Τράπεζες: Γιατί θα αυξηθούν τα επιτόκια στις καταθέσεις

Κλιμάκωση της πίεσης προς τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα για αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων, αναμένουν οι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι για το επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς μαζί με τις τράπεζες της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, έχουν μετακυλίσει μέχρι σήμερα το μικρότερο μέρος της αύξησης των επιτοκίων μέχρι σήμερα στις αποδόσεις των καταθέσεών τους.

Ως γνωστόν οι τράπεζες εκμεταλλεύτηκαν την πολιτική αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ και πιο συγκεκριμένα τις υψηλότερες αποδόσεις από τα δανειακά χαρτοφυλάκια τους σε συνδυασμό με την με περιορισμένη αύξηση των επιτοκίων των καταθέσεων των πελατών τους συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της κερδοφορίας τους.

Σύμφωνα με έκθεση της DBRS Morningstar, οι τράπεζες της ΕΕ, μεταξύ αυτών και οι ελληνικές, εισέρχονται πλέον σε μια δεύτερη φάση του κύκλου των επιτοκίων, κατά την οποία ο ανταγωνισμός και οι συνθήκες ρευστότητας θα τις πιέσουν να πληρώνουν περισσότερα για τις καταθέσεις των πελατών τους.

Οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν ότι οι τράπεζες θα κληθούν να αυξήσουν τα επιτόκια των καταθέσεων πιο γρήγορα από τις προσδοκίες τους. Επιπλέον η ρευστότητά τους θα επηρεασθεί από την αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους της χρηματοδότησης TLTRO της ΕΚΤ τον Ιούνιο του 2023,τα φθηνά δάνεια που έλαβαν την εποχή της πανδημίας, ύψους περίπου μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ.

Ουραγός η Ελλάδα

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον περασμένο Φεβρουάριο όπου και οι ελληνικές τράπεζες προχώρησαν σε μικρές αναπροσαρμογές των επιτοκίων καταθέσεων, έκτοτε δεν υπήρξε συνέχεια.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα στοιχεία Απριλίου η Ελλάδα είναι:

• 4η φθηνότερη με επιτόκιο 1,22% σε ό,τι αφορά τις προθεσμιακές καταθέσεις νοικοκυριών με καθορισμένη διάρκεια έως 1 έτος και
• 3η φθηνότερη με επιτόκιο 1,89% σε ό,τι αφορά τις προθεσμιακές καταθέσεις επιχειρήσεων με καθορισμένη διάρκεια.

Σε αυτές τις συνθήκες ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας απευθύνθηκε με σκληρή γλώσσα προς τους Έλληνες τραπεζίτες προ εξαμήνου, λέγοντας ότι «το μέσο επιτόκιο των νέων καταθέσεων είναι 0,05% σταθερό. Το μέσο επιτόκιο των νέων δανείων τον Οκτώβριο αυξήθηκε κατά 0,26% και είναι 4,86%, απαράδεκτο. Θα πρέπει να κάνουν αύξηση επιτοκίων καταθέσεων άμεσα και σημαντικά, και να μειώσουν το επιτόκιο στα νέα δάνεια».

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία σχεδόν αμετάβλητο στο 0,25% παρέμεινε το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων καταθέσεων τον Απρίλιο του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε σήμερα Τρίτη η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).

Παράλληλα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων δανείων κινήθηκε ανοδικά κατά 12 μονάδες βάσεως διαμορφούμενο στο 5,85%. Η άνοδος αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να διευρυνθεί το περιθώριο (spread) μεταξύ των νέων καταθέσεων και των νέων δανείων στις 560 μονάδες βάσης.

Στροφή σε προθεσμιακές και αμοιβαία

Ήδη οι ελληνικές τράπεζες προβλέπουν τη σταδιακή μετατόπιση του ενδιαφέροντος των καταθετών από τις απλές καταθέσεις στις καταθέσεις προθεσμίας προβλέπουν, σε συνδυασμό με στροφή σε επενδυτικά προϊόντα σύνθετου τύπου, δηλαδή με έκθεση σε μετοχικούς τίτλους.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Alpha Bank, οι τοποθετήσεις των Ελλήνων σε χρηματοοικονομικά προϊόντα, δηλαδή αμοιβαία κεφάλαια σταθερού εισοδήματος ή μετοχικούς τίτλους, αυξήθηκαν την περίοδο 2019-2022 από τα 12 δισ. ευρώ στα 16 δισ. ευρώ. Αντιπροσωπεύουν ωστόσο χαμηλό ποσοστό των συνολικών περιουσιακών στοιχείων των Ελλήνων, που συνεχίζουν να τηρούν το μεγαλύτερο μέρος των αποταμιεύσεών τους σε καταθέσεις ταμιευτηρίου.

Υπενθυμίζεται ότι οι καταθέσεις των Ελλήνων ανήλθαν στα τέλη Απριλίου στα 142 δισ. ευρώ (άλλα 43,5 δισ. ευρώ είναι οι καταθέσεις των επιχειρήσεων) και σύμφωνα με την πρόβλεψη της Alpha Bank θα αυξηθούν μεταξύ 150-160 δισ. ευρώ έως το 2025, ακολουθώντας τη μεγέθυνση της οικονομίας και τη βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος. Μέρος αυτών, που υπολογίζεται στο 40% έως το 2025 (ή ακόμη και 50% με βάση την εκτίμηση της Alpha Bank) θα μετατοπιστεί στις προθεσμιακές καταθέσεις, που θα συνεχίσουν να προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις, παρακολουθώντας την άνοδο των επιτοκίων.

Με βάση την ίδια εκτίμηση, την ίδια περίοδο η αύξηση των υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από τα 16 δισ. ευρώ στα 24-28 δισ. ευρώ. Ηδη από τις αρχές του 2023 έως και τις αρχές Ιουνίου οι εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια ανέρχονται σε 1,8 δισ. ευρώ, καταγράφοντας καθαρή άνοδο κατά 1,2 δισ. ευρώ μετά τις εκροές ύψους 600 εκατ. ευρώ που σημειώθηκαν την αντίστοιχη περίοδο. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των κεφαλαίων και συγκεκριμένα 1,2 δισ. ευρώ κατευθύνθηκε σε ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια, που κυριάρχησαν ως επενδυτική επιλογή μέσω και των σχετικών εκδόσεων από τις ΑΕΔΑΚ των τραπεζών, «προσελκύοντας» μέρος των χρημάτων που λιμνάζουν σε τραπεζικούς λογαριασμούς, καθώς «υπόσχονται» καλύτερη απόδοση με τη μορφή μερίσματος ή επιπλέον απόδοση στη λήξη, ανάλογα με τη διαχείριση του αμοιβαίου που θα πετύχει ο διαχειριστής.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις