Πολυσυντροφικότητα στην Ελλάδα: Αγάπη, σεξ και κοινωνικά ταμπού

Πολυσυντροφικότητα (polyamory) σημαίνει να διατηρείς σταθερές ερωτικές σχέσεις με δύο ή περισσότερα πρόσωπα, μέσα σε ένα συναινετικό πλαίσιο όλων των εμπλεκόμενων ατόμων. Η πολυσυντροφικότητα αποτελεί μια μορφή ανοιχτής σχέσης και περιλαμβάνει ανθρώπους κάθε φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού.

Οι πολυσυντροφικοί (polyamorous) απορρίπτουν την άποψη ότι η σεξουαλική και σχεσιακή αποκλειστικότητα είναι απαραίτητες για βαθιά αφοσιωμένες, μακροπρόθεσμες σχέσεις. Οι πολυσυντροφικες σχέσεις είναι ποικίλες, αντανακλώντας τις επιλογές των ατόμων, αλλά με επαναλαμβανόμενα χαρακτηριστικά ή αξίες, όπως την αγάπη, την ισότητα και την επικοινωνία.

Κατά τις δεκαετίες ’60-’70 εμφανίστηκε μια σειρά από κινήματα τα οποία αμφισβητούσαν το σύστημα και διεκδικούσαν περισσότερα δικαιώματα και ελευθερίες, Σ’ εκείνη την εποχή βρίσκονται οι ρίζες της πολυσυντροφικότητας, ενώ το 1990 πρωτοεμφανίστηκε ο όρος polyamorous (πολυσυντροφικός/ή).

Ο όρος πολυφοβία πλάστηκε κατά το ομοφοβία και το τρανσφοβία για να δηλώσει τις διακρίσεις και προκαταλήψεις εις βάρος των πολυσυντροφικών ανθρώπων. Στιγματισμός, περιθωριοποίηση, στερεότυπα. Τα πολυγαμικά και πολυσυντροφικά άτομα θεωρούνται εγωκεντρικά, ανάξια εμπιστοσύνης, επιπόλαια, ανίκανα για αγάπη και οικογένεια, ανήθικα, σεξομανή και επικίνδυνα από την άποψη των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών.

Σύμφωνα με το polysyntrofikotita.com, οι πολυσυντροφικοί/ες στη χώρα μας ζητούν να δοθεί (ανεξάρτητα από το φύλο και το σεξουαλικό προσανατολισμό) το δικαίωμα στο σύμφωνο συμβίωσης, το γάμο και την παιδοθεσία. Ακόμη, διεκδικούν τη νομική προστασία από τις διακρίσεις και τη στήριξη των πολυσυντροφικών οικογενειών.

Τα πολυσυντροφικά άτομα υιοθετούν και υποστηρίζον πλήρως τα αιτήματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και παλεύουν ενάντια στην ομοφοβία, την αμφιφοβία και την τρανσφοβία. Επίσης, ζητούν από τις οργανώσεις της κοινότητας να εντάξουν στην ατζέντα τους την καταπολέμηση της πολυφοβίας και τα δικαιώματα των πολυσυντροφικών ατόμων.

.

Πολυσυντροφικά άτομα μιλούν στο NEWS 24/7 για το πώς βιώνουν τον έρωτα που κάποιοι γύρω μας απορρίπτουν, χαρακτηρίζοντάς τον αρρωστημένο, για την αγάπη, την εμπιστοσύνη και την ολοκλήρωση που νιώθουν μέσα σε πολυσυντροφικές σχέσεις. Ακόμη, μιλούν για το σεξ, για το πώς διαχειρίζονται τη ζήλια, αλλά και για το πώς αντιμετωπίζουν την κριτική και τα κοινωνικά ταμπού.

Ο 35χρονος Κώστας διατηρεί μια τριαδική σχέση με την 32χρονη Αγγελική και την 30χρονη Έλενα. Ο ίδιος μιλά στο NEWS 24/7 για το πώς βιώνει την πολυσυντροφικότητα με τις δύο συντρόφους του, για την κριτική που έχει δεχτεί, ενώ τονίζει πως απεχθάνεται να τον θεωρούν “πολλά βαρύ” άνδρα, ελπίζοντας πως κάποτε “η κοινωνία θα απαλλαχθεί από την ανταγωνιστικότητα που της έχει κληροδοτηθεί”.

Πότε ανακάλυψες πως είσαι πολυσυντροφικός;

Για την έννοια της πολυσυντροφικότητας έμαθα διαδικτυακά πριν περίπου πέντε χρόνια. Είχα ακούσει για περιπτώσεις ανθρώπων που είχαν ανοιχτού τύπου σχέσεις, κατά βάση όμως πολυγαμικές που απλά περιορίζονταν στο σεξουαλικό κομμάτι. Με την γυναίκα της ζωής μου είμαστε μαζί εδώ και περίπου 8 χρόνια. Καθώς είναι και εκείνη bisexual, το να ψαχνόμαστε για τρίο ήταν κάτι που υπήρχε από την αρχή της σχέσης μας. Στην πορεία είδαμε ότι δε μας γέμιζε απλά το σεξουαλικό κομμάτι. Θέλαμε κάτι πιο τρυφερό, κάτι πιο σταθερό. Κάποια στιγμή, λοιπόν, βγαίναμε με μια κοπέλα με την οποία κάναμε τρίο και προέκυψε από μόνο του. Ήταν η πρώτη μας σχέση η οποία δεν κράτησε για πολύ, κυρίως λόγω ασυμφωνίας χαρακτήρων.

Πώς γνωρίστηκες με τις συντρόφους σου;

Με την κύρια σχέση μου είμαστε μαζί εδώ και 8 χρόνια. Γνωριστήκαμε διαδικτυακά μέσω των Social Media. Υπήρχε εξ’ αρχής ένα πολύ δυνατό δέσιμο. Σχεδόν συγκατοικήσαμε από την πρώτη μέρα που βρεθήκαμε. Με την κοπέλα μας γνωριστήκαμε πριν περίπου τρία χρόνια όταν ψαχνόμασταν στο Tinder. Αναφέρω την στιγμή της γνωριμίας και όχι την διάρκεια της σχέσης, γιατί υπήρξαν “διαλείμματα”. Και το τονίζω αυτό γιατί συνήθως οι τριαδικές σχέσεις παρουσιάζονται ως κάτι “Super wow”. ΔΕΝ είναι εύκολο.

Μιλάτε ανοιχτά για τη σχέση σας;

Μιλάμε για τη σχέση μας κυρίως στον στενό φιλικό μας κύκλο. Κυρίως σε ανθρώπους που ελπίζουμε ότι δε θα κολλήσουν σε στερεότυπα. Κυρίως σε LGBT άτομα στα οποία είναι πιο εύκολη η αποδοχή της αμφισεξουαλικότητας που εκ των πραγμάτων υπάρχει στη σχέση μας. Βέβαια έχουμε αντιμετωπίσει επικριτικότητα και αλλαγή συμπεριφοράς από LGBT ή LGBT friendly άτομα. Στην οικογένειά μας δεν έχουμε μιλήσει ακόμα. Προσωπικά δεν έχω πρόβλημα στο να κάνω coming out. Η σύντροφός μου όμως δε το θέλει. Και κακά τα ψέματα, η κοινωνία αποδέχεται πολύ πιο εύκολα έναν πολυσυντροφικό άντρα, παρά μια πολυσυντροφική γυναίκα.

Έχετε δεχτεί κριτική από τους οικείους σας για την σχέση σας;

Κακά τα ψέματα, όταν μπαίνουμε στη διαδικασία να μιλήσουμε σε τρίτα άτομα για την σχέση που έχουμε με την κοπέλα μας, είναι λογικό να υπάρξει αμηχανία και από τις δυο πλευρές. Στη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων φαίνεται περίεργο. Αρχίζει συνήθως μια σειρά διερευνητικών ερωτήσεων (όπως αυτές που απαντώ εδώ καλή ώρα) για να το καταλάβουν καλύτερα. Κάποιοι – λιγότεροι ευτυχώς – δεν το δέχονται. Είτε επειδή πιστεύουν πως είναι κάτι πρόστυχο, είτε επειδή θεωρούν ότι τρέφω κάποιου είδους μισογυνισμό – λες και είναι κάτι που επέλεξα από μόνος. Πάντοτε όμως έτεινα να θεωρώ το coming out ένα πολύ καλό φίλτρο για να ξεσκαρτάρω τέτοιους ανθρώπους από τη ζωή μου. Ούτως η άλλως δε τους θέλω. Πληγώνομαι όταν συμβαίνει, αλλά το βλέπω για καλό.

Έχετε έρθει αντιμέτωποι με ταμπού και κοινωνικά στερεότυπα;

Έχω την αίσθηση ότι τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι τείνουν να αμφισβητούν τις παραδοσιακές σχέσεις γενικότερα. Οι άνθρωποι που κατέκριναν τη ζωή μας για λόγους “ηθικής” ήταν ελάχιστοι. Πιθανό βέβαια να συμβαίνει αυτό στον μικρόκοσμό μου ή να μη μιλάνε μπροστά μου. Από στερεότυπα όμως άλλο τίποτα. Αυτό που με εκνευρίζει αφάνταστα είναι όταν με αντιμετωπίζουν ως τον “πολλά βαρύ μάτσο άντρα” που έχει δυο γυναίκες. Αγνοούν δηλαδή τη σχέση που έχουν τα κορίτσια μεταξύ τους και επικεντρώνονται στον άντρα. Επίσης, πολύ συνηθισμένη είναι η αντιμετώπιση μιας τριαδικής σχέσης ως κάτι που διεξάγεται απαραίτητα στο κρεβάτι. Είναι κάτι που δεν ισχύει. Ξέρετε, κάνουμε ότι κάνουν και τα ζευγάρια. Τρώμε, βγαίνουμε βόλτες, βλέπουμε ταινίες, πηγαίνουμε για καφέ κλπ.

Επίσης, πολύ συνηθισμένη είναι η αντιμετώπιση μιας τριαδικής σχέσης ως κάτι που διεξάγεται απαραίτητα στο κρεβάτι. Είναι κάτι που δεν ισχύει. Ξέρετε, κάνουμε ότι κάνουν και τα ζευγάρια. Τρώμε, βγαίνουμε βόλτες, βλέπουμε ταινίες, πηγαίνουμε για καφέ κλπ.

Υπάρχει το κομμάτι της ζήλιας; Τόσο μεταξύ σας όσο και για άλλους;

Θα έλεγα ότι υπάρχει πάντοτε ένα κομμάτι ανασφάλειας. Κάποιος μπορεί να νιώσει ότι είναι “στην απ’ έξω”. Θεωρώ πως η πολυσυντροφικότητα βασίζεται στην ειλικρίνεια και την εμπιστοσύνη. Είναι πολύ σημαντικό το κάθε μέλος να δουλέψει με τον εαυτό του και να διαπιστώσει τους παράγοντες που του δημιουργούν μια ανασφάλεια που συνήθως δεν έχει βάση.

Πώς βιώνετε το κομμάτι του σεξ με τις συντρόφους σου;

Σεξ μπορεί να κάνουμε όλα μαζί ή και κατά δυάδες. Σε ό,τι αφορά το τρίο, προσωπικά λατρεύω να κάνω σεξ με δυο γυναίκες. Πολλές φορές νιώθω ότι αυτό έχει να κάνει με το γυναικείο κομμάτι της προσωπικότητάς μου. Μου αρέσει πιο πολύ να κοιτάζω. Είναι σαν να γίνομαι για λίγο γυναίκα. Οι περισσότεροι φαντάζονται ένα τρίο όπως αυτό διεξάγεται στις τσόντες. Συνήθως δεν έχει καμία σχέση. Μπορεί π.χ. να υπάρξει τρυφερότητα. Οι ταινίες πορνό έχουν αναδείξει το τρίο ως κάτι που συμβαίνει για την ικανοποίηση του άντρα. Ωστόσο, μπορεί να υπάρξει ικανοποίηση και για τα τρία μέλη. Προσωπικά θα με ξενέρωνε αν συνέβαινε το αντίθετο. Θέλω όλοι να παίζουν με όλους. Να ικανοποιούνται όλοι. Επίσης σε αντίθεση πάντως με ότι φαντάζονται οι περισσότεροι, μπορεί να υπάρξει μεγάλο χρονικό διάστημα αποχής από το σεξ, όπως άλλωστε συμβαίνει και στα ζευγάρια.

Ο έρωτας πιστεύεις πως μπορεί να μοιραστεί, σε αντίθεση με ό,τι προστάζουν οι κοινωνικές νόρμες;

Ποτέ δεν μπόρεσα να κατανοήσω αυτό το “μοιράζομαι” σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα συναισθήματα. Θεωρώ πως δεν υπάρχει “αγαπώ κατά 60% τον έναν άνθρωπο και κατά 40% τον άλλον”. Η αγάπη δε χωρίζεται, ούτε μετριέται. Είτε αγαπάς είτε δεν αγαπάς. Μου θυμίζει το παιδιαρίστικο “ποιον αγαπάει πιο πολύ η μαμά, τον ένα γιο ή τον άλλο”. Ελπίζω κάποια στιγμή η κοινωνία να ξεπεράσει την ανταγωνιστικότητα που της έχει κληροδοτηθεί, και αυτό δεν αφορά μόνο την πολυσυντροφικότητα.

Στη συνέχεια, στο NEWS 24/7 μιλούν ο Ήλιος, η R. και η Α. Ο Ήλιος έχει πολυσυντροφικές σχέσεις με την R. και την A. Γνωρίστηκαν μέσω των social media. Ήλιος και R. ζουν στην Αθήνα, ενώ η Α. στη Θεσσαλονίκη.

Πότε ανακάλυψες πως είσαι πολυσυντροφικός/η;

Ήλιος: Όταν αποδέχτηκα τον εαυτό μου σ’ αυτό το κομμάτι, το 2014. Ενώ είχα ταυτόχρονα συναισθήματα για περισσότερα άτομα, σε όλη μου τη ζωή προσπαθούσα να πείσω τον εαυτό μου πως τα συναισθήματα αυτά δεν υπήρχαν ή πως ήταν ψεύτικα. Εν τέλει αποφάσισα πως από το να κοροϊδεύω τον εαυτό μου ή τη σύντροφό μου, ήταν καλύτερο να της πω πως είμαι πολυσυντροφικός.

R.: Από το γυμνάσιο ήξερα πως ήμουν πολυσυντροφική γιατί μου άρεσαν αρκετές κοπέλες και αγόρια ταυτόχρονα. Επίσης δεν βίωνα το αίσθημα της ζήλιας και το θεωρούσα κάτι απολύτως φυσιολογικό, πίστευα ότι αρκετά άτομα ήταν πολυσυντροφικά απλά δεν το παραδέχονταν, επηρεασμένα από την τοξική μονογαμική κουλτούρα.

Α.: Άρχισα να υποπτεύομαι πως είμαι πολυσυντροφική πριν 3-4 χρόνια, όταν ένιωθα πολλά αισθήματα για δύο κοντινά μου πρόσωπα μαζί, κάτι το οποίο δεν κάθισα ποτέ να αναλύσω περισσότερο γιατί στο μυαλό μου μού φάνηκε φυσιολογικό.

Πόσο καιρό είστε μαζί; Πώς ήρθατε σε επαφή;

Ήλιος: Αυτή τη στιγμή έχω δύο ξεχωριστές μεταξύ τους σχέσεις, με κοπέλες που απαντούν κι αυτές στη συνέντευξη. Η μία ζει όπως και εγώ στην Αθήνα, είμαστε μαζί λίγο παραπάνω από δύο χρόνια και βρισκόμαστε αρκετά συχνά. Η άλλη βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και είμαστε μαζί από την αρχή του περασμένου έτους. Η πανδημία και η απόσταση μας έχουν δυσκολέψει, όμως έχουμε πολύ όμορφη, σταθερή και ουσιαστική συναισθηματική και συντροφική επαφή. Και με τις δύο γνωριστήκαμε μέσα από τα social media.

R.: Με τον σύντροφό μου είμαστε περίπου 2 χρόνια και τον γνώρισα τυχαία στο facebook.

Α.: Με το πρώτο πολυσυντροφικό άτομο που είχα γνωρίσει ποτέ, είμαστε μαζί ένα χρόνο αν και από απόσταση διότι ζει στην Αθήνα ενώ εγώ στην Θεσσαλονίκη. Γνωριστήκαμε από τα social media αλλά για αρκετό καιρό είμασταν απλά φίλοι. Έχουμε πολύ καλή επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα. Αυτήν την χρονική στιγμή δεν έχω κάποια παράλληλη σχέση.

Μιλάτε ανοιχτά για τη σχέση σας;

Ήλιος: Σε φλερτ, φροντίζω να είναι από τα πρώτα πράγματα που θα πω. Σε σχετικές συζητήσεις με φίλους και στον δημόσιο διάλογο, είναι απολύτως φυσιολογικό να αναφερθούν οι συντροφικές σχέσεις, πάντα με σεβασμό στα όρια ιδιωτικότητας του κάθε ατόμου. Στην περίπτωση που κάποιος προσπαθήσει να μειώσει αυτό που ζω, θα μειώσω ή θα διακόψω τις επαφές μας.

R.: Ναι λέω ανοιχτά ότι είμαι πολυσυντροφική και κυρίως σε άτομα που βγαίνω για να είμαι ειλικρινής μαζί τους, γενικά το λέω ανοιχτά.

Α.: Ναι. Είναι κάτι που ξεκαθαρίζω από την αρχή, διότι δεν θα ήθελα ποτέ να είμαι με κάποιον/α που δεν σέβεται αυτό που είμαι.

Έχετε δεχτεί κριτική από τους οικείους σας για τη σχέση σας; Έχετε έρθει σε αμηχανία;

Ήλιος: Η μία μου γιαγιά είχε μεγάλο θέμα μ’ αυτό. Τη μια μέρα έλεγε “αυτό δεν είναι έρωτας, αυτό δεν είναι αγάπη”. Την άλλη μέρα έλεγε “βλέπω πόσο αγαπιέστε και σας χαίρομαι”. Δεν μπορούσε να το καταλάβει. Συμφωνήσαμε πως κάποια πράγματα συμβαίνουν κι ας μη μπορούμε να τα καταλάβουμε όλοι. Κάποια στιγμή μίλησε άσχημα και τώρα τη βλέπω πιο σπάνια. Οι γονείς και τ’ αδέρφια μου είχαν κάποιες απορίες που τους έλυσα και το αποδέχτηκαν στο έπακρο. Η άλλη μου γιαγιά θέλει να με δει γαμπρό πριν πεθάνει. Ο πολυσυντροφικός γάμος στην Ελλάδα, θα επιτραπεί περίπου εκατό χρόνια μετά τον πρώτο γκέι γάμο στη Μητρόπολη Αθηνών. Θα της το πω να έρθει.

R.: Ναι, από φίλες αλλά δεν έχω έλθει σε αμηχανία.

Α.: Δεν την λαμβάνω σαν κριτική, αλλά έχω ακούσει αρκετά σχόλια από την μητέρα μου μέχρι και πρώην φίλους μου ότι αυτό που ζω είναι απλά μια φάση και θα “σοβαρευτώ” όταν μεγαλώσω. Δεν με ενοχλεί τόσο. Μερικές φορές το διαφορετικό μας φοβίζει και δεν το δεχόμαστε άμεσα.

Η μία μου γιαγιά είχε μεγάλο θέμα μ’ αυτό. Τη μια μέρα έλεγε “αυτό δεν είναι έρωτας, αυτό δεν είναι αγάπη”. Την άλλη μέρα έλεγε “βλέπω πόσο αγαπιέστε και σας χαίρομαι”. Δεν μπορούσε να το καταλάβει. Συμφωνήσαμε πως κάποια πράγματα συμβαίνουν κι ας μη μπορούμε να τα καταλάβουμε όλοι.- Ήλιος

Έχετε έρθει αντιμέτωποι με ταμπού και κοινωνικά στερεότυπα;

Ήλιος: Όχι ιδιαίτερα. Παίζει ρόλο και το περιβάλλον που κινείται κανείς. Μία τριάδα/τετράδα/ν-άδα νέων ανθρώπων στο κέντρο της (συμ)πρωτεύουσας ή σε μια παραλία, σπανίως τραβά τα βλέμματα. Ο κόσμος βλέπει απλώς χαρούμενους νέους ανθρώπους και δεν δίνει σημασία. Στην εστίαση μπορεί να υπάρξει ψίθυρος. Σε χωριό συγγενών, μπορεί να εκδοθεί μέχρι και προφορικό διήγημα. Σε μεγαλύτερη ηλικία, μπορεί να αποτελεί μεγαλύτερο ζήτημα. Από την άλλη, η ορατότητα του σήμερα μας διασφαλίζει την ασφαλέστερη ύπαρξη στον δημόσιο χώρο του αύριο.

R.: Ναι έχω έλθει αντιμέτωπη κυρίως από φίλες που θεωρούν ότι απλά παίζω και δεν συνάπτω μια ουσιαστική σχέση.

Α.: Έχω αντιμετωπίσει χυδαίες συμπεριφορές από άτομα τα οποία φλέρταρα. Μόλις έφερνα στο θέμα την πολυσυντροφικότητα αναφέρονταν σε αυτό σαν να είναι κάποιου είδους φετίχ. Προφανώς το φλερτ σταματούσε εκεί.

Υπάρχει το κομμάτι της ζήλιας; Τόσο μεταξύ σας όσο και για άλλους;

Ήλιος: Προσωπικά δεν το βιώνω αυτό το συναίσθημα, το έχω ξεπεράσει. Δεν είναι υποτιμητικό να ζηλεύει κανείς, ούτε είναι “ανώτερο” το άτομο που δεν ζηλεύει. Μια πρώην σύντροφός μου πήρε την εξαιρετικά θαρραλέα πρωτοβουλία να ζητήσει από μια κοπέλα που φλερτάραμε (και πλέον έχουμε σχέση), να τη βοηθήσει να διαχειριστεί τη ζήλια απέναντί της. Η ζήλια είναι ένα συναίσθημα όπως όλα και μπορούμε, μόνοι ή με βοήθεια, να το διαχειριστούμε ή να το ξεπεράσουμε. Κατά μία έννοια είναι σαν να ξεπερνάς μια φοβία. Το ίδιο ισχύει και για τις μονογαμικές σχέσεις. Ένα άτομο που ζηλεύει πολύ, δεν αγαπά κατ’ ανάγκη πολύ, ούτε το αντίστροφο. Στις πολυσυντροφικές σχέσεις χρειάζεται ειλικρίνεια, επικοινωνία.

R.: Η ζήλια είναι ανθρώπινο συναίσθημα και μπορεί να υπάρξει σε όλες τις σχέσεις. Εγώ δεν βιώνω ζήλια, αλλά κάποιες φορές τριγκάρεται ο φόβος εγκατάλειψης που έχω, αλλά αυτό το βιώνω σε κάθε είδους σχέση.

Α.: Προσωπικά δεν ένιωσα ποτέ μου ζήλια. Στο μυαλό μου οι σχέσεις αυτές πάντα ήταν νορμάλ όσο υπήρχε ενδιαφέρον και αγάπη. Καλό είναι όμως, να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα αφήσουμε την ζήλια να γίνει εμπόδιο πριν κάνουμε οποιαδήποτε σχέση και να την αντιμετωπίζουμε συζητώντας.

Πώς βιώνετε το κομμάτι του σεξ;

Ήλιος: Όμορφα; Χα χα χα! Όπως και στο συντροφικό κομμάτι, έτσι και στο σεξουαλικό, οι πολυσυντροφικές σχέσεις λειτουργούν διαφορετικά μεταξύ των ατόμων. Σίγουρα είναι πολύ έντονο και όμορφο π.χ. να κάνεις ταυτόχρονα σεξ με τα άτομα που αγαπάς, αρκεί να γίνεται με ασφάλεια και συναίνεση. Όμως αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη το ζητούμενο. Το σεξ είναι ούτως ή άλλως διαφορετικό με το κάθε άτομο κι αυτό το κάνει πιο ενδιαφέρον και αυξάνει την επιθυμία.

R.: Στις πολυσυντροφικές σχέσεις το σεξ είναι κάτι που πρέπει να το συζητούν τα άτομα ανοιχτά, δεν εννοώ λεπτομέρειες για τους διάφορους συντρόφους, αλλά τα όρια που θέτει το κάθε άτομο, τη συναίνεση, καθώς και το θέμα της προφύλαξης και των εξετάσεων, που για εμένα είναι το πιο σημαντικό.

Α.: Κάθε φορά που συναντιόμαστε περνάμε πολύ όμορφα και υπάρχει πολύ πάθος. Προσπαθούμε να δοκιμάζουμε καινούργια πράγματα με συναίνεση φυσικά.

Η αγάπη πιστεύετε πως μπορεί να μοιραστεί;

Ήλιος: Με κάθε άτομο δημιουργείται ξεχωριστό ολόκληρο συναίσθημα και στην επαφή μαζί του, το συναίσθημα είναι όλο εκεί, όπως και το σώμα. Κατ’ αυτή την έννοια, το μόνο που μένει να μοιραστεί, είναι ο χρόνος. Αυτό σημαίνει πως “έχουμε πρόγραμμα” ή τουλάχιστον πως βοηθάει να έχουμε. Η ζωή είναι τόσο πιο ενδιαφέρουσα και υγιής όταν τη ζεις αυθεντικά, που δεν αξίζει να ζεις για το “τι θα πει ο κόσμος” που δεν είναι μέρος της. Κάποια στιγμή θα πεθάνουμε. Ας μπορούμε ως τότε, να πούμε πως ζήσαμε.

R.: Ναι σίγουρα.

Α.: Ο έρωτας και η αγάπη όταν μοιράζονται προσφέρουν μόνο καλό. Δεν υπάρχει λόγος να “μικρύνω” τον εαυτό μου για την άποψη κάποιου τρίτου, όταν αυτό που κάνω είναι αθώο και άκακο.

Τέλος, στο NEWS 24/7 μιλούν ο Γιώργος και η Έλενα, οι οποίοι διατηρούν σχέση, στο πλαίσιο της ανεξάρτητης πολυσυντροφικότητας. Οι δυο τους διατηρούν και άλλες ανοικτές σχέσεις παράλληλα, χωρίς κάποια από αυτές να είναι η πρωταρχική τους σχέση. Ο Γιώργος είναι διαχειριστής της ιστοσελίδας: polyamorygr.wordpress.com / Facebook: Polyamorygr.

Πότε και πώς ανακάλυψες ότι είσαι πολυσυντροφικός/ή;

Γιώργος: Ήδη από την εφηβεία είχα την πεποίθηση ότι ιδανικά οι σχέσεις των ανθρώπων θα πρέπει να είναι ελεύθερες σε κάθε επίπεδο. Το μοιραζόμουν αυτό με φίλους και ερωτικούς συντρόφους, αλλά πιο πολύ ως ένα ιδανικό προς το οποίο πρέπει να κινηθούμε. Κάποια στιγμή, ενώ βρισκόμουν στην Αγγλία, έπεσα τυχαία πάνω στον όρο polyamory (η αγγλική λέξη για την πολυσυντροφικότητα) και ενθουσιάστηκα! Συνειδητοποίησα ότι υπάρχει ένα παγκόσμιο κίνημα που υποστηρίζει και εφαρμόζει στην πράξη αυτά που πίστευα. Ένιωσα ότι βρήκα τη “φυλή” μου. Αυτό μου έδωσε περισσότερη αυτοπεποίθηση για να εκφράζω τις σκέψεις και τις επιθυμίες μου. Άρχισα να το ψάχνω περισσότερο και όταν είδα ότι στο ελληνόφωνο διαδίκτυο (τουλάχιστον εκτός facebook μιας και τότε δεν είχα λογαριασμό) δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα αναφορικά με την πολυσυντροφικότητα, αποφάσισα να φτιάξω το blog μου. Μιλάμε τώρα για το 2013. Αυτό με έφερε σε επαφή με άτομα από την κοινότητα και έτσι αποφάσισα (με βαριά καρδιά γιατί είμαι λίγο τεχνοφοβικός) να φτιάξω facebook και να μεταφέρω κι εκεί το υλικό της σελίδας μου. Πλέον είμαι διαχειριστής σε σελίδες για την πολυσυντροφικότητα, έχω δικτυωθεί με άτομα από όλο τον κόσμο, έχω συμμάσχει σε σχετικά φεστιβάλ και γενικά όλο αυτό αποτελεί σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μου και του τρόπου που αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου και τους γύρω μου.

Έλενα: Μέσα μου ήξερα, απλά δεν είχα τα λόγια να το εκφράσω. Το 2015 παρακολούθησα μια παρουσίαση για την πολυσυντροφικότητα και μου ταίριαξε πολύ.

Πόσο καιρό είστε μαζί; Πως ήρθατε σε επαφή;

Γιώργος: Γνωριστήκαμε μέσω των συναντήσεων της ομάδας “ανοικτές σχέσεις” στο facebook. Γνωριζόμαστε αρκετό καιρό και μιλούσαμε σποραδικά από το διαδίκτυο, αλλά πιο κοντά ήρθαμε τον περασμένο Οκτώβρη. Θα ήθελα εδώ να διευκρινίσω κάτι: Η πολυσυντροφικότητα και οι ανοικτές σχέσεις έχουν πολλές μορφές. Οι περισσότεροι άνθρωποι εκτός της κοινότητας την έχουν στο μυαλό τους σαν μια πιο ανοικτή παραλλαγή του κλασσικού ζευγαριού. Παρότι υπάρχει κι αυτό, υπάρχουν και πολλές άλλες μορφές σχέσεων που ξεφεύγουν τελείως από το ζευγάρι. Προσωπικά αυτήν την περίοδο είμαι στη φάση της ανεξάρτητης πολυσυντροφικότητας (solo polyamory). Διατηρώ δηλαδή σχέσεις με τις συντρόφους μου χωρίς όμως να τις ιεραρχώ κάπως και χωρίς να θεωρώ ότι “είμαστε ζευγάρι” με κάποια από αυτές. Άλλωστε, όπως λέει και μια φίλη μου, ζευγάρια είναι μόνο οι κάλτσες. Δεν αποκλείω κάποια άλλη μορφή σχέσης για το μέλλον βέβαια. Πού θα πάει, κάποια στιγμή θα τη φτιάξουμε την παγκόσμια πολυσυντροφική κομμούνα χαχαχα.

Έλενα: Είχαμε γνωριστεί παλιά και βλεπόμασταν στις συναντήσεις της ομάδας “ανοιχτές σχέσεις”, όμως τον Οκτώβριο του 2020 ήρθαμε πιο κοντά. Λίγο πριν φύγω για εξωτερικό. Εμ, δεν είμαστε και ακριβώς “μαζί”, με την έννοια του κλασσικού μονογαμικού ζευγαριού. Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε στην ίδια πόλη, οπότε κρατάμε μια όμορφη επαφή.

Μιλάτε ανοιχτά για τη σχέση σας;

Γιώργος: Γενικά δε μου αρέσει να συζητάω ιδιαίτερα για την προσωπική μου ζωή. Όλοι οι κοντινοί μου άνθρωποι γνωρίζουν βέβαια ότι είμαι πολυσυντροφικός. Οι λεπτομέρειες νομίζω ότι αφορούν τα άτομα που τις βιώνουν.

Έλενα: Μόνο σε ανθρώπους που μπορούν να ακούσουν και να καταλάβουν το πλαίσιο.

Έχετε δεχτεί κριτική από τους οικείους σας για την σχέση σας; Έχετε έρθει σε αμηχανία;

Γιώργος: Όχι και στα δύο. Οι οικείοι μου άνθρωποι, παρότι μπορεί να διαφωνούν, με εμπιστεύονται και σέβονται απόλυτα τις επιλογές μου.

Έλενα: Ναι, γιατί κάποιοι συγγενείς, παρόλο που έχουν καλή πρόθεση, έχουν κάτι πολύ συγκεκριμένο στο μυαλό τους ως “ευτυχία”, που τους εμποδίζει να δουν ότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και έχει διαφορετικά κριτήρια και άλλες ανάγκες.

Έχετε έρθει αντιμέτωποι με ταμπού και κοινωνικά στερεότυπα;

Γιώργος: Με αυτά ερχόμαστε σε επαφή καθημερινά στην κοινωνία μας όχι μόνο στο θέμα των σχέσεων, αλλά σε όλους τους τομείς της κοινωνικής μας ζωής. Για να εστιάσω στην πολυσυντροφικότητα νομίζω ότι όλα τα άτομα εκπαιδευόμαστε από μικρά να θεωρούμε ότι η μονογαμική σχέση είναι η ανώτερη και η μόνη φυσική μορφή σχέσης. Αυτό γεννάει πάρα πολλά ταμπού και στερεότυπα για τα πολυσυντροφικά άτομα. Προσωπικά από κοντά εκτός από μία, δύο ακραίες περιπτώσεις, έχω ακούσει διάφορα στερεοτυπικά πριν τα άλλα άτομα μάθουν την πολυσυντροφική μου ιδιότητα. Μετά συνήθως είναι πιο προσεκτικοί χαχα. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις καλοπροαίρετων σχολίων που κρύβουν από πίσω στερεοτυπικές αντιλήψεις. Στο διαδίκτυο ωστόσο μου έχει τύχει να δεχθώ χυδαία επίθεση και μόνο στην αναφορά της λέξης. Και φυσικά να διαβάσω τα μύρια όσα σε σχετικές συζητήσεις. Ότι φοβόμαστε τη δέσμευση, ότι οι ανοικτές σχέσεις δεν είναι τόσο σοβαρές, ότι αυτά τα πράγματα δε γίνονται κλπ. Όσο πιο πολύ όμως γνωρίζω πολυσυντροφικά άτομα που είναι σε μακροχρόνιες σχέσεις αγάπης και αλληλοσεβασμού, που μεγαλώνουν παιδιά μαζί κλπ. τόσο λιγότερο παίρνω σοβαρά τέτοια σχόλια. Εσείς που νομίζετε ότι δε γίνεται, αφήστε μας να συνεχίσουμε να το ζούμε.

Έλενα: Ναι, πολύ συχνά. Ακόμα και εγώ μέσα μου παλεύω ξεπεράσω όλες αυτές τις αντιλήψεις που μεγάλωσα. Από το άμεσο περιβάλλον, μέχρι όλες τις ταινίες της Βουγιουκλάκη και του Hollywood.

Υπάρχει το κομμάτι της ζήλιας; Τόσο μεταξύ σας όσο και για άλλους;

Γιώργος: Αυτό είναι ένα ακόμα στερεότυπο. Κανείς δεν είπε ότι τα πολυσυντροφικά άτομα δε ζηλεύουν. Υπάρχει μεγάλη βιβλιογραφία μέσα στις πολυσυντροφικές κοινότητες για τη διαχείριση της ζήλιας μέσα στη σχέση που θα μπορούσε νομίζω να φανεί πολύ χρήσιμη και σε άτομα που βρίσκονται σε μονογαμικές σχέσεις. Φυσικά και υπάρχει ζήλια. Η διαφορά είναι ότι όταν ζηλεύω για κάτι, καταλαβαίνω ότι είναι δική μου ανασφάλεια που χρειάζεται να τη δουλέψω με τον εαυτό μου πρώτα από όλα. Και βέβαια θα την επικοινωνήσω με τις σχέσεις μου, αφού η επικοινωνία είναι σημαντικό κομμάτι. Αλλά δε θα θεωρήσω τη ζήλια ως ένδειξη αγάπης, ούτε ως αποτέλεσμα των πράξεων των συντρόφων μου. Θα έλεγα ότι όσο πιο ασφαλής νιώθω με ένα άτομο, τόσο λιγότερο ζηλεύω. Και μπορεί να σας φαίνεται περίεργο, αλλά το ότι μια σχέση είναι ανοικτή μου δημιουργεί μεγαλύτερη ασφάλεια. Γιατί ξέρω ότι η εκάστοτε σύντροφος δεν έχει κίνητρο να μου κρύψει πράγματα, όπως σε μια αποκλειστική σχέση.

Έλενα: Εννοείται ότι υπάρχει. Απλά όπως είπε και ο Γιώργος όταν το νιώθω, αναγνωρίζω ότι είναι μια δική μου ανασφάλεια που χρειάζεται να δουλέψω.

Πώς βιώνετε το κομμάτι του σεξ;

Γιώργος: Να πω εδώ ότι το σεξ δεν είναι απαραίτητο κομμάτι μιας πολυσυντροφικής σχέσης. Υπάρχουν πολυσυντροφικά άτομα που είναι ασεξουαλικά. Προσωπικά για εμένα το σεξ είναι ένας τρόπος επικοινωνίας και γνωριμίας με το άλλο άτομο. Ένα παιχνίδι για ενήλικες. Για να το απολαύσω χρειάζεται να αφεθώ, να νιώσω ότι μπορώ να εμπιστευτώ τη σύντροφο μου ώστε να εμφανιστώ γυμνός μπροστά της κυριολεκτικά και μεταφορικά. Να αισθανθώ ότι μπορώ να δείξω την ευαλωτότητα μου. Για αυτό και πλέον σπάνια κάνω one night stands. Το σεξ για μένα χρειάζεται χρόνο για να μεστώσει. Και δε μιλάω εδώ μόνο για τη διάρκεια της πράξης. Χρειάζεται χρόνο με το άλλο άτομο ώστε να δημιουργηθεί οικειότητα, να μπορείς να αποκαλύψεις όλες σου τις πλευρές, τις φαντασιώσεις ακόμη και τις πιο σκοτεινές επιθυμίες. Όταν γίνει αυτό τότε το σεξ μπορεί να μετατραπεί σε μια μυσταγωγική, εκστατική εμπειρία ένωσης όπου δεν υπάρχει πια χώρος και χρόνος.

Ο έρωτας, η αγάπη πιστεύετε πως μπορούν να μοιραστούν;

Γιώργος: Ξεκάθαρα ναι. Όπως αγαπάς τα αδέρφια σου, τα παιδιά σου, τους φίλους σου, έτσι ακριβώς μπορείς να αγαπάς και τους ερωτικούς σου συντρόφους. Η αγάπη δεν είναι πίτα που όσο κόβεις κομμάτια μειώνεται. Η αγάπη είναι τέχνη που όσο περισσότερο την εξασκείς, τόσο καλύτερος γίνεσαι σε αυτή. Το να περιμένεις να βρεις τον τέλειο σύντροφο για να του δώσεις όλη σου την αγάπη είναι σαν να είσαι ζωγράφος που δεν έχει πιάσει ποτέ πινέλο και περιμένει να βρει το τέλειο τοπίο για να το ζωγραφίσει. Ακόμη κι αν κάποτε το βρεις θα διαπιστώσεις ότι δεν ξέρεις να τραβήξεις ούτε μια γραμμή για να το αποτυπώσεις στον καμβά. Η κοινωνία που ζούμε παρότι μιλάει συνέχεια για αγάπη και για έρωτα παράλληλα, τα πολεμάει και τα περιορίζει στην ιδιωτικοποιημένη μορφή του ζευγαριού. Η αντίληψη που έχουμε για τον έρωτα και την αγάπη προέρχεται από τη βικτωριανή εποχή. Υπήρχαν κοινωνίες που τα αντιλαμβάνονταν αυτά τα πράγματα πολύ διαφορετικά. Αλλά και στο σήμερα μέσα από τις πολυσυντροφικές κοινότητες έχω γνωρίσει προσωπικά εκατοντάδες άτομα που ζουν σε μακροχρόνιες ευτυχισμένες σχέσεις, σε διευρυμένες μορφές οικογένειας κλπ. Υπάρχουν και άφθονες επιστημονικές μελέτες πάνω στο ζήτημα που αποδεικνύουν πόσο εφικτό είναι κάτι τέτοιο. Ήδη αυτό που θεωρούμε μονογαμία σήμερα είναι πολύ πιο ρευστό και σχετικό από ότι πριν έναν αιώνα. Νομίζω ότι στο μέλλον θα περάσουμε από τις σημερινές σχέσεις κτητικότατας και αποκλειστικότητας σε σχέσεις μοιράσματος και αλληλεγγύης σε όλους τους τομείς της ζωής μας και η συλλογική συμβίωση θα πάρει μια πολύ πιο διευρυμένη μορφή από αυτή της πυρηνικής οικογένειας.

Έλενα: Ό,τι είπε ο Γιώργος!

Αν είναι για αγάπη, τότε είναι για καλό

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις