Παράνομο κάπνισμα: Ποινές από τον Πλεύρη αλλά εκτός λειτουργίας το 1142 για καταγγελίες

Ο υπουργός Υγείας νομιμοποιείται ακόμη και από φωτογραφία στα social media να επιβάλει πρόστιμο για παράνομο κάπνισμα, όμως η γραμμή 1142 είναι εκτός λειτουργίας. Τι λέει για την κατάσταση ο Παναγιώτης Μπεχράκης, πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον έλεγχο του καπνίσματος.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ
28 Δεκεμβρίου 2022 06:32

«Καλέσατε το 1142 του υπουργείου Υγείας. Η χρέωση για τη συγκεκριμένη κλήση εξαρτάται από τον τιμοκατάλογο του παρόχου σας. Μπιιιιιπ».

Αυτό το μήνυμα θα ακούσουν όσοι πολίτες επιθυμούν να κάνουν καταγγελία για παράνομο κάπνισμα σε κλειστούς χώρους καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπως εστιατόρια, κέντρα διασκέδασης, μπαρ και κλαμπ, αλλά και οποιονδήποτε δημόσιο κλειστό χώρο.

Το θέμα της καταγγελίας και του προστίμου για την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου έφερε στην επιφάνεια ο ίδιος ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης.

Αφορμή στάθηκε το σχόλιο ενός χρήση στο Twitter, ο οποίος έγραψε κάτω από φωτογραφία που εμφανίζεται ο ηθοποιός Βασίλης Μπισμπίκης (σύντροφος της Δέσποινας Βανδή) με αναμμένο τσιγάρο μέσα σε κέντρο νυχτερινής διασκέδασης, ότι «μάλλον έχει καταργηθεί ο νόμος περί καπνίσματος σε εσωτερικούς χώρους».

Ο Θάνος Πλεύρης έσπευσε να απαντήσει ότι ξεκινά η διαδικασία επιβολής προστίμου, λόγω παράβασης του αντικαπνιστικού νόμου, τόσο στον ηθοποιό όσο και στο κέντρο διασκέδασης. «Επειδή ο αντικαπνιστικός νόμος και ισχύει και εφαρμόζεται ήδη με βάση αυτήν την φωτογραφία κινείται η διαδικασία να επιβληθεί το πρόστιμο στο μαγαζί και σε όσους παρανομούν. Ο νόμος ισχύει για όλους και το κάπνισμα στον εσωτερικό χώρο ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ» έγραψε ο υπουργός Υγείας σε απάντηση του σχολίου στο Twitter.

Αναπάντητες κλήσεις στο 1142

Ωστόσο, μπορεί ο υπουργός Υγείας να νομιμοποιείται να επιβάλλει πρόστιμο από μία φωτογραφία στα social media, όμως οι πολίτες δεν μπορούν εδώ και καιρό να χρησιμοποιήσουν τη γραμμή 1142, ούτε για καταγγελίες, ούτε για πληροφορίες σχετικά με τις μεθόδους διακοπής του καπνίσματος.

«Δυστυχώς η γραμμή δεν λειτουργεί. Θα έπρεπε να επαναλειτουργήσει μόλις έγινε η άρση των περιοριστικών μέτρων του κορονοϊού. Το έχουμε ζητήσει από τους αρμόδιους του υπουργείου Υγείας εδώ και καιρό, έχουν δεσμευτεί ότι θα το επαναλειτουργήσει, αλλά ακόμα δεν έχει γίνει τίποτα. Ως εκ τούτου δεν μπορούν να γίνουν από τους πολίτες καταγγελίες», λέει στο NEWS 27/7 o Παναγιώτης Μπεχράκης, πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τον Έλεγχο του Καπνίσματος του υπουργείου Υγείας και καθηγητής Πνευμονολογίας.

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «σαν επιτροπή είμαστε σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας, το οποίο οφείλει να κινήσει τις διαδικασίες για την εφαρμογή του νόμου και φυσικά δεν πρόκειται να υπάρξει οποιαδήποτε συζήτηση για αλλαγή του».

Πώς το τσιγάρο σε κλειστό χώρο αυξάνει τις πιθανότητες μετάδοσης αναπνευστικών ιών

Η Ιστορία που λέγεται παθητικό κάπνισμα, εξηγεί ο κ. Μπεχράκης, δεν είναι καθόλου απλή, καθώς πρόκειται για έναν αόρατο δολοφόνο 60.000 παιδιών κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο…

Επιπλέον, το νέφος που εισπνέουμε κάτω από αυτές τις συνθήκες, πρώτον αποτελείται από τον καπνό του τσιγάρου που είναι ακουμπισμένο στο σταχτοδοχείο, το οποίο περιέχει περισσότερα καρκινογόνα από αυτόν που ρουφάει ο καπνιστής, διότι γίνεται ατελής καύση.

Δεύτερον, από την εκπνοή του καπνιστή, στα σωματίδια της οποίας επάνω επικάθεται όλη η μικροβιακή χλωρίδα του στόματός του και αιωρείται επί ώρες στον αέρα και εκεί βρίσκονται και οι όποιοι ιοί του αναπνευστικού.

Δηλαδή με αυτόν τον τρόπο μεταφέρονται πιο εύκολα η γρίπη και ο κορονοϊός και έτσι διασπείρονται πιο εύκολα οι ιογενείς λοιμώξεις.

Και το τρίτο είναι ότι το παθητικό κάπνισμα σε χώρους εστίασης και διασκέδασης, έχει ένα στοιχείο ρατσισμού.

«Κι αυτό διότι όταν αφήνουμε το κάπνισμα ελεύθερο, ουσιαστικά αποκλείουμε από τη διασκέδαση κάθε άνθρωπο που έχει άσθμα, υπέρταση, στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια, οποιοδήποτε τύπο καρκίνου ή κάποιο άλλο νόσημα που αντενδείκνυται αυστηρά για αυτόν ο καπνός. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι αποκλεισμένοι από τη συμμετοχή τους στη νυχτερινή διασκέδαση. Επιπλέον, υπάρχουν και 120.000 εργαζόμενοι, οι οποίοι εκτίθενται σε ένα απαράδεκτο περιβάλλον από πλευράς ρύπανσης. Αυτές είναι οι πτυχές που πρέπει να γνωρίζει η κοινωνία», καταλήγει ο κ. Μπεχράκης.

Πώς λειτουργούσε το 1142

Η γραμμή 1142 είχε ξεκινήσει τη λειτουργία της τον Νοέμβριο του 2019 και στόχος ήταν να παρέχει βοήθεια στους πολίτες για τη διακοπή του καπνίσματος, να γίνονται συντεταγμένα οι καταγγελίες για τη μη εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, όπως επίσης και να δίνει γενικές πληροφορίες για την εφαρμογή του σε πολίτες και επιχειρήσεις.

Μάλιστα, σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα του υπουργείου Υγείας, μόλις τις τρεις πρώτες ημέρες λειτουργίας της, είχαν πραγματοποιηθεί 274 (26,22%) καταγγελίες, 144 (13,78%) αιτήματα βοήθειας για διακοπή καπνίσματος, ενώ 322 (30,81%) κλήσεις έγιναν για γενικές πληροφορίες για τον αντικαπνιστικό νόμο.

Ο πολίτης μπορούσε να κάνει επώνυμη καταγγελία και να αναφέρει παραβάσεις στην εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου που ο ίδιος διαπιστώνει.

Οι επώνυμες αναφορές ομαδοποιούνταν και προωθούνταν απευθείας στις Αρχές Ελέγχου ανά κατηγορία (Ελληνική Αστυνομία, Δημοτική Αστυνομία, υγειονομικές διευθύνσεις Περιφερειών ή Λιμενικό Σώμα) και κατόπιν διενεργούνταν έκτακτοι ή τακτικοί στοχευμένοι έλεγχοι, με βάση την καταγγελίες που είχαν καταγραφεί στο σύστημα.

Τι προβλέπει ο αντικαπνιστικός νόμος

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4633/2019, που ψηφίσθηκε στη Βουλή στις 16 Οκτωβρίου 2019, απαλείφονταν εξαιρέσεις και «παραθυράκια» που υπήρχαν στην αντικαπνιστική νομοθεσία, και απλοποιούνταν οι κανόνες για να διευκολύνουν τον αποτελεσματικό έλεγχο των παραβάσεων.

Οι βασικές αλλαγές αφορούν τους χώρους όπου απαγορεύεται το κάπνισμα, τον ελεγκτικό μηχανισμό, τις κυρώσεις και τα πρόστιμα σε φυσικά πρόσωπα και υπεύθυνους χώρων, ιδιωτικών και δημόσιων.

Το κάπνισμα, που ορίστηκε εκ νέου ώστε να περιλαμβάνει τη χρήση τσιγάρου, πούρου, πίπας, άτμισμα, τα θερμαινόμενα προϊόντα, ο ναργιλές κ.λπ. δεν επιτρέπεται:

σε κλειστό δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο (εργασίας),
στο εσωτερικό όλων των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (επιτρέπεται μόνο στους εξωτερικούς χώρους. Ως εξωτερικοί χώροι θεωρούνται όσοι είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον και δεν είναι στεγασμένοι),
σε όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς,
στα ΙΧ και ΔΧ οχήματα, που επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών,
σε νυκτερινά κέντρα, κέντρα διασκέδασης, καζίνο, καταστήματα τυχερών παιγνίων
σε παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, ιδρύματα πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους άθλησης και διασκέδασης ανηλίκων, αθλοπαιδιών, παιδότοπους, παιδικές χαρές, θεματικά πάρκα κ.λπ., καθώς και σε οποιοδήποτε άλλο ανοικτό χώρο όταν υπάρχουν ανήλικοι.

Την εποπτεία των ελέγχων έχει το υπουργείο Υγείας και συγκεκριμένα η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας.

Τα όργανα ελέγχου είναι η Ελληνική Αστυνομία, Επόπτες Δημόσιας Υγείας Περιφερειών, Δημοτική Αστυνομία, Λιμενικό Σώμα, Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), Ελεγκτές του ΕΟΤ, Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), Μεικτά κλιμάκια των παραπάνω.

Τα πρόστιμα για παράνομο κάπνισμα

Φυσικά πρόσωπα

– 200 ευρώ για όσους καπνίζουν σε υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων,

– 200 ευρώ για όσους καπνίζουν σε κλειστούς χώρους νοσηλευτικών ιδρυμάτων και φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας,

– 200 ευρώ για όσους καπνίζουν σε χώρους παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών, παιδότοπων κλειστών και υπαίθριων και όλων των ιδρυμάτων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δημόσιων και ιδιωτικών,

– 100 ευρώ για όσους καπνίζουν στους λοιπούς κλειστούς ή στεγασμένους χώρους δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους παροχής εργασίας, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς,

– 1.500 ευρώ για όσους καπνίζουν μέσα σε οχήματα που επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών (3.000€ για τον οδηγό).

Δημόσιες υπηρεσίες

Οι υπεύθυνοι Διαχείρισης και Λειτουργίας Οργανισμών Δημοσίου, Υπηρεσιών Δημοσίου, ΔΕΚΟ κ.λπ. τιμωρούνται με πρόστιμο 500 ευρώ για τις εξής πράξεις και παραλείψεις: μη κατάρτιση σχεδίου αποτροπής καπνίσματος και ορισμό υπευθύνων, μη ανάρτηση σήμανσης και λοιπών μέτρων αποτροπής (απομάκρυνση σταχτοδοχείων), μη ανταπόκριση του υπευθύνου σε διαμαρτυρία για την πραγματοποίηση της παράβασης, μη κλήση των αρμοδίων οργάνων, μη συνεργασία με τους ελεγκτές.

Καταστήματα

Για τους υπευθύνους σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος η διαπίστωση παραβάσεων της αντικαπνιστικής νομοθεσίας επιφέρει συνέπειες ως εξής:

Καταστήματα με εμβαδόν έως 100 τ.μ.:

▪ 500 ευρώ την 1η φορά

▪ 1.000 ευρώ τη 2η φορά

▪ 2.000 ευρώ την 3η φορά

▪ 4.000 ευρώ την 4η φορά και προσωρινή σφράγισης/ αναστολή της λειτουργίας για 10 ημέρες

▪ 8.000 ευρώ την 5η φορά και οριστική ανάκληση της άδειας λειτουργίας

Καταστήματα με εμβαδόν άνω των 100 τ.μ.:

▪ 2.000 ευρώ την 1η φορά

▪ 4.000 ευρώ τη 2η φορά

▪ 6.000 ευρώ την 3η φορά