Σε αναζήτηση μέτρων η κυβέρνηση

Με το πολιτικό κλίμα βαρύ, τη φθορά στις δημοσκοπήσεις εμφανή και τα προβλήματα της οικονομίας (ανταγωνιστικότητα, καινοτομία, παραγωγικότητα) έντονα, η κυβέρνηση, μέσα από τη σημερινή ομιλία του Πρωθυπουργού στη Βουλή, κατά την ολοκλήρωση της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό, επιχειρεί να “σηκώσει” πολιτικά αναχώματα μέσα από την ανάδειξη των μέτρων στήριξης, που έχει καταθέσει στον Προϋπολογισμό 2023, αλλά και την ανάπτυξη ρητορικής περί οικονομικού success story, vis a vis, των όσων συμβαίνουν στην Ευρώπη σε σχέση με πληθωρισμό και ΑΕΠ. Δεν αποκλείεται, δε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης να καταθέσει και νέο πλέγμα μέτρων ώστε να δώσει “πολιτικό” καύσιμο στην παράταξή του εν όψει των εκλογών.

Άλλωστε, η υπέρβαση που καταγράφουν τα φορολογικά έσοδα για το 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου δίνει ένα σχετικό περιθώριο για κάποιες κινήσεις, με ορίζοντα το επόμενο έτος. Βέβαια, όπως έχει αναφερθεί από το οικονομικό επιτελείο, πρώτος στόχος, για το 2023 είναι η διασφάλιση πρωτογενούς πλεονάσματος το 2023, που λειτουργεί ως αναγκαίο “διαβατήριο” για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, δηλαδή της επιστροφής σε εκείνο το επίπεδο δανεισμού, που έχουν οι προηγμένες χώρες και που επιτρέπει την έλευση περισσότερων επενδύσεων στη χώρα, σε μια γεωπολιτική συγκυρία, με πολλούς επενδυτές να αναπροσανατολίζουν τις στοχεύσεις τους.

Τα έσοδα

Σημειώνεται ότι με βάση τα πρώτα στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού 2022, το 11μηνο καταγράφεται υπέρβαση φορολογικών εσόδων της τάξης των 312 εκατ. ευρώ, έναντι του σημαντικά αναθεωρημένου ανοδικά στόχου κατά 4,9 δισ. ευρώ για έσοδα από φόρους το 2022 που έθεσε ο προϋπολογισμός του 2023, ο οποίος συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή.

Σχολιάζοντας, μάλιστα, την περασμένη Πέμπτη την εξέλιξη αυτή, ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης τόνισε ότι η υπέρβαση “επιβεβαιώνει τη θετική δημοσιονομική και μακροοικονομική πορεία με την οποία ολοκληρώνεται το 2022”, προσθέτοντας ότι “η μικρή υπέρβαση των προβλέψεων στα φορολογικά έσοδα καθιστά ασφαλέστερη την επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές έλλειμμα το 2022“.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού η εξέλιξη των εσόδων σε συνδυασμό με την αύξηση των δαπανών κατά 826 εκατ. ευρώ διαμορφώνει το πρωτογενές έλλειμμα στα 1,126 δισ. ευρώ, χαμηλότερο κατά περίπου 1,1 δισ. από το στόχο για πρωτογενές έλλειμμα 2,239 δισ. ευρώ, τη στιγμή που την ίδια περίοδο το 2021 ήταν στα 7,882 δισ. ευρώ.

Συγκεκριμένα, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 53.392 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 250 εκατ. ευρώ ή 0,5% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 58.943 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 440 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 50.237 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 502 εκατ. ευρώ ή 1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 5.551 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 190 εκατ. ευρώ από τον στόχο (5.362 εκατ. ευρώ). Με την αφαίρεση των αυξημένων επιστροφών, η καθαρή αύξηση των φορολογικών εσόδων μειώνεται στα 312 εκατ. ευρώ.

Το ΑΕΠ

Σε αυτήν τη βάση αλλά και στην προβολή για ανάπτυξη 1,8% για το 2023, “ρυθμό τριπλάσιο από τον μέσο ευρωπαϊκό” όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στη Βουλή, χθες, βασίζεται το όποιο σενάριο για νέα μέτρα. Πάντα, βέβαια, με ορίζοντα πρωτογενούς αποτελέσματος για το 2023, στο 1,7% του ΑΕΠ ή 1,668 δισ. ευρώ σε ταμειακή βάση.

Δράσεις στήριξης με “τραπεζικό” άρωμα

Ήδη, πάντως, ο Χρήστος Σταϊκούρας, στην ομιλία του χθες, Παρασκευή, στο καυτό ζήτημα των ημερών, αυτό της διαχείρισης της αύξησης του αυξανόμενο κόστους των δανείων, αλλά και των προμηθειών των τραπεζών έδωσε ένα σχετικό στίγμα. Όπως είπε “η αντιμετώπιση του υψηλού, συσσωρευμένου ιδιωτικού χρέους και ο περιορισμός του κινδύνου – εξαιτίας των εξωγενών κρίσεων – δημιουργίας νέου” είναι μια από τις βασικές προτεραιότητες του Προϋπολογισμού του 2023. Σημείωσε, δε, ότι “οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε βελτιωτικές προτάσεις, τις αμέσως προσεχείς εβδομάδες, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό εγκρισιμότητας στον εξωδικαστικό μηχανισμό, συμπεριλαμβανομένων – για πρώτη φορά – και των ενήμερων δανειοληπτών που έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους.”

Σημειώνεται, πάντως, ότι παρά το ότι έχουν ήδη μειωθεί τα επιτόκια στις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού, και υφίσταται καθολική έγκριση των ρυθμίσεων σε δανειολήπτες ελβετικού φράγκου, μέχρι στιγμής, έχουν υλοποιηθεί 2.367 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 437 εκατ. ευρώ.

“Τις τελευταίες 2 εβδομάδες, έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 350 ρυθμίσεις οφειλών. Με αυτά τα στοιχεία, ο υφιστάμενος εξωδικαστικός μηχανισμός καθίσταται το πιο αποτελεσματικό εργαλείο ρύθμισης οφειλών της τελευταίας δεκαετίας. Δεν είμαστε, όμως, ακόμη ικανοποιημένοι. Απαιτείται περισσότερη δουλειά, κυρίως από τους διαχειριστές δανείων” ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας.

Ένα άλλο σημείο που αποτελεί για την κυβέρνηση ένα δείγμα στήριξης των οικονομικών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων είναι αυτό των επιτοκίων και των προμηθειών. Ουσιαστικά προαναγγέλεται εξέλιξη θετική για τους πολίτες, μόνο που αυτή, βέβαια. θα βασίζεται στο “πορτοφόλι’ των πιστωτικών ιδρυμάτων.

“Οι τράπεζες αποδέχονται ότι υφίσταται – το τελευταίο διάστημα – σημαντική απόκλιση στα επιτόκια χορηγήσεων και καταθέσεων, και δεσμεύονται να αναθεωρήσουν την πολιτική επιτοκίων” ανέφερε στην ομιλία του ο κ. Σταϊκούρας και προσέθεσε ότι “οι τράπεζες σχεδιάζουν και επανεξετάζουν μειώσεις προμηθειών για διάφορες απλές τραπεζικές συναλλαγές. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει καταθέσει 12 συγκεκριμένες προμήθειες οι οποίες χρήζουν αναπροσαρμογής από το τραπεζικό σύστημα. Συμπερασματικά, αυτές οι προτάσεις των τραπεζών αποτελούν ένα καλό, πρώτο βήμα! Σήμερα, έχουμε τα πρώτα, θετικά αποτελέσματα. Εκτιμούμε ότι θα ακολουθήσουν και άλλα, άμεσα!

Πιστεύουμε ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα κινηθούν πιο γρήγορα και πιο αποφασιστικά. Άλλωστε, αυτό είναι προς το συμφέρον της σταθερότητας του συστήματος και της ενίσχυσης του ανταγωνισμού” τόνισε σημειώνοντας ότι “η λογική «τα κέρδη δικά μου, το κόστος δικό σου», δεν βρίσκει ανταπόκριση στη σημερινή Κυβέρνηση”.

Προβληματισμοί για την οικονομία

Μπορεί, βέβαια, τη συζήτηση από κυβερνητικής πλευράς στον Προϋπολογισμό να καθορίζουν τα νέα μέτρα αλλά και η προσπάθεια να διαμορφωθεί μια εικόνα πλήρους επιτυχίας, ωστόσο η πραγματική εικόνα και είναι κάπως διαφορετική και βέβαια και οι ίδιοι οι πολίτες πρέπει να την έχουν υπόψη. Αυτή έχει να κάνει με τα επίπεδα ανταγωνιστικότητας, παραγωγικότητας και ενσωμάτωσης καινοτομίας που έχει στο “¨παλμαρέ” της η εθνική οικονομία. Όπως, δε, φαίνεται, από την Ετήσια Έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας της Ελλάδας που έκανε το μεσημέρι της Παρασκευής το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), μεγάλα είναι τα ζητούμενα και για το νέο έτος για τη χώρα.

Όπως χαρακτηριστικά τόνισε, ο Θεόδωρος Τσέκερης, ο οποίος παρουσίασε την Ετήσια Έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας της Ελλάδας για το έτος 2022, υπάρχει ταχεία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από το σοκ της πανδημίας, με σημαντικές βελτιώσεις σε διάφορους δείκτες παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο τόνισε ότι το ασταθές διεθνές περιβάλλον ελλοχεύει σημαντικούς δημοσιονομικούς κινδύνους.

Άλλα βασικά ευρήματα της Έκθεσης όπως σημείωσε ο κ. Τσέκερης είναι η ανάγκη διαμόρφωσης, εφαρμογής και αξιολόγησης συνεκτικού πλέγματος πολιτικών, όπως (α) η τόνωση των επενδύσεων που αφορούν σε δημιουργία νέων επιχειρήσεων από ξένους επενδυτές με περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, (β) η προώθηση της πράσινης μετάβασης, και (γ) η ενίσχυση των πόρων για ερευνά και ανάπτυξη, βελτιώνοντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα των δαπανών, και προωθώντας την εκπαίδευση και την απασχόληση εξειδικευμένου προσωπικού.

Επίσης, ο πρώην υπουργός Οικονομικών και καθηγητής στην ΑΣΟΕΕ, Νίκος Χριστοδουλάκης αφού εστίασε στο ότι η παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας έχει μειωθεί το τελευταίο διάστημα αναφέρθηκε στην ευκαιρια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και στα προβλήματα σχεδιασμού και υλοποίησης του.

Οι δύο άξονες τον προτάσεων του για την αντιμετωπιση αυτων των προβληματων είναι, πρώτον, ο νέος σχεδιασμός και προτεραιότητες για το υπόλοιπο του Ταμείου και, δεύτερον, οι νέες διαδικασίες για μεγαλύτερη διαφάνεια, επενδυτική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Η παρουσίαση του πρώην Υπουργού Οικονομίας κατέληξε με τρεις βασικές προτασεις πολιτικης: (1) επενδύσεις με εγχώρια προστιθέμενη αξία, (2) σχεδιασμός περιφερειακής παρουσίας της ελληνικής οικονομίας, ως απάντηση στην νέα παγκοσμιοποίηση και (3) παραγωγικά οικοσυστήματα, ήτοι συνεργασίες μικρομεσαίων και δικτύωση με μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Τέλος, δεν παρέλειψε να τονίσει ότι με την προκήρυξη των εκλογών υπαρχει ο κινδυνος να προκληθούν αναταράξεις στη ομαλή πορεία του Ταμείου.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις