαιζαν στον τελικό).
Οι “οράνιε” βρέθηκαν στον “δύσκολο” όμιλο, μαζί με την κάτοχο Δυτική Γερμανία, την Ιταλία και την Αυστρία. Στο πρώτο παιχνίδι, η Ολλανδία αντιμετώπισε τους Αυστριακούς του Χέλμουτ Σενέκοβιτς με μεγάλα αστέρια τους Χέρμπερτ Προχάσκα και Χανς Κρανκλ και τους “εξαφάνισε” με το εμφατικό 5-1 (δυο γκολ ο Ρεπ και από ένα οι Μπραντς, Ρένσενμπρινκ και Βίλι Φαν ντε Κέρκοφ). Στη συνέχεια βρήκε απέναντί της τη Δυτική Γερμανία, την ομάδα που της είχε στερήσει το τρόπαιο τέσσερα χρόνια πριν.
ΠΡΟΩΡΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ ΜΕ ΤΗΝ “ΣΚΟΥΑΝΤΡΑ ΑΤΣΟΥΡΑ”
Οι ανανεωμένοι Τεύτονες του Χέλμουτ Σεν, με ανερχόμενο αστέρι τον Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε, αλλά και νέες παρουσίες όπως ο Μάνφρεντ Καλτς, ο Ντίτερ Μίλερ και ο Χάνζι Μίλερ, προηγήθηκαν δυο φορές (3′ Άμπραμτσικ & 70′ Ν. Μίλερ), αλλά οι Ολλανδοί απάντησαν πρώτα με τον Χάαν (27′) και κατόπιν με τον Ρενέ Φαν ντε Κέρκοφ (82′). Το τρίτο και τελευταίο παιχνίδι με την Ιταλία ήταν ένας “πρόωρος” τελικός για τις δυο ομάδες, αφού ο νικητής θα έπαιρνε το εισιτήριο για τον πραγματικό τελικό.
Οι Ολλανδοί περνούσαν και με ισοπαλία, αφού είχαν πολύ καλύτερο συντελεστή τερμάτων από την Ιταλία των Τζοφ, Καμπρίνι, Τζεντίλε, Σιρέα, Ταρντέλι, Καούζιο, Μπέτεγκα, Ρόσι και Γκρατσιάνι. Η ομάδα εκείνη του Έντσο Μπέαρζοτ θα κατακτούσε το Παγκόσμιο Κύπελλο τέσσερα χρόνια αργότερα, στην Ισπανία. Οι “οράνιε” πάντως, πήραν τη νίκη με σκορ 2-1, πετυχαίνοντας και τα τρία γκολ, πρώτα ο Μπραντς αυτογκόλ και κατόπιν ο ίδιος παίκτης και ο Χάαν, στη σωστή εστία! Για δεύτερη σερί διοργάνωση η ομάδα που εκπροσωπούσε το “total football”, βρισκόταν στον τελικό.
ΞΑΝΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΤΡΙΑ
Για δεύτερη σερί διοργάνωση έπρεπε να αντιμετωπίσει τους “οικοδεσπότες” μέσα στο σπίτι τους. Η Αργεντινή του Σέσαρ Λουίς Μενότι (με παίκτες όπως οι Μάριο Κέμπες, Ντανιέλ Πασαρέλα, Αλμπέρτο Ταραντίνι, Ντανιέλ Μπερτόνι και Οσβάλδο Αρδίλες), είχε φτάσει με τη σειρά της στον τελικό, έχοντας νικήσει 6-0 το Περού στον κρίσιμο τελευταίο της αγώνα, σε ένα ματς για το οποίο είχαν ακουστεί πολλά (και γράφτηκαν πολλά περισσότερα) περί πολιτικών σκοπιμοτήτων, πιέσεων, ακόμα και απειλών προς τους Περουβιανούς, πριν ξεκινήσει ο αγώνας.
Ο τελικός ξεκίνησε με καθυστέρηση, πρώτα επειδή οι Ολλανδοί άργησαν να εμφανιστούν πέντε λεπτά στο γήπεδο, αφού η είσοδος στον αγωνιστικό χώρο δεν φυλασσόταν από την αστυνομία και οι φιλοξενούμενοι φοβούνταν τους φανατισμένους φιλάθλους και στη συνέχεια γιατί οι Αργεντίνοι διαμαρτύρονταν (!) για έναν πλαστικό νάρθηκα που είχε στον καρπό του ο Ρενέ Φαν ντε Κέρκοφ (τον οποίο φορούσε και στα προηγούμενα παιχνίδια χωρίς να υπάρξει πρόβλημα), θέλοντας έτσι να κάνουν πόλεμο νεύρων στους αντίπαλους.
ΤΟ ΔΟΚΑΡΙ ΤΟΥ ΡΕΝΣΕΝΜΠΡΙΝΚ ΚΑΙ Η ΗΤΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΤΑΣΗ
Αυτός ήταν και ο λόγος που οι Ολλανδοί αρνήθηκαν στο τέλος να συμμετάσχουν στο τελετουργικό της απονομής. Στο “Εστάδιο Μονουμεντάλ” του Μπουένος Άιρες και μπροστά σε 70.000 “λυσσασμένους” Αργεντίνους φιλάθλους, η “αλμπισελέστε” πήρε προβάδισμα στο 38′ με γκολ του Μάριο Κέμπες. Το ματς κύλησε ισορροπημένο και με αρκετές ευκαιρίες εκατέρωθεν, με τους “οράνιε” να ισοφαρίζουν στο 82′ με κεφαλιά του Νανίνγκα μετά από σέντρα του Νέεσκενς.
Οι Ολλανδοί έφτασαν πολύ κοντά στη νίκη, όταν στο 90′ ο Ρένσενμπρινκ πρόλαβε την έξοδο του Φιγιόλ, αλλά το πλασέ του σταμάτησε στο δεξί δοκάρι της “αλμπισελέστε”. Το παιχνίδι πήγε στην παράταση, όπου η Αργεντινή πέτυχε δυο ακόμα τέρματα (Κέμπες και Μπερτόνι), σφραγίζοντας έτσι την κατάκτηση του πρώτου τροπαίου της. Αυτός ο τελικός ήταν και το κύκνειο άσμα εκείνης της μεγάλης, αξεπέραστης Ολλανδίας που δίδαξε ποδόσφαιρο για μια σχεδόν δεκαετία σε όλο τον κόσμο, κι ας μην κατάφερε να ανέβει στον παγκόσμιο θρόνο.
* Βίντεο: Αργεντινή – Ολλανδία 3-1, highlights (25/6/1978)