Έρευνες: Ποια νέα φάρμακα για τον καρκίνο έρχονται σύντομα

Πρώτη η μέθοδος της ανοσοθεραπείας μπαίνει στο παιχνίδι κατά του καρκίνου, με τη χρήση φαρμάκων που ονομάζονται αναστολείς PD-1 και PD-L1, με τους οποίους έχει αυξήσει κατά πολύ τους χρόνους επιβίωσης για ορισμένους θανατηφόρους καρκίνους, μεταξύ των οποίων το μελάνωμα (καρκίνος δέρματος), ο καρκίνος του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών. 

Αυτά τα φάρμακα δεν σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα, αντίθετα, τα δυσκολεύουν να κρυφτούν από τα καρκινοκτόνα Τ-κύτταρα του οργανισμού.

Από την πλευρά τους τα εξατομικευμένα εμβόλια κατά του καρκίνου μεταμορφώνουν περαιτέρω το πεδίο της μάχης. 

Αυτά, χρησιμοποιούν γενετική αλληλουχία για να εντοπίσουν συγκεκριμένες μεταλλάξεις στον καρκίνο ενός ατόμου και όπως τα εμβόλια Covid που χρησιμοποιούν την ίδια προσέγγιση, ωθούν το ανοσοποιητικό του σύστημα να παράγει Τ-κύτταρα που στοχεύουν τα καρκινικά κύτταρα με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη. 

Τα εξατομικευμένα εμβόλια ως επί το πλείστον είναι διαθέσιμα μόνο σε κλινικές δοκιμές φαρμάκων προς το παρόν, αλλά ορισμένα αναμένεται να εγκριθούν και να είναι διαθέσιμα σε 

Πώς λειτουργούν οι νέες θεραπείες

Για να καταλάβετε πώς λειτουργεί η ανοσοθεραπεία, πρέπει πρώτα να καταλάβετε πώς το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού καταπολεμά φυσιολογικά τον καρκίνο. 

Κάθε καρκίνος ξεκινά με μια μετάλλαξη. Τα δικά σας Τ-κύτταρα είναι προγραμματισμένα να αναγνωρίζουν κύτταρα που είναι ξένα στον οργανισμό και να τα σκοτώνουν.

Το πρόβλημα είναι ότι οι καρκίνοι έχουν αναπτύξει τους δικούς τους μηχανισμούς για την απενεργοποίηση της δραστηριότητας των Τ-κυττάρων. Οι αναστολείς PD-1 και PD-L1 αναζωογονούν τα Τ-κύτταρα και τους επιτρέπουν να αρχίσουν να καταστρέφουν ξανά τα καρκινικά κύτταρα.

Αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό. Ορισμένες φορές ο οργανισμός δεν θα αναπτύξει σημαντική ανοσολογική απάντηση μέχρι ο καρκίνος να έχει προχωρήσει τόσο πολύ που η μάχη να είναι χαμένη.

Σε αυτό το σημείο έρχονται τα εμβόλια κατά του καρκίνου. Βοηθούν τον οργανισμό να ενισχύσει την παραγωγή των κατάλληλων Τ-κυττάρων για να στοχεύσει συγκεκριμένους καρκίνους πριν αυτοί ξεφύγουν από τον έλεγχο.

«Αν κοιτάξετε τα τελευταία 20 χρόνια, έχουμε πραγματικά εξελιχθεί από το να σκεφτόμαστε τον καρκίνο ως ανατομικό, όπως για παράδειγμα μαστός, προστάτης κ.λπ., σε εκατοντάδες μεμονωμένους καρκίνους που βασίζονται πραγματικά στην ειδική βιολογία του ίδιου του όγκου», λέει ο William Dahut, επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.

Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι νέες θεραπείες για τον καρκίνο

Ο οικολόγος James Gulley, από το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ, επισημαίνει τις προόδους στη θεραπεία του μελανώματος, του πιο θανατηφόρου καρκίνου του δέρματος, ως παράδειγμα των δυνατοτήτων αυτών των φαρμάκων. 

Σε μια πρόσφατη δοκιμή, ένας αναστολέας PD-1 από τη MSD σε συνδυασμό με εξατομικευμένα εμβόλια κατά του καρκίνου που αναπτύχθηκαν με τη Moderna, χορηγήθηκαν σε ασθενείς μετά από χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του μελανώματός τους. 

Το μελάνωμα συχνά επιστρέφει μετά από αυτή τη χειρουργική επέμβαση και μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ωστόσο, ο συνδυασμός φαρμάκου-εμβολίου μείωσε το ποσοστό υποτροπής ή θανάτου κατά 44%, ανακοίνωσαν οι δύο εταιρείες τον Δεκέμβριο.

Το Keytruda της MSD εγκρίθηκε για πρώτη φορά το 2014 και χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα από τους ογκολόγους. 

Η έγκριση του εξατομικευμένου αντικαρκινικού εμβολίου της Moderna θα μπορούσε να διαρκέσει άλλα δύο έως τέσσερα χρόνια, λέει από την πλευρά του ο Kyle Holden, επικεφαλής ανάπτυξης, θεραπείας και ογκολογίας της Moderna. 

Ενώ η Moderna έχει δοκιμάσει τα εμβόλια μόνο κατά του μελανώματος, ο Holden λέει ότι ελπίζει ότι τα εμβόλια μπορούν τελικά να αναπτυχθούν κατά πολλών άλλων τύπων καρκίνων.

«Κάθε καρκίνος έχει μεταλλάξεις, οπότε πιστεύουμε ότι θα πρέπει να είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε ένα εμβόλιο για κάθε άτομο που έχει καρκίνο», λέει ο Holden. «Το αν αυτό το εμβόλιο λειτουργεί ή όχι θα φανεί από τις κλινικές δοκιμές που θα γίνουν».

Η Moderna σχεδιάζει να επεκτείνει τις δοκιμές σε πρόσθετους τύπους όγκων, συμπεριλαμβανομένου του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.

Ο ογκολόγος Jedd D. Wolchok, διευθυντής του Κέντρου Καρκίνου Sandra and Edward Meyer, λέει ότι όταν άρχισε να αντιμετωπίζει ασθενείς το 2000, ο μέσος χρόνος επιβίωσης για ένα άτομο με μεταστατικό μελάνωμα ήταν μεταξύ 6 και 7 μηνών. Τώρα είναι 6 χρόνια.

«Έτσι μπορεί να ανατραπεί ένας τρομερός καρκίνος όταν η σωστή επιστήμη γίνεται ώριμη για να μεταφραστεί σε νέες θεραπείες», τονίζει ο ίδιος.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τις νέες θεραπείες

Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Moderna και η Pfizer-BioNTech μπόρεσαν να δημιουργήσουν αποτελεσματικά εμβόλια για την Covid τόσο γρήγορα, είναι ότι χρησιμοποίησαν πλατφόρμες που ήδη μελετώνται για εμβόλια κατά του καρκίνου. 

Ο Holden της Moderna λέει ότι η εταιρεία του σταμάτησε σε μεγάλο βαθμό τις έρευνες για τα εμβόλια κατά του καρκίνου, από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας για να επικεντρωθεί στο εμβόλιο της Covid.

Το εξατομικευμένο αντικαρκινικό εμβόλιο της Moderna έχει περίπου τις ίδιες παρενέργειες με το εμβόλιο Covid, λέει ο Holden. 

Οι λήπτες έχουν συχνά πόνο στο σημείο της ένεσης και πυρετό για μία ή δύο ημέρες.

Οι αναστολείς PD-1 και PD-L1, όμως, έχουν πιο ουσιαστικές παρενέργειες. 

Αυξάνοντας την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού, μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες που αναγκάζουν τους ασθενείς να σταματήσουν να παίρνουν το φάρμακο ή ενίοτε είναι απειλητικές για τη ζωή, λέει ο William Dahut επικεφαλής Επιστημονικός Διευθυντής της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας. 

«Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολύ ισχυρό και μερικές φορές, αν απελευθερώσεις τα φρένα, μπορεί να πάει προς κατευθύνσεις που δεν θέλεις να πάει», εξηγεί ο ίδιος.

Ο Jedd D. Wolchok, διευθυντής στο Κέντρο Καρκίνου Sandra and Edward Meyer Cancer Center συμφωνεί με αυτό. 

Τούτου λεχθέντος, τα νέα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα είναι γενικά πολύ ασφαλέστερα από τη χημειοθεραπεία που χορηγείται σήμερα, η οποία ήταν η συνήθης θεραπεία για τον καρκίνο πριν από την άφιξη της ανοσοθεραπείας.

Η χημειοθεραπεία συνεχίζει να χρησιμοποιείται. Αλλά οι ογκολόγοι τη χρησιμοποιούν τώρα συχνά σε συνδυασμό με την ανοσοθεραπεία και διαπιστώνουν ότι αυτό καθιστά τη χημειοθεραπεία πιο αποτελεσματική.