Τα ερείπια της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα (μέρος 2ο)

Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, η εφημερίδα “Δημοκρατία” , θα δημοσιεύσει την Παρασκευή συγκλονιστικά στοιχεία των ολέθριων συνεπειών της κατοχής της Ελλάδας από τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Πρόκειται για μια έρευνα, που παρουσιάστηκε το 1945,  στο Παρίσι και το Λονδίνο, καθώς και στη διάσκεψη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στον Αγ. Φραγκίσκο και απαριθμεί αναλυτικά τις απώλειες  της Ελλάδας,  σε πληθυσμό, περιουσία και υποδομές.

Οι ανθρώπινες απώλειες, οι σφαγές, η οικονομική καταστροφή και η καταστροφή των υποδομών, θα παρουσιαστούν με φωτογραφίες, χάρτες και διαγράμματα, όπως καταγράφηκαν στο λεύκωμα “Αι Θυσίαι της Ελλάδος εις τον Β’ Παγκόσμιον Πόλεμον”*, που δημοσιεύθηκε αμέσως μετά την απελευθέρωση.

Το NEWS 247 εξασφάλισε και μέχρι και την Παρασκευή θα προδημοσιεύει αποσπάσματα του μεγάλου αφιερώματος της “Δημοκρατίας” .

Την Τρίτη, σας παρουσιάσαμε ένα μέρος από τα στοιχεία για την οικονομική καταστροφή που προκάλεσαν οι Γερμανοί στην Ελλάδα.

Σήμερα Τετάρτη θα εστιάσουμε στην μεγάλη καταστροφή που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στις υποδομές της χώρας.

Έκαιγαν και κατέστρεφαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους

H κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς, συνοδεύτηκε από μεγάλες καταστροφές στις πόλεις, τα χωριά, τις υποδομές και τα δάση της χώρας.

Οι Γερμανοί αποχωρώντας από την Ελλάδα, άφησαν πίσω τους ερείπια. Από τη Βόρειο Ήπειρο μέχρι τα Δωδεκάνησα, κτίρια, σπίτια, εκκλησίες, νοσοκομεία και σχολεία μετατράπηκαν σε χαλάσματα.

Με κόκκινο σημάδι οι φωτιές, με μαύρο οι βομβαρδισμοί

Οι κατακτητές άφησαν τα ίχνη τους σε κάθε πόλη και κάθε χωριό (βομβαρδισμοί, φωτιές, λεηλασίες), ενώ ελάχιστες περιοχές κυρίως μέσα σε μεγάλες πόλεις παρέμειναν άθικτες.

Η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κατοχής, έχασε 400.000 οικοδομές, δηλαδή το 28% του οικοδομικού της πλούτου και αξίζει να σημειωθεί ότι έρχεται πρώτη σε θυσίες μεταξύ των Συμμάχων.

Χωρίς δρόμους και σιδηροδρομικό δίκτυο

Δρόμοι, γέφυρες, κτίρια ισοπεδώθηκαν ενώ οι κατακτητές δεν σεβάστηκαν ούτε τα δάση.

Όσα δεν τα έκοβαν για να στείλουν ξύλα στη Γερμανία, την Ιταλία και τη Βουλγαρία, τα έκαιγαν για να πολεμήσουν τους αντάρτες. Σε ορισμένες περιοχές μάλιστα όπως η Αττική, η καταστροφή δασών άγγιξε ή ξεπέρασε το 75%.

Όπως φαίνεται και στον παραπάνω χάρτη τεράστιες ήταν και οι καταστροφές στο οδικό δίκτυο (κόκκινες γραμμές), ενώ λίγες γέφυρες έμειναν ανέπαφες.

Οι Έλληνες αντάρτες κατέστρεψαν πολλούς δρόμους για να εμποδίζουν τον ανεφοδιασμό των γερμανικών στρατευμάτων στην Αφρική.

Παράλληλα, όταν η Γερμανία ηττήθηκε και ήρθε η ώρα να εγκαταλείψει την Ελλάδα, ακολουθήθηκε η τακτική της καμμένης γης. Οι κατακτητές κατέστρεφαν κατά την αποχώρησή τους ό,τι μπορούσαν και ουσιαστικά διέλυσαν ό,τι είχε απομείνει από το συγκοινωνιακό δίκτυο της χώρας.

Όλες οι γέφυρες, εκτός από όσες ήταν πολύ μικρές, καταστράφηκαν και το ίδιο συνέβη με τις σήραγγες και με κάθε τεχνικό έργο. Το 90% των γεφυρών με άνοιγμα άνω των 6 μέτρων ισοπεδώθηκαν, ενώ καταστράφηκαν όλες οι γέφυρες (απώλειες) μήκους από 10 έως 40 μέτρα.

Μεγάλες ζημιές υπέστη και το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, είτε από τους Γερμανούς, είτε από αντάρτες που προσπαθούσαν να εμποδίσουν τον ανεφοδιασμό του γερμανικού στρατού.

Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε και με τα μηχανοστάσια, τις δεξαμενές και τους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Από όπου πέρναγαν οι δυνάμεις του άξονα άφηναν πίσω τους συντρίμμια και ερείπια.

Η απελευθέρωση βρήκε την Ελλάδα, χωρίς σιδηροδρομικό δίκτυο. Ελάχιστες γραμμές είχαν μείνει άθικτες σε όλη τη χώρα.

Ίδια εικόνα και στα λιμάνια. Οι Γερμανοί ανατίναζαν εγκαταστάσεις, μηχανήματα και προβλήτες, με αποτέλεσμα κάθε ανεφοδιασμός και επικοινωνία της Ελλάδας να διακοπεί.

Στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, ακολουθήθηκε συγκεκριμένο πλάνο καταστροφής και κατεδαφίστηκαν ή ανατινάχθηκαν τα κυριώτερα κτίρια και εγκαταστάσεις.

Αξίζει τέλος να αναφερθεί ξεχωριστά η καταστροφή του Ισθμού της Κορίνθου. Οι Γερμανοί βύθισαν πλοία, ανατίναξαν τρένα και κατέστρεψαν γέφυρες, με αποτέλεσμα η διώρυγα της Κορίνθου να κλείσει για πολλά χρόνια.

Ολόκληρο το αφιέρωμα για τις συνέπειες της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, μπορείτε να το διαβάσετε στην εφημερίδα “Δημοκρατία” την Παρασκευή.

*Τα στοιχεία που περιέχει το λεύκωμα συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της κατοχής από το Γραφείο Χωροταξικών και Πολεοδομικών Μελετών και Ερευνών του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και από άλλες Δημόσιες Υπηρεσίες της εποχής. Το κείμενο του λευκώματος γράφτηκε από τον Αρχιτέκτονα κ. Κ.Α. Δοξιάδη.

Η εργασία άρχισε τον Μάιο του 1941 και δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 1944 όταν ελευθερώθηκε η Ελλάδα. Το 1945, παρουσιάσθηκε στο Παρίσι και το Λονδίνο, καθώς και στη διάσκεψη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στον Αγ. Φραγκίσκο.