ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΚΟΣ: “ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΟΥΛΑΕΙ ΤΟ ΛΑΔΙ ΤΟΥ”
Ο Νικόλας Κουτσούκος είναι χημικός, ιδρυτής και πρόεδρος της Σχολής Ελιάς και Ελαιολάδου Καλαμάτας.
Ο Έχει «φάει την πετριά» του ελαιολάδου, όπως λέει ο ίδιος, από πολύ νωρίς και του αφοσιώθηκε για πάντα. Το Magazine τον συνάντησε στην πόλη του, στην Καλαμάτα στη βεράντα ενός μεγάλου ξενοδοχείου. Αναρωτήθηκε πόσα τοπικά προϊόντα μπορεί να βρίσκονται στην κουζίνα του, κουνώντας το κεφάλι μάλλον απογοητευμένος. Εκείνες τις ημέρες είχε επιστρέψει από τον Διεθνή Διαγωνισμό Ελαιολάδου ΑΤΗΕΝΑ, που φέτος έγινε στην Καβάλα. Εκεί γεύτηκε και έκρινε εξαιρετικά ελαιόλαδα από όλο τον κόσμο, πάνω από 100, για να προστεθούν στα σχεδόν 3.000 που δοκιμάζει κάθε χρόνο.
Ο ίδιος εδώ και πάνω από 30 χρόνια είναι σύμβουλος σε πολυάριθμα ελαιοτριβεία και σύμβουλος ποιότητας σε διάφορες εταιρείες του κλάδου. Είναι διαπιστευμένος διεθνής γευσιγνώστης Εξαιρετικού Παρθένου Ελαιολάδου και μέλος του πάνελ γευσιγνωσίας του Ελληνικού Αγροτικού Οργανισμού «Δήμητρα». Θεωρείται και όχι άδικα, ο γητευτής του ελαιολάδου, καθώς από τη γνώση, την εμπειρία και τα χέρια του, αλλά μάλλον κυρίως από την βαθιά αγάπη του στο πολύτιμο αυτό προϊόν, βγαίνουν και φτάνουν στις κουζίνες του κόσμου κάποια από τα πιο εκλεκτά και ποιοτικά ελαιόλαδα.
Στην κουβέντα μας, μάθαμε πολλά για την ελιά και το ελαιόλαδο. Μας εξήγησε γιατί η τιμή του φέτος «πήγε στο Θεό», γιατί το αγοράζουν Ιταλοί και Ισπανοί και το βαφτίζουν δικό τους, γιατί η κατανάλωση μειώνεται σε όλο τον κόσμο αντί να αυξάνεται. Μας είπε ακόμη, ποια είναι τα διαχρονικά λάθη που κάνει η επίσημη ελληνική πολιτεία και γιατί η χώρα μας στερείται εθνικής στρατηγικής στον τομέα αυτό.
Μας έριξε τη «βόμβα», εκφράζοντας τους φόβους του, ότι κάποια στιγμή δεν θα αγοράζει κανείς ελληνικό ελαιόλαδο. Μας εξήγησε τι σημαίνει εξαιρετικό παρθένο, πως και που να φυλάμε το λάδι στο σπίτι μας, πόσες φορές μπορούμε να τηγανίσουμε πατάτες στο ίδιο λάδι.
«Η ΠΕΤΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ»
Νικόλας Κουτσούκος: «Το 1990 έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές και το στρατιωτικό μου, ήμουν στην Αθήνα και μια ημέρα μέσα σε ένα λεωφορείο στην Αμφιθέας, σταματημένος σε μία κολασμένη κίνηση, αποφάσισα να φύγω και να επιστρέψω στον τόπο καταγωγής μου στην Καλαμάτα. Σε μια βόλτα μου στο λιμάνι ένας γνωστός μου, μου είπε ότι μεγαλύτερη εξαγωγική εταιρεία ελαιολάδου εκείνης της εποχής, αναζητούσε χημικό. Όντως πήγα και από τότε «έφαγα την πετριά» με το λάδι, διότι μία τέτοια πετριά στο κεφάλι μένει για πάντα. Το 1993 έφυγα από την εταιρία και πήγα σε ένα χημικό εργαστήριο – ίσως το παλαιότερο στην Ελλάδα – όπου ο ιδιοκτήτης ήταν ένα πολύ μεγάλο όνομα και στα κρασιά και στα λάδια. Ουσιαστικά εκεί ξεκίνησε η ενεργός συμμετοχή μου στο χώρο. Τότε, πριν από 30 χρόνια, η γευσιγνωσία ελαιολάδου ήταν η γνώμη της νοικοκυράς: μ’ αρέσει δε μ’ αρέσει. Σήμερα είναι βιβλιογραφία, είναι πάρα πολλά πράγματα που έχουν πάει σε άλλο μοντέλο, ευτυχώς καλύτερο.
ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ – ΤΡΑΠΕΖΑ ΓΝΩΣΗΣ
Νικόλας Κουτσούκος: «Υπήρχε ανάγκη από την αγορά να βρει στελέχη τα οποία γνώριζαν το αντικείμενο. Η ιδέα για το σχολείο ξεκίνησε από το Χημείο στο οποίο είμαι ακόμη συνεργάτης, όπου πάρα πολλά παιδιά από την περιοχή και την ευρύτερη, χημικοί, τεχνολόγοι τροφίμων, κ.α. ερχόντουσαν για να τους δείξουμε κάποιες αναλύσεις ακριβείας, να τους λύσουμε απορίες, ακόμα και στην γευσιγνωσία του λαδιού. Έτσι αποφασίσαμε να το κάνουμε λίγο πιο οργανωμένα. Φτιάξαμε μία Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση για να μεταφέρουμε την γνώση και την εμπειρία μας. Αυτό είναι το Σχολείο Ελιάς και Ελαιολάδου Καλαμάτας, μια τράπεζα γνώσεων και εμπειριών. Εδώ έρχονται να μοιραστούν τη γνώση τους ακόμα και συνταξιούχοι χημικοί μηχανικοί, ή χημικοί, γεωπόνοι κ.α.
Θέλουμε να φτιάξουμε μια ομάδα ανθρώπων που θα «τρέξουν» το ελληνικό ελαιόλαδο τα επόμενα χρόνια. Απευθύνεται σε νέους ανθρώπους, αλλά και σε μικρούς παραγωγούς, που έχουν ανάγκη και οι οποίοι και αποτελούν τον κορμό του νόμου. Οι μεγάλοι παίκτες έχουν και τους χημικούς αλλά και την υποδομή να υποστηρίξουν το προϊόν τους.
Οι μαθητές του Σχολείου είναι κυρίως ελαιοπαραγωγοί, τυποποιητές και επιστήμονες του κλάδου οι οποίοι έρχονται για να αποκτήσουν μεγαλύτερη εμπειρία. Το σχολείο είναι ανοιχτό, αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του. Ήταν μία καινοτόμα ιδέα από την αρχή. Εγώ ας πούμε διδάσκω από το πως θα κάνουμε μία χημική ανάλυση, έως και το πως θα δοκιμάσουμε λάδι, αλλά είμαι μαθητής την ίδια ώρα όταν ακούω τον κύριο Παρασκευόπουλο που είναι ο διευθυντής του ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, να μιλάει για καλλιέργεια. Τα στάδια που διδάσκονται είναι από από το Α ως το Ω, από το χωράφι έως και την εξαγωγή. Το λάδι είναι τεράστιος τομέας δεν μπορεί να υπάρχει ένας ειδικός για όλα τα θέματα. Άρα έχουμε ανθρώπους που μπορούν να σου δείξουν το κλάδεμα και να στο δείξουν πολύ καλά. Έχουμε επαγγελματίες κλαδευτές που μπορεί να κλαδεύουν 5-10.000 δέντρα το χρόνο. Θέλουμε να διδάξουμε με το σωστό τρόπο τη νέα γενιά των καλλιεργητών. Έχουμε ανθρώπους που διδάσκουν την φυτοπροστασία επί της ουσίας, όχι όπως λέει η βιβλιογραφία. Διότι κάθε μέρος είναι διαφορετικό όπως και κάθε χρονιά που επηρεάζεται από το κλίμα.
Το σχολείο έχει πολιτική άποψη για το θέμα που λέγεται λάδι και επιτραπέζια ελιά. Είναι η εμπειρία που μας δείχνει και μας δίνει τη δύναμη. Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 80 παιδιά που τους δείχνουμε τα γευσιγνωστικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου. Πολύς κόσμος από όλη την Ελλάδα παρακολουθεί τα μαθήματα διαδικτυακά. Έχουμε και 30 παιδιά σε ένα καινούργιο πρόγραμμα που φτιάξαμε αυτό το εξάμηνο για την επιτραπέζια ελιά.
Ο σκοπός του σχολείου είναι να γίνεις κάποιος, που μπορείς να υποστηρίξεις το προϊόν σου. Και αυτό είναι το σλόγκαν του σχολείου: Μάθε το προϊόν σου φτιάξε το προϊόν σου».
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΕΙΝΑΙ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ
Νικόλας Κουτσούκος: «Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι ένα πολύ καλό προϊόν στην παγκόσμια αγορά και γι’ αυτό είναι περιζήτητο. Όμως εγώ θεωρώ ότι όλος ο πλανήτης μπορεί να παράξει καλό ελαιόλαδο. Το ερώτημα που μπαίνει είναι «σε τι ποσότητες». Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό του «αυθεντικό», λέξη μαρκετίστικη, που όμως έχει ουσία. Η Ελλάδα είναι μία χώρα η οποία δεν εισάγει ελαιόλαδο από άλλες χώρες για να το ανακατέψει. Έτσι έχει αυθεντικότητα. Και γι’ αυτό πρέπει να καταλάβουν όλοι, ότι αυτή είναι η δύναμη του ελληνικού ελαιολάδου. Είναι αυτοδύναμο. Το μικροκλίμα της χώρας, όπως και σε όλη την λεκάνη της Μεσογείου δίνει τo εξαιρετικό terroir, όπως λέμε στα κρασιά. Άλλο λάδι μας δίνει Μυτιλήνη, άλλο η Κρήτη, άλλο η Πελοπόννησος, και άλλο η βόρεια Ελλάδα, όμως όλες μας δίνουν εξαιρετικά ελαιόλαδα. Όχι όλες οι ποσότητες αλλά μεγάλο μέρος από αυτές, μας δίνουν εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο».
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
Νικόλας Κουτσούκος: «Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο σημαίνει η καλύτερη ποιότητα του ελαιολάδου. Αυτή καθορίζεται από πάρα πολλές παραμέτρους, χημικές όσον αφορά τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά, όπως απλά λέμε η οξύτητα, ή οι γραμμές που λένε στα χωριά. Αλλά μπορεί να είναι και μια σειρά από αναλύσεις που καθορίζουν την αυθεντικότητα του ελαιολάδου, την γνησιότητα του. Εδώ πρέπει να πούμε, ότι το λάδι είναι ένα προϊόν που μπορείς να το ανακατέψεις με οτιδήποτε εκτός από νερό και να μη φαίνεται. Μπορείς σε ένα καλό λάδι να βάλεις μέσα άλλο π.χ. χαμηλής ποιότητας να το ανακατέψεις και να φτιάξεις ένα διαφορετικό προϊόν. Βέβαια θα πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου, που σημαίνει ότι μπορεί να έχει πολύ καλές χημικές παραμέτρους, να πληροί τα κριτήρια για εξαιρετικό παρθένο, αλλά τα οργανοληπτικά του να μην ακολουθούν. Μπορεί να είναι χαλασμένο, νταγκισμένο, ή να έχει μια σειρά διαφόρων ελαττωμάτων».
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΔΙΑΣΗΜΗ Η ΚΟΡΩΝΕΙΚΗ ΚΑΙ ΦΥΤΕΥΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ
Νικόλας Κουτσούκος: «Η Κορωνέικη είναι πλέον μία παγκόσμια ποικιλία όπου είχε επικρατήσει στην βόρεια λεκάνη της Μεσογείου και έχει διαδοθεί και σε άλλα μέρη του πλανήτη. Είναι βέβαια σε σχέση με άλλες ποικιλίες πιο ευαίσθητη σε κτηματολογικες συνθήκες, καθώς δεν αντέχει πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Το λάδι της όμως έχει πολύ μεγάλη αντοχή. Το δεύτερο χαρακτηριστικό που κάνει το λάδι από Κορωνέικη αποδεκτό από το μέσο καταναλωτή, είναι η καλή του ισορροπία. Με απλά λόγια, πάντα θα’ναι πιο ψηλά το φρουτώδες στοιχείο της, από το πικάντικο και το πικρό πιο χαμηλά.
Θεωρώ ότι στις μεγάλες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας το ποσοστό της Κορωνέικης είναι πάρα πολύ ψηλό, ίσως και κοντά στ 75% με 80%. Η δεύτερη πιο διάσημη ποικιλία της χώρας, που καλλιεργείται κυρίως στη Λακωνία είναι η Αθηνολιά.»
ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ «ΒΑΦΤΙΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ»
Νικόλας Κουτσούκος: «Όπως εμείς στην Ελλάδα παίρνουμε τις πατάτες από την Αίγυπτο και της πουλάμε ως ελληνικές έτσι γίνεται σε κάθε προϊόν από τα διεθνή δίκτυα. Τα ελληνικά ελαιόλαδα είναι γεγονός ότι είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό αξιόλογα και αξιόπιστα και προφανώς οι ιταλοί και φέτος και οι ισπανοί οι οποίοι δεν είχαν λάδια λόγω της ξηρασίας, ήρθαν και τα αγόρασαν. Οι ανάγκες που έχουν αυτές οι χώρες, για να παραμείνουν στον ελαιοκομικό στερέωμα και να ανταπεξέλθουν στην ζήτηση, τους ανάγκασαν να έρθουν να αγοράσουν λάδι από την Ελλάδα. Αυτό συνέβαινε όλα τα χρόνια, κυρίως με τους Ιταλούς να αγοράζουν ελαιόλαδο από την Πελοπόννησο ή από την Κρήτη. Προφανώς και αγοράζουν ελληνικό ελαιόλαδο και το ονομάζουν ιταλικό, αυτό συμβαίνει στην αγορά και είναι αποδεκτό.
Όμως η Ελλάδα θα έπρεπε να είναι αυτοδύναμη και ότι της περισσεύει από την εγχώρια κατανάλωση να το τυποποιεί και να το εξάγει. Στη χώρα μας δεν υπήρχε ποτέ μια πολιτική για το ελαιόλαδο, μια εθνική πολιτική στήριξης. Οι παραγωγοί έχουν την ανάγκη να χρηματοδοτήσουν την παραγωγή τους, να πληρώσουν εργάτες και λιπάσματα και έτσι προπωλούν, για παράδειγμα στους Ιταλούς που είναι πάντα πρόθυμοι να πληρώσουν προκαταβολικά. Ίσως είναι και η τεμπελιά πολλών, που θέλουν εύκολα να βάλουν χρήματα στην τσέπη. Που δεν μπαίνουν καν στον κόπο να τυποποιήσουν. Υπάρχει μια λογική του εφησυχασμού ή του βολέματος.
Το ιδανικό σενάριο θα ήταν να υπάρχουν πολλοί, μικροί και δυνατοί παίκτες που θα παίρνουν ότι περισσεύει θα το τυποποιούν και θα το εξάγουν. Εγώ προσωπικά επενδύω στα καινούργια παιδιά, που μπαίνουν στον ελαιοκομικό τομέα αρκετά πιο ανήσυχα με πάρα πολλές και καλές ιδέες».
ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ
Νικόλας Κουτσούκος: «Η τιμή του λαδιού τον Ιούνιο πέρυσι ήταν γύρω στα 4 ευρώ, και μέχρι τον Οκτώβριο εκεί προς τα Χριστούγεννα, ήρθαν οι φίλοι μας οι Ισπανοί που έβλεπαν ότι η δικιά τους παραγωγή θα είναι περιορισμένη και αγόρασαν λάδια σε «ανοιχτές τιμές», κοντά στα 5 ευρώ. Με το νέο έτος, όταν τα μηνύματα από την Ισπανία αλλά και την λεκάνη της Μεσογείου έλεγαν ότι δεν θα υπάρχει μεγάλη ανθοφορία και παραγωγή στην καινούργια χρονιά ‘23 – ‘24 αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για το ελληνικό λάδι.
Οι παραγωγοί από την πλευρά τους είδαν ότι υπάρχει ένα έντονο ενδιαφέρον και δεν διαθέτουν εύκολα τα λάδια τους αυτή τη στιγμή, με την τιμή τους να φτάνει στα 5,6 ευρώ και ίσως τα 6 ευρώ, διότι πιστεύουν ότι μπορεί να αυξηθεί ακόμα περισσότερο».
Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
Νικόλας Κουτσούκος: «Αυτό που πρέπει να βάλουμε όλοι στο μυαλό μας, είναι ότι ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας του ελαιοκομικού τομέα είναι το γεγονός, ότι ένα ακριβό λάδι, ένα ακριβό προϊόν δεν μπορεί να πουληθεί εύκολα στο ράφι. Άρα κάποια στιγμή θα υπάρξει ένα πλαφόν, μία καθυστέρηση στην κατανάλωση. Ήδη στην Ισπανία ανακοίνωσαν τα στατιστικά στην κατανάλωση που είναι πολύ μειωμένα. Οι συνεργάτες μου στην κεντρική Ευρώπη, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε μεγάλες χώρες, από το καλοκαίρι και μετά, αντιμετωπίζουν μείωση της κατανάλωσης γύρω στο 30%.
Προσωπική μου άποψη είναι ότι θα υπάρξει πρόβλημα και στις ελληνικές μονάδες τυποποίησης, καθώς θα αρχίσει να μειώνεται ο ρυθμός με τον οποίο παράγουν τυποποιημένα προϊόντα».
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΝΑ ΧΑΘΟΥΝ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ
Νικόλας Κουτσούκος: «Υπάρχει κίνδυνος να χάσουμε αγορές διότι ο κόσμος θα στραφεί σε πιο φτηνές λιπαρές ύλες, ή βούτυρα και σπορέλαια. Η άποψή μου είναι ότι για τα επόμενα πέντε χρόνια ο διατροφικός κλάδος θα οδηγηθεί σε δύο ακραίους πόλους. Σε δύο ακραίες ζώνες, όπου θα υπάρχουν προϊόντα που θα είναι πολύ καλά ποιοτικά και τα οποία θα είναι πολύ ακριβά και θα μπορεί να τα αγοράζει το 1 – 2% του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή οι πλούσιοι. Το ελληνικό ελαιόλαδο θα μπορούσε να είναι σ’ αυτές τις κατηγορίες, όμως θέλει πολλή δουλειά και για να το προσφέρεις και για να το διαφημίσεις.
Και από την άλλη, θα υπάρχει μια άλλη κατηγορία τροφίμων, για την μάζα των ανθρώπων, τους λαούς τα οποία δεν ξέρω αν θα είναι ασφαλή η μερικώς ασφαλή. Ήδη συναντώ ανθρώπους της αγοράς οι οποίοι μου λένε: «Χημικέ, σκέψου τι θα ανακατέψουμε για να ρίξουμε τις τιμές στα ελαιόλαδα». Αυτό δεν είναι ούτε εύκολο ούτε εφικτό καθώς οι νομοθεσίες είναι αυστηρές. Στην ευρωπαϊκή ένωση η νομοθεσία είναι υπέρ του ελαιολάδου εφόσον είναι παραγωγός.
ΠΟΣΑ ΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ
Νικόλας Κουτσούκος: «Ιδανικά πρέπει να έχεις το πολύ δύο ελαιόλαδα. Ένα καλό για την σαλάτα σου και για τα ωμά και ένα λάδι θα μπορούσε να είναι και περσινό για να μαγειρεύεις. Δε μιλάμε να μαγειρεύεις μία φάβα Σαντορίνης, που πρέπει να αναδείξει τα αρώματα της, αλλά ένα δεύτερο λάδι για το τηγάνι. Το καλό σου λάδι θα μπορούσε απλά να είναι το φετινό σου.
ΠΟΣΟ «ΖΕΙ» ΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
Νικόλας Κουτσούκος: «Ένα λάδι είναι καταδικασμένο να πεθάνει από τη στιγμή που γεννήθηκε. Όσο περνάει ο χρόνος αυτό γερνάει και για να το κρατήσουμε περισσότερο ζωντανό έχει σχέση με τον τρόπο που το αποθηκεύουμε. Η σωστή αποθήκευση να σε σκοτεινό χώρο, σε σκούρο μπουκάλι, σε δοχείο που το υλικό του δεν «τραβάει» (μυρωδιές, αέρα, κλπ). Δεν μπορείς να έχεις ένα τενεκέ λάδι στο σπίτι σου δύο χρόνια. Ιδανικά χρειάζεται γυάλινο δοχείο, αλλά και ο ασκός θα μπορούσε να είναι ένα σωστό μέσο αποθήκευσης, που βέβαια ίσως να χρειάζεται και λίγο άζωτο μέσα γιατί πάντα το οξυγόνο καταστρέφει το λάδι.
Το ελαιόλαδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα ψησίματα και είναι μύθος αυτό που λέμε ότι δεν μπορούμε να το χρησιμοποιούμε στο τηγάνι. Όπως όλα τα λάδια έχουν τα θετικά τους και τα αρνητικά τους, το θέμα είναι πόσο συχνά το αντικαθιστάς. Σε κάθε περίπτωση το λάδι πρέπει να αλλάζει αρκετά συχνά, θεωρώ ότι σε ένα τηγάνι για πατάτες η χρήση του ίδιου λαδιού, έως και πέντε φορές είναι ασφαλής».
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
Νικόλας Κουτσούκος: «Η χώρα στερείται γενικού σχεδιασμού είτε στην παραγωγή είτε στην προώθηση. Δεν υπάρχει πλάνο εθνικής στρατηγικής τα τελευταία 30 χρόνια. Έχουμε απολέσει το σήμα ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτα και σήμερα μπορούν να παράξουν όλοι, όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος, ελιές με το όνομα Καλαμάτα. Οι αγορές έχουν πάρει σήμα ότι «το αμπέλι είναι ξέφραγο» και δε νομίζω ότι η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Πρέπει να ξεκινήσουμε θεσμικά και να αποφασίσουμε τι θέλουμε να υποστηρίξουμε. Θεωρώ λοιπόν ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει το κράτος, είναι να πάρει συμβούλους που γνωρίζουν το θέμα. Το δεύτερο είναι να δημιουργηθεί ένα θεσμικό πλαίσιο σοβαρό και όχι διάτρητο για να καλύψουμε φίλους και ημετέρους. Το τρίτο είναι να γίνει μία ουσιαστική προσπάθεια προώθησης του ελληνικού προϊόντος ακόμα και μέσα από προγράμματα αγροτουρισμού. Τέταρτον, να εφαρμόσει έστω αυτά που έχει νομοθετήσει, όπως το ότι η εστίαση θα πρέπει να χρησιμοποιεί τυποποιημένο ελαιόλαδο πάνω στο τραπέζι, κάτι που δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ.
Με αυτό τον τρόπο θα τονώσουν στην τοπική οικονομία, διότι περισσότερα παιδιά που τυποποιούν έστω και μικρές ποσότητες, θα αναγκαζόντουσαν να παράξουν περισσότερο λάδι για να το μοιράσουν για παράδειγμα σε τουριστικά σημεία. Διότι όταν ένα μπουκαλάκι των 100ml που χρεώνεται 2 ευρώ στο κουβέρ και αποφέρει 20 ευρώ στο κιλό, ποιος θα πούλαγε στον Ισπανό ή τον Ίταλό 6 ευρώ;
Και βεβαίως να υποστηρίξουν τα νέα παιδιά με χρηματοδοτικά εργαλεία και άλλα εφόδια. Και οι δήμοι πρέπει να βοηθήσουν ουσιαστικά σε αυτό. Ο νομός Μεσσηνίας για παράδειγμα παράγει το περισσότερο λάδι από κάθε άλλο. Παράγει περίπου 60.000 τόνους (η Ελλάδα παράγει μεσοσταθμικά 300.000 τόνους) και δεν υπάρχει ούτε μία δημοτική η άλλη κρατική υπηρεσία που να μπορεί να εξηγήσει σε ένα νέο άνθρωπο από το Α μέχρι το Ω τι πρέπει να κάνει».
ΟΣΟΙ ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ
Νικόλας Κουτσούκος: «Μόλις επέστρεψα από τον ΑΤΗΕΝΑ, τον μόνο Διεθνή Διαγωνισμό Ελαιολάδου που γίνεται στην Ελλάδα. Αναμφισβήτητα θεωρώ ότι σε αυτόν το διαγωνισμό πρέπει να συμμετέχουν σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που παράγουν ελαιόλαδο στη χώρα. Με αυτή τους τη συμμετοχή θα αποκομίσουν εμπειρίες και δεν είναι μόνο να κερδίσεις ένα βραβείο. Ακόμα και αν το λάδι σου είναι ελαττωματικό, αυτό θα πρέπει να σε προβληματίσει, είναι και μια ένδειξη ότι αύριο μπορεί να χάσεις ένα πελάτη. Μέσα λοιπόν από την συμμετοχή σου στο διαγωνισμό μαθαίνεις. Το ίδιο ισχύει και για μένα όταν ο ΑΤΗΕΝΑ μου δίνει την δυνατότητα στο τέλος του διαγωνισμού να δω οι εταιρείες που δοκίμασα τα λάδια τους, πως βαθμολογήθηκαν, ποιες είναι και να κάνω την αυτοκριτική μου. Μόνο καλύτερο μπορεί να με κάνει σαν άνθρωπο και σαν γευσιγνώστη ελαιόλαδου.
Το ίδιο ισχύει για τον παραγωγό και είναι αδιανόητο να μη θέλει να περνάει ένα τεστ από ειδικούς, οι οποίοι θα κρίνουν το προϊόν του. Και ας σκεφτεί ο κάθε παραγωγός πως θα ξέρει αν πάει καλά. Επειδή κάθε φορά αγοράζει το λάδι ο έμπορος; Εγώ το λέω εδώ και πολλά χρόνια. Φοβάμαι την εποχή που ο Έλληνας δεν θα μπορεί να πουλάει το λάδι του.
Σήμερα η Μεσόγειος δεν έχει λάδι αλλά αυτό δε σημαίνει δεν θα έχει αύριο. Η Ισπανία παράγει 1.600.000 τόνους, πέντε φορές περισσότερο από ότι παράγει Ελλάδα. Δε μας φοβίζει λοιπόν αυτό;
Άρα η ποιότητα είναι μονόδρομος. Ένα πολύ καλό λάδι είναι το τελευταίο που θα μείνει ζητά αζήτητα. Άρα η Ελλάδα που μπορεί να παράξει κορυφαίο ελαιόλαδο πρέπει να το κάνει».