POLL: Πρέπει να δημιουργηθεί κοινός Ευρωπαϊκός στρατός;

Η μεταρρύθμιση των Συνθηκών της ΕΕ με σκοπό την ενίσχυση της ικανότητας της Ένωσης να ενεργεί και την ενδυνάμωση της φωνής των πολιτών, τίθεται σε συζήτηση και ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Με πρόσφατη έκθεσή του το Ευρωκοινοβούλιο ζητά μεταξύ άλλων τη δημιουργία αμυντικής ένωσης που θα περιλαμβάνει στρατιωτικές μονάδες, καθώς και τη μόνιμη ικανότητα ταχείας ανάπτυξης, υπό την επιχειρησιακή διοίκηση της Ένωσης.

Προτείνει, οι κοινές προμήθειες και η ανάπτυξη εξοπλισμών να χρηματοδοτούνται από την Ένωση μέσω ειδικού προϋπολογισμού στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής συναπόφασης και ελέγχου και προτείνει να προσαρμοστούν αναλόγως οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας.

Σημειώνει ότι οι ρήτρες σχετικά με τις εθνικές παραδόσεις ουδετερότητας και τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ, δεν θα επηρεαστούν από αυτές τις αλλαγές.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2022 που δημοσιεύθηκαν από το Ευρωβαρόμετρο, συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της ΕΕ (81%) είναι υπέρ μιας κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας, με τουλάχιστον τα δύο τρίτα να την υποστηρίζουν σε κάθε χώρα. Περίπου το 93% συμφωνεί ότι οι χώρες πρέπει να δράσουν από κοινού για να υπερασπιστούν το έδαφος της ΕΕ, ενώ το 85% πιστεύει ότι η συνεργασία στον τομέα της άμυνας σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να αυξηθεί.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει αρχικά ζητήσει τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού στρατιωτικού εγχειρήματος ενώ, κατά τη διάρκεια ομιλίας της στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Νοέμβριο του 2018, η πρώην Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, δήλωσε ότι “πρέπει να εργαστούμε στο όραμα, μία μέρα να καθιερωθεί ένας πραγματικός ευρωπαϊκός στρατός”. Να σημειωθεί πως ο Μακρόν τον περασμένο Μάιο, τάχθηκε υπέρ της “ενίσχυσης του πυλώνα της ΕΕ στο ΝΑΤΟ”, αφήνοντας πιο “πίσω” τις αξιώσεις του για κοινό αμυντικό Σώμα με δική του διοίκηση.

Η δημιουργία μιας Ένωσης Ασφάλειας και Άμυνας αποτελεί, επιπλέον, μία από της προτεραιότητες της προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η χάραξη μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας (Άρθρο 42(2) της ΣΕΕ). Η Συνθήκη, ωστόσο, ορίζει σαφώς τη σημασία των εθνικών πολιτικών άμυνας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ ή της ουδετερότητας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει σταθερά περισσότερη συνεργασία, αυξημένες επενδύσεις και συγκέντρωση πόρων για τη δημιουργία συνεργειών σε επίπεδο ΕΕ για την καλύτερη προστασία των Ευρωπαίων.

Ιστορικό

Όταν η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έγινε Ένωση χάρη στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να υιοθετήσουν μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας.

Η επίσημη απόφαση για τη δημιουργία μιας δύναμης ταχείας αντίδρασης (ERRF) λήφθηκε τον Δεκέμβριο του 1999, κατά τη Σύνοδο του Ελσίνκι. Στη Νίκαια, δύο χρόνια μετά, τα κράτη μέλη αποφάσισαν ότι η δύναμη αυτή θα γινόταν πραγματικότητα το 2003.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Νίκαιας, η ευρωπαϊκή δύναμη ταχείας αντίδρασης που αποφασίστηκε πριν από δύο δεκαετίες έπρεπε να αριθμεί μέχρι 60.000 στρατιώτες που θα συνεισέφεραν τα κράτη μέλη. Οι στρατιώτες αυτοί θα συγκεντρώνονταν για συγκεκριμένες επιχειρήσεις και για εκπαίδευση με δυνατότητα ανάπτυξης 60 ημερών.

Σε κάθε περίπτωση, η ΕΕ για την ώρα δεν είναι έτοιμη να λαμβάνει γρήγορες (στρατιωτικές) αποφάσεις όταν απαιτείται, ενώ κάποια ανατολικά κράτη προτιμούν να βασίζονται στις ΗΠΑ παρά στις πρωτοβουλίες της Ένωσης για τα αμυντικά. Επίσης, μετά την ήττα του Τραμπ, πολλά κράτη τάχθηκαν εκ νέου υπέρ της ενίσχυσης του ΝΑΤΟ.

Μετά την χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, άνοιξε ωστόσο εκ νέου η συζήτηση για μεταρρυθμίσεις ώστε σταδιακά να φτάσουμε στη δημιουργία ενός κοινού στρατού της Ένωσης. Κάτι που προφανώς, σημαίνει περισσότερη “ομοσπονδιοποίηση”. Παράλληλα, η ιδέα θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μια ανεξάρτητη “απάντηση” έναντι της Ρωσίας. Υπέρμαχος ήταν και ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ.

Σημείωση: Ο κοινός, ενιαίος στρατός δεν πρέπει να συγχέεται με τα EUROCORPS που είναι μια στρατηγική συμμαχία της Γερμανίας με την Ισπανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο.

Βάσει των παραπάνω, θεωρείτε πως πρέπει η ΕΕ να επιταχύνει τις διεργασίες για τη δημιουργία ενός ενιαίου αμυντικού στρατιωτικού σώματος;

Απαντήστε παρακάτω: