Τσέρνομπιλ, Τσερνόμπιλ ή Τσερνομπίλ; Πώς τονίζεται τελικά
Πώς τονίζεται τελικά σωστά στα ελληνική το εργοστάσιο Chernobyl κοντά στο Πρίπυατ όπου έλαβε χώρα το μεγαλύτερο πυρηνικό δυστύχημα όλων των εποχών;
- 02 Ιουλίου 2019 07:42
Πυρηνικός Σταθμός Παραγωγής Ενέργειας του Chernobyl. Σοβιετική πλήρης ονομασία: Εργοστάσιο Παραγωγής Πυρηνικής Ενέργειας του Chernobyl, Β.Ι. Λένιν – Чернобыльская АЭС им. В.И.Ленина. Βρίσκεται στην εγκαταλελειμμένη πλέον κωμόπολη Πρυπιάτ (ουκρανικά: При́п’ять) της Ουκρανίας.
Το εργοστάσιο μπήκε σε λειτουργία για τη Σοβιετική Ένωση το 1977 ως πρότυπο πυρηνικό εργοστάσιο. Στις 26 Απριλίου του 1986 σημειώθηκε το πυρηνικό δυστύχημα που είχε ως αποτέλεσμα τον άμεσο θάνατο δεκάδων και την εκτεταμένη επιβάρυνση του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια.
Η όλη ιστορία που αντανακλά τις πολιτικές κόντρες της εποχής ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και τη Δύση, ήρθε στην επικαιρότητα και πάλι μέσα από το ομώνυμο εξαιρετικό ντοκιμαντέρ της ΗΒΟ.
Ωστόσο, στο άκουσμα του ονόματος του εργοστασίου, πολλοί αναρωτιόμαστε αν τελικά το λέμε “σωστά” στα ελληνικά. Κι αν όχι, πώς τελικά τονίζεται στη γλώσσα μας;
Ας δούμε λοιπόν πώς ακούγεται η λέξη στα αγγλικά. Ο τονισμός είναι ο εξής:
Κοινώς, στα αγγλικά αποδίδεται ως “Τσερνόμπιλ”, όρος που είναι και απαντάται περισσότερο διεθνώς.
Αντιστοίχως, όμοιος είναι και ο τονισμός στα ρωσικά.
Και όμως, η πόλη που προϋπήρχε στην περιοχή από το 1193, λεγόταν Chornobyl (Чорнобиль στα ουκρανικά).
Άρα, κανονικά θα έπρεπε να το λέμε Τσερνόμπιλ, ή… ακόμα πιο σωστά, Τσορνόμπιλ.
Γιατί όμως επικράτησε να προφέρεται με “ε”; Πολύ απλά, γιατί έτσι προφερόταν στα ρωσικά που ήταν και η επίσημη γλώσσα της εποχής. Η Ουκρανία ανεξαρτητοποιήθηκε το 1991, πέντε χρόνια μετά το δυστύχημα και μετά την πτώση της ΕΣΣΔ.
Από το 1991 και μετά, τα Ουκρανικά είναι και η επίσημη κρατική γλώσσα στην Ουκρανία. Για την ιστορία, η ουκρανική γλώσσα ανήκει στην ομάδα των ανατολικών από τις Σλαβικές γλώσσες και ανιχνεύεται στο πρώιμο μεσαιωνικό κράτος των Ρως του Κιέβου.
Διάλεκτοι όπως η Σουρζίκ και η Μπαλάτσκα μιλιούνται στην Ουκρανία και σε μερικά μέρη της Ρωσίας. Στον γραπτό λόγο χρησιμοποιεί το Κυριλλικό αλφάβητο. Έχει κοινό σε έναν βαθμό λεξιλόγιο με γλώσσες γειτονικών σλαβικών εθνών, ιδιαίτερα με την πολωνική, τη σλοβακική στα δυτικά και τη λευκορωσική και ρωσική στα βόρεια και τα ανατολικά.
Στην Ελλάδα είναι… Τσερνομπίλ
Πάντως, σε ο,τι αφορά το πώς τονίζουμε εμείς εν Ελλάδι τη λέξη, με μια αναζήτηση του όρου “Τσέρνομπιλ” στο Google, βλέπουμε ότι η λέξη απαντάται 1.030.000 φορές.
Το δε “Τσερνόμπιλ” απαντάται 1.120.000 φορές στα αποτελέσματα και το “Τσερνομπίλ” 1.220.000 φορές.
Κοινώς, κάπως μοιρασμένα τα πράγματα, με τη Wikipedia να “τονίζει” σωστά:
