Vouliwatch: Νομοσχέδιο για τα Πόθεν Έσχες – Μικρές βελτιώσεις, σημαντικές οπισθοχωρήσεις

Ο Διευθυντής του Vouliwatch, Στέφανος Λουκόπουλος, εξέθεσε τις απόψεις μας σχετικά με το περίφημο σχέδιο νόμου για τα πόθεν έσχες στη συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής. Δείτε την παρέμβαση και διαβάστε τα αναλυτικά του Vouliwatch.

Δείτε την παρέμβαση του Στέφανου Λουκόπουλου στην ακρόαση φορέων:

Vouliwatch: Παρατηρήσεις και προτάσεις

Όπως αναφέρει το Vouliwatch, ατά τα αναφερόμενα στην ανάλυση συνεπειών ρύθμισης του προτεινόμενου νομοσχεδίου οι στόχοι που επιδιώκονται μέσω της νομοθετικής αυτής μεταρρύθμισης είναι -μεταξύ άλλων-:

“Ο άμεσος εξορθολογισμός και ο εκσυγχρονισμός του νομικού πλαισίου για την υποβολή των Δ.Π.Κ. και των Δ.Ο.Σ., Η άμεση διευκόλυνση των υπόχρεων με την απαλλαγή τους από την περιττή ταλαιπωρία συλλογής των απαιτούμενων στοιχείων της δήλωσης,…Η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας υποβολής Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. και η ενίσχυση της διαφάνειας”.

Δυστυχώς, όμως, με τις προτεινόμενες διατάξεις δεν φαίνεται να επέρχονται (σε μεγάλο τουλάχιστον βαθμό) ουσιαστικές αλλαγές αλλά απλά να αλλάζει η δομή του νόμου και η σειρά των διατάξεων, ενώ παρατηρούνται και σημαντικές, κρίσιμες οπισθοχωρήσεις σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς.

Μάλιστα, δεν φαίνεται καν να λαμβάνονται ουσιαστικά υπ’ όψιν οι κατά καιρούς συστάσεις της Greco και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ενίσχυση της διαφάνειας και της ουσιαστικής λογοδοσίας στον έλεγχο του πολιτικού χρήματος. Πολλώ δε μάλλον, όταν η χώρα μας έχει βεβαρημένο μητρώο σε σχέση και με τη νομοθεσία σε θέματα διαφάνειας αλλά και την εφαρμογή αυτής και είναι σοβαρά αργοπορημένη στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου. Επιπλέον, στις διαχρονικές παθογένειες σε θέματα διαφάνειας και λογοδοσίας συγκατελέγονται και ο προβληματικός και ελλιπής έλεγχος των πόθεν έσχες των Βουλευτών με αποθαρρυντικά αποτελέσματα, όπως επιβεβαίωσαν και τα μικρά ή μεγαλύτερα σκάνδαλα που βγήκαν στη δημοσιότητα το τελευταίο διάστημα.

Πλην κάποιων θετικών εξελίξεων (όπως π.χ. η αυτόματη άντληση στοιχείων, η πρόβλεψη ρητού χρονικού διαστήματος εντός του οποίου μπορεί να κατατεθούν εκπρόθεσμα οι δηλώσεις, οι πειθαρχικές ποινές σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης, η συμπερίληψη των δηλώσεων για τις οποίες έχει υποβληθεί καταγγελία στις κατά προτεραιότητα ελεγχόμενες, η πρόβλεψη ποινής και για τους υπαλλήλους που καταχωρούν ελλιπώς τις καταστάσεις των υπόχρεων), οι περισσότερες αλλαγές που λαμβάνουν χώρα δημιουργούν καίριους προβληματισμούς.

Ζητήματα υπόχρεων και περιουσιακών στοιχείων

1. Προβλέπεται αυτοτελής υποχρέωση υποβολής Δ.Π.Κ από τους/τις συζύγους, γεγονός δημιουργεί εύλογες απορίες ως προς: α) το εάν οι δηλώσεις αυτές θα είναι ξεχωριστές, αν ναι, ποιος θα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα συσχετίζονται με τις δηλώσεις των «κυρίως» υπόχρεων και β) αν θα υπόκεινται και αυτές σε δημοσιοποίηση.
2. Εντελώς αδικαιολόγητα ΔΕΝ είναι πια υποχρεωτική η δήλωση “των μετρητών άνω των 30.000 ευρώ, των κινητών άνω των 40.000 ευρώ και των οφειλών προς το Δημόσιο άνω των 5.000 ευρώ…”. Επιπλέον, αφαιρούνται από τις δανειακές υποχρεώσεις που πρέπει να δηλώνονται οι “οφειλές από πιστωτικές κάρτες” των Βουλευτών, παρόλο που αποτελούν στοιχεία του παθητικού της περιουσίας.
3. Αυξάνεται αδικαιολόγητα το ποσό στις δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων ΔΟΣ των Βουλευτών – οι οποίες σημειωτέον δεν δημοσιοποιούνται – για τις περιστασιακές τους δραστηριότητες από 5.000 σε 10.000 Ευρώ τον χρόνο.

Ζητήματα ελέγχου

α) Η πρόβλεψη ενός και μόνο οργάνου ελέγχου (και δη της Επιτροπής του άρθρου 3Α) δημιουργεί, προβληματισμούς καθώς

• ο αριθμός των υπόχρεων είναι υπερβολικά μεγάλος και άρα μη διαχειρίσιμος ενώ η Επιτροπή κινείται με πολύ αργούς ρυθμούς,
• η διάταξη φαίνεται να καταλείπει στην (ευρεία) διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής Ελέγχου το ποιες δηλώσεις θα ελεγχθούν χωρίς καν να δημοσιοποιεί τα κριτήρια επιλογής της και
• υπάγει υπό τον έλεγχο (ή έστω τις εντολές) της Επιτροπής την ανεξάρτητη Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, επιτρέποντας την ερμηνεία ότι ο νομοθέτης παρεμβαίνει (αδικαιολόγητα) στην ανεξαρτησία τους και

β) ΔΕΝ θεωρείται πια ανακριβής μια δήλωση όταν

• “…αποδεικνύεται … η εκ παραδρομής λανθασμένη αναγραφή”, προσθήκη που δημιουργεί έντονους προβληματισμούς, καθώς προκύπτουν σοβαρά ζητήματα ερμηνείας: πχ. Πως κρίνεται το αν κάτι αναγράφηκε λανθασμένα εκ παραδρομής ή όχι; Π.χ. αν λείπει ένα μηδενικό από τις καταθέσεις θα μπορούσε να θεωρηθεί ως σφάλμα εκ παραδρομής;
• δεν «ταιριάζουν» έσχες και πόθεν. Αφαιρείται αδικαιόλογητα η προηγούμενη διάταξη που θεωρούσε ανακριβή τη δήλωση στην οποία «τα δηλωθέντα περιουσιακά στοιχεία ή η επαύξηση αυτών δεν δικαιολογείται από τα πάσης φύσεως, νομίμως αποκτηθέντα εισοδήματα του υπόχρεου».

γ) Η προαιρετικότητα της άρσης του απορρήτου (φορολογικού, τραπεζικού, χρηματιστηριακού κοκ) για την ολοκλήρωση του ελέγχου από την Επιτροπή που είχε αλλάξει το 2019 – ενώ πριν ήταν υποχρεωτική – παραμένει γεγονός που εντείνει την επισφάλεια σε σχέση με το ουσιαστικό έργο της Επιτροπής.

Συμπερασματικά, η “συγκέντρωση τόσης δύναμης” σε ένα μόνο όργανο, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι περιπλέκει τη διαδικασία και αφήνει περιθώρια κατάχρησης τα οποία πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να ελεγχθούν.

Ζητήματα δημοσιότητας – ενημέρωση πολιτών

1. Μειώνονται κατά πολύ και αδικαιολόγητα ο χρόνος για τον οποίο παραμένουν ανηρτημένα στο διαδίκτυο η ετήσια έκθεση της Επιτροπής (από 7 χρόνια σε 3 χρόνια) και τα πόθεν έσχες των Βουλευτών (στον προηγούμενο νόμο προβλεπόταν δημοσιοποίηση για όλη τη διάρκεια της θητείας πλέον 3 ετών από την λήξη αυτής και τώρα προτείνονται ΜΟΝΟ τρία (3) έτη, – δηλ. ούτε καν μια ολόκληρη κοινοβουλευτική θητεία!
2. Προβλέπεται η δημοσίευση των δικαστικών αποφάσεων που καταδικάζουν ποινικά υπόχρεους, ΜΟΝΟ για ορισμένα αδικήματα και όχι για όλα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΔΙΕΞΟΔΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ του VOULIWATCH -ανά άρθρο -ΕΔΩ.

Δείτε όλη την μακρόχρονη εκστρατεία ενημέρωσης και τις παρεμβάσεις της πρωτοβουλίας μας για αυτό το τόσο κρίσιμο ζήτημα διαφάνειας και λογοδοσίας εδώ: https://vouliwatch.gr/tag/pothen-eshes#actions

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις