Πότε θα ξεκινήσουν να δέχονται φοιτητές τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα;

Για την κυβέρνηση η νομοθέτηση για την ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ στην Ελλάδα είναι μια «ιστορική απόφαση» για την ελληνική κοινωνία όμως τα πράγματα είναι περισσότερο πολύπλοκα και ακόμη προς …διερεύνηση, κάτι που ισχύει και για τις επιπτώσεις στα δημόσια ιδρύματα. Μετά τη ψήφιση από τη Βουλή, των διατάξεων, που καθορίζουν τις προϋποθέσεις, για την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ, επικρατεί μια …σιωπή. Στο μεταξύ όμως οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες, όμιλοι, κολέγια, που ήδη συνεργάζονται με ΑΕΙ του εξωτερικού, κλπ εργάζονται πυρετωδώς προς αυτή την κατεύθυνση, κλείνουν συμφωνίες και διαπραγματεύονται χώρους για τα κτίρια που θα χρειαστούν .

Στόχος είναι, όπως έχει πει, και ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, σε ένα χρόνο από τώρα δηλαδή τον Σεπτέμβριο του 2025 τα μη κρατικά πανεπιστήμια να αρχίσουν να δέχονται αιτήσεις φοιτητών. Αυτό σημαίνει ότι τους επόμενους μήνες θα ξέρουμε ποιες συμπράξεις θα γίνουν και ποια ιδρύματα (αρχικά) θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα.

Μέχρι στιγμής δύο κυπριακά πανεπιστήμια έχουν εκφράσει και επίσημα το ενδιαφέρον τους για την ίδρυση παραρτήματος ιατρικής σχολής στην Ελλάδα. Πρόκειται για Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (University of Nicosia – UNIC), το οποίο, σε συνεργασία με αμερικα- νικό επενδυτικό κεφάλαιο, έχει προχωρήσει ήδη σε αγορά ακινήτου της πρώην Olympic uv Catering για την εγκατάσταση campus στην περιοχή του Ελληνικού.

Το δεύτερο αφορά στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου (European University Cyprus), φέρεται να συνεργάζεται με ελληνικό ιατρικό κέντρο για την ίδρυση ιατρικής σχολής, ενώ παράλληλα ενδιαφέρεται για ίδρυση Νομικής Σχολής. Το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο, μάλιστα, έχει ιδρύσει στη Φρανκφούρτη το 2022 παράρτημα Ιατρικής. Ενα ακόμα κυπριακό πανεπιστήμιο πρόκειται, να έρθει με παράρτημα στην Ελλάδα. Πρόκειται για το Πανεπιστήμιο Frederick (Frederick University) με έδρα στη Λευκωσία και παράρτημα στη Λεμεσό, το οποίο μελετά την ίδρυση στη χώρα μας παραρτήματος με τρεις σχολές, ήτοι Πληροφορικής, Νομικής και Ψυχολογίας.

Όσον αφορά στον υπουργό Παιδείας, αποφεύγει να δίνει πληροφορίες σχετικά με το ζήτημα τονίζοντας ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με γνωστά ξένα πανεπιστήμια από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ τα οποία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον. «Είναι εξαιρετικά συγκινητική η συμμετοχή σε όλη αυτή την προσπάθεια της ελληνικής εκπαιδευτικής διασποράς με την οποία συνομιλούμε συνεχώς και παίρνουμε ιδέες» έχει δηλώσει ο κ. Πιερρακάκης, διατυπώνοντας κατ΄επανάληψη την αισιοδοξία του πως «μεγάλα ξένα πανεπιστήμια ενδιαφέρονται ήδη για συνεργασία με ελληνικά, αλλά αυτή την ώρα δεν μπορώ να προχωρήσω σε αποκαλύψεις, θα το κάνω όταν όλα θα είναι έτοιμα». Ο ίδιος πάντως έχει αναφερθεί σε παραδείγματα ξένων πανεπιστημίων που έχουν ιδρύσει παραρτήματα σε άλλες χώρες όπως τη Sorbonne, το Yale, το Johns Hopkings, Duke, New York University, Rochester Institute of Technology.

Ιδιωτικά πανεπιστήμια εναντίον δημόσιων ΑΕΙ;

Μπορεί η κυβέρνηση να έβαλε στο νόμο για τα ιδιωτικά ΑΕΙ ρύθμιση για την εισαγωγή των Ελλήνων φοιτητών ότι θα πρέπει οι υποψήφιοι να έχουν «πιάσει» την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής του πεδίου τους κατά τις πανελλαδικές αλλά αυτή θα είναι η μοναδική σύνδεση στο σύστημα πρόσβασης μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών ΑΕΙ. Ο υπουργός αυτό το ονόμασε «πανελλαδικές εξετάσεις και για την πρόσβαση στα ιδιωτικά ΑΕΙ» αλλά στην πραγματικότητα αφορά μόνο την ΕΒΕ καθώς όλα τα υπόλοιπα όσον αφορά στην εισαγωγή των φοιτητών θα τα ορίζουν τα ίδια τα ξένα ΑΕΙ και το υπουργείο Παιδείας δεν θα έχει λόγο. Φυσικά αυτό αφορά και στα δίδακτρα αφού το ελληνικό κράτος δεν θα μπορεί να έχει λόγο σε αυτό. Τα δίδακτρα θα διαμορφώνονται ελεύθερα ανάλογα με το πανεπιστήμιο, τη σχολή κλπ.

Ένα ερώτημα που τίθεται είναι «θα πάρουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια τους καλύτερους φοιτητές; » . H απάντηση είναι αυτονόητη. Τα ιδιωτικά ΑΕΙ δεν θα πάρουν τους καλύτερους φοιτητές αλλά τους φοιτητές, που θα μπορούν να πληρώσουν για να σπουδάσουν σε αυτά. Θα σταματήσουν να φεύγουν οι νέοι από την Ελλάδα για σπουδές στο εξωτερικό; όχι δεν θα σταματήσουν. Ακόμη και αν μειωθεί ο αριθμός τους, όσοι θέλουν και μπορούν να μετακινηθούν σε ένα πανεπιστήμιο κύρους εκτός Ελλάδας, θα το κάνουν.

Το σίγουρο είναι ότι το τοπίο στην Ανώτατη Εκπαίδευση της Ελλάδος θα αλλάξει και το ζήτημα είναι εάν η κυβέρνηση θα στηρίξει τα δημόσια πανεπιστήμια όπως διαρκώς ισχυρίζεται ο Κυριάκος Πιερρακάκης ή θα τα αφήσει στη μοίρα τους μειώνοντας διαρκώς την κρατική χρηματοδότηση. Ένα ακόμη ερώτημα είναι εάν τα ίδια τα δημόσια πανεπιστήμια προχωρήσουν σε σοβαρά βήματα εκσυγχρονισμού εκεί που μπορούν, καθώς το πρόβλημα δεν είναι πάντοτε η οικονομική ενίσχυση αλλά η ίδια η κακοδαιμονία που δέρνει το δημόσιο πανεπιστήμιο, κάτι που φυσικά οι διοικήσεις τους δεν παραδέχονται.

Οι φοιτητές των Μη Κρατικών ΑΕΙ

Οι φοιτητές αυτών των ιδρυμάτων θα πρέπει να είναι κάτοχοι διεθνούς απολυτηρίου (International Baccalaureate-IB) ή να έχουν δώσει Πανελλαδικές Εξετάσεις και να έχουν πιάσει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) του επιστημονικού πεδίου στο οποίο θέλουν να σπουδάσουν. Αυτό σημαίνει ότι συγκριτικά με τις βάσεις εισαγωγής των περιζήτητων σχολών και τμημάτων των δημοσίων ΑΕΙ, ο πήχης μπαίνει αρκετά χαμηλότερα. Τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμιά θα χορηγούν πτυχία του μητρικού Πανεπιστημίου, τα οποία θα φέρουν την σφραγίδα του ελληνικού υπουργείου Παιδείας. Θα είναι ισότιμα (ακαδημαϊκά και επαγγελματικά) με τα αντίστοιχα πτυχία των ελληνικών πανεπιστημίων και δεν θα απαιτείται καμμιά ενέργεια από τον ΔΟΑΤΑΠ. Αναλυτικά: Δικαίωμα εγγραφής στα προγράμματα πρώτου κύκλου σπουδών των αναγνωρισμένων παραρτημάτων – Ν.Π.Π.Ε. έχουν:

• οι Έλληνες ή αλλοδαποί́ πολίτες κάτοχοι απολυτήριου Γενικού́ Λυκείου (ΓΕ.Λ.) ή Επαγγελματικού́ Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) με μέσο όρο στα τέσσερα (4) πανελλαδικά́ εξεταζόμενα μαθήματα τους μεγαλύτερο ή ίσο με την ελαχίστη βάση εισαγωγής, η οποία προκύπτει από́ τον μικρότερο εκ των μέσων όρων των βαθμολογίων του συνόλου των εξεταζόμενων ανά́ επιστημονικό́ πεδίο πολλαπλασιαζόμενο με τον συντελεστή́ 0,8 κατά́ το έτος συμμετοχής τους ,
• οι κάτοχοι ισοτίμων απολυτήριων τίτλων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Δ.Ε.) αναγνωρισμένων ξένων σχολείων της ημεδαπής,
• οι κάτοχοι διεθνών απολυτηρίων τίτλων Δ.Ε. που χορηγούνται από́ σχολεία της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, οι αλλοδαποί́ πολίτες κάτοχοι ισοδυνάμου του Λυκείου απολυτήριου τίτλου Δ.Ε. ή ισοδύναμου τίτλου επαγγελματικής εκπαίδευσης που τους παρέχει δικαίωμα εισαγωγής στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας στην οποία φοιτούν.