Ο Ρότζερ Φέντερερ ταπείνωσε τον χρόνο

Στο πρώτο παιχνίδι του στο Γουίμπλεντον, ο Ρότζερ Φέντερερ μπήκε στο ‘ιερό’ κεντρικό κορτ φορώντας άλλη μάρκα από εκείνη που τόσα χρόνια προτιμούσε και ήταν αναγκασμένος. Έπειτα από 20 χρόνια, ο Ελβετός, τον οποίο όλος ο κόσμος πια αποκαλεί ιερή αγελάδα του τένις, μετά το χαρακτηρισμό που του έδωσε ο Τζον ΜάκΕνρο σε μία από τις απίθανες εκπομπές του στο Eurosport, άλλαξε φίρμα.

Σύμφωνα με το Sport24, η Nike του απέδωσε 150 εκατομμύρια δολάρια αυτά τα 20 χρόνια, από τη στιγμή δηλαδή που κέρδισε το τουρνουά Junior στο Γουίμπλεντον και μπήκε στο ανδρικό τουρ. Με τη Uniqlo ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστές οι πληροφορίες για τη συμφωνία, αλλά, σύμφωνα με τις πληροφορίες, μπορεί να φτάσει έως και τα 300 εκατομμύρια δολάρια.

Συν τοις άλλοις, στο δεύτερο μισό της σεζόν, που για τον ίδιο τελείωσε με τον ημιτελικό του τένις στους ΑΤΡ Finals, απέναντι στον Στέφανο Τσιτσιπά, το ένδυμα μπορεί να ήταν διαφορετικό, αλλά το υπόδημα παραμένει ίδιο. Όχι για πολύ. Στις 25 Νοεμβρίου 2019 έφτασε σε συμφωνία με την On Shoes, μία εταιρεία της οποίας τα παπούτσια προτιμούσε για το τρέξιμό του.

Δεν είναι ανθυπολεπτομέρεια, δε, ότι ο Ρότζερ Φέντερερ είναι 38 ετών. Τα έκλεισε στις 8 Αυγούστου. Και λίγο πριν βγει ο χειμώνας, είπε σε συνέντευξή του ότι δεν ξέρει πότε θα σταματήσει.

Προσφάτως, ο Ελβετός έγινε νόμισμα από τη Swissmint. Την πρώτη εβδομάδα της ανακοίνωσης, η ιστοσελίδα της εταιρείας όντως κράσαρε. Οι παραγγελίες έφτασαν τα 2,5 εκατομμύρια. Πριν τέσσερα χρόνια, στο Χάλε της Γερμανίας, που φιλοξενεί ένα τουρνουά το τρόπαιο του οποίου ο Φέντερερ είχε κερδίσει οκτώ φορές ως τότε (και 10 συνολικά), η οδός έξω από το σύμπλεγμα των κορτ πήρε το όνομά του. Η Roger-Federer-Allee είναι υπαρκτός δρόμος και δεν υπήρχε καν η υπόνοια ότι επρόκειτο να σταματήσει.

Άνετα, πάντως, μπορεί να φανταστεί κάποιος τι θα γίνει στον κόσμο όταν ο Ρότζερ Φέντερερ ανακοινώσει την τελευταία χρονιά του στο τουρ. Ό,τι έγινε με τον Κόμπε Μπράιαντ θα μοιάζει με Κρυφό Σχολειό. Βασικά, κι ο ίδιος ο Κόμπε πρόκειται να γίνει γκρούπι, χρυσοπληρώνοντας εισιτήριο για το Γουίμπλεντον. To 2014, στη Νέα Υόρκη, ήταν ο Μάικλ Τζόρνταν που κάθισε στο μποξ του για να τον δει να παίζει στον πρώτο γύρο, έστω κι αν επρόκειτο για μία συμφωνία για παπούτσια μεταξύ των δύο πλευρών. Τουρνουά θα σημειώνουν sold out μισό χρόνο πριν τη διεξαγωγή τους, ενώ θα υπάρχουν άλλα που θα δίνουν εισιτήρια με την πιθανότητα να βρίσκεται εκεί ο Φέντερερ.

Όσο για τα Major, ο… κακός χαμός είναι εγγυημένος σε οποιαδήποτε διάσταση τα αφορά, είτε πρόκειται για χορηγούς, media, τηλεοπτικές μεταδόσεις και βέβαια τα κορτ. Μόνο με την υποψία ότι θα πρόκειται για το τελευταίο παιχνίδι του (κάθε ένα εξ αυτών μπορεί να είναι), θα γίνεται τόσο το αδιαχώρητο μέσα στο κεντρικό κορτ όσο και ένα σχετικό πατείς με πατώ σε έξω από αυτό. Αν, δε, κάνει κάποια πορεία και φτάσει στα τελευταία στάδια ενός εκ των τεσσάρων τουρνουά, τότε ο χρόνος θα… σταματάει.

Οι διακρίσεις την τελευταία δεκαετία

Ο ρόλος του Ελβετού στην παγκοσμιοποίηση του τένις δεν γίνεται να παραγνωριστεί. Ο Φέντερερ δεν έφτιαξε μόνο τη δική του κυριαρχία τα… πρώιμα, πια, χρόνια του στο τουρ, αλλά γέννησε και τον ανταγωνισμό, εκ του μη όντως. Το 2003, όταν κατέκτησε το Γουίμπλεντον, τέσσερις διαφορετικοί τενίστες κατέκτησαν ισάριθμα Major. Ο Άντρε Άγκασι το Αυστραλιανό, ο Χουάν Κάρλος Φερέρο το Ρολάν Γκαρός, ο Άντι Ρόντικ το US Open. Αυτό έγινε ξανά το 2014, όταν ο Σταν Βαβρίνκα νίκησε στη Μελβούρνη, ο Ράφα Ναδάλ στο Παρίσι, ο Νόβακ Τζόκοβιτς στο Λονδίνο και ο Μάριν Τσίλιτς στη Νέα Υόρκη. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς στον Φέντερερ, ο οποίος από το 2004 έως και το 2009 κατακτούσε τουλάχιστον 2 Major, πλην του 2008, που πήρε μόνο το US Open.

Θα περίμενε κάποιος ότι η άνοδος του Νόβακ Τζόκοβιτς και του Άντι Μάρεϊ, που δημιούργησε από το 2010 τους Big 4, θα έβγαζε γρήγορα τον Φέντερερ εκτός κατηγορίας. Στις 8 Αυγούστου 2011 έκλεισε τα 30 χρόνια του και είχε μείνει χωρίς Major από τον Ιανουάριο του 2010, ενώ είχε φτάσει σε μόλις έναν τελικό, στο Ρολάν Γκαρός του 2011. Εκείνο το έτος, μάλιστα, με την ήττα από τον Τζο Βίλι Τσόνγκα στο Γουίμπλεντον, έχασε τη μοναδικότητά να νικά σε κάθε παιχνίδι για Major στο οποίο προηγούνταν 2-0 σετ.

Ήταν, λοιπόν, θέμα χρόνου, μόνο που έβρισκε το κουράγιο να επιστρέφει. Δεν ήταν ο τυπικός 30άρης, όπως δεν είναι και ο τυπικός 38άρης. Τουναντίον, αυτήν τη χρονιά έπαιξε στον ημιτελικό του Ρολάν Γκαρός και στον τελικό του Γουίμπλεντον, το πρώτο ματς που το πέμπτο σετ του πήγε σε τάι μπρέικ, αφού με τον Νόβακ Τζόκοβιτς βρέθηκαν ισόπαλοι στα γκέιμς, 12-12. Μπορεί να έχασε το τρόπαιο στη διαδικασία, πάντως ήταν στο τελικό, ένα μήνα πριν τα γενέθλιά του.

Αυτό το ματς, μόνο στο ESPN, το είδαν 3,3 εκατομμύρια άνθρωποι και ήταν το παιχνίδι του Γουίμπλεντον με τη μεγαλύτερη θεαματικότητα από τον τελικό του 2012, που ο Άντι Μάρεϊ αντιμετώπισε, φυσικά, τον Φέντερερ. Ο τελικός στην Αυστραλία με τον Ράφα Ναδάλ δε, φέρεται να είναι το δεύτερο αθλητικό δρώμενο σε τηλεθέαση στην ιστορία του Eurosport. Εκείνο το παιχνίδι, άλλωστε, ήταν που έπεισε τον Φέντερερ να συνεχίσει να παίζει.

Από τότε που έγινε επαγγελματίας, ο Ρότζερ Φέντερερ έχει πετύχει άπειρα ρεκόρ. Από τον Ιούλιο του 2004 έως και τον Ιούνιο του 2010 έφτανε συνεχώς σε ημιτελικούς Major. Μόνο πέντε φορές σε αυτά τα 19 Γκραν Σλαμ δεν έπαιξε στον τελικό. Συν τοις άλλοις, από την 1η Φλεβάρη του 2004 έως τη 1 Αυγούστου του 2008 βρισκόταν στο νούμερο ένα της παγκόσμιας κατάταξης. Μέχρι και τον Ιούνιο του 2013, δε, έπαιζε τουλάχιστον σε προημιτελικό. Το ρεκόρ του, των 36 συνεχόμενων προημιτελικών, έμελλε να σπάσει από τον Σεργκέι Στακόφσκι, τον Ουκρανό που τον έβγαλε νοκ άουτ στο δεύτερο γύρο του Γουίμπλεντον. Ο Φέντερερ ήταν τότε 31 και όδευε ταχέως προς τα 32.

Ωστόσο, η αναθεώρηση της κατάστασης ήταν που περισσότερο τον βοήθησε. Η ηλικία και η μείωση των αντανακλαστικών, της ταχύτητας, δεν έφερε θλίψη μαζί της, αλλά γέννησε μερικές ενδιαφέρουσες επιλογές. Από το Γουίμπλεντον του 2012, που κατέκτησε το 17ο Major, δεν είχε πάρει τρόπαιο για πάνω από τέσσερα χρόνια. Το 2014 και το 2015, όταν και βρέθηκε σε εντυπωσιακή φόρμα, έπαιξε σε τρεις τελικούς με τον Νόβακ Τζόκοβιτς και τους έχασε Και το 2016 πήρε την οδυνηρή απόφαση να μην παίξει στο Ρολάν Γκαρός. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ο Φέντερερ δεν πήρε μέρος σε Major από την αρχή της επαγγελματικής καριέρας του, κάτι που σημαίνει ότι είχε 65 διαδοχικές συμμετοχές. Προσφάτως, στο Γουίμπλεντον του 2018, τον προσπέρασε ο Φελισιάνο Λόπες, ωστόσο είναι ασφαλές να ειπωθεί ότι η φθορά δεν είναι παρόμοια, αν αναλογιστεί κάποιος πως ο Ισπανός έχει φτάσει σε μόλις τέσσερις προημιτελικούς Major στην καριέρα του.

Από το 2010, ο Ρότζερ Φέντερερ έχει παίξει σε 10 τελικούς Major. Ανά μέσο όρο, ένα κάθε χρόνο. Το 2015 έπαιξε σε δύο, όπως και το 2017. Το 2010, το 2011, το 2012, το 2014, το 2018 και το 2019 σε έναν. Εξ αυτών νίκησε τους πέντε, δηλαδή το Αυστραλιανό Όπεν το ’10, το Γουίμπλεντον το ’12, το Αυστραλιανό Όπεν και το Γουίμπλεντον το ’17 και το Αυστραλιανό Όπεν το ’18. Επίσης, σε κανέναν από τους υπόλοιπους δεν έχασε 3-0 σετ. Με τον Τζόκοβιτς έπαιξαν πέντε στα Γουίμπλεντον του 2014 και του 2019, τέσσερα σε αυτό του 2014, άλλα τόσο στη Νέα Υόρκη το 2015. Με τον Ράφα Ναδάλ έπαιξε τέσσερα σετ στον τελικό του Ρολάν Γκαρός το 2011.

Από τα 36 Major που πήρε μέρος αυτήν τη δεκαετία (απουσίασε σε τρία Ρολάν Γκαρός, το 2016, το 2017 και το 2018), μόνο σε πέντε δεν έφτασε σε προημιτελικό. Έχασε το 2013 στο δεύτερο γύρο του Γουίμπλεντον από τον Σεργκέι Στακόφσκι και στον τέταρτο γύρο του US Open από τον Τόμι Ρομπρέδο, στον τέταρτο γύρο του Ρολάν Γκαρός το 2014 από τον Έρνεστς Γκούλμπις, στον τρίτο γύρο του Αυστραλιανού Όπεν το 2015 από τον Αντρέας Σέπι και το 2019, στη Μελβούρνη, ο Στέφανος Τσιτσιπάς τον έβγαλε έξω από τον τέταρτο γύρο. Απομένουν 31 Major, στα οποία έπαιξε τουλάχιστον σε προημιτελικό.

Μάλιστα, το ρεκόρ του με τον Ράφα Ναδάλ, τον κακό μπελά του, αυτήν τη δεκαετία ήταν ίσια βάρκα ίσια νερά. Ο Ισπανός προηγείται, μεν, 11-10 σε 21 ματς, ωστόσο το συνολικό ρεκόρ είναι 24-16 υπέρ του, οπότε τα χρόνια που ο Φέντερερ λογιζόταν μάχιμος είχε χάσει 13 φορές σε 19 παιχνίδια. Μόνο με τον Τζόκοβιτς βρήκε τον μπελά του, αφού κατάφερε να τον νικήσει μόλις δύο φορές σε Major: στον ημιτελικό του Ρολάν Γκαρός το 2011, 3-1 σετ, όταν του ανέκοψε ένα μεγάλο νικηφόρο σερί, αφού ο Σέρβος δεν είχε ήττα αυτό το έτος, και στον ημιτελικό του Γουίμπλεντον το 2012, που τον νίκησε επίσης 3-1.

Η ανάσταση

Όσο σταθερός κι αν ήταν ο Ρότζερ Φέντερερ, το τελευταίο πεντάμηνο του 2016 τον βρήκε στα πιτς λόγω τραυματισμού. Το πρόβλημα δημιουργήθηκε μετά την ήττα του στον ημιτελικό του Αυστραλιανού Όπεν από τον Νόβακ Τζόκοβιτς. Υποβλήθηκε σε αρθροσκόπηση στο μηνίσκο, ενώ τον Μάρτιο τραυμάτισε το γόνατό του, καθώς προετοίμαζε το μπάνιο για τις δίδυμες κόρες του. Ο Φέντερερ έπαθε εκείνη τη χρονιά ό,τι ήταν διαθέσιμο για να πάθει: στο Μαϊάμι δεν μπορούσε να συνεχίσει εξαιτίας στομαχικών διαταραχών και, λίγο πριν το Όπεν της Μαδρίτης, στο χώμα, αποχώρησε, λόγω προβλήματος στην πλάτη. Η φυσική κατάστασή του δεν ήταν κατάλληλη για το ιταλικό Όπεν, στο οποίο πήρε μέρος.

Παίζοντας στο δεύτερο γύρο με τον Αλεξάντερ Ζβέρεφ και στον τρίτο με τον Ντόμινικ Τιμ, η ένταση του πόνου στην πλάτη αυξήθηκε. Λίγες μέρες αργότερα ανακοίνωσε ότι δεν θα έπαιζε στο Ρολάν Γκαρός, κάτι που έβαλε τέλος στο σερί των 65 διαδοχικών Major. Ο Φέντερερ πήγε στη Στουτγάρδη, στο χόρτο, όπου έχασε από τον Ντομινίκ Τιμ αν και είχε match point, το δεύτερο ματς στην καριέρα του στο συγκεκριμένο είδος επιφάνειας που το έπαθε. Στο Χάλε, λίγο αργότερα, τον απέκλεισε ο Ζβέρεφ. Και στο Γουίμπλεντον έφτασε στον ημιτελικό, όπου δεν κατάφερε να νικήσει τον Μίλος Ράονιτς. Στις 26 Ιουλίου και παρά το δέλεαρ των Ολυμπιακών Αγώνων, ανακοίνωσε ότι θα έμενε εκτός για το υπόλοιπο της χρονιάς.

Αυτό το εξάμηνο συνέπεσε και με τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ο Ράφα Ναδάλ. Ο Νόβακ Τζόκοβιτς είχε απομείνει, ο οποίος, όμως, στο US Open, που ηττήθηκε από τον Σταν Βαβρίνκα, έδειχνε πολύ κουρασμένος. Η σπέκουλα τόσο για τον Φέντερερ όσο και για τον Ναδάλ δεν ήταν ενθαρρυντική. Εν πάση περιπτώσει, ο πρώτος θα έμπαινε ξανά στο τουρ στα35 του, ο δεύτερος στα 31 του, με τα γόνατά του φθαρμένα σχεδόν ανεπιστρεπτί. Όταν δε ο Νόβακ Τζόκοβιτς αποκλείστηκε, χάνοντας από το νούμερο 117 του κόσμου, τον Ντένις Ιστόμιν, στο Αυστραλιανό Όπεν, φάνηκε ότι η νέα φουρνιά ήταν έτοιμη να αναλάβει οριστικά. Αλλά ούτε ο Φέντερερ ούτε ο Ναδάλ είχαν πει την τελευταία λέξη τους.

Στον τελικό της Μελβούρνης συναντήθηκαν, παίζοντας πέντε σετ στα οποία επιβίωσε ο πρώτος. Εκείνη τη χρονιά ο Ελβετός κατέκτησε δύο Major, μαζί με το Γουίμπλεντον, το οποίο για πρώτη φορά κέρδισε χωρίς να χάσει σετ, ο Ισπανός τα εναπομείναντα. Το 2018 ο Φέντερερ και ο Ναδάλ μοιράστηκαν τα πρώτα Major της χρονιάς, κατακτώντας το Αυστραλιανό Όπεν και το Ρολάν Γκαρός αντιστοίχως, με τον Τζόκοβιτς να κάνει θεαματική επιστροφή, κερδίζοντας το Γουίμπλεντον και το US Open και τελειώνοντας τη χρονιά στο νούμερο 1 της παγκόσμιας κατάταξης. Και πέρυσι ο Ναδάλ πήρε άλλα δύο Major, το Ρολάν Γκαρός και το US Open, με τον Τζόκοβιτς να νικάει στη Μελβούρνη και το Λονδίνο, τον Ναδάλ και τον Φέντερερ αντιστοίχως.

ΑΥΤΟΣ “ΓΕΝΝΗΣΕ” ΤΟΝ ΝΑΔΑΛ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΖΟΚΟΒΙΤΣ

Στην πραγματικότητα, παρά μερικές εξαιρέσεις στο τουρ, όπως η κατάκτηση των ΑΤΡ Finals το 2018 και το 2019 από Ζβέρεφ και Τσιτσιπά αντιστοίχως, αλλά και του 2017 από τον Γκριγκόρ Ντιμιτρόφ, οι τρεις τους δεν έχουν αφήσει άλλον να πανηγυρίσει πραγματικά σημαντικό τρόπαιο, παρά σε εξαιρέσεις. Οι τρεις τους έχουν συνολικά 55 Major, κάτι εξωπραγματικό για τρεις τενίστες που τίθενται αντιμέτωποι εδώ και 12 χρόνια.Ο Φέντερερ έχει 20, ο Ναδάλ 19 και ο Τζόκοβιτς 16. Είναι οι τρεις πολυνίκες στην κατηγορία. Ο αμέσως επόμενος, Πιτ Σάμπρας, έχει 14.

Κι αυτό είναι δημιούργημα του Ρότζερ Φέντερερ. Όπως ‘γέννησε’ τον Ναδάλ, εξαλείφοντας τον υπόλοιπο ανταγωνισμό στα καλύτερα χρόνια του και αναγκάζοντάς τον να ψάξει την αθλητική αθανασία μέσα από την προπόνηση και να εκπονήσει τέλεια τακτικά πλάνα για να τον νικήσει στο σκληρό κορτ και το χορτάρι, και όπως ο συγκερασμός των δύο έφερε στο φως τον Τζόκοβιτς, έτσι και τώρα τους τραβά σαν διελκυστίνδα. Ο ίδιος ο Ελβετός περισσότερο χαριτολογούσε όταν έλεγε ότι “δεν ξέρω πότε θα σταματήσω”, κυρίως επειδή άφησε να υπονοηθεί ότι θα παίζει ως τα… 50, πάντως ακόμα και τώρα η διαφορά με τους νεαρούς τενίστες στα τέσσερα πιο σημαντικά τουρνουά είναι πελώρια.

Στο Γουίμπλεντον και το Ρολάν Γκαρός του 2019 ήταν και οι τρεις στα ημιτελικά. Στο Αυστραλιανό ο Τζόκοβιτς και ο Ναδάλ έπαιξαν στον τελικό. Και στο US Open ο Φέντερερ αποκλείστηκε στον προημιτελικό, με θύτη τον Ντιμιτρόφ και ο Τζόκοβιτς αποχώρησε στο ματς με τον Στάνισλας Βαβρίνκα στον τέταρτο γύρο, λόγω τραυματισμού, αλλά ο Ναδάλ έφτασε ως την κατάκτησή του.

Μετά την ήττα του από τον Ναδάλ στον τελικό του Αυστραλιανού Όπεν του 2009, πολλοί θαυμαστές του σήκωσαν λευκή σημαία, θεωρώντας πως θα σταματούσε σύντομα. Πάνω από μία δεκαετία μετά, ο Ρότζερ Φέντερερ δεν παραμένει στο τουρ, αλλά είναι ο αληθινός ηγεμόνας του παγκόσμιου τένις. Το πρόγραμμα φτιάχνεται κατά πώς τον βολεύει. Τα πρωινά παιχνίδια του έχουν μειωθεί, τα αιτήματά του για τις ώρες που θέλει να παίζει, σύννομα όπως και να έχει, δεν προσκρούουν σε εκείνα άλλων τενιστών. Ακόμα και ο Τζόκοβιτς, που πρέπει να έχει παράπονο που δεν είναι κοσμαγαπητός, δεν βγάζει άχνα.

Ο Φεντερερ κερδίζει από το 2003 το βραβείο για τον πιο αγαπημένο τενίστα στο τουρ. Υπάρχουν πολλές διαστάσεις που καλύπτει, από τον τρόπο που κουβαλάει τον εαυτό του και το άθλημα, τις φωτογραφίσεις στη ‘Vogue’, τη φιλία του με την Άννα Γουίντουρ και τον Ροντ Λέιβερ, αλλά και τον Ράφα Ναδάλ, που οι φωτογραφίες τους στο Laver Cup είναι από τις πιο ειδωμένες στον πλανήτη, τους επαίνους για τους αντιπάλους, τις όμορφες κουβέντες για τους νεότερους. Παραμένει ο ιδανικός πρέσβης. Ωστόσο, η βάση είναι μία και μοναδική: οι διακρίσεις.

Και ο Φέντερερ δεν βρίσκεται απλώς στο τουρ, αλλά υπάρχουν περίοδοι που κυριαρχεί σε αυτό. Οι 100 τίτλοι, τα 124 εκατομμύρια δολάρια, το φιλανθρωπικό έργο μέσω της Roger Federer Foundation, τα ρούχα και τα παπούτσια που φτιάχτηκαν μόνο για αυτόν (όπως οι εξαίσιες ζακέτες που φοράει στο Γουίμπλεντον, ως ο μοναδικός θεός του), τα αρχικά του ονοματεπωνύμου του, που έχουν από χρόνια κατακτήσει την παγκόσμια αγορά, αλλά κυρίως η ανταγωνιστική φύση του, που πριν από μόλις 5 μήνες τον έκαναν το 1/2 του ακέραιου αριθμού ενός από τους πιο συγκλονιστικούς τελικούς Γουίμπλεντον στην ιστορία, τον κράτησαν στον αφρό για ακόμα μία δεκαετία.

Από τις αρχές του αιώνα, που έγινε επαγγελματίας, ο Ρότζερ Φέντερερ είναι το πρόσωπο του τένις, στέλνοντάς το σε απίθανα υψίπεδα αναγνωρισιμότητας, και ένας από τους ελάχιστους παγκόσμιους σταρ. Κι αυτό συνέχισε να κάνει αφού πέρασε τα 30 και με 1,5 χρόνο, να να τον χωρίζει από το έμπα στην πέμπτη δεκαετία της ζωής του.