Μελίνα Μερκούρη: 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για την σπουδαία Ελληνίδα

“Η μεγαλύτερου μου έγνοια είναι ότι πεθαίνουνε όταν μας λησμονούν. Εϊναι κάτι που απεχθάνομαι… να μας λησμονούν”. Η Μελίνα Μερκούρη είχε παραδεθχεί σε ανύποπτο χρόνο και με αφοπλιστική ειλικρίνια ότι δεν θα ήθελε να την ξεχάσουν αφού πεθάνει.

Η “Μελίνα” έτσι όπως την αποκαλούσε όλος ο πλανήτης, ήταν ηθοποιός, διεθνής σταρ του σινεμά, αγωνίστρια του αντιδικτατορικού αγώνα, υπουργός πολιτισμού, η θεμελιώτρια της ιδέας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα… Μα πάνω από όλα ήταν γυναίκα – σύμβουλο, μία Ελληνίδα με όλη τη σημασία της λέξης που σαγήνευσε τους ανθρώπους σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Έφυγε από τη ζωή στις 6 Μαρτίου 1994 και σήμερα, 25 χρόνια μετά το θάνατό της, αυτά είναι τα 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις (ή να ξαναθυμηθείς) γι’ αυτήν.

1. “Αγάπησα και θέλησα να πεθάνω”

“Ο θάνατος με καταδιώκει από τότε που ήμουν μικρό παιδί” έλεγε πάντα η Μελίνα Μερκούρη. Και μάλιστα δεν δίστασε να τον αντιμετωπίσει και αυτή κατά πρόσωπο, κάνοντας όχι μία αλλά δύο απόπειρες αυτοκτονίες. Η πρώτη έγινε όταν ήταν 14 χρονών. Έπεσε στις ρόδες ενός αυτοκινήτου καθώς είχε ερωτευθεί παράφορα τον κατά 20 χρόνια μεγαλύτερό της πρωταγωνιστή του θεάτρου Γιώργου Παππά, που ήταν και ο πρώτος μεγάλος της έρωτας.

“Γνώρισα την πρώτη μου αγάπη και θέλησα να πεθάνω” είχε πει χρόνια αργότερα. Για να παραδεχθεί ότι “υπήρξαν κι άλλες αγάπες αργότερα, αλλά δεν ξανασκέφθηκα να πεθάνω για έναν άντρα”.

Σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις της ζωής της, η Μελίνα παραδέχθηκε ότι έκανε μία ακόμη απόπειρα όταν ήταν 30 χρονών, χωρίς ωστόσο να επεκταθεί σε λεπτομέρειες.

2. Ο “Τζούλης” και οι… άλλοι

Η γνωριμία με τον Ζυλ Ντασέν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών ήταν καθοριστική τόσο για την προσωπική όσο και για την επαγγελματική της ζωή. Την επαναπροσδιόρισε ως ηθοποιό, ενώ έθεσε και τα θεμέλια για την ενασχόλησή της με την πολιτική. Ο “Τζούλης”, όπως τον αποκαλούσε χαϊδευτικά η Μελίνα, έμελλε να είναι ο άνθρωπος της ζωής της. Ο Ντασέν μοιραζόταν κάτι κοινό με τους τρεις προηγούμενους δεσμούς της: Ήταν όλοι παντρεμένοι όταν την γνώρισαν!

Η ίδια, γνωστή για την ευθύτητά της, ουδέποτε το έκρυψε. Αναφερόμενη στους μεγάλους έρωτες της ζωής της, τον πρώτο της σύζυγο Πάνο Χαροκόπο, την “απαγορευμένη” σχέση με τον μαυραγορίτη Φειδία Γιαδικιάρογλου, την κρυφή σχέση με τον αξιωματικό του Ναυτικού Πύρρο Σπυρομήλιο και βεβαίως τον άνθρωπο της ζωής της Ζυλ Ντασέν, η Μελίνα έλεγε με βιτριολικό χιούμορ: «Εμένα όποιος άνδρας με γνωρίσει, με το “καλημέρα” χωρίζει τη γυναίκα του».

Για τη σχέση της με τον έρωτα δεν κρύφτηκε ποτέ πίσω από το δάχτυλό της: «Έχω ερωτευτεί! Και βαθιά, και τρομερά, και ασφυκτικά, και μ’ έναν τρόπο ίσως πολύ άγριο…». Ενώ συμπλήρωνε: «Οι έρωτές μου με σημάδεψαν πάρα πολύ. Οι έρωτες μου, τα ερωτάκια μου να πούμε! Και ήταν δύο οι μεγάλοι. Και ο ένας εξακολουθεί ακόμα. Είναι ακόμα έρωτας…»

3. Ο άγνωστος καυγάς με τη Ρένα Βλαχοπούλου

Αρχές της δεκαετίας του ’70 και στην Αθήνα της Χούντας ανεβαίνει μια επιθεώρηση με πρωταγωνίστρια τη Ρένα Βλαχοπούλου. Σε ένα από τα νούμερα της παράστασης, η Βλαχολπούλου εμφανίζεται ως μία γυναίκα που επιστρέφει από το Παρίσι και όταν τη ρωτούν τι είδε εκεί, απάντησε “…. και πάνω σε μία φοράδα, είδα την Μελίνα Μερκουράδα”. Το καυστικό και ειρωνικό αυτό σχόλιο για τον αντιδικτατορικο αγώνα της Μελίνας στο εξωτερικό, δεν άργησε να φτάσει στα αυτιά της…. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο, όταν επέστρεψε στην Αθήνα και συνάντησε τη Βλαχοπούλου, την άρπαξε από το μαλλί λέγοντάς της “Ποιόν είπες Μερκουράδα μωρή χουντιάρα;”. Οι γνωρίζοντες τα θεατρικά παρασκήνια, λένε ότι οι σχέσεις των δύο κορυφαίων ηθοποιών δεν αποκαταστάθηκαν ποτέ…

4. “Το πιο ακριβό φιλί”

Η Μελίνα Μερκούρη, ως υπουργός Πολιτισμού, ήταν εκείνη που εμπνεύστηκε το θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Όταν παρουσίασε την ιδέα της στους Ευρωπαίους ομολόγους της, εκείνοι την υποδέχθηκαν μάλλον με σκεπτικισμό, λόγω του τεράστιου οικονομικού κόστους που απαιτούσε η υλοποίηση αυτής της ιδέας.

Οταν είχε γίνει η πρώτη Συνδιάσκεψη των αρχηγών των Ευρωπαϊκών Κρατών, ο γερμανός υπουργός Χάνς Ντίτριχ Γκένσερ είχε πει ότι είναι πολλά τα λεφτά. Τότε, σηκώνεται η Μελίνα μπροστά στους δημοσιογράφους, του δίνει ένα φιλί και ξανακάθεται. Και ο Γκένσερ είπε το αλησμόνητο: αυτό είναι το ακριβότερο φιλί που έχω πάρει».

5. Το Broadway έσβησε τα φώτα του

Η είδηση του θανάτου της Μελίνας στις 6 Μαρτίου 1994 βύθισε την Ελλάδα στο πένθος. Αλλά και στο εξωτερικό, η είδηση του θανάτου της μεταδόθηκε με έκτακτα δελτία ειδήσεων, ενώ τα μεγαλύτερα δίκτυα και περιοδικά στον κόσμο έκαναν μεγάλα αφιερώματα για τη ζωή της και ανταποκρίσεις για την “Ελληνίδα Θεά”.

Σε ένδειξη σεβασμού και πένθους, τα θέατρα στο Μπρόντγουεϊ έμειναν κλειστά και με σβηστά τα φώτα την ημέρα της κηδείας της. Γιατί ήταν εκεί από όπου η Μελίνα κατέκτησε οριστσικά την Αμερική και τον κόσμο, θριαμβεύοντας με το θεατρικό ανέβασμα του “Ποτέ την Κυριακή”. Μέχρι τη στιγμή που η Χούντα στην Ελλάδα ανέτρεψε τα πάντα, οδηγώντας πια και τη δική της ζωή σε άλλα μονοπάτια…