Ο “φράχτης” της ακρίβειας

Κεντρικό ζήτημα στην πορεία προς τις εκλογές είναι το θέμα της ακρίβειας, όσο και αν γίνονται “φιλότιμες” προσπάθειες από την πλευρά του Πρωθυπουργού να στρέψει τη συζήτηση σε πιο “βολικά” για τον ίδιο ζητήματα, όπως αυτά που σχετίζονται με το δίπτυχο “νόμος και τάξη” με αφορμές όπως ο φράχτης στον Έβρο.

Βέβαια η σκληρή πραγματικότητα, όπως αναδύεται από τα ράφια των σούπερ μάρκετ “διαλύει” τα επικοινωνιακά νέφη και την όποια προσπάθεια αντιπερισπασμού. Άλλωστε ο πληθωρισμός στα τρόφιμα καλά κρατεί λειτουργώντας ως “νάρκη” για τα οικονομικά των νοικοκυριών, που μάλιστα έχουν παράλληλα να αντιμετωπίσουν ένα συνδυασμό απειλών, από την άνοδο εσχάτως των τιμών των καυσίμων κίνησης, αλλά και των επιτοκίων, για όσα από αυτά έχουν δανειακές υποχρεώσεις.

Η Eurostat

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο “φράχτης της ακρίβειας” “ψηλώνει” συνέχεια καθώς με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, σε επίπεδο ευρωζώνης, τα τρόφιμα να συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, έστω κι αν η κατάσταση στην ενέργεια βελτιώνεται. Έτσι, με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής το Μάρτιο στην Ελλάδα ο κλάδος των τροφίμων αυξήθηκε κατά 11,8% από 12,3% το Φεβρουάριο, αν και στην ενέργεια, οι τιμές υποχώρησαν περαιτέρω κατά 14,7% από μείωση 5,8% το δεύτερο μήνα του έτους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, σε επίπεδο ευρωζώνης, τον Μάρτιο, τα τρόφιμα, ποτά και καπνικά συνεχίζουν να κινούνται εντόνως ανοδικά έχοντας σημαντική επίπτωση στον πληθωρισμό. Έτσι ο σχετικός δείκτης αυξήθηκε κατά 15,4%, από 15% τον Φεβρουάριο.

Ωστόσο η συνεχής πτωτική πορεία των τιμών του φυσικού αερίου οδήγησε σε μείωση των τιμών στον κλάδο της ενέργειας, η οποία μειώθηκε κατά 0,9% (από αύξηση 13,7% τον Φεβρουάριο). Πτωτική πορεία κατέγραψαν οι τιμές των μη βιομηχανικών προϊόντων οι οποίες αυξήθηκαν κατά 6,6% (από 6,8% τον Φεβρουάριο). Αντίθετα ανοδικά κινήθηκαν οι υπηρεσίες οι οποίες αυξήθηκαν κατά 5% (έναντι αύξηση 4,8% τον Φεβρουάριο).

Συνολικά, στην Ευρώπη ο πληθωρισμός κατέγραψε μικρή επιβράδυνση στο 6,9% από 8,5% τον Φεβρουάριο. την ίδια ώρα ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή τον Μάρτιο στην Ελλάδα υποχώρησε περαιτέρω στο 5,4% από 6,5% το Φεβρουάριο και 7,3% τον Ιανουάριο, 7,6% τον Δεκέμβριο και 8,8% τον Νοέμβριο.

Βέβαια ο “πήχης” της σύγκρισης είναι υψηλός καθώς το Μάρτιο του 2022 ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή ήταν ήδη στο 8%, κάτι βέβαια που δείχνει ότι οι τιμές έχουν αθροιστικά σκαρφαλώσει στα ύψη. Να σημειωθεί ότι αναλυτικά τα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Μάρτιο αναμένεται να δημοσιοποιηθούν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή στις 10 Απριλίου.

“Προάγγελος” νέων αυξήσεων

Πάντως, άλλο ένα δείγμα του ότι οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν είναι το ότι η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε την εβδομάδα που πέρασε αύξηση 14,9% στον δείκτη τιμών παραγωγού της βιομηχανίας τροφίμων τον Φεβρουάριο.

Συνολικά, για τον μήνα Φεβρουάριο ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία έκλεισε με αύξηση 4,7%, που είναι και η μικρότερη ποσοστιαία μεταβολή που έχει καταγραφεί από τον Φεβρουάριο του 2021. Βέβαια και πάλι η σύγκριση γίνεται με το αντίστοιχο περσινό διάστημα κατά το οποίο είχε ήδη καταγραφεί εκρηκτική άνοδος στον δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία. Πέρα από τα τρόφιμα μεγάλες αυξήσεις καταγράφονται στους δείκτες:

• Χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων: +27,4.

• Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων: +14,5%.

• Παραγωγή προϊόντων καπνού: +11,4%.

Τα “μηνύματα” από την αγορά

Στο μεταξύ οι πολίτες αναμένεται να βρεθούν ενώπιον νέου κύματος ανατιμήσεις με βάση έρευνα της εταιρείας Nielsen. Συγκεκριμένα 7 στους 10 προμηθευτές καταναλωτικών προϊόντων (ποσοστό 68%) έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν σε νέο γύρο ανατιμήσεων μέσα στο έτος, ενώ 3 στους 10 (ποσοστό 32%) δηλώνουν ότι δεν είναι σίγουροι αν θα προβούν σε αυξήσεις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση την έρευνα, το 35% όσων προτίθενται να προχωρήσουν, εντός του έτους, σε νέες ανατιμήσεις, θεωρούν ότι αυτές θα κινηθούν έως 5%. Επίσης 1 στους 2 εκτιμούν ότι οι ανατιμήσεις θα φθάσουν έως το 10%, ενώ υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό 6% που απάντησε ότι οι αυξήσεις τιμών θα φθάσουν το 20%.

Επιπλέον με βάση όσα καταγράφει η έρευνα που βασίζεται σε ερωτηματολόγια σε διευθυντικά στελέχη εταιρειών προβλέπεται μείωση της κατανάλωσης, λόγω του πληθωρισμού και των ανατιμήσεων.

Στον αντίποδα αναμένεται να κινηθεί ο τζίρος των σούπερ μάρκετ, λόγω βέβαια του πληθωρισμού. Με βάση τις προβλέψεις της Nielsen IQ αναμένεται αύξηση 5,3% των πωλήσεων των ταχυκίνητων κατηγοριών, που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 70% του συνολικού τζίρου. Έτσι μ μια πρόχειρη εκτίμηση ο συνολικός τζίρος των σούπερ μάρκετ θα αυξηθεί κατά 750 εκατ. σε σχέση με το 2022 κι έτσι συνολικά θα ξεπεράσει φέτος τα 14,2 δισ. ευρώ, που είναι ρεκόρ 19 χρόνων.

Συνολικά από το 2020 μέχρι και το τέλος του 2023 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ θα έχουν ξεπεράσει σωρευτικά τα 53,4 δισ. ευρώ. Ποσό που αντιπροσωπεύει το ¼ των συνολικών πωλήσεων του κλάδου σε βάθος 19 ετών, δηλαδή από το 2005 έως και φέτος. Ήδη τις πρώτες 10 εβδομάδες της φετινής χρονιάς ο τζίρος στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων αυξήθηκε 8,7% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα ένα χρόνο πριν, με τη NielsenIQ να εκτιμά ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού από το δεύτερο εξάμηνο, ενώ δεν θα επηρεαστεί ο όγκος πωλήσεων.

Η μείωση του ΦΠΑ

Ενδιαφέρον στοιχείο που αναδείχθηκε, κατά τη διάρκεια συνεδρίου της NielsenIQ όπου έγινε η παρουσίαση της παραπάνω έρευνας, είναι ότι μια μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο για να πέσουν οι τιμές. Στον αντίποδα, όπως αναφέρθηκε, μπορεί το “καλάθι” να έχει εισφέρει στην όλη προσπάθεια αλλά δεν αποτελεί λύση. Χαρακτηριστικά ο Γενικός Διευθυντής του ΙΕΛΚΑ Δρ. Λευτέρη Κιοσέ σημειώσει ότι μείωση στις τιμές θα μπορούσε να έρθει και από τη μείωση του ΦΠΑ ειδικά σε κατηγορίες όπου η ζήτηση είναι ανελαστική. “Στα βασικά αγαθά ο ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλότερος σε σχέση με άλλες χώρες, όπου έχουν μηδενικό ή μονοψήφιο ποσοστό ΦΠΑ” είπε.

Το “καλάθι”

Σε σχέση, δε, με την πρωτοβουλία για το “καλάθι”, σύμφωνα με έρευνα της NielsenIQ, το 44% των καταναλωτών έχει αλλάξει συμπεριφορά, με 3 στους 4 να επιλέγουν προϊόντα από το καλάθι και 1 στους 4 να αγοράζει πιο συχνά κατηγορίες επειδή έχουν προστεθεί στο καλάθι.

Πάντως 8 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι η πρωτοβουλία δεν επαρκεί για την ανάσχεση των αυξήσεων, με 9 στους 10 να εκτιμά ότι αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με μείωση του ΦΠΑ.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις