Βενεζουέλα: Πώς κατέρρευσε ο παράδεισος του πετρελαίου

Τόπος εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς, με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο η Βενεζουέλα, ωστόσο, σήμερα θυμίζει περισσότερο “κόλαση”, καθώς επικρατεί κλίμα χάους, αιματηρές διαδηλώσεις, εμφανίζοντας παράλληλα τον υψηλότερο πληθωρισμό που καταγράφεται παγκοσμίως.

Πολλοί εγκατέλειψαν την χώρα όταν ο Ούγκο Τσάβες ανέλαβε την εξουσία το 1999 αλλά τα πρώτα χρόνια της ηγεσίας του καταγράφηκε μεγάλη μείωση της φτώχειας, περισσότερα παιδιά έλαβαν εκπαίδευση ενώ υπήρξε και μεγαλύτερη πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό.

Πώς, όμως, χάθηκε αυτός ο “παράδεισος”; Ακολουθούν μερικές απαντήσεις:

Πτώση των τιμών πετρελαίου αντιστρέφει την οικονομία

Τα έσοδα από το πετρέλαιο τροφοδότησαν την οικονομία της Βενεζουέλας υπό τον Τσάβες. Όταν το πετρέλαιο έφτασε τα 100 δολάρια το βαρέλι, δισεκατομμύρια έφυγαν από την κρατική εταιρία πετρελαίου και απορροφήθηκαν για κοινωνικά προγράμματα και επιδοτήσεις.

Όταν οι τιμές του πετρελαίου όμως, μειώθηκαν δραματικά, οι επιδοτήσεις κατέστησαν μη βιώσιμες.

Επιβράδυνση της ροής των δολαρίων

Η μεγάλη πτώση της τιμής του πετρελαίου άφησε την κυβέρνηση με λιγότερο ξένο νόμισμα για να αγοραστούν αγαθά από άλλες χώρες. Οι εισαγωγές της Βενεζουέλας μειώθηκαν κατά 50% σε σχέση με πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με την εθνική ερευνητική εταιρία Ecoanalitica.

Πλέον καταγράφεται σημαντική έλλειψη εισαγωγών, συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων.

Ένα ακόμα πρόβλημα ο έλεγχος των τιμών

Υπό τον Τσάβες, οι τιμές των βασικών αγαθών μειώθηκαν, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά. Η επίσημη τιμή για μια τσάντα καλαμποκάλευρου, που χρησιμοποιείται σε ουκ ολίγα παραδοσιακά φαγητά της Βενεζουέλας, είναι 639 μπολιβάρ (περίπου 60 ευρώ).

Κάτι που είναι προσιτό για πολλούς πολίτες. Αλλά η τιμή του αλευριού είναι χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής. Οι εγχώριοι παραγωγοί έχουν σταματήσει να παράγουν καλαμποκάλευρο. Κατά συνέπεια, ακόμα και η επίσημη τιμή να είναι χαμηλή, δεν υπάρχει αλεύρι στην αγορά.

(AP Photo/Fernando Llano)

Τα τελευταία 10 δισ. δολάρια

Η Βενεζουέλα έχει μόνο 10,5 δισ. δολάρια σε ξένο αποθεματικό, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας. Για το υπόλοιπο του έτους, θα οφείλει περίπου 7,2 δισ. δολάρια σε εκκρεμείς πληρωμές χρέους.

Η “δίαιτα Μαδούρο”

Ο αυξανόμενος πληθωρισμός σημαίνει ότι οι περισσότεροι πολίτες δεν τρέφονται καλά, με το ποσοστό των υποσιτισμένων να αυξάνεται ραγδαία, σύμφωνα με έρευνα τριών εκ των μεγαλύτερων πανεπιστημίων της χώρας και άλλων ερευνητικών ομάδων.

Πολλοί αποκαλούν αυτό το φαινόμενο “δίαιτα Μαδούρο”. Ο πρόεδρος της χώρας Νικολάς Μαδούρο είχε δηλώσει ότι γίνεται “για να σκληραγωγηθείτε”.

Ο πόνος μετατρέπεται σε οργή

Τις τελευταίες εβδομάδες η χώρα μαστίζεται από βίαιες διαμαρτυρίες, με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης να είναι στα χαρακώματα με τους οπαδούς του Μαδούρο. Οι διαδηλωτές θέλουν παραίτηση του Μαδούρο, κατηγορώντας τον για υπονόμευση της δημοκρατίας.

Ο Βενεζουελάνος πρόεδρος, την ίδια ώρα, βγάζει τον στρατό στους δρόμους για να διατηρήσει την τάξη.

(AP Photo/Fernando Llano)

Τι κάνει η κυβέρνηση

Πολλοί που κατηγορούν τον Μαδούρο για την κρίση, βγήκαν στους δρόμους μετά την κίνηση των αρχών να απαγορεύσει στον επικεφαλής της αντιπολίτευσης Ενρίκε Καπρίλες να διεκδικήσει οποιοδήποτε πολιτικό αξίωμα τα επόμενα 15 χρόνια.

Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας διέλυσε τη βουλή, αναλαμβάνοντας αυτό τις νομοθετικές αρμοδιότητες. Η αντιπολίτευση έκανε λόγο για πραξικόπημα. Η απόφαση του δικαστηρίου αντιστράφηκε, ωστόσο ήδη είχαν ξεσπάσει διαμαρτυρίες κατά του Μαδούρο. 

Πώς είναι να ζεις εκεί

Ο αντίκτυπος των προβλημάτων είναι μεγάλος για τους περισσότερους πολίτες. Υπάρχει έλλειψη τροφίμων και οικιακών αγαθών, όπως γάλα, αλεύρι, χαρτί τουαλέτας, έλλειψη φαρμάκων, κυλιόμενα blackouts, αυξημένη ανεργία, έξαρση βίαιων εγκλημάτων ενώ ακόμα και η ελονοσία, που είχε σχεδόν εξαφανιστεί, παρουσιάζει αύξηση.

(Πηγή: CNN, κεντρική φωτό: AP Photo/Ariana Cubillos)