Shower Effect: Γιατί οι καλύτερες ιδέες μας έρχονται όταν κάνουμε ντους
"Σπάμε" το κεφάλι μας να βρούμε λύση σε ένα πρόβλημα που μας απασχολεί και καταλήγουμε σε αδιέξοδο. Πάμε να κάνουμε ένα ντους και βλέπουμε μπροστά μας την απάντηση. Πώς λειτουργεί το shower effect.
- 20 Ιανουαρίου 2023 10:39
Αν δεν έχετε κατοικίδια, το πιθανότερο είναι να πηγαίνετε μόνοι εκεί όπου και οι βασιλείς πηγαίνουν χωρίς συνοδεία (όπως αναφέρει η σχετική ρήση -για να μην παρεξηγηθούμε μέρες που είναι).
Θα έχετε διαπιστώσει πως ενόσω κάνετε ό,τι κάνετε στην τουαλέτα, σας έρχονται οι καλύτερες ιδέες. Λύσεις σε θέματα που είχατε ‘σπάσει’ το κεφάλι σας για να βρείτε, πριν βρεθείτε σε αδιέξοδο.
Δεν είστε μόνοι.
Είμαστε πολλοί.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τα λαμπάκια που ανάβουν πάνω από το κεφάλι μας -σαν άλλος Κύρος Γρανάζης- ενώ κάνουμε ντους, είναι τόσο συνήθη που πέρυσι αναγνωρίστηκαν ως φαινόμενο. Απέκτησαν και δικό τους όνομα: το shower effect.
Γιατί όμως, οι καλύτερες ιδέες μας (οι πιο δημιουργικές) προκύπτουν στο ντους και όχι εκεί όπου θα έλεγες ότι θα έπρεπε να έρχονται φυσιολογικά (βλ. δουλειά);
Εν πολλοίς, όταν ‘κολλάμε’ σε ένα πρόβλημα και πιεζόμαστε να βρούμε λύση, αυτό που καταφέρνουμε είναι να αισθανόμαστε πως έχει μουδιάσει το μυαλό μας.
Αν κάνουμε κάτι άλλο που μας χαλαρώνει και δεν απαιτεί τη χρήση megabytes του εγκεφάλου μας (ιδανικά, το κάνουμε μόνοι, χωρίς παρέα), ‘πετάγεται’ από το πουθενά η λύση μπροστά μας.
Προφανώς και οι ερευνητές έχουν ασχοληθεί και έχουν εξηγήσει ότι όλα έχουν να κάνουν με την περιπλάνηση του μυαλού μας που όταν τακτοποιούμε την προσωπική μας υγιεινή, δεν έχει ‘αντικείμενο’. Λειτουργεί ελεύθερα.
Σημασία έχει η φύση της περιπλάνησης
Όπως αναφέρει η Washington Post ιστορικά, οι επιστήμονες εστίαζαν στις αρνητικές επιπτώσεις της περιπλάνησης του μυαλού. Είχε διαπιστωθεί πως μπορεί να διαταράξει την απόδοση, ενώ συσχετίστηκε και με τη δυστυχία.
Η έρευνα που έκανε ομάδα με επικεφαλής τον Jonathan Schooler, καθηγητή ψυχολογικών και εγκεφαλικών επιστημών στο University of California κατέληξε στο ότι έχει σημασία η φύση της περιπλάνησης: οι άνθρωποι που αφήνουν το μυαλό τους να περιπλανηθεί σε κάτι που τους ενδιαφέρει είναι πιο ευτυχισμένοι από ό,τι όταν εκτελούν μια εργασία.
Όπως 98 επαγγελματίες συγγραφείς και 87 φυσικοί κατέγραφαν την πιο δημιουργική ιδέα είχαν κάθε ημέρα -όπως και το τι έκαναν και τι σκέφτονταν όταν τους ήλθε-, διαπιστώθηκε πως οι περισσότερες ιδέες προέκυψαν μεν όταν δούλευαν.
Οι πιο ουσιαστικές ωστόσο, εμφανίστηκαν όταν έκαναν κάτι άλλο. Όπως το να πλένουν τα πιάτα ή να κάνουν ντους.
Γιατί η τουαλέτα είναι ευεργετική για το μυαλό μας
Ο θεωρητικός της συμπεριφοράς, Mihaly Csikszentmihalyi (εμπνευστής του ψυχολογικού concept που είναι γνωστό ως flow -πολύ εστιασμένη ψυχική κατάσταση που ευνοεί την παραγωγικότητα) έχει εξηγήσει ότι ο χρόνος κατά τον οποίο αφήνουμε το υποσυνείδητό μας να ‘τρέχει’ ελεύθερα είναι γνωστός ως ‘επώαση‘.
Συμβαίνει όταν βρισκόμαστε σε περιβάλλον που προάγει τη βαθιά σκέψη και χαλάρωση. Όπως το μπάνιο ή/και η ντουζιέρα του σπιτιού μας.
Η απομόνωση που ζούμε στην τουαλέτα, είναι ιδανική συνθήκη για τις δημιουργικές σκέψεις, αφού είμαστε μόνοι μας μαζί τους, σε ένα ασφαλές, ζεστό και χαλαρωτικό περιβάλλον (όταν κάνουμε ντους), σε πλήρη σιωπή.
Μελέτη με περισσότερους από 1.100 ερωτηθέντες ανέφερε ότι οι στιγμές του ‘εύρηκα’ ήρθαν κατά τη διάρκεια της περιπλάνησης του μυαλού στο ντους (30%), κατά τις μετακινήσεις (13%) και κατά τη διάρκεια της άσκησης (11%).
Τονίστηκε πως όσο πιο συναρπαστική είναι η δραστηριότητα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αντίκτυπος στη δημιουργική ιδέα. Αν είμαστε πολύ συνεπαρμένοι με αυτό που κάνουμε, δεν αφήνουμε πολύ χώρο για περιπλάνηση.
Και κάπως έτσι φτάνουμε στην έρευνα του περασμένου Σεπτεμβρίου -της αναγνώρισης του shower effect. Οι μελετητές είδαν στο ότι η ελεύθερη ροή αυθόρμητων σκέψεων μιας μέτρια συναρπαστικής δραστηριότητας (αλλά όχι βαρετής) ενισχύει τη δημιουργικότητα.
Κατά συνέπεια, μια δραστηριότητα όπως το ντους ή μια βόλτα που δεν ‘τραβάει’ μεγάλο ποσοστό της προσοχής μας, επιτρέπει στο μυαλό μας να κάνει… τις βόλτες του.
Ο μηχανισμός που ‘δίνει’ τη δημιουργικότητα
Η δημιουργικότητα είναι βασικό μέρος αυτού που μας κάνει ανθρώπους, εξ ου και τη χρησιμοποιούμε όλη την ώρα, όπως κατέθεσε ο Ben Shofty, λειτουργικός νευροχειρουργός και επίκουρος καθηγητής στο University of Utah. Ο μηχανισμός ωστόσο, δεν είναι ακόμα ξεκάθαρος.
Η ικανότητα να παράγουμε νέες ιδέες και δημιουργικές σκέψεις, πιθανότατα προκύπτει από το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας (default mode network-DMN) του εγκεφάλου μας. Πρόκειται για ‘αστερισμό’ περιοχών του εγκεφάλου, οι οποίες είναι ενεργές όταν οι σκέψεις μας στρέφονται προς τα τα εντός.
Μπορούμε να γίνουμε πιο δημιουργικοί όταν δίνουμε διαλείμματα στον εαυτό μας (με βόλτες ή ντους ή κάτι που δεν απασχολεί πολύ το μυαλό μας), όταν αλλάζουμε παραστάσεις (και παρέχουμε στον εγκέφαλο μας νέα ερεθίσματα), δια της ‘προπόνησης’ (η επανάληψη βοηθάει) και όταν αντιλαμβανόμαστε τι εγείρει τις δημιουργικές μας σκέψεις.
Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις