ΤΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΚΑΥΣΩΝΑ
Για να επιβιώσουμε του καύσωνα, χρειάζεται να ρίξουμε τη θερμοκρασία του σώματος μας. Που δεν είναι αυτή του περιβάλλοντος. Ποιες είναι οι λάθος επιλογές που κάνουμε.
Έχουμε ήδη ενημερώσει για το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε με τα ρούχα που φοράμε, όταν έχει καύσωνα.
Έχουμε αναφέρει και τους βαθμούς θερμοκρασίας που αντέχει το ανθρώπινο σώμα, πριν αρχίσει να καταρρέει εξαιτίας της θερμοπληξίας.
Να θυμίσω πως η θερμοκρασία του σώματος μας δεν είναι αυτή του περιβάλλοντος μας: είναι εκείνη που ‘ανεβάζουμε’ στα εντός μας, στον κορμό.
Η πιο πρόσφατη μελέτη που έγινε επί του θέματος (από τον άνθρωπο που ανακάλυψε πως υπάρχει ένα όριο αντοχής) και παρουσιάστηκε στο SEB Centenary Conference ανέφερε ότι το όριο εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία, την γενικότερη κατάσταση της υγείας, το πού ζούμε και το πού εργαζόμαστε.
Γενικά είναι μεταξύ των 40 και των 50 βαθμών. Όχι 39.4 που έδιναν οι υγειονομικές αρχές μέχρι την εργασία που προέκυψε προ ημερών.
Το θέμα είναι πώς δεν θα χρειαστεί να ανακαλύψουμε το όριο μας, κάτι που μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία μας.
Στα κακά νέα, δεν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε μόνοι μας αυτήν τη θερμοκρασία.
Στα καλά νέα, κατασκευαστικά έχουμε “θερμοστάτη”. Βρίσκεται στον εγκέφαλο μας και λέγεται υποθάλαμος. Προχωρά σε ρυθμίσεις, κάθε φορά που η θερμοκρασία του σώματος ξεφεύγει από τα ιδανικά -για την υγεία μας- όρια. Προς τα πάνω ή προς τα κάτω.
Για αυτό ιδρώνουμε όταν ζεσταινόμαστε και έχουμε ρίγη όταν κρυώνουμε.
Η θερμική εξάντληση είναι το ‘προεόρτιο’ της θερμοπληξίας
Στα υπέρ μας είναι και ότι υπάρχουν συμπτώματα που μας ενημερώνουμε πως έχουμε ανεβάσει εσωτερική θερμοκρασία και απειλούμαστε με θερμοπληξία. Που είναι διαφορετικό πράγμα από την θερμική εξάντληση.
H τελευταία συνθήκη αφορά τις φάσεις που κουραζόμαστε ακόμα και στην σκέψη να κάνουμε πράγματα, όταν ζεσταινόμαστε. Όταν έχουμε έντονη εφίδρωση, κρύο, χλωμό δέρμα, γρήγορο μεν, αλλά και αδύναμο παλμό, νιώθουμε ναυτία και τάση προς έμετο και κράμπες στους μυς -ιδιαίτερα στα κάτω άκρα και την κοιλιά.
Σε αυτήν την περίπτωση, πίνουμε -πολύ- νερό, βρίσκουμε ένα πιο δροσερό μέρος και εναποθέτουμε δροσερές πετσέτες (τις βρέχουμε με νερό και τις αφήνουμε για λίγο στο ψυγείο) σε στρατηγικά σημεία του σώματος μας. Αυτά είναι τα σημεία όπου φαίνονται οι φλέβες μας: οι καρποί, το στήθος, ο λαιμός και οι κρόταφοι.
Υπάρχει και η επιλογή να βυθίσουμε τα πόδια μας σε κρύο νερό και να τυλίξουμε το κεφάλι μας με ένα βρεγμένο μαντήλι.
Εάν παρ’ όλα αυτά κάνουμε εμετό ή δεν μπορούμε να ξεφορτωθούμε τα συμπτώματα μας με το πέρας μιας ώρας, πηγαίνουμε κατευθείαν σε γιατρό.
Fun Fact: Ήξερες πως η υπερθερμία του σώματος (θερμοπληξία) είναι ο λόγος που προστέθηκε στα παγκόσμια λεξικά ο όρος ‘καύσωνας’ τη δεκαετία του ‘80. Δημιουργήθηκε για να καταδεικνύει τις θερμοκρασίες που μπορούν να προκαλέσουν θερμοπληξία.
Ποια είναι τα ‘καμπανάκια’ της θερμοπληξίας
Οι κράμπες των μυών κυρίως των κάτω άκρων και της κοιλίας (προκύπτουν όταν αρχίσουμε να χάνουμε άλατα από την υπερβολική εφίδρωση), η σύγχυση, ο πονοκέφαλος, η ναυτία και ο εμετός είναι η αρχή των δεινών μας.
Αν αγνοήσουμε τα σημάδια, ακολουθούν το παραλήρημα, η διανοητική σύγχυση, η τάση προς λιποθυμία, οι σπασμοί, η έντονη εφίδρωση και ενίοτε η απώλεια αισθήσεων. Έπειτα, το δέρμα γίνεται καυτό, ερυθρό και ξηρό, σταματάμε να ιδρώνουμε και αποκτάμε πυρετό και ξεπερνά τους 40 βαθμούς. Την ίδια ώρα, η αναπνοή μας επιταχύνεται και ο σφυγμός εξασθενεί.
Αν και πάλι αδιαφορήσουμε, καταστρέφονται οι μύες, τα νεφρά και η αναπνοή. Στα πιο προχωρημένα στάδια προκύπτει εγκεφαλοπάθεια που μπορεί να οδηγήσει και σε κώμα.
Αξίζει να τα περάσεις όλα αυτά, γιατί δεν δίνεις την παραμικρή προσοχή στο σώμα σου;
Για να σε βοηθήσω, θα σου πω πώς μπορείς να ρίξεις τη θερμοκρασία σου.
Το παγωμένο ντους το διαγράφουμε ως λύση, για λόγο που διάβασες ήδη: για να δροσιστείς όταν ζεσταίνεσαι ο οργανισμός παράγει ιδρώτα. Για να ζεσταθείς όταν κάνει κρύο, έχει ρίγη. Δηλαδή, σύσπαση των μυών που βοηθούν στο να ανέβει η θερμοκρασία.
Άρα, αν κάνεις παγωμένο ντους ποια θα είναι η συνέπεια; Θα ζεσταθείς περισσότερο.
Aν σκέφτεσαι και ότι με την άσκηση ιδρώνεις περισσότερο, έχεις ένα δίκιο (η κίνηση βοηθά το σώμα να απελευθερώσει θερμότητα). Αρκεί να μην την κάνεις σε εξωτερικό χώρο.
Η βασική ανάγκη στον καύσωνα είναι η ενυδάτωση. Φρόντισε λοιπόν, να πίνεις δροσερά υγρά. Επειδή χάνεις ηλεκτρολύτες, ένα ενεργειακό ποτό θα σου κάνει επίσης καλό.
Πώς θα καταλάβεις αν πρέπει να πιεις και άλλο νερό
Γιατρός επειγόντων περιστατικών στην Cleveland Clinic του Οχάιο ενημέρωσε μέσω των New York Times πώς μπορούμε να καταλάβουμε αν είμαστε επαρκώς ενυδατωμένοι.
Εάν ουρούμε λιγότερο συχνά από το κανονικό ή εάν τα ούρα μας έχουν συμπυκνωμένο, σκούρο κίτρινο ή χρυσό χρώμα, είναι ένα σημάδι ότι πρέπει να πίνουμε περισσότερα υγρά.
Εάν ουρούμε συχνά και τα ούρα μας φαίνονται καθαρά, πιθανότατα είμαστε επαρκώς ενυδατωμένοι.
Σε περίπτωση που κάνεις ένα ντουσάκι, το νερό πρέπει να είναι χλιαρό. Μετά μπορείς να εφαρμόσεις δροσερές κομπρέσες στα σημεία που είπαμε.
Το κρέας ανεβάζει τη θερμοκρασία σου
Η κατανάλωση φρούτων ή όποιων άλλων τροφίμων που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό είναι σύμμαχος στον αγώνα που δίνουμε για να διατηρηθούμε υγιείς, εν μέσω καύσωνα.
Θες να φας κάτι αλμυρό; Προχώρα, αλλά πιες και περισσότερο νερό. Και απόφυγε ζεστά τρόφιμα που θερμαίνουν το σώμα, όπως είναι οι σούπες. Τα spicy που προκαλούν εφίδρωση είναι στο μενού του καύσωνα. Αλλά δεν είναι και για χόρταση.
Δεν συνιστώνται τα μεγάλα γεύματα και δη αυτά που έχουν ως κύριο συστατικό την πρωτεΐνη -που αυξάνει τη μεταβολική θερμότητα και ζεσταίνει το σώμα μας.
Χρήσιμο είναι να μην πίνουμε αλκοόλ και -πολύ- καφέ.
Γιατί έχουμε μόνιμη υπνηλία στη ζέστη, αλλά δεν μπορούμε να κοιμηθούμε το βράδυ
Ξέρεις γιατί μας πιάνει υπνηλία όταν έχει πολλή ζέστη; Θα σου πω (όπως και να ‘χει). Όταν ο καιρός είναι ζεστός, το σώμα μας πρέπει να εργαστεί σκληρότερα για να δροσιστεί.
Ο φυσικός μηχανισμός ψύξης περιλαμβάνει την αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος κοντά στην επιφάνεια του δέρματος και την προώθηση της παραγωγής ιδρώτα.
Αυτές οι φυσιολογικές αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε κόπωση και αίσθημα λήθαργου.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι αυτή η κόπωση είναι μια φυσιολογική απόκριση στη ζέστη.
Μολονότι νυστάζουμε όλη μέρα, το βράδυ δυσκολευόμαστε να κοιμηθούμε. Γιατί; Όπως διάβασα στο Future του BBC “γενικά, καθώς πλησιάζει η ώρα του ύπνου, η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματός μας συνήθως ‘πέφτει’, μαζί με τον καρδιακό μας ρυθμό. Αυτό πιστεύεται ότι αυξάνει τη γνωστή αίσθηση της υπνηλίας.
Οι φλέβες στα χέρια και τα πόδια μας ‘ανοίγουν’ για να περάσει περισσότερο αίμα, αυξάνοντας τη θερμοκρασία του δέρματός μας και την απώλεια θερμότητας.
Τις ζεστές, κολλώδεις νύχτες, γίνεται πιο δύσκολο για το σώμα μας να χάσει θερμότητα, πράγμα που σημαίνει ότι επηρεάζεται και η ικανότητά μας να κοιμηθούμε.
Οι υψηλές νυχτερινές θερμοκρασίες μπορούν επίσης, να οδηγήσουν σε πιο διαταραγμένο ύπνο, αφήνοντας μας να αισθανόμαστε πιο κουρασμένοι την επόμενη μέρα”.
Η ιδανική θερμοκρασία δωματίου για ύπνο είναι μεταξύ 19 και 21 βαθμών C.
Η ιδανική θερμοκρασία του σώματος είναι μεταξύ 31-35 βαθμοί C.
Για να πλησιάσεις σε αυτές τις τιμές χωρίς τη χρήση κλιματιστικού (να πούμε ένα ακόμα ‘ευχαριστώ’ στον άνθρωπο που τα δημιούργησε), θα σε εξυπηρετήσει περισσότερο να κοιμηθείς σε βαμβακερό σεντόνι, με έναν ανεμιστήρα κοντά στο κρεβάτι.
Αν έχεις ανεμιστήρα οροφής, ακόμα καλύτερα. Αν έχεις και τα δυο, βάλτα να λειτουργούν μαζί στον ίδιο χώρο. Δεν θα πιστέψεις το αποτέλεσμα.
Όπως και το να ψεκάσεις με κρύο νερό το σεντόνι.
Ή να το βάλεις σε μια πλαστική σακούλα, μαζί με τις μαξιλαροθήκες και να την αφήσεις στην κατάψυξη από το πρωί έως την ώρα που θα κοιμηθείς.
Καλό είναι να μην ανάβεις και πολλά φώτα και να απενεργοποιείς όλες τις ηλεκτρικές συσκευές που δεν χρειάζεσαι -αφού παράγουν θερμότητα.
Πριν σε αφήσω, θα ήθελα να μη ξεχάσεις όσα πρέπει να κάνεις για να βοηθήσεις το κατοικίδιο σου να επιβιώσει του καύσωνα.