Με συνθήκη το πρωτογενές ανεπανάληπτο

Ένα σπάνιο και μοναδικό πολιτιστικό γεγονός – Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης στην πόλη της Ελευσίνας – έρχεται να επιχρωματίσει με αίσθημα, έμπνευση, εντάσεις και συγκίνηση μοναδικότητας τα βλέμματά μας για ολόκληρο το 2023!

Σε αυτή την προαιώνια και θεαματικά άγνωστη στους περισσότερους, πόλη των Μυστηρίων, κάτω από τον συνολικό τίτλο ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ, ένα ευρύ μωσαϊκό έργων – που όλα είναι σαν να συνιστούν μικρά ή μεγάλα Μυστήρια της Ελευσίνας και αριθμούνται – έχουν μια συγκεκριμένη και ξεχωριστή ιδιότητα: στοιχειοθετούνται όχι ως είθισται στην ελεύθερη επινόηση, αλλά σε μια λειτουργία α π ο κ ά λ υ ψ η ς των ανεξάντλητων μυστικών και αρετών ενός τόπου που ακόμα και για πάνω από 3.500 χρόνια συνεχίζει να κρατά επιμελώς κρυμμένα τα χρυσά μυστικά του…

Μερικά μυστήρια δεν αποκαλύπτονται μονομιάς. Η Ελευσίνα ξέρει να κρατά πάντα κάτι κρυφό γι’ αυτούς που θα την επισκεφθούν ξανά. Σενέκας 4 μ.Χ.

Με συνθήκη το πρωτογενές ανεπανάληπτο, καλλιτέχνες, στοχαστές, επιστήμονες, δημιουργοί όλων των πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας έχουν επιλέξει να επιφορτιστούν με το χρέος της αποκάλυψης ενός τόπου που φωτίζεται μοναδικά απ’ το έργο τους και εμπνέοντάς το, το φωτίζουν αντίστοιχα. Έργα δηλαδή που ενέπνευσε η Ελευσίνα σε αυτούς που “πληγώθηκαν” από την ουσία και την παρουσία της κατά τις επισκέψεις τους σε αυτήν.

Ενδεικτικά μόνο αναφέρω έργα των: H. Goebbels με τις ‘Επτά κολόνες’, του Romeo Castellucci με το επτασφράγιστο ΜΑ, του Φίλιππου Κουτσάφτη – με τη συνέχεια της εμβληματικής ‘Αγέλαστου Πέτρας’, της Sasha Waltz και του Jochen Sandig στον αρχαιολογικό χώρο, με την ελευσινια εκδοχή του εμβυθιστικού Requiem, του Θόδωρου Κουρεντζή με τα ‘Μυστήριά’ του σε πρώτη παγκόσμια παρουσίαση, του Γιάννη Χουβαρδα και την αποκλειστική in situ εκδοχή του Ορφεϊκού μύθου, τον Ευριπίδη Λασκαρίδη με τις ‘Κάμαρες’, με την Ελενη Καραΐνδρου και ‘τη σκέψη στον Θοδωρο, με την ασπαίρουσα Κατερίνα Γρέγου και το ΕΜΣΤ στην πληθωρική, διάσπαρτη σε όλα τα κρίσιμα σημεία ‘Elefsina mon Amour’ έκθεση των καλλιτεχνών της, τον Nikita Milivojevic, την Dresden Symphoniker, τα Percussion de Strasbourg, το Σινέ-ΕΛΕΥΣΙΣ – in situ realities φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, το μεγάλο Φεστιβάλ Οικοπολιτισμού στην Όαση, την Τελετή Λήξης, την ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ – θυμηθείτε την ημέρα! 4 Φλεβάρη του 2023 – με τις Πομπές και τη Θάλασσα σε θρίαμβο κατά αναφορά στη σύνδεση του Κάτω με τον Πάνω Κόσμο! Τους Stereo Nova που ενώνονται ειδικά για αυτήν την ημέρα σε μοναδική συναυλία, τι να πω, τι να πρωτοπώ…

Όλα τα έργα, εμπνευσμένα αποκλειστικά από το μοναδικό παρόν και παρελθόν αυτής της μυστικής “Ζώνης”– που θα έλεγε ο Ταρκόφσκι- της Ελευσίνας:

Εξαιρετικά ίχνη Αρχαιότητας, μετανάστευση (εσωτερική ξενιτιά), βιομηχανική ανάπτυξη, αποβιομηχάνιση και ανεργία, εργατικά κινήματα, σοβαρή επιβάρυνση του περιβάλλοντος, η πατρίδα του Αισχύλου, η για πολλά χρόνια αμφίθυμη σχέση της πόλης με τη θάλασσα, ο Καζαντζίδης και τα τραγούδια της ξενιτιάς του μόχθου και της ερωτικής καταφρόνιας, η θέση της γυναίκας στην ελευσίνια κοινωνία ανά τους αιώνες από τη μυθολογία μέχρι σήμερα.

Τόπος τριών φοβερών εμβληματικών θεοτήτων η Ελευσίνα: της Δήμητρας (μητέρα γη, γονιμότητα, καλλιέργεια της γης, πρωτογενής τομέας, η παγκόσμια έδρα του σίτου), της Κόρης, (Περσεφόνη – ο σπόρος δηλαδή που ευδοκιμεί στη σιωπή και στο σκοτάδι της γης μέχρι την άνοιξη που θα εμφανιστεί – Επιφάνεια δηλαδή του θείου – στην επιφάνεια της γης σαν βλαστάρι, σαν άνθος- οι Εποχές, η κλιματική αλλαγή) και ο Άδης (ο Άϊδης – ο μη ορατός, αυτός που δεν βλέπεται – ο Πλούτων) θεός του Κάτω Κόσμου.

Τρεις θεότητες που ο σύγχρονος άνθρωπος έχει διαρκώς και στο διηνεκές ανοιχτούς λογαριασμούς μαζί τους – αιώνια ισχύς και αλήθεια του μύθου!

Σε αυτό το υπόστρωμα διαρθρώνεται όλο το Καλλιτεχνικό πρόγραμμα, προσδιοριζόμενο από τους τρεις μέγα-θεματικούς Άξονες: Άνθρωποι | Κοινωνία, Περιβάλλον, Εργασία.

Είναι πολλά και ποικίλα τα έργα που εξακτινώνονται από αυτούς τους τρεις άξονες. Και άλλα, έκτακτα, που ανήκουν, αλλά δεν τυποποιούνται ή αναγράφονται. Αξίζει για παράδειγμα να αναφερθούμε σε ένα άλλο μοναδικό και ιστορικό έργο (σε συνεργασία και με την υποστήριξη από το Ίδρυμα Λασκαρίδη) με τίτλο «Έγραψαν για Αυτήν…» , μια Ανθολογία κειμένων και εικόνων που συγκεντρώνει γραπτά πνευματικών ανθρώπων της παγκόσμιας Ιστορίας που έγραψαν για την απόλυτη μοναδικότητα αυτής της πόλης – μια Παρακαταθήκη στο διηνεκές, που υπενθυμίζει και επιστρέφει στην πόλη ένα τεράστιο κομμάτι μυθολογίας που της ανήκει: από τον Hugo στον Derrida, από τον Μάρκο Αυρήλιο στη Virginia Wolf, τον Hegel και τον Nietzche(!), τον Flaubert και τον Pouqeville, έως τoν Carl Jung! Τον λόρδο Μπάιρον και τον Οσιπ Μάντελσταμ έως τον Άγγελο Σικελιανό και τον Γιάννη Ρίτσο, τον Henry Miller, τον Jacques Lacarriere – ουκ έστιν αριθμός!

Ναι, πρόκειται για μοναδικό και ιστορικό γεγονός – σχεδόν ικανός λόγος ή αιτία – δίπλα σε μερικά μοναδικά άλλα γεγονότα – για να συμβεί, να επιδιωχθεί μια Πολιτιστική Πρωτεύουσα.

Ας επιστρέψουμε στην απαστράπτουσα ημέρα, ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ – 4 Φλεβάρη !

Μεταξύ άλλων: Ας υποδεχθούμε το παρθενικό ταξίδι στους νεότερους χρόνους ενός πλοίου, διαμέσου μιας Θαλάσσιας «Ιεράς» Οδού, (μαρτυρίες Πλουτάρχου), που οδηγεί στο λιμάνι της Ελευσίνας και από κει στις εορτές ή το ιερό, στην Τελετή Έναρξης, σε έναν μοναδικό πλού πολιτιστικής εμπειρίας, όταν αυτή η πλεύση διέρχεται κάποια άλλα άβατα και άδυτα, αυτά του στενού της Σαλαμίνας, με όλο το παρόν των μυθικών νερών μιας ιστορικής ναυμαχίας, καθοριστικής όπως λένε, για το μέλλον της Ευρώπης.

Ας υποδεχτούμε μια άλλη ιστορική μοναδικότητα, τη δράση ARK / land ship των TimeCircus, αυτής της καλλιτεχνικής κολεκτίβας από το Βέλγιο στην μεγαλύτερη ποτέ προσκυνηματική διαδρομή στα σχεδόν 4000 χρόνια της ιστορίας της Ελευσίνας. Διέσχισαν όλη την Ευρώπη βαδίζοντας και φτάνουν στη Ελευσινα ακριβως στις 4 Φλεβάρη, την ημέρα της Τελετής Έναρξης. Ελάτε να τους υποδεχτούμε μαζί, ελάτε να δούμε από κοντά πώς μοιάζουν κάποιοι ατρόμητοι σύγχρονοι προσκυνητές/μύστες των μακρινών αποστάσεων, πνευματικότητας και εμπειρίας.

Γιατί ας μην ξεχνάμε: ΕΛΕVΣΙΣ σημαίνει Άφιξη του Αξιοσημείωτου – πρόσωπο, αντικείμενο ή γεγονός. Με λίγα λόγια, αξιότιμοι και αξιαγάπητοι

ΚΑΛΩΣ ΝΑ ΕΛΘΕΤΕ!

*Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός, γενικός καλλιτεχνικός διευθυντής της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης

Άρθρα σημαντικών προσωπικοτήτων που μοιράζονται σκέψεις και απόψεις για την Ελλάδα και τη θέση της στο μέλλον. Ανακαλύψτε περισσότερα στο αφιέρωμα “2023: Η Ελλάδα Στο Μέλλον”