Η ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΛΠΗΣ: ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΓΙΑ ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

Η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές της 21ης Μαΐου έχει ξεκινήσει και στο Μαξίμου, αλλά και σε όλα τα κομματικά επιτελεία, “μετρούν κουκιά”.

Και αυτό καθώς με την απλή αναλογική δύσκολα βγαίνει κυβέρνηση, αλλά από τη μία η Νέα Δημοκρατία “απειλεί” τους ψηφοφόρους της για τον κίνδυνο “κυβέρνησης ηττημένων” και από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει ως στόχο την “προοδευτική διακυβέρνηση”.

Αλλά και διότι τα ποσοστά των κομμάτων στην πρώτη κάλπη θα διαμορφώσουν το κλίμα και ενόψει δεύτερων εκλογών. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης επαναλαμβάνει διαρκώς ότι οι πρώτες εκλογές είναι κρίσιμες.

Προκειμένου η ΝΔ να μπορεί να διεκδικήσει τον (δύσκολο πλέον) στόχο της αυτοδυναμίας στις δεύτερες κάλπες με την ενισχυμένη αναλογική θα πρέπει σε αυτές να ξεπεράσει το 36% και να αγγίξει το 37%, γεγονός που σημαίνει ότι στην πρώτη κάλπη θα πρέπει να κυμανθεί στο 33%.

Το πολιτικό κλίμα θα επηρεάσει και η διαφορά μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων. Καθώς εάν είναι μικρότερη από 4% θα δημιουργηθεί ψυχολογία ανατροπής. Όλα αυτά βέβαια υπό την προϋπόθεση ότι η ΝΔ θα είναι πρώτο κόμμα στις πρώτες εκλογές.

Με την απλή αναλογική η αυτοδυναμία είναι πρακτικά αδύνατη με τα σημερινά δεδομένα: Ακόμη και στην περίπτωση που τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής αθροίζουν 10% συνολικά, το κατώφλι αυτοδυναμίας διαμορφώνεται στο 45,2%. Ενώ εάν τα εκτός Βουλής κόμματα φτάσουν το 8%, όπως το 2019, το κατώφλι αυτοδυναμίας ανεβαίνει στο 46,2%.

Το υψηλό κατώφλι αυτοδυναμίας με την απλή αναλογική καθιστά βεβαίως δύσκολες και τις συνεργασίες στις 21 Μαϊου, αν και τόσο το Μαξίμου όσο και η Κουμουνδούρου επιμένουν (ο καθένας για τους δικούς τους λόγους) ότι μαθηματικά είναι εφικτό. Με βάση τις σημερινές μετρήσεις πάντως κυβέρνηση συνεργασίας είτε με κορμό τη ΝΔ είτε με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ οριακά δεν βγαίνει στην πρώτη κάλπη. Ειδικότερα, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της Metron Analysis, η ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ αθροίζουν 143 έδρες και ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ – ΜεΡΑ25 αθροίζουν 141 έδρες.

Η ΝΔ βέβαια δεν σκοπεύει ούτως ή άλλως να μπει σε συζήτηση για κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις πρώτες κάλπες και ο κ. Μητσοτάκης προτίθεται να επιστρέψει στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας αμέσως τη διερευνητική εντολή. Επιδίωξη του Μαξίμου είναι να στηθούν και δεύτερες κάλπες, ώστε να δημιουργηθεί πόλωση και να πειστούν οι δεξιοί ψηφοφόροι που θα έχουν ρίξει ψήφο διαμαρτυρίας την 21η Μαΐου να επιστρέψουν, αλλά και να πάρει η ΝΔ ψηφοφόρους από το ΠΑΣΟΚ.

Το σκεπτικό είναι ότι ακόμη και να μην πετύχει η ΝΔ ούτε στις δεύτερες κάλπες αυτοδυναμία, θα μπορεί να επιβάλλει τους όρους της σε μία συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ. Οι πιο… πονηροί μάλιστα σκέπτονται ότι εάν η ΝΔ έχει 150 έδρες θα μπορεί να βρει έναν βουλευτή άλλου κόμματος να στηρίξει την κυβέρνηση. Όπως ο Θόδωρος Κατσίκης έκανε πρωθυπουργό τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, όταν και πάλι η απλή αναλογική δυσχέραινε το σχηματισμό κυβέρνησης.

Οι δεύτερες εκλογές, εφόσον πραγματοποιηθούν, θα διεξαχθούν με το σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που ψηφίστηκε το 2020 (τον εκλογικό νόμο Θεοδωρικάκου), το οποίο βέβαια είναι λιγότερο ενισχυμένο από τον προηγούμενο εκλογικό νόμο Παυλόπουλου.

Το πρώτο κόμμα αν λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, παίρνει μπόνους 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών των κομμάτων. Από το 25% και πάνω, για κάθε 0,5% που λαμβάνει το πρώτο κόμμα παίρνει επιπλέον μπόνους μία έδρα. Για να λάβει το μάξιμουμ των 50 εδρών, πρέπει να φτάσει το 40%, πράγμα φυσικά αντικειμενικά δύσκολο.

Εάν το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων κυμανθεί στο 10%, το κατώφλι της αυτοδυναμίας διαμορφώνεται στο 37,5%. Εάν το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων είναι στο 8%, όπως το 2019, το κατώφλι αυτοδυναμίας διαμορφώνεται στο 38%. Και εάν το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής είναι αθροιστικά 15%, τότε ο πήχης αυτοδυναμίας πέφτει στο 36%. Σενάριο όμως που θεωρείται μάλλον απίθανο.

Σημειωτέον ότι ο Άρειος Πάγος θα ανακηρύξει στις 5 Μαΐου τους συνδυασμούς των κομμάτων που θα κατέβουν στις εκλογές και θα κρίνει με βάση τον τελευταίο νόμο κατά της συμμετοχής εγκληματικών οργανώσεων με κομματικό μανδύα στις εκλογές το θέμα του κόμματος Κασιδιάρη, το οποίο στις τελευταίες μετρήσεις όλοι οι δημοσκόποι βλέπουν πάνω από το 3%. Εφόσον το κόμμα Κασιδιάρη, όπως αναμένεται, βγει από την εξίσωση, θα μειωθεί ο αριθμός των κοινοβουλευτικών κομμάτων μειώνεται και άρα αυξάνονται οι ελπίδες για αυτοδυναμία.

Εάν αυτό το ποσοστό πάει στο κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου ή σε άλλα μικρότερα κομματίδια επίδοξους διαδόχους της Χρυσής Αυγής, δεν επηρεάζει την αυτοδυναμία. Αυτό που επηρεάσει ενδεχομένως το κατώφλι αυτοδυναμίας είναι εάν θα μπει ξανά το ΜεΡΑ25 στη Βουλή ή σε κλίμα πόλωσης στις δεύτερες κάλπες “απορροφηθεί” από το ΣΥΡΙΖΑ. Το παράδοξο επομένως είναι ότι στη ΝΔ εύχονται ο Γιάνης Βαρουφάκης να πάει καλά και στις δεύτερες εκλογές.