Eurobank: Γιατί "έσπασαν τα φρένα" στις τιμές των ακινήτων

Οι ξένες άμεσες επενδύσεις στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας από τα μόλις €69,5 εκατ. το 2017 ανήλθαν στα €1.032,8 εκατ. το 2022, ενώ οι ξένες άμεσες επενδύσεις στο πεδίο των ιδιωτικών αγοραπωλησιών ακίνητων από τα €327,8 εκατ. το 2017 διαμορφώθηκαν στα €922,7 εκατ. το 2022.

NEWSROOM
23 Ιουνίου 2023 06:57

Τους λόγους για τους οποίους η εγχώρια αγορά ακινήτων τρέχει «με σπασμένα φρένα» καταγράφοντας διαδοχικά ιστορικά υψηλά, επιχειρεί να αναλύσει η Eurobank στο δελτίο της «7 ημέρες οικονομία»

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ, κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο οι τιμές αυξήθηκαν κατά 14,5% σε ετήσια βάση στο σύνολο της χώρας, ενώ στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα η αύξηση ήταν ακόμη υψηλότερη, καθώς άγγιξε το 16,5% στην Αττική και το 16,1% στη Θεσσαλονίκη. Πλέον, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2017 οι τιμές στην Αττική έχουν καταγράψει «ράλι» της τάξεως του 68% και έχουν σχεδόν φθάσει στο απόγειο της αγοράς κατοικίας, κατά το 2007.

Οι αναλυτές της Eurobank καταγράφουν σειρά από λόγους που έχουν να κάνουν τόσο με την ζήτηση όσο και με την προσφορά.

Στην πλευρά της ζήτησης οι αναλυτές της τράπεζας επισημαίνουν:

την αύξηση του ονομαστικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών,
την μείωση του ποσοστού ανεργίας,
την αύξηση της απασχόλησης,
την βελτίωση του οικονομικού κλίματος και
την απότομη άνοδο των ξένων άμεσων επενδύσεων σε ακίνητα που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το μη εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 11,8% του εργατικού δυναμικού το πρώτο τρίμηνο 2023, μειωμένο κατά 11,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο 2017. Την ίδια περίοδο ο αριθμός των απασχολούμενων ατόμων αυξήθηκε κατά 12,0% ή κατά 438,7 χιλ. άτομα, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του ονομαστικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών από τα €116,1 δισεκ. το 2017 στα €137,3 δισεκ. το 2022 (αύξηση 18,3% ή 7,6% σε πραγματικούς όρους).

Επιπρόσθετα, οι αναμενόμενοι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και οι αναμενόμενες μεταρρυθμίσεις-επενδύσεις που το συνοδεύουν βελτίωσαν τις προοπτικές της οικονομίας.

Τέλος, τα τελευταία πέντε χρόνια καταγράφεται απότομη άνοδος των κεφαλαίων από την αλλοδαπή που τοποθετούνται σε εγχώρια ακίνητα. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας από τα μόλις €69,5 εκατ. το 2017 ανήλθαν στα €1.032,8 εκατ. το 2022, ενώ οι ξένες άμεσες επενδύσεις στο πεδίο των ιδιωτικών αγοραπωλησιών ακίνητων από τα €327,8 εκατ. το 2017 διαμορφώθηκαν στα €922,7 εκατ. το 2022. Οι εν λόγω μεταβολές σχετίζονται σε έναν βαθμό με τις χαμηλές αποτιμήσεις των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων λόγω της κρίσης χρέους, με την άνοδο του τουριστικού προϊόντος της χώρας και με το πρόγραμμα χρυσή βίζα.

Στην πλευρά των παραγόντων που επηρεάζουν την προσφορά οι αναλυτές της Eurobank αναφέρουν:

τον μέχρι πρόσφατα χαμηλό ρυθμό επενδύσεων σε κατοικίες,
την ραγδαία αύξηση των τιμών υλικών κατά σχεδόν 20% τα δύο τελευταία χρόνια, καθώς και
τις πολλές δεσμευμένες κατοικίες που βρίσκονται εκτός αγοράς.

Ελλάδα – Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων

“Εκτόξευση” 16,5% των διαμερισμάτων

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των τιμών διαμερισμάτων στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας επιταχύνθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2023. Αναλυτικά, διαμορφώθηκε στο 14,5% από 13,6% το τέταρτο τρίμηνο 2022 και 10% το πρώτο τρίμηνο 2022.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές των κατοικιών στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας, στη μεν Αθήνα αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 16,5% από 11,6% το πρώτο τρίμηνο 2022, στη δε Θεσσαλονίκη ενισχύθηκαν κατά 16,1% από 9,9% το πρώτο τρίμηνο 2022.

Από το τρίτο τρίμηνο 2017 μέχρι το πρώτο τρίμηνο 2023, οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα αυξήθηκαν συνολικά κατά 49,3%, ανακτώντας ένα μεγάλο μέρος των απωλειών που είχαν κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης χρέους. Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου από το τρίτο τρίμηνο 2008 (κορυφή) μέχρι το τρίτο τρίμηνο 2017 (πυθμένας), μιας περιόδου που το ονομαστικό ΑΕΠ και οι ονομαστικές επενδύσεις παγίων στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 26,8% και 52,7% αντίστοιχα, οι τιμές των διαμερισμάτων συρρικνώθηκαν κατά 49,3%, ενώ σήμερα υπολείπονται κατά 14% σε σύγκριση με τα προ κρίσης χρέους επίπεδα. Το εν λόγω αποτέλεσμα έρχεται σε αντίθεση με την αντίστοιχη εμπειρία στην ΕΕ-27 και την Ευρωζώνη, όπου οι τιμές των κατοικιών είναι αρκετά υψηλότερες σε σύγκριση με το τέλος της δεκαετίας του 2000.

Αύξηση και στις τιμές των επαγγελματικών ακινήτων

Ανοδικά συνέχισαν να κινούνται τόσο οι τιμές όσο και τα μισθώματα των επαγγελματικών ακινήτων το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Ειδικότερα, σε σύγκριση με το 2021, οι τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 2,6% και των μισθωμάτων γραφείων όλων των κατηγοριών κατά 1,6%. Επίσης, οι τιμές καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών το 2022 αυξήθηκαν κατά 5% και των μισθωμάτων καταστημάτων όλων των κατηγοριών κατά 4,6%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές γραφείων αυξήθηκαν σημαντικά στην Αθήνα, με ηπιότερο ρυθμό στη Θεσσαλονίκη, ενώ μειώθηκαν στην υπόλοιπη Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τα καταστήματα, οι τιμές εκτινάχθηκαν στην Αθήνα, ενώ αξιοσημείωτη άνοδο σημείωσαν και οι τιμές σε Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος:

Δείκτες γραφείων

Με βάση τα διαθέσιμα προσωρινά στοιχεία, το 2022 οι ονομαστικές τιμές των γραφείων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 2,6% σε σχέση με το 2021 για το σύνολο της Ελλάδος, έναντι αντίστοιχης αύξησης 1,7% το 2021. Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, το 2022 οι ονομαστικές τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν μέση ετήσια αύξηση 5,1% στην Αθήνα, 2,7% Θεσσαλονίκη, ενώ μειώθηκαν κατά 0,6% στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Κατά το β΄ εξάμηνο του 2022, οι ονομαστικές τιμές των γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών για το σύνολο της χώρας παρουσίασαν αύξηση 2,2% σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2022 (προσωρινά στοιχεία). Tο β΄ εξάμηνο του 2021, οι τιμές των γραφείων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν αύξηση 1,2% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο, ενώ κατά το α΄ εξάμηνο του 2022 κατέγραψαν αύξηση 0,9% (αναθεωρημένα στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, το β΄ εξάμηνο του 2022 οι ονομαστικές τιμές γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 3,7% στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, κατά 1,6% στη Θεσσαλονίκη και οριακά κατά 0,3% στην υπόλοιπη Ελλάδα, σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022.

Για το σύνολο του 2022, τα μισθώματα γραφείων, όλων των κατηγοριών, σε ονομαστικούς όρους για το σύνολο της Ελλάδος αυξήθηκαν κατά 1,6% (προσωρινά στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των μισθωμάτων για την Αθήνα ανήλθε σε 2,7%, στη Θεσσαλονίκη σε 5,9%, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα μειώθηκε κατά 0,5%.

Τα μισθώματα των γραφείων, κατά το β΄ εξάμηνο του 2022, για το σύνολο της χώρας, κατέγραψαν αύξηση 1,1% σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2022 (προσωρινά στοιχεία). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί μεταβολής των μισθωμάτων ήταν 0,6% κατά το β΄ εξάμηνο του 2021 και 0,8% κατά το α΄ εξάμηνο του 2022 (αναθεωρημένα στοιχεία).

Δείκτες καταστημάτων

Με βάση τα διαθέσιμα προσωρινά στοιχεία, το 2022 οι ονομαστικές τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 5,0% σε σχέση με το 2021, για το σύνολο της Ελλάδος, έναντι αύξησης 2,5% το 2021. Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών ήταν 6,9% για την Αθήνα, 2,7% για τη Θεσσαλονίκη και 2,6% για την υπόλοιπη Ελλάδα.

Το β΄ εξάμηνο του 2022, οι ονομαστικές τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο, για το σύνολο της χώρας (προσωρινά στοιχεία). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί μεταβολής ήταν 1,9% το β΄ εξάμηνο του 2021 και 2,8% το α΄ εξάμηνο του 2022 (αναθεωρημένα στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, το β΄ εξάμηνο του 2022 οι ονομαστικές τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν αύξηση 3,2% στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας και 1,5% στη Θεσσαλονίκη και στην υπόλοιπη Ελλάδα, σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2022.

Για το σύνολο του 2022, τα μισθώματα των καταστημάτων όλων των κατηγοριών σε ονομαστικούς όρους, για το σύνολο της χώρας, κατέγραψαν μέση ετήσια αύξηση 4,6% (προσωρινά στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των μισθωμάτων ήταν ο ίδιος (4,6%) τόσο για την Αθήνα όσο και για τη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα.

Κατά το β΄ εξάμηνο του 2022, τα μισθώματα των καταστημάτων αυξήθηκαν κατά 1,8% σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2022 για το σύνολο της χώρας (προσωρινά στοιχεία). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί αύξησης των μισθωμάτων ήταν 1,5% κατά το β΄ εξάμηνο του 2021 και 2,9% κατά το α΄ εξάμηνο του 2022 (αναθεωρημένα στοιχεία).