Ανταγωνιστικό το κόστος χρήσης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων – Τι γίνεται στην Ελλάδα

Με συνεχείς αναφορές μου στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ίσως ορισμένοι θεωρήσουν ότι είναι στην… πρίζα. Η αλήθεια είναι, ότι ταξιδεύοντας για να δω και να οδηγήσω νέα μοντέλα αυτοκινήτου στο εξωτερικό και παρακολουθώντας τις εξελίξεις, δεν μπορώ παρά να αποτυπώσω την πραγματικότητα, αλλά και να παρουσιάσω έρευνες που καταδεικνύουν ότι παρά το ακριβό κόστος της ηλεκτρική τεχνολογίας, πλέον η αγορά και κυρίως η χρήση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου, γίνεται ολοένα και πιο ανταγωνιστική με τα συμβατικά οχήματα που φέρουν κινητήρες εσωτερική καύσης, βενζίνης, πετρελαίου ή άλλων καυσίμων (υγραέριο ή φυσικό αέριο).

Βέβαια, δεν θα κατακλυστεί ο κόσμος από ηλεκτρικά οχήματα από τη μια μέρα στην άλλη, εντούτοις την επόμενη πενταετία οι δρόμοι θα έχουν διαφορετική εικόνα. Η Leaseplan, με τον δείκτη Car Cost, εξέτασε το κόστος χρήσης οχημάτων, στη μικρή και τη μεσαία κατηγορία, σε 21 ευρωπαϊκές χώρες. Συνέκρινε το κόστος όλων των εξόδων που επιβαρύνουν τους οδηγούς σε κάθε χώρα, όπως έξοδα καυσίμων, φόροι, ασφάλιση και συντήρηση, ενώ πολύ μεγάλη σημασία έχει στα στοιχεία της έρευνας, η απομείωση της αξίας του οχήματος, δηλαδή πόσα χρήματα χάνει σε αξία από τη μέρα που κυκλοφορεί σε βάθος τριετίας. Αυτός είναι ένας παράγοντας που λίγοι λαμβάνουν υπόψιν, δηλαδή κοιτούν την τιμή τώρα, χωρίς να σκεφτούν πόσο θα κοστίζει μετά από τρία χρόνια, όταν ενδεχομένως θελήσουν να το πουλήσουν.

«Τα ευχάριστα νέα είναι ότι τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν σήμερα μια οικονομικά ανταγωνιστική επιλογή για τους οδηγούς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό όμως δεν συμβαίνει παντού, και η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που πρέπει να μειώσουν αυτό το χάσμα. Οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής κάθε χώρας θα πρέπει να κινηθούν δραστικά σε βασικά ζητήματα -όπως η φορολογία των οχημάτων και οι υποδομές για φόρτιση- ώστε τα ηλεκτρικά οχήματα να αποτελούν μια βιώσιμη εναλλακτική λύση μετακίνησης σε όλη την Ευρώπη,» δηλώνει ο Κωνσταντίνος Πετρούτσος, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος και οικονομικός διευθυντής της LeasePlan Hellas.

Μερικά από τα σημαντικότερα στοιχεία της έρευνας:

Οι οδηγοί ηλεκτρικών αυτοκινήτων κάνουν μεγάλη εξοικονόμηση καυσίμων. Ξοδεύουν €39 μηνιαίως για την ηλεκτρική ενέργεια -κατά μέσο όρο- έναντι €110 το μήνα για βενζίνη και €78 για πετρέλαιο. Το μέσο κόστος χρήσης αυτοκινήτου ποικίλλει σημαντικά ανά την Ευρώπη, από €448 το μήνα στην Πολωνία έως €761 το μήνα στην Ιταλία. Το μέσο κόστος συνολικά στην Ευρώπη είναι €616 το μήνα, ενώ το μέσο κόστος χρήσης αυτοκινήτου στην Ελλάδα ανέρχεται στα €564, τοποθετώντας τη χώρα μας στην 6 η θέση μεταξύ των 21 χωρών (από το χαμηλότερο έως το υψηλότερο μέσο κόστος).

Με βάση την αναλογία του κόστους προς το ΑΕΠ της κάθε χώρας, οι οδηγοί στην Ιταλία, τη Φινλανδία και το Βέλγιο έχουν το υψηλότερο συνολικό κόστος χρήσης, ενώ οι οδηγοί στην Ιρλανδία, την Πολωνία και την Ελβετία έχουν το χαμηλότερο. Το κόστος της ηλεκτροκίνησης διαφέρει σε μεγάλο βαθμό ανά την Ευρώπη. Η Ουγγαρία σημειώνει το χαμηλότερο μέσο μηνιαίο κόστος στα €597, ενώ η Ιταλία είναι η ακριβότερη χώρα για την οδήγηση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου, με μέσο μηνιαίο κόστος στα €986. Στην Ελλάδα το κόστος χρήσης είναι επίσης υψηλό, φθάνοντας τα €953.

Η Νορβηγία είναι η μόνη χώρα όπου το συνολικό μέσο κόστος χρήσης ενός ηλεκτρικού οχήματος (€670 μηνιαίως) είναι χαμηλότερο από το κόστος βενζινοκίνητου (€731) και πετρελαιοκίνητου (€722). Οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων πληρώνουν περισσότερους φόρους. Ο μέσος ιδιοκτήτης ηλεκτρικού αυτοκινήτου πληρώνει €131 μηνιαίως σε τέλη κυκλοφορίας και ΦΠΑ (λόγω υψηλότερων τιμών αγοράς). Αυτό είναι ένα σημαντικά μεγαλύτερο κόστος, συγκριτικά με το αντίστοιχο μέσο κόστος για τα βενζινοκίνητα αυτοκίνητα (€104) και για τα πετρελαιοκίνητα (€108).

Τα κίνητρα στην Ευρώπη για τα ηλεκτρικά – υβριδικά αυτοκίνητα

ΑΥΣΤΡΙΑ: Τα ηλεκτρικά οχήματα εξαιρούνται από την κατανάλωση καυσίμου / φόρο ρύπανσης και φόρο ιδιοκτησίας. Επιπλέον, εφαρμόζεται έκπτωση του ΦΠΑ για αυτοκίνητα με εκπομπές μηδενικού CO2 (π.χ. ηλεκτρικά και αυτοκίνητα υδρογόνου).

ΒΕΛΓΙΟ: Τα ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν το χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή βάσει του ετήσιου φόρου κυκλοφορίας και στις τρεις περιοχές. Στην περιοχή των Βρυξελλών – πρωτεύουσας, τα οικονομικά κίνητρα ισχύουν για εταιρείες ηλεκτρικών, υβριδικών ή κυψελών καυσίμου. Τα ηλεκτρικά και τα ηλεκτροκίνητα υβριδικά (μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020) οχήματα εξαιρούνται από το φόρο εγγραφής στη Φλάνδρα. Παρέχονται κίνητρα (“Μπόνους Μηδενικής Εκπομπής”) για την αγορά ηλεκτρικών και υδρογονοκίνητων αυτοκινήτων και φορτηγών. Το ποσοστό έκπτωσης από το εταιρικό εισόδημα των δαπανών που σχετίζονται με τη χρήση εταιρικών αυτοκινήτων είναι 120% για οχήματα με μηδενικές εκπομπές.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: Τα ηλεκτρικά οχήματα εξαιρούνται από το φόρο ιδιοκτησίας.

ΓΑΛΛΙΑ: Οι περιφέρειες έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν απαλλαγή από τον φόρο ταξινόμησης (είτε συνολικά είτε 50%) για οχήματα εναλλακτικών καυσίμων (π.χ. ηλεκτρικά, υβριδικά, CNG, LPG και E85). Τα ηλεκτρικά οχήματα και τα οχήματα που εκπέμπουν λιγότερο από 60 γρ./χλμ. CO2 δεν υπόκεινται στον φόρο επί των εταιρικών αυτοκινήτων. Τα ηλεκτρικά και υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα που εκπέμπουν 20 γρ./χλμ. ή λιγότερο CO2 επωφελούνται από ένα ασφάλιστρο ύψους € 6.000 βάσει ενός συστήματος bonusmalus. Ένα σύστημα κινήτρων παρέχει επιπλέον € 4.000 για την αλλαγή ενός οχήματος ντίζελ ένδεκα ετών ή και περισσότερο για ένα νέο BEV (ή € 2.500 σε περίπτωση που είναι PHEV).

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Τα ηλεκτρικά οχήματα εξαιρούνται από τον ετήσιο φόρο κυκλοφορίας για περίοδο δέκα ετών από την ημερομηνία της πρώτης κυκλοφορίας τους. Από τον Ιούλιο του 2016, η κυβέρνηση χορήγησε περιβαλλοντικό επίδομα € 4.000 για καθαρά ηλεκτρικά οχήματα και οχήματα με κυψέλες καυσίμου και € 3.000 για plug-in υβριδικά και ηλεκτροκίνητα οχήματα με επέκταση εμβέλειας.

ΔΑΝΙΑ: Τα ηλεκτρικά οχήματα (BEV) πληρώνουν μόνο το 40% του τέλους ταξινόμησης (το 2017). Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σταδιακά στο 65% το 2018, στο 90% το 2019 και στο 100% το 2020. Τα οχήματα με υδρογόνο και κυψελίδες καυσίμου απαλλάσσονται από το τέλος ταξινόμησης μέχρι το τέλος του 2020.

ΕΛΛΑΔΑ: Τα αμιγώς ηλεκτρικά δεν καταβάλουν τέλος ταξινόμησης ή τέλη κυκλοφορίας, ούτε έχουν τεκμήριο και φόρο πολυτελούς διαβίωσης. Τα υβριδικά, απλά ή plug-in, καταβάλλουν το 50% του τέλους ταξινόμησης, που τους αναλογεί βάσει λιανικής τιμής προ φόρων, και πληρώνουν τέλη κυκλοφορίας με βάση τις εκπομπές CO2 που έχουν (αν είναι μικρότερες των 90 γρ./χλμ, τα τέλη είναι μηδενικά, όπως για κάθε άλλο αυτοκίνητο). Τεκμήρια και φόρος πολυτελούς διαβίωσης ισχύουν κανονικά για τα υβριδικά, με βάση το δηλωμένο κυβισμό τους, πχ. 1800 κ.εκ. για ένα Toyota Prius.

ΕΣΘΟΝΙΑ: Κανένα

ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ: Από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Μάρτιο του 2021, τα αυτοκίνητα που εκπέμπουν λιγότερο από 50 γρ./χλμ. δικαιούνται να καταβάλουν το πρώτο έτος αποζημιώσεων (FYA) κατά 100%. Τα οχήματα με μηδενικές εκπομπές προσελκύουν μηδενικό συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης (VED). Οι εξαιρετικά χαμηλές εκπομπές ρύπων και τα ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν μειωμένους συντελεστές φορολογίας αυτοκινήτων.

ΙΡΛΑΝΔΙΑ: Τα ηλεκτρικά οχήματα είναι επιλέξιμα για τέλη VRT (φόρο αγοράς) ύψους € 5.000 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021 (€ 2.500 για τα υβριδικά μηχανήματα plug-in έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018). Επιπρόσθετα, τα ηλεκτρικά οχήματα και τα ηλεκτρικά υβρίδια με ηλεκτρική πρίζα παρέχουν στον αγοραστή δικαίωμα επιχορήγησης μέχρι € 5.000 για αγορά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 για ηλεκτρικά οχήματα και τον Δεκέμβριο του 2018 για ηλεκτρικά οχήματα με βύσματα. Τα ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν τον ελάχιστο συντελεστή του οδικού φόρου (€ 120).

ΙΣΠΑΝΙΑ: Τα κύρια δημοτικά συμβούλια (π.χ. Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Σαραγόσα, Βαλένθια κ.λπ.) μειώνουν κατά 75% τον ετήσιο φόρο κυκλοφορίας (ο φόρος κυριότητας) για ηλεκτρικά και αποδοτικά οχήματα. Οι μειώσεις εφαρμόζονται στη φορολογία αυτοκινήτων για καθαρά ηλεκτρικά και plug-in υβριδικά οχήματα (30%), ενώ για τα υβριδικά οχήματα, τα οχήματα LPG και CNG (20%).

ΙΤΑΛΙΑ: Τα ηλεκτρικά οχήματα εξαιρούνται από τον ετήσιο φόρο κυκλοφορίας (φόρος ιδιοκτησίας) για περίοδο πέντε ετών από την ημερομηνία της πρώτης εγγραφής. Μετά από αυτήν την πενταετή περίοδο, επωφελούνται από τη μείωση κατά 75% του φορολογικού συντελεστή που εφαρμόζεται στα ισοδύναμα βενζινοκίνητα οχήματα.

ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ: Τα αυτοκίνητα με μηδενικές εκπομπές απαλλάσσονται από την καταβολή του φόρου ταξινόμησης. Τα επιβατικά αυτοκίνητα με μηδενικές εκπομπές CO2 εξαιρούνται από τον φόρο αυτοκινήτων μέχρι και το 2020. Τα αυτοκίνητα με μηδενικές εκπομπές πληρώνουν το χαμηλότερο ποσοστό (4%) του φόρου εισοδήματος για την ιδιωτική χρήση ενός εταιρικού αυτοκινήτου.

ΚΡΟΑΤΙΑ: Κανένα

ΚΥΠΡΟΣ: Τα οχήματα που εκπέμπουν λιγότερα από 120 γρ./χλμ. CO2 απαλλάσσονται από τον φόρο ταξινόμησης και καταβάλλουν το χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή βάσει του ετήσιου οδικού φόρου.

ΛΕΤΟΝΙΑ: Τα καθαρά ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν το χαμηλότερο τέλος για τεχνικούς ετήσιους ελέγχους και το χαμηλότερο ποσό για τον φόρο αυτοκινήτων (€ 10).

ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ: Κανένα

ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ: Οχήματα με ηλεκτρικά και κυψέλες καυσίμων επωφελούνται από φορολογική απαλλαγή από τα τέλη εγγραφής ύψους € 5.000. Τα ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν επίσης τον ελάχιστο συντελεστή του ετήσιου τέλους κυκλοφορίας. Τα καθαρά ηλεκτρικά και υδρογόνα αυτοκίνητα καταβάλλουν το χαμηλότερο φόρο επί των παροχών σε είδος για ιδιωτική χρήση ενός εταιρικού αυτοκινήτου.

ΜΑΛΤΑ: Ο φόρος ταξινόμησης βασίζεται στο μήκος των οχημάτων, τις εκπομπές και την ηλικία. Για τα καθαρά ηλεκτρικά οχήματα ο φόρος εκπομπών είναι μηδέν.

ΟΥΓΓΑΡΙΑ: Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα υβριδικά μηχανήματα εξαγωγής απαλλάσσονται από τον φόρο ταξινόμησης, τον ετήσιο φόρο κυκλοφορίας και τον φόρο εταιρικών αυτοκινήτων.

ΠΟΛΩΝΙΑ: Ηλεκτρικά και ηλεκτροκίνητα οχήματα που εξαιρούνται από τον φόρο εγγραφής.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: Ο ΦΠΑ μπορεί να εκπέσει για ηλεκτρικά οχήματα (με κόστος κτήσης <62.000 ευρώ) και plug-in υβρίδια (με κόστος αγοράς <50.000 ευρώ). Τα καθαρά ηλεκτρικά αυτοκίνητα απαλλάσσονται από τον φόρο ταξινόμησης (Imposto Sobre Vehículos ή ISV). Τα plug-in υβριδικά αυτοκίνητα με ηλεκτροκίνητη λειτουργία μέχρι 25χλμ. Επωφελούνται από τη μείωση του φόρου κατά 75%.

ΡΟΥΜΑΝΙΑ: Ένα καθεστώς κινήτρων χορηγεί € 10.000 για την αγορά ενός νέου καθαρού ηλεκτρικού οχήματος (συν € 1.500 για απόσυρση οχήματος άνω των οκτώ ετών) και € 4.500 για την αγορά ενός νέου υβριδικού οχήματος. Τα ηλεκτρικά οχήματα εξαιρούνται από τον φόρο ιδιοκτησίας.

ΣΛΟΒΑΚΙΑ: Τα καθαρά ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν το χαμηλότερο ποσό για τον φόρο ταξινόμησης (€ 33) και απαλλάσσονται από τον φόρο αυτοκινήτων. Τα οχήματα υβριδίων και φυσικού αερίου (CNG) επωφελούνται από τη μείωση του φόρου κατά 50%.

ΣΛΟΒΕΝΙΑ: Ένα σύστημα κινήτρων χορηγεί: € 7.500 για ένα νέο ηλεκτρικό όχημα με μηδενικές εκπομπές ή BEV (M1), € 4.500 για νέο ηλεκτρικό όχημα με μηδενικές εκπομπές ή μηχανοκίνητο όχημα (N1 ή L7e), € 4.500 για ένα (M1 ή N1), € 3.000 για ένα νέο ηλεκτρικό όχημα με μηδενικές εκπομπές ή ένα μηχανοκίνητο όχημα (L6e), 1.000 € για νέο ηλεκτρικό όχημα με μηδενικές εκπομπές (L3e, L4e ή L5e), € 500 για νέο ηλεκτρικό όχημα με μηδενικές εκπομπές (L1e-B ή L2e), 200 € για νέο ηλεκτρικό όχημα με μηδενικές εκπομπές (L1e-A) BEV&#39;s πληρώνουν το χαμηλότερο (0,5%) ποσοστό του φόρου επί του αυτοκινήτου.

ΣΟΥΗΔΙΑ: Το «Κλιματικό μπόνους» (Klimatbonus) διατίθεται για την αγορά καινούριων οχημάτων με εκπομπές CO2 έως 60 γρ./χλμ. Το εύρος τιμών κυμαίνεται από 60.000 SEK για ηλεκτρικά οχήματα (BEV) με μηδενικές εκπομπές σε υβριδικά συστήματα (PHEV) με εκπομπή 60 γρ./χλμ. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα υβριδικά μηχανήματα εξαγωγής απαλλάσσονται από την καταβολή ετήσιου τέλους κυκλοφορίας για πέντε χρόνια. Μειώνεται κατά 40% η φορολογία των αυτοκινήτων για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα υβριδικά συστήματα plug-in.

ΤΣΕΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: Ηλεκτρικά, υβριδικά και άλλα οχήματα εναλλακτικού καυσίμου εξαιρούνται από τον οδικό φόρο.

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ: Τα καθαρά ηλεκτρικά οχήματα πληρώνουν πάντα το ελάχιστο επίπεδο του φόρου ταξινόμησης που βασίζεται στο CO2.