Λευκή γυναίκα εθεάθη με Έλληνα

Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του,

εκτός αν πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

τρέχεις προς τα σύνορα μόνο όταν βλέπεις

ολόκληρη την πόλη να τρέχει κι εκείνη.

“Πατρίδα”, της Warsan Shire

“Filthy Greeks”, δηλαδή «βρωμοέλληνες» αποκαλούσαν οι Αμερικανοί τους Έλληνες μετανάστες που πήγαιναν στην Αμερική αναζητώντας μια καλύτερη ζωη.

Χαρές και πανηγύρια για την ελληνοαμερικανική ομογένεια, με αφορμή τη γιορτή της 25ης Μαρτίου. Όλη η αφρόκρεμα των συμπατριωτών μας υποδέχτηκε με ανοιχτές αγκαλιές από τον πρόεδρο Μπάιντεν μέχρι τον Τομ Χανκς με τη γυναίκα του την Ελληνοβουλγαρα Ρίτα Γουίλσον. Η οποία, τραγούδησε και Κοκκοτα. Μια παρένθεση και μόνο.

Τους προσκυνάνε τους Έλληνες στην Αμερική. Το λόμπι τους έχει τεράστια δύναμη. Οικονομική και πολιτική. Οι απόγονοι των εξαθλιωμένων Ελλήνων που ήρθαν στη ‘Γη της Επαγγελίας’ για να βρουν ένα κομμάτι ψωμί, αντιμετωπίστηκαν από τους ντόπιους με περιφρόνηση και χλευασμό. Οι Έλληνες ήταν κατώτεροι, οι Έλληνες ήταν σκουπίδια, οι Έλληνες ήταν υπάνθρωποι, οι Έλληνες ήταν οριακά μισό βήμα μπροστά από τους μαύρους. Τους νέγρους βρε, τους αραπάδες, τους πιθήκους.

«Λευκή γυναίκα εθεάθη με Έλληνα».

Αυτός ήταν ο τίτλος εφημερίδας της εποχής των πρώτων λιμοκτονούντων μεταναστών. Τους Έλληνες, τους Ιταλούς και γενικά τους νοτιοευρωπαίους πρόσφυγες δεν τους θεωρούσαν λευκούς – παρά το χρώμα τους.

Σε πολλές πολιτείες εφάρμοζαν γι’ αυτούς τις ίδιες απαγορεύσεις που ίσχυαν για τους μαύρους. Σε ορισμένους κινηματογράφους τους έβαζαν να καθίσουν μαζί, μακριά κι αλάργα από τους Αμερικανούς θεατές.

Με τίτλο «Όταν οι Έλληνες ήταν μαύροι στην Αμερική» γράφει η Μαργαριτα Πουρνάρα στην εφημερίδα ‘Καθημερινή’:

«Οι πρώτοι μετανάστες από τη χώρα μας, αντιμετωπίστηκαν σε πολλές περιπτώσεις ιδιαίτερα εχθρικά από ξενόφοβους και ρατσιστές. Ακόμα και όταν σταμάτησαν να είναι πλανόδιοι πωλητές φρούτων και άνοιξαν τα δικά τους καταστήματα, οι Ελληνες στοχοποιήθηκαν από την Κου Κλουξ Κλαν και χαρακτηρίζονταν συχνά «λιγδιάρηδες» και «ακατάλληλοι» για να γίνουν πραγματικοί Αμερικανοί, μια «εστία μόλυνσης» για τη λευκή κοινωνία».

Λαγούς με πετραχήλια έταζαν στους μετανάστες οι επί της ουσίας δουλέμποροι που με ψέματα για μια χλιδάτη ζωή τους δελέαζαν να μπουν στο πλοίο της προσφυγιάς – το σαπιοκαράβο που θα τους ξέβραζε στο διαβόητο Ellis Island.

Δουλειά, λεφτά, σπίτια όμορφα με άσπρο φράχτη, του πουλιού το γάλα, όλα τα αγαθά του Αβρααμ και του Ισαάκ στο πιάτο τους.

Μέχρι το 1930 υπολογίζεται ότι περίπου 500.000 συμπατριώτες μας ξεκίνησαν με ελπίδες και όνειρα από το άγονο χωριουδάκι τους.

«Οταν έφτασαν οι Ελληνες μαζικά στην Αμερική από τη δεκαετία του 1890 ήταν μέρος ενός τεράστιου κύματος μετανάστευσης αγροτικών πληθυσμών από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη στις ΗΠΑ», λέει ο ιστορικός της διασποράς Αλέξανδρος Κιτροέφ.

«Οι μετανάστες απoτέλεσαν ξαφνικά τόσο μεγάλο δημογραφικό μέγεθος που οι ντόπιοι Αμερικανοί βόρειας και δυτικοευρωπαϊκής καταγωγής ανησύχησαν πως θα αλλοιωθεί η αμερικανική κοινωνία. Στις μεγάλες πόλεις ιδίως, οι ξενογεννημένοι ήταν όσοι και οι αμερικανογεννημένοι. Σε αυτό το κλίμα επανιδρύθηκε η Κου Κουξ Κλαν το 1915, με στόχο όχι μόνο τους μαύρους αλλά τους Νότιους Ευρωπαίους, ιδιαίτερα τους Ελληνες και τους Καθολικούς στο δόγμα που απειλούσαν τον προτεσταντικό ακρογωνιαίο λίθο του “Αμερικανισμού”».

Γράφει ο Ελληνοαμερικανός ποιητής, συγγραφέας και ακτιβιστής Dr. Dan Georgakas, γνωστός και απο το ντοκιμαντέρ του Κώστα Βάκκα «Νταν Γεωργακάς: Επαναστάτης της διασποράς»:

“Οταν πρωτοσυστάθηκαν εργατικά συνδικάτα στους μύλους της Ουάσινγκτον, οι Έλληνες αποκλείστηκαν απ’ τις κεντρικές οργανώσεις ως μη λευκοί. Έτσι, για να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους σχημάτισαν εργατικό συνδικάτο με τους Τούρκους και τους Αλβανούς μετανάστες».

Στους τίτλους των αμερικανικών εφημερίδων στα χρόνια της πρώτης μετανάστευσης, οι Έλληνες χαρακτηρίζονται ως:

Επικίνδυνοι.

Κλέφτες.

Βιαστές ανηλίκων.

Δουλέμποροι ανηλίκων.

Απεργοσπάστες

Βρωμιάρηδες (Filthy Greeks)

Σωματέμποροι

«Έρχονται οι ξένοι και μάς παίρνουν τις δουλειές».

Σε απόλυτη αντιστοιχία με τους ξένους που έρχονται στην πατρίδα μας, το συμπέρασμα στο εξαιρετικό άρθρο του tvxs.gr “Ρατσιστικά στερεότυπα για τους πρώτους Έλληνες μετανάστες” περιγράφει το αυτονόητο:

«Τα φθηνά χέρια των Ελλήνων τους έφερναν στις δουλειές και ελέω Μεγάλης Ύφεσης (1929) οι Αμερικάνοι «στενεύονταν» στο καρεκλάκι του σοφρά της ανεργίας. Αλλά κατηγορούσαν τους Έλληνες ότι τους έπαιρναν τις δουλειές στις οποίες την ίδια ώρα οι Αμερικάνοι δεν ήθελαν να εργάζονται θεωρώντας τες κατώτερες και ευτελείς».

Και δε μιλάμε για τον ρατσισμό που αντιμετώπισαν τόσο οι Έλληνες ανθρακωρύχοι στις στοές του Βελγίου όσο και οι Έλληνες εργάτες στις φάμπρικες της Γερμανίας.

Κι ακόμα λιγότερο.

Δε μιλάμε για το μίσος και τους διωγμούς που περίμεναν τους Έλληνες Μικρασιάτες όταν ο πόλεμος και η βία τους ξέβρασαν στις ακτές της γης των προγόνων τους.

«Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του,

εκτός αν πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

τρέχεις προς τα σύνορα μόνο όταν βλέπεις

ολόκληρη την πόλη να τρέχει κι εκείνη».

Αυτά τα ολίγα. Και ο νοών.