Η μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή όλων των εποχών στην Ελλάδα από πυρκαγιά

Αν το 2007 έμεινε στην ιστορία ως η χρονιά που κάηκε η περιοχή της Ηλείας, το 2021 θα μείνει ως η χρονιά που κάηκε η Εύβοια. Ανάμεσα στις 428 δασικές πυρκαγιές που κατέγραψε η Πυροσβεστική Υπηρεσία το καλοκαίρι που μας πέρασε, εκείνη της βόρειας Εύβοιας ήταν η πλέον καταστροφική, σε μια περιοχή με μοναδικό φυσικό πλούτο.

Οι καταγραφές κάνουν λόγο για περισσότερα από 512.000 στρέμματα καμένου δάσους, καθιστώντας την καταστροφή ως τη μεγαλύτερη όλων των εποχών στην Ελλάδα από μια πυρκαγιά.

Η φωτιά ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου από την Κεντρική Εύβοια. Ο κρατικός μηχανισμός για μια ακόμη φορά φάνηκε εξαιρετικά ανεπαρκής, αδυνατώντας να περιορίσει εγκαίρως τις φλόγες που επεκτάθηκαν γρήγορα προς το βόρειο τμήμα του νησιού. Αποτέλεσμα ήταν η πυρκαγιά να καίει ότι έβρισκε στο πέρασμά της για δέκα συνεχόμενες ημέρες.

Ένα-ένα τα χωριά του βόρειου τμήματος του νησιού, στο διάστημα αυτών των ημερών δέχονταν τις εντολές για εκκένωση, όσο οι πυροσβέστες έδιναν μάχες χωρίς να καταφέρνουν να περιορίζουν την πορεία της φωτιάς. Λίμνη, Ροβιές, Κερασιά, Αγία Άννα, Αχλάδι, Πευκί, Κοκκινομηλιά μερικά μόνο από τα χωριά που είδαν τις φλόγες να περνούν από πάνω τους.

Ανθρώπινες αλυσίδες μέσα στις φλόγες

Κάτοικοι, εθελοντές και πυροσβέστες έδιναν επί ημέρες αδιάκοπη μάχη με τη φωτιά, με τη ζωή τους να βρίσκεται διαρκώς σε κίνδυνο. Οι εικόνες θύμιζαν Αποκάλυψη. Άνθρωποι ανάμεσα σε φλεγόμενα δέντρα πολλών μέτρων ύψους, να δημιουργούν ασπίδες με τα σώματά τους και με μάνικες, λάστιχα, κλαδιά και κουβάδες να προσπαθούν να σώσουν τα σπίτια τους. Πλοία που έφευγαν από τη Λίμνη Ευβοίας προς τη Στερεά Ελλάδα, με κατοίκους που δεν είχαν άλλη διέξοδο φυγής, να πλέουν σε θάλασσα κόκκινη από τον αντικατοπτρισμό της φωτιάς. Ζώα αδέσποτα ή φιλοξενούμενα να προσπαθούν να σωθούν άλλα με επιτυχία και άλλα χωρίς να τα καταφέρνουν τελικά.

Οι καπνοί που ξεκινούσαν από την Εύβοια έφταναν στην Αττική, τη Λάρισα, τα ανατολικά νησιά του Αιγαίου και αλλού. Όλη η Ελλάδα έβλεπε πως βρισκόταν σε εξέλιξη μια οικολογική καταστροφή άνευ προηγουμένου.

Οι προεκτάσεις της καταστροφής κυρίως για τους κατοίκους της περιοχής αλλά όχι μόνο για αυτούς, είναι πολλές. Τα στρέμματα δάσους που διαμόρφωναν ένα ιδανικό περιβάλλον διαβίωσης σε πολλές περιοχές καταστράφηκαν ολοσχερώς. Ένα παράδειγμα είναι ο δήμος Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας όπου σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές το 80% των δασικών εκτάσεων της περιοχής αποτελεί παρελθόν. Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους ζούσαν από το δάσος. Κατά βάση από την ρητινοκαλλιέργεια. Τα πεύκα κάηκαν και η ρητίνη που μάζευαν οι καλλιεργητές, πουλώντας την για να ζήσουν, πλέον δεν υπάρχει. Σύμφωνα με τους ίδιους, η επαναφορά της περιοχής θα χρειαστεί περισσότερα από 30 χρόνια, με αποτέλεσμα πολλοί να σκέφτονται να φύγουν από την Εύβοια και να αναζητήσουν δουλειά αλλού. Πλέον η δημογραφική απειλή για το νησί έχει γιγαντωθεί με τους νέους σε ηλικία κατοίκους να δυσκολεύονται να βρουν τον τρόπο να επιβιώσουν αν δεν μετακομίσουν.

Καταστροφικές ήταν οι συνέπειες και για όσους ασχολούνται με τον τουρισμό, αφού έχουν ξεκινήσει αγώνα δρόμου ώστε να προλάβουν να καλωπίσουν την καμένη περιοχή μέχρι την επόμενη τουριστική περίοδο.

Η Εύβοια όμως, λόγω της βλάστησής της, ήταν και το μέρος στο οποίο κατευθυνόταν κάθε χρόνο πάνω από το 70% των μελισσοκόμων από όλη την Ελλάδα. Η χαλέπιος πεύκη που κάλυπτε την γη της Εύβοιας έχει υψηλή παραγωγικότητα σε μέλι, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να τοποθετούν εκεί τις κυψέλες τους.

Η επόμενη ημέρα και η αγωνία των κατοίκων

Τη δεύτερη εβδομάδα του Οκτώβρη, οι κάτοικοι είχαν να αντιμετωπίσουν ακόμη ένα πρόβλημα. Οι πλημμύρες έπληξαν αρκετές από τις καμένες περιοχές καθώς τα αντιδιαβρωτικά έργα δεν είχαν ολοκληρωθεί εγκαίρως.

Η κυβέρνηση συνέστησε μια επιτροπή αποτελούμενη από πλειάδα μελετητών, με επικεφαλής τον Σταύρο Μπένο, ώστε να εκπονηθεί ένα σχέδιο ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας. Από τις πρώτες ημέρες του Σεπτέμβρη τα μέλη της επιτροπής συνομίλησαν με τους αιρετούς της περιοχής και εκπόνησαν ένα σχέδιο δέκα πυλώνων, με τους κατοίκους να περιμένουν να δουν τα αποτελέσματα.

Στην προσπάθειά τους να οργανωθούν, οι τελευταίοι δημιούργησαν επιτροπές αγώνα, πραγματοποιώντας συνελεύσεις στα χωριά, ενώ μέχρι και τον Δεκέμβριο είχαν ήδη οργανώσει τρεις διαμαρτυρίες στην Αθήνα ζητώντας επίσπευση των αποζημιώσεων και των έργων αποκατάστασης της περιοχής.

Εκτός της Εύβοιας, οι πυρκαγιές του καλοκαιριού κατέστρεψαν εκτάσεις και στην Αττική, την Ηλεία, τη Μεσσηνία, τη Μάνη, την Αχαϊα, τη Σαλαμίνα, τη Ζάκυνθο και αλλού. Τρεις άνθρωποι συνολικά έχασαν τη ζωή τους, εκ των οποίων ο ένας εθελοντής πυροσβέστης, ένας χειριστής μηχανήματος και ένας 55χρονος που κατέληξε μετά από 38 ημέρες νοσηλείας λόγω εγκαυμάτων.

Η αλληλεγγύη των πυροσβεστών από την Ευρωπαϊκή Ένωση

Στην κατάσβεση των πυρκαγιών το φετινό καλοκαίρι, καθοριστικό ρόλο έπαιξε η βοήθεια που έφτασε στη χώρα από το εξωτερικό. Μετά το αίτημα της Ελλάδας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, οι κυβερνήσεις της Ρουμανίας και της Πολωνίας έστειλαν, μεταξύ άλλων, μεγάλες ομάδες πυροσβεστών και σωστικών μέσων για να βοηθήσουν τη χώρα.

Στις 6 Αυγούστου οι πρώτοι 108 Ρουμάνοι με 22 οχήματα έφτασαν στο Προκόπι Εύβοιας, φτιάχνοντας εκεί το κέντρο ελέγχου τους. Δημιούργησαν αντιπυρικές ζώνες, χαρτογράφησαν την περιοχή και ρίχτηκαν στην κατάσβεση για να συνδράμουν τους Έλληνες συναδέλφους τους που για μέρες έδιναν μάχες μέσα στα δάση και τα χωριά.

Οι σκηνές αλληλεγγύης που ακολούθησαν τις επόμενες ημέρες, έχουν μείνει αξέχαστες σε ντόπιους και ξένους. Οι κάτοικοι καθημερινά εφοδίαζαν Έλληνες και Ρουμάνους πυροσβέστες με φαγητό από τα σπίτια τους, ενώ μετά το τέλος της κατάσβεσης τους αποχαιρέτησαν με θερμά χειροκροτήματα και ευχαριστίες.

Αντίστοιχες ήταν οι εικόνες και στα Βίλια Αττικής. Οι 143 Πολωνοί πυροσβέστες που έφτασαν στην περιοχή για να βοηθήσουν στη μάχη με την πυρκαγιά, παρέμειναν για αρκετές ημέρες και κατέληξαν να επευφημούνται από τους κατοίκους κατά την αποχώρησή τους.

Τα σημάδια του 2021 θα χρειαστούν σίγουρα δεκαετίες για να εξαφανιστούν από τις περιοχές της χώρας που παραδόθηκαν στις φλόγες. Οι συμβασιούχοι πυροσβέστες που τον Νοέμβριο πραγματοποίησαν κινητοποίηση μπροστά από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, δέχτηκαν χημικά και απομακρύνθηκαν με τη χρήση της Αύρας της Αστυνομίας, μόλις τρεις μήνες μετά τις μάχες τους με τις φλόγες, ενώ οι κάτοικοι της Εύβοιας, στις 11 Δεκέμβρη, κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην περιοχή, πραγματοποίησαν διαμαρτυρία για την καθυστέρηση στη χορήγηση των αποζημιώσεων. Τα εκατοντάδες χιλιάδες καμένα στρέμματα της χρονιάς, αποτελούν ένα ακόμη πρόβλημα στη ραγδαία κλιματική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις